مشکلات پیش روی رییس جمهور آینده ایالات متحده

بی‌شک مسئولیت دشوارترین، خطرناکترین و پیچیده‌ترین چالش‌های امنیت خارجه که تا به‌حال پیش پای یک تازه‌وارد در کاخ سفید قرارگرفته است، دامنگیر رییس جمهور آینده ایالات متحده خواهد شد. با اطمینان می‌توان گفت که جرج. دبلیو. بوش تحفه‌‌ای را برای جانشین بعدی خود بجای گذاشته است. نمونه هولناکی از حرکت ناتمام خود یا بحرانی عظیم در موضوعاتی مثل عراق، ایران، افغانستان، پاکستان و روند صلح اعراب و اسراییل.
در واقع ایالات متحده به دنیایی احتیاج دارد که در حال تنزل باشد. دنیایی که در آن ملل متحده تضعیف شده و متحدینی که به دوستی امریکا به‌خاطر قدرتش در جهت تامین منافع در حال تزلزشان ایمان دارند. دولت ایالات متحده خواه جمهوریخواه یا دموکرات، به حرکتی سریع و نمایشی برای تصویب قوانین، معاهدات و سازمان‌های بین‌المللی نیاز دارد تا پایه سیاست خارجه خود را قویا تثبیت کند.
برای تحقق این نیات، رییس جمهور جدید می‌بایست سر تبعیت در مقابل مذاکرات عذاب‌آور ژنو و سازمان ملل متحد خم کرده و قانون آزادسازی محکومین سیاسی را در دیوان عالی کشور مجددا به تصویب رسانده و معاهده دادگاه بین‌المللی جرائم را مجددا امضا نماید.
مخمصه دیگری که در انتظار رییس جمهور آینده ایالات متحده می باشد، آن است که تا زمان طولانی خاورمیانه مرکز اصلی تامین نیازهای شدید امریکا خواهد بود. این امر کار را برای دولت امریکا، مشکل خواهد کرد. دیگر تهدیدات ایجاد موج جدید بازدارندگی از تولید سلاحهای هسته‌ای و دیگری ایجاد تمرکز در روند تغییرات محیط زیستی می‌باشد. دولت ایالات متحده در قبال این مشکلات و حل آنها، مسئولیتی ۳ وجهی را بر گردن دارد. امریکا کشوری است که بیشتر از همه به تولید سلاح‌های هسته‌ای مجهز می‌پردازد. امریکا بزرگترین تولید کننده گازهای گلخانه‌ا‌‌‌ی است. امریکا تنها کشوری است که ظرفیت رهبری تلاش‌های چندجانبه‌ در حل هر دو مسئله را دارد. البته این ظرفیت در طی دوران ریاست جمهوری بوش شدیدا تقلیل یافته است.
دولت بعدی می‌بایست طرح یک ابتکار را بر عهده بگیرد، یعنی تقلیل قابل‌توجه زرادخانه هسته‌ای امریکا و روسیه به‌عنوان الگویی برای سایر کشورها. ایالات متحده می‌بایست مذاکرات بر سر تولید ضد موشک را با روسیه از سر گیرد. ‌
البته باید دید دولت‌های روسیه و چین، چگونه با گسترش موشک‌های قاره‌پیما و بکارگیری مقیاس‌های مختلف در جهت درهم شکستن نفوذ، و کور کردن سیستم دفاعی ایالات متحده به آن دولت پاسخ می‌گویند. می‌توانیم در نهایت شاهد روند مشابه‌ای در میان کشورهای هسته‌ای بالقوه باشیم. مناقشات دوجانبه می‌تواند موجب شکل‌گیری جنگ‌های هسته‌ای کوچک در میان کشورهای هند-پاکستان، و کره‌شمالی-امریکا شود. در آینده نزدیک، بسته به شرایط، این لیست می‌تواند شامل کشورهای ایران-اسراییل، اسراییل- مصر، ایران-عربستان سعودی، و چین-تایوان باشد.
حداقل دو دولت از متحدین امریکا، در حال تجدید نظر در تصمیمات پیشین خود در خصوص سلاح هسته ای بمب می‌باشند. دولت ترکیه بیشتر از همسایگی خود نگران است. در ژاپن، مقامات ارشد قانونگذار در کنار نخبگان سیاست خارجه پیشنهاداتی را مبنی بر انجام مذاکرات پارلمانی در جهت دست‌یابی به سلاح‌های اتمی ارائه داده‌اند.
بیشتر کشورهایی که دارای سلاح‌های هسته‌ای می‌باشند، از اینکه این سلاح‌ها در اختیار سازمان‌های غیر رسمی تروریستی و فاسد همچون القاعده قرار بگیرد، هراسان اند. ایالات متحده در کنار کشورهای صاحب سلاح‌های هسته‌ای، باید با ایجاد یک مهلت قانونی، تحریمی رسمی، جهانی، قابل تایید و پایدار را برای کشورهایی که در حال تولید مواد شکافت پذیر هستند اعمال نماید. برای دستیابی به این هدف، ایالات متحده مجبور به نزدیک شدن به متحدین اصلی و شرکای مسقیم خود و ایجاد مذاکرات هدفمند با دولت ایران می‌باشد. اگر در مذاکرات این دو کشور نشانه‌ای از موفقیت دیده شود، واشنگتن به ایجاد روابط کامل با تهران نیازمند خواهد بود.
معاهده ارزشمند دیگر پیمان منع گسترش آزمایش اتمی (CTBT) است. کوته بینانه‌ترین و مضرترین حرکت مجلس سنای امریکا در این چند سال اخیر، مخالفت در به تصویب رساندن این پیمان در سال ۱۹۹۹ بوده است. اگر رییس جمهور بعدی با مجلس سنا در مورد پیمان منع گسترش آزمایش اتمی به اتفاق نظر برسد، برای دولت ایالات متحده غیر ممکن خواهد شد که کشورهای هسته‌ای دیگر را از انجام آزمایش باز دارد. جدا از مشکلات فنی، هزینه‌های سیاسی و مالی سنگینی در ارتباط با کاهش نشر گازهای گلخانه‌ای پیش‌بینی می‌شود. در مقابل، خطر گرم شدن کره زمین به‌عنوان کابوسی جدید خودنمایی می‌کند. برای کاهش میزان گرمای زمین، دولت ایالات متحده، اتحادیه اروپا، روسیه، و ۹ کشور دیگر مجبور به پذیرفتن توقف اجباری و شدید نشر این گازها هستند.
پیمان کیوتو در سال ۲۰۱۲ از بین خواهد رفت. این بدان معناست که رییس جمهور آینده ایالات متحده کمتر از چهار سال وقت دارد تا نقشی قاطع را در تعیین فرد بعد از خود برای پیمان مذکور ایفا نماید. ایالات متحده باید از مجرای دیپلماسی و عبرت‌گیری به این مهم دست یابد.
وقتی که از حل موضوعات تغییرات آب و هوایی و بازدارندگی تولید سلاح‌های هسته‌ای صحبت به میان می‌آوریم، ناخودآگاه پل ارتباطی میان آنها برقرار می‌گردد: انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز در حال رواج است، چرا که بر تکنولوژی دسترس‌پذیر تکیه داشته و به‌هیچ وجه تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای نمی‌باشد. اگر جهان بر برق (الکتریسیته) تولید شده اتمی اتکا کند، ملل در حال توسعه نیازمند مساعدت ابزار صنعتی پیشرفته در جهت تولید برق هسته‌ای هستند، و در عوض این مساعدت، نظارت شدیدتری را بر مواد هسته ای و فنون بکارگیری در امر بمب اعمال کنند.

نویسنده: استروب تالبوت، رئیس مؤسسة بروکینگز

منبع : دیپلماسی ایرانی