جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


جشن مردمی عروسک‌ها:دو پرده‌ از یک صحنه


جشن مردمی عروسک‌ها:دو پرده‌ از یک صحنه
●پرده‌ی اول
▪خارجی - محوطه‌ی تئاتر شهر
روی استخر محوطه سنی گرد ساخته شده و نوازندگان محلی و عروسک‌ها دور آن ایستاده‌اند. چند غرفه نیز در اطراف است. غرفه‌ی مبارک - یونیما که عروسک‌هایش را به نمایش گذاشته و غرفه‌ی انتشارات نمایش که با کتاب‌هایش آراسته شده است.
دهل و سرنا نواختن آغاز می‌کنند و عروسک‌ها را یک به یک به میدان می‌خوانند. اینجا میدانی است که همه‌ی اجسام چوبی و ابری و پنبه‌ای با تخیل انسان حیات می‌یابند و در دل تماشاگران خانه می‌سازند. اینجا میدان نمایش است، میدان آموزه‌های اجتماعی و فرهنگی، میدان رقص عروسک‌هایی که پشت هر حرکتشان فرهنگی و فکری نهفته است. ریتم‌های فولکلور ایرانی چنان وجدی در دل عروسک‌ها (عروسک گردان‌ها) پدید آورده، که هر عروسک با توجه به توانائی‌هایی که دارد هنرنمایی می‌کند. مبارک کوچک در کنار عروسک‌ها حجیم چنان به شعف آمده که چندین بار معلق می‌زند و با سرو صدایش نقطه‌ی توجهی در میدان نمایش پدید می‌آورد. الاغ شیطان، غول شاخدار، دهن گشاد و صدها عروسک دیگر با هم خوش و بش می‌کنند. اینجا جشن عروسک‌ها است و چنان وجدی جمعیت را فراگرفته که میهمانان خارجی هم بدون درنگ روی سن می‌روند و به جمع عروسک‌های ایرانی می‌پیوندند. مردم به این میدان آمده‌اند و در کنار فرزندانشان به نظاره‌ی عروسک‌ها نشسته‌اند. عروسک‌ها سر به سر آن‌ها می‌گذارند و وارد جمعیت می‌شوند، دستی به سر و گوش بچه‌ها می‌کشند و گاه در آغوش کودکان می‌آرامند. آری اینجا جشن مردمی عروسک‌ها است. اینجا افتتاحیه‌ی دهمین دوره‌ی جشنواره‌ی بین المللی تئاتر عروسکی - اولین جشنواره‌ی بین المللی که بعد از انقلاب اسلامی در ایران پدید آمد - است که متفاوت از سال‌های دیگر برگزار می‌شود.
یکشنبه بعدازظهر، محوطه‌ی تئاتر شهر، رنگ و فضای غریبی داشت انگار اندوه جمعیتی که برای استقبال از دهمین جشنواره آمده بودند از کودک و بزرگسال یک صدا فریا می‌زدند: عروسک، «همزاد کودکی، همراز بزرگسالی.»
●پرده‌ی دوم
▪خارجی - محوطه‌ی تئاتر شهر
همان سن و همان مردم و همان عروسک‌ها. «بهروز غریب پور» قائم مقام جشنواره‌ی تهران - مبارک، کسی که به گفته‌ی خودش عمرش را روی تئاتر عروسکی گذاشته به نمایندگی از جامعه‌ی عروسکی به میهمانان خوش آمد گفت.
او در جواب خبرنگاری که از حس‌اش در لحظه‌ی افتتاح جشنواره‌ی عروسکی پرسید گفت: «مانند پدری هستم که فرزندش به دنیا آمده است.» غریب پور، اتفاق نادری که در این جشنواره رخ داده بود را پیوند خوردن اسم «مبارک» به این جشنواره دانست. در نظر او با این حرکت جشنواره‌ی عروسکی نیز به میراث فرهنگی غنی ایران پیوند خورده. غریب پور که یکی از اعضای هیات مدیره‌ی یونیما است خیلی خوشحال است که توانسته مبارک را به عنوان نماینده‌ای از نمایش عروسکی ایرانی به جهان معرفی کرده و نامش را در یونیما ثبت کند. دکتر «خسرو نشان» رئیس مرکز هنرهای نمایشی از این که شعف جمعیت را می‌بیند، ابراز خوشحالی می‌کند. این اولین جشنواره‌ی بین المللی عروسکی است که نشان پس از تصدی ریاست مرکز هنرهای نمایشی در آن حضور دارد. به گفته‌ی نشان یکی از اتفاقات مهم این جشنواره «افتتاح تالار فردوسی به عنوان پایگاه ثابتی برای نمایش عروسکی است.» نشان در سخنرانی افتتاحیه گفت: «ظاهراً عروسک‌ها جان ندارند ولی به مدد نمایشگران عروسکی شادی و شعف را به ارمغان می‌آورند و درعمق وجدان و احساس ما تاثیر می‌گذارند.» او در جواب خبرنگاری که پرسید آیا تصمیم ندارید دو سالانه‌ی جشنواره‌ی عروسکی را تبدیل به جشنواره‌ی سالانه کنید، گفت «فعلاً تصمیم بر این کار نداریم. سعی ما بالابردن کیفیت جشنواره است» ولی او به امکان پدید آمدن جشنواره‌ی عروسکی داخلی اشاره کرد، که آن هم دو سال یک بار در فاصله‌ی دو جشنواره‌ی بین المللی و با حضور شرکت کنندگان داخلی‌ برگزار شود. «اردشیر صالح پور» دبیر اجرایی جشنواره با اشاره به این نکته که جشنواره‌ی بین المللی نمایش عروسکی اولین جشنواره‌ی بین المللی‌ای است که بعد از انقلاب اسلامی در سال ۶۸ پدید آمده گفت: «تئاتر عروسکی در فرهنگ ما ریشه دارد. او با اشاره به خیمه شب بازی، لعبتک، تکم آذربایجان گفت که در سال‌های اخیر دانشجویان رشته‌ی نمایش عروسکی با ذهنیت خلاقی که داشته‌اند، توانسته‌اند به افق تازه‌ای دست پیدا کنند. او با اشاره به فعالیت‌های نمایشگران عروسکی پیوستن ایران به یونیما را از فعالیت‌های مثبت و چشم گیر دانست، به گفته‌ی او حضور ۲۰ کشور جهان در این جشنواره بسیار چشمگیر و قابل تحسین است.
افتتاحیه‌ی دهمین جشنواره‌ی بین المللی مبارک - تهران با نمایش لیزر در محوطه‌ی باز تئاتر شهر تا ساعت ۲۲ یکشنبه شب ادامه داشت. دهل و سرنا نواختن آغاز می‌کنند و عروسک‌ها را یک به یک به میدان می‌خوانند. اینجا میدانی است که همه‌ی اجسام چوبی و ابری و پنبه‌ای با تخیل انسان حیات می‌یابند و در دل تماشاگران خانه می‌سازند. اینجا میدان نمایش است، میدان آموزه‌های اجتماعی و فرهنگی، میدان رقص عروسک‌هایی که پشت هر حرکتشان فرهنگی و فکری نهفته است. ریتم‌های فولکلور ایرانی چنان وجدی در دل عروسک‌ها (عروسک گردان‌ها) پدید آورده، که هر عروسک با توجه به توانائی‌هایی که دارد هنرنمایی می‌کند. مبارک کوچک در کنار عروسک‌ها حجیم چنان به شعف آمده که چندین بار معلق می‌زند و با سرو صدایش نقطه‌ی توجهی در میدان نمایش پدید می‌آورد. الاغ شیطان، غول شاخدار، دهن گشاد و صدها عروسک دیگر با هم خوش و بش می‌کنند. اینجا جشن عروسک‌ها است و چنان وجدی جمعیت را فراگرفته که میهمانان خارجی هم بدون درنگ روی سن می‌روند و به جمع عروسک‌های ایرانی می‌پیوندند.مردم به این میدان آمده‌اند و در کنار فرزندانشان به نظاره‌ی عروسک‌ها نشسته‌اند. عروسک‌ها سر به سر آن‌ها می‌گذارند و وارد جمعیت می‌شوند، دستی به سر و گوش بچه‌ها می‌کشند و گاه در آغوش کودکان می‌آرامند. آری اینجا جشن مردمی عروسک‌ها است. اینجا افتتاحیه‌ی دهمین دوره‌ی جشنواره‌ی بین المللی تئاتر عروسکی - اولین جشنواره‌ی بین المللی که بعد از انقلاب اسلامی در ایران پدید آمد - است که متفاوت از سال‌های دیگر برگزار می‌شود.
یکشنبه بعدازظهر، محوطه‌ی تئاتر شهر، رنگ و فضای غریبی داشت انگار اندوه جمعیتی که برای استقبال از دهمین جشنواره آمده بودند از کودک و بزرگسال یک صدا فریا می‌زدند: عروسک، «همزاد کودکی، همراز بزرگسالی.»
●پرده‌ی دوم
▪خارجی - محوطه‌ی تئاتر شهر
همان سن و همان مردم و همان عروسک‌ها. «بهروز غریب پور» قائم مقام جشنواره‌ی تهران - مبارک، کسی که به گفته‌ی خودش عمرش را روی تئاتر عروسکی گذاشته به نمایندگی از جامعه‌ی عروسکی به میهمانان خوش آمد گفت. او در جواب خبرنگاری که از حس‌اش در لحظه‌ی افتتاح جشنواره‌ی عروسکی پرسید گفت: «مانند پدری هستم که فرزندش به دنیا آمده است.» غریب پور، اتفاق نادری که در این جشنواره رخ داده بود را پیوند خوردن اسم «مبارک» به این جشنواره دانست. در نظر او با این حرکت جشنواره‌ی عروسکی نیز به میراث فرهنگی غنی ایران پیوند خورده. غریب پور که یکی از اعضای هیات مدیره‌ی یونیما است خیلی خوشحال است که توانسته مبارک را به عنوان نماینده‌ای از نمایش عروسکی ایرانی به جهان معرفی کرده و نامش را در یونیما ثبت کند.
دکتر «خسرو نشان» رئیس مرکز هنرهای نمایشی از این که شعف جمعیت را می‌بیند، ابراز خوشحالی می‌کند. این اولین جشنواره‌ی بین المللی عروسکی است که نشان پس از تصدی ریاست مرکز هنرهای نمایشی در آن حضور دارد. به گفته‌ی نشان یکی از اتفاقات مهم این جشنواره «افتتاح تالار فردوسی به عنوان پایگاه ثابتی برای نمایش عروسکی است.» نشان در سخنرانی افتتاحیه گفت: «ظاهراً عروسک‌ها جان ندارند ولی به مدد نمایشگران عروسکی شادی و شعف را به ارمغان می‌آورند و درعمق وجدان و احساس ما تاثیر می‌گذارند.» او در جواب خبرنگاری که پرسید آیا تصمیم ندارید دو سالانه‌ی جشنواره‌ی عروسکی را تبدیل به جشنواره‌ی سالانه کنید، گفت «فعلاً تصمیم بر این کار نداریم. سعی ما بالابردن کیفیت جشنواره است» ولی او به امکان پدید آمدن جشنواره‌ی عروسکی داخلی اشاره کرد، که آن هم دو سال یک بار در فاصله‌ی دو جشنواره‌ی بین المللی و با حضور شرکت کنندگان داخلی‌ برگزار شود.
«اردشیر صالح پور» دبیر اجرایی جشنواره با اشاره به این نکته که جشنواره‌ی بین المللی نمایش عروسکی اولین جشنواره‌ی بین المللی‌ای است که بعد از انقلاب اسلامی در سال ۶۸ پدید آمده گفت: «تئاتر عروسکی در فرهنگ ما ریشه دارد. او با اشاره به خیمه شب بازی، لعبتک، تکم آذربایجان گفت که در سال‌های اخیر دانشجویان رشته‌ی نمایش عروسکی با ذهنیت خلاقی که داشته‌اند، توانسته‌اند به افق تازه‌ای دست پیدا کنند. او با اشاره به فعالیت‌های نمایشگران عروسکی پیوستن ایران به یونیما را از فعالیت‌های مثبت و چشم گیر دانست، به گفته‌ی او حضور ۲۰ کشور جهان در این جشنواره بسیار چشمگیر و قابل تحسین است.
منبع : خانه‌ٔ هنرمندان ایران