آغاز شمارش معکوس برای استیضاح مشرف

رهبران حزب مردم پاکستان و حزب مسلم لیگ شاخه نواز هفته گذشته پس از ۳ روز ماراتن مذاکراتی، با هم توافق کردند پرویز مشرف را به اتهام «نقض قانون اساسی»، «تضعیف سیستم قضایی مرکزی و دولت » و«به وجود آوردن بن بست اقتصادی» در پاکستان استیضاح کنند.
«آصف علی زرداری»، رهبر حزب مردم و «نواز شریف»، نخست وزیر سابق و رهبر حزب مسلم لیگ شاخه نواز پاکستان سه شنبه گذشته با برگزاری جلسه ای ۶ ساعته به همراه معاونان خود، رایزنی درباره آینده سیاسی مشرف و پاکستان را آغاز کردند. پس از این جلسه، گروهی متشکل از مذاکره کنندگان حزب مردم و شریف به ریاست «شهباز شریف»، سروزیر «پنجاب» به سمت «کراچی» رهسپار شدند تا در آنجا «اسفندیار ولی خان»، رییس «حزب ملی عوامی » و«مولانا فضل الرحمان»، رهبر «جمعیت علوم اسلامی» را در جریان مذاکرات سه شنبه خود قرار دهند. روزنامه انگلیسی زبان «داون» پاکستان نیز از دیدار زرداری با «یوسف رضا گیلانی» و «فاروق نائیک»، نخست وزیر و وزیر قانون پاکستان پس از نشست روز سه شنبه خبر داد. این روزنامه هدف از این دیدار را مطلع کردن گیلانی و نائیک از روند مذاکرات بین حزب مردم و شریف عنوان کرد. اما طی آن چند روز خبری از «جنبش متحده قومی» که از طرفداران مشرف به شمار می رود به میان نیامد. این جنبش نیز هیچ واکنشی را در زمینه گفتگوها برای استیضاح مشرف و بازگرداندن قضات تعلیق شده به مناصبشان از خود نشان نداد. از طرفی مشرف که قرار بود روز چهارشنبه برای حضور در مراسم افتتاحیه المپیک پکن راهی چین شود، به طور غیرمنتظره سفر خود را لغو کرد. وزارت خارجه پاکستان روز چهارشنبه با اعلام این خبر، دلیل این اقدام را ارائه نکرد، اما ناظران سیاسی در پاکستان علت لغو سفر رییس جمهور پاکستان به چین را انتشار خبر برگزاری مذاکرات مخالفان مشرف برای استیضاح و برکناری وی دانستند. به دنبال این موضوع وزارت خارجه اعلام کرد که یوسف رضا گیلانی، نخست وزیر پاکستان به جای مشرف به چین خواهد رفت. اما رایزنی حزب مردم و شریف به همراه چند تن از رهبران احزاب دولت ائتلافی پاکستان عصر چهارشنبه ادامه یافت تا اینکه آنها روز پنجشنبه طی کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کردند که استیضاح رییس جمهور را پیگیری خواهند کرد. زرداری در این کنفرانس گفت: ما خبر خوبی را برای دموکراسی داریم. ائتلاف مصمم است بر اساس ماده ۴۷ قانون اساسی اقدام به استیضاح (مشرف) کند.
وی افزود: دولت طی چند روز آینده درخواست رسمی خود را به مجمع ملی برای استیضاح بر اساس ماده ۴۷ ارائه خواهد کرد. به طور همزمان مجامع ایالتی نیز برای تصویب قانون عدم اعتماد علیه مشرف تشکیل جلسه خواهند داد. زرداری اظهار داشت: دولت تعداد و قدرت و اراده سیاسی مورد نیاز را برای انجام اقدام فوق در اختیار دارد.
رهبر حزب مردم ادامه داد: موضوع بازگرداندن قضات تعلیق شده دادگاه عالی پاکستان نیز پس از روند استیضاح و بر اساس اراده پارلمان پیگیری خواهد شد.
وی همچنین به همراه نواز شریف گفت که این احتمال وجود دارد که پرویز مشرف با استفاده از قدرت خود مطابق ماده ۵۸ تبصره ۲ مجامع منتخب را منحل کند، اما زرداری خاطر نشان کرد: من فکر نمی کنم که دولت ائتلافی و دموکراسی در پاکستان تا حدی ضعیف باشد که مطابق ماده ۲ تبصره ۵۸ مجامع منحل شوند.
رهبر حزب مردم در پاسخ به این سئوال که آیا مشرف پس از برکناری، محاکمه خواهد شد یا نه، گفت: این اقدام بستگی به تصمیم و صلاحدید پارلمان دارد. زرداری همچنین از حزب شریف خواست تا دوباره به دولت ائتلافی پاکستان ملحق شود.
شریف نیز در پاسخ به این درخواست گفت که به بررسی بیشتر این موضوع با مشاوران حزب خود خواهد پرداخت که در نهایت روز شنبه تصمیم به این اقدام گرفت. بر اساس توافق حزب مردم و شریف، تمام ۴ مجمع ایالتی در پاکستان از مشرف خواهند خواست تا طبق تعهد خود در دادگاه عالی از پارلمان این کشور رای اعتماد بگیرد. در صورتی که مشرف از انجام این اقدام امتناع کند، روند استیضاح وی آغاز خواهد شد. در حالی که زرداری تاریخ دقیقی را برای گردهمایی مجمع ملی و مجامع ایالتی عنوان نکرد، خبرگزاری فرانسه به نقل از مقامات پاکستانی نوشت که پارلمان این کشور می تواند طی هفته جاری که مصادف با شصت و پنجمین سالگرد تولد مشرف است، با تنظیم پرونده اتهامات رییس جمهور روند استیضاح وی را آغاز کند. روزنامه داون نیز در این باره به نقل از منابع آگاه نوشت: دولت در نظر دارد روند استیضاح تا پایان ماه جاری خاتمه یابد.
این در حالی است که منابع نزدیک به ریاست جمهوری گفته اند که مشرف طرح دولت ائتلافی مبنی بر کسب رای اعتماد از سوی رییس جمهور را رد کرده است. معاونان مشرف نیز تاکید کردند که رییس جمهور پاکستان اعلام کرده از خود در مقابل استیضاح در پارلمان دفاع خواهد کرد. مذاکرات اخیر حزب مردم و شریف به همراه چند حزب دیگر در دولت ائتلافی پاکستان مادامی از سرگرفته شد که حزب نواز شریف چندی پیش در اعتراض به عدم پایبندی حزب مردم به توافق «موری» مبنی بر بازگرداندن قضات تعلیق شده به مناصب خود، وزرای خود را از کابینه خارج کرد. این اقدام که شاید بیشتر به نفع مشرف بود، با تظاهرات گسترده وکلا در اسلام آباد همراه شد تا اینکه روز سه شنبه گذشته دور جدید مذاکرات بین زرداری و شریف آغاز شد. در همین حال تحلیلگران سیاسی وقوع اتفاقات اخیر را گذار پاکستان به مرحله دیگری از سردرگمی سیاسی قلمداد می کنند. آنها معتقدند که پاکستان پس از ۸ سال وضعیت نامطلوب اقتصادی، طی ۶ ماه گذشته شاهد بروز درگیری های زیادی بین نیروهای امنیتی با شبه نظامیان طالبان بوده است که این امر نارضایتی مردم این کشور را از عملکرد زمامدارانشان در پی داشته است. عده ای نیز بر این باورند که مشرف می تواند با منحل کردن پارلمان، موضوع استیضاح خود را از گردونه سیاسی پاکستان خارج کند، اما گفته می شود که این اقدام می تواند سناریوی خطرناکی را که همان تظاهرات فراگیر مردم علیه رییس جمهور است، در پی داشته باشد.
از طرفی تظاهرات های گسترده شاید دوباره مشرف را مجبور به برقراری حالت فوق العاده یا به عبارتی حکومت نظامی کند که در نهایت به تزلزل هر چه بیشتر جایگاه وی نزد مردم پاکستان منجر خواهد شد. در نهایت شاید بتوان گفت که تعیین سرنوشت غائله سیاسی در پاکستان منوط به موضع واشنگتن و مهمتر از آن نقش ارتش در این کشور خواهد بود.
در همین حال ناظرین سیاسی معتقدند با توجه به اینکه مشرف اکنون به چهره ای غیر مردمی در پاکستان تبدیل شده است بعید به نظر می رسد که کاخ سفید دولت ائتلافی را تهدید به عدم برکناری رییس جمهور کنونی از سمت خود کند.
«گنزالو گالگوس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در این باره گفته است: ما بارها تاکید کرده ایم که موضوع داخلی پاکستان، موضوعی است که به مردم این کشور مربوط می شود.
کارشناسان معتقدند که اگر ارتش در مقابل دولت ائتلافی به حمایت از مشرف بپردازد، برکناری ژنرال سابق ارتش پاکستان از سمت خود بسیار سخت و به عبارتی غیرممکن خواهد بود. اما فرض دیگر این است که ارتش، مشرف را در دوئل با دولت ائتلافی تنها گذارد که در این حالت رییس جمهور پاکستان باید غزل خداحافظی خود را به تدریج بخواند.
در این زمینه فرماندهان ارشد ارتش پاکستان جمعه به همراه «اشفق کیانی»، فرمانده ارتش پاکستان در «راولپندی»، مقر ارتش این کشور گردهم آمدند. سخنگوی ارتش این گردهمایی را نشست عادی فرماندهان ارتش عنوان کرد. فردای همان روز روزنامه انگلیسی «دیلی تلگراف» طی گزارشی به نقل از منابع آگاه در مجمع ملی پاکستان نوشت که فرمانده ارتش پاکستان از مشرف خواهد خواست تا طی هفته جاری از سمت خود استعفا کند.
این گزارش علت این درخواست فرمانده ارتش را جلوگیری از روند استیضاح مشرف که می تواند به اعتبار ارتش پاکستان لطمه وارد کند، عنوان کرد. اشفق کیانی که تاکنون به رییس جمهور کنونی کشورش و فرمانده سابق خود وفادار بوده است، چندی پیش همچنین تاکید کرده بود که تمایل دارد ارتش پاکستان به دور از منازعات سیاسی در اسلام آباد باشد.
این اظهارات کیانی حکایت از این نکته دارد که در صورت استیضاح مشرف از سوی پارلمان، ارتش در این قضیه دخالت نخواهد کرد.
همچنین باید گفت که پارلمان پاکستان برای تصویب استیضاح مشرف به دو سوم رای پارلمان نیاز خواهد داشت. در حالی که احزاب طرفدار مشرف گفته اند که طرح استیضاح مشرف حد نصاب آرای لازم را کسب نخواهد کرد، مخالفان رییس جمهور و کارشناسان معتقدند که زمینه برای استیضاح مشرف در پارلمان مهیاست.

منبع: فارس

منبع : روزنامه جوان