جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

فروهر


فروهر
در ایران باستان مردم بر این باور بودند که در راه زندگی پرتوهائی از هستی بخش خرد بر آنها تابیده می شود، که باعث یافتن راه کار برای دشواری هائی که در این راه پیدا می کنند، بوده و آن را نور آفرینش یا فروهر می نامیدند.
فروهر از دو واژه « فر» ( والا یا پیش) و وهر ( برنده ) ساخته شده و در چم ( معنی ) پیش برنده یا پیشرفت دهنده است.
چنین برداشت می شود که بنابرباورهای پیشینیان، فروهر تتنها مینوی ( معنوی ) بوده است.
نگاره فروهر در دوران هخامنشیان از نماد های شاهنشاهی و مُهر امپراتوری بوده است، که می تواند بسان نمودار توانمندی از جهان بینی زرتشت برگرفته شده باشد.
نمودار و نگاره فروهر از چندین بخش ساخته شده که به این روی می باشد:
- سر وچهره: به گفته شماری از پژوهشگران ، چهره ی فروهر نشانگر چهره ی پیر جهاندیده ایست است که سرشار از تجربه و دانائی و راهنمائی برای مردم می تواند باشد.
دنتر بر این باور است که در سنگ نگاره های تخت جمشید، فروهر بالای سر هر پادشاه دارای چهره همان پادشاه بوده است.
- دستها: در سنگ نگاره های تخت جمشید می یینیم که یکی از دستها بازاست و به سویِ بیرون از نگاره ی فروهر و به سوی پیش و پیش روندگی و بالا و یا شاید آسمان اشاره می کند،
- حلقه : در دست دیگر فروهر حلقه ای می بینیم که آنرا حلقه ی مهر، پیمان و دوستی می دانند. این حلقه با نام حلقه ی سپنتا آرمیتی نیز شناخته شده.
- بالها: پیکره ی فروهر با دو بال در کناره ها فرا گرفته شده است که نمودار نیروی پرواز و اوج گرفتن و والائی است. این بالها با سه ردیف پر نشان داده شده است که می تواند بیانگر سه پند و فروزه اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک باشد ( سه نیروی سازمانگر اندیشه ی بهزیستی زرتشت )
- بال یا دم پایینی : این بخش با سه ردیف پر نشان داده شده است که نیروی سقوط و پستی و فروماندگی می تواند باشد. ( اندیشه بد، گفتار بد و کردار بد ).
- بخش میانی: که با یک دایره نشان داده شده است که به گمان ما نشانگر جهان هستی که تمام انسان ها و موجودات و گیاهان را در بر گرفته، می باشد. از سوئی برخی از پژوهشگران این دایره را نشان خورشید یا مهر آسمانی می نامند.
- پایه ها: در بخش پایینی نماد فروهر، به دو پایه همسان و آیینه وار بر می خوریم که پژوهش گران گوناگون، برداشتهای گوناگونی از آن داشته اند. شماری بر این باورند که این دو پایه نشانگر دو نیروی همسان و همواره در کارزار با یکدیگر هستند که آنها را سپنتا مینو و انگرا مینو نیز می نامند.
منبع : شاهنامه و ایران