وضعیت اقتصادی ، استان کهکلویه‌وبویراحمد

خاك مساعد،‌ منابع آب كافی، جنگل‌های انبوه، سرسبز و مراتع نسبتاً غنی باعث شده كه استان كهگیلویه و بویراحمد از نظر اقتصادی، به عنوان ناحیه‌ای كشاورزی و دامپروری به شمار آید.
مهم‌ترین ركن فعالیت اقتصادی مردم این استان را دامپروری تشكیل می‌دهد كه از دیرباز رواج داشته است. دامپروری به دو روش متحرك و ساكن وجود دارد كه نوع متحرك آن توسط عشایر كوچنده‌ استان و به تبعیت از شرایط آب و هوایی و تغییرات فصلی، برای دسترسی به مراتع و علوفه مورد نیاز،‌ به صورت ییلاق و قشلاق انجام می‌گیرد. علاوه بر دامپروری به شیوه‌های سنتی و بومی، در سال‌های اخیر تعدادی دامداری صنعتی، متشكل از گاوداری و پرواربندی گوسفند به صورت پراكنده در سطح استان رواج یافته است.
استان كهگیلویه و بویراحمد به بركت طبیعت مساعد،‌ به ویژه تنوع گیاهان جنگلی و وجود آب و هوای مساعد برای پرورش زنبور عسل، شرایط مناسبی دارد. علاوه بر رواج زنبورداری سنتی درمناطق روستایی، گسترش كندوهای زنبور عسل به شیوه نوین در سال‌های اخیر، باعث افزایش درآمد كشاورزان و زنبورداران شده است. زنبورداری نقش مؤثری در حفظ محیط طبیعی، خاصه پوشش گیاهی و نباتات علوفه‌ای دارد. زنبور عسل علاوه بر انتقال گرده گیاهان،‌ نقش مهمی در باروری درختان میوه دارد كه در سالهای اخیر در استان توسعه و گسترش یافته است.
مرغداری صنعتی نیز در سال‌های اخیر در استان كهگیلویه و بویراحمد گسترش یافته است و بخشی از نیازمندی‌های اهالی شهرنشین استان را تأمین می‌كند.
بعد از دامداری، كشاورزی مهم‌ترین فعالیت اقتصادی ساكنان این استان را تشكیل می‌دهد. به علت طبیعت خاص این منطقه و وجود اراضی كوهستانی و تپه ماهوری، كشاورزی آن عمدتاً به صورت دیم به ویژه كشت گندم صورت می‌گیرد.
مطالعات انجام شده نشان می‌دهد تنها حدود یك پنجم خاك استان را تپه ماهورها و اراضی نسبتاً مسطح تشكیل می‌دهد كه زمین‌های قابل كشت نیز در این مجموعه به جلگه‌ها یا دشت‌ها محدود می‌باشد. علاوه بر كشت گندم و جو كه به صورت دیم و آبی در اكثر مناطق استان رایج است، كشت برنج نیز در مناطق گرم و معتدل استان كه منابع آب كافی دارند، معمول می‌باشد. محصولات مهم كشاورزی در این استان غلات، حبوبات، نباتات علوفه‌ای، ذرت و صیفی‌جات است كه كشت آن‌ها در مناطق مختلف استان رواج دارد.
موقعیت طبیعی مرتفع، به ویژه كمبود زمین‌های مسطح در مناطق شرق و شمال شرق استان، باعث شده است كه باغداری در دره‌های كوهستانی و بر روی ارتفاعات ناهموار و پرآب این مناطق رواج یابد. در سایر مناطق مستعد استان نیز غرس انواع درختان، از جمله سیب، انگور، گردو و مركبات رونق یافته است. در این میان تولید سیب در منطقه بویراحمد، درخت انگور در منطقه سی‌سخت و تولید انار، خرما و انواع مركبات در مناطق كهگیلویه، گچساران و چرام اهمیت بیشتری یافته است.
با وجود ذخایر غنی نفت، گاز و پراكندگی سایر منابع معدنی در استان كهگیلویه و بویراحمد،‌ فعالیت‌‌های صنعتی و معدنی در این استان، نسبت به دیگر مناطق كشور، رشد نیافته و رونق چندانی ندارد.
علاوه بر صنایع استخراج نفت در گچساران و كارخانه قند یاسوج، بقیه كارگاه‌های صنایع دستی و تولیدی تازه تأسیس شده‌اند و در زمینه‌های صنایع غذایی‌، فلزی، نساجی و چرم، چوب و سلولزی، شیمیایی و دارویی و صنایع ساختمانی فعالیت می‌كنند. با وجود این، میزان فعالیت‌های صنعتی و معدنی نسبت به فعالیت‌های بخش كشاورزی و خدمات بسیار كم است. صنایع موجود در این استان به دو گروه تقسیم می‌شوند :

صنایع دستی : با توجه به شرایط اجتماعی و اقتصادی و ویژگی‌های طبیعی استان كه عمدتاً متكی بر كشاورزی و دامپروری است، صنایع دستی آن نیز، شامل فرشبافی سنتی، بافت انواع گلیم، جاجیم، گبه، خورجین، سیاه چادر، نمد و محصولاتی نظایر آن است كه بافت آنها در اغلب خانه‌ها و در بیش‌تر مناطق روستایی و عشایری رواج دارد. فرشبافی مهم‌ترین صنعت دستی این استان است كه در اغلب روستاها تولید می‌شود.

صنایع ماشینی : مهم‌ترین صنعت وابسته به كشاورزی، كارخانه قند یاسوج است كه با توجه به سطح كشت و میزان تولید چغندرقند در طول سالیان گذشته همواره با كاهش ظرفیت و ركود تولید همراه بوده است.
بزرگترین صنعت موجود استان، صنعت نفت است كه بهره‌گیری از آن در گچساران و بی‌بی‌حكیمه همراه با ایجاد تأسیسات حفاری و استخراج طی چند دهه اخیر ادامه داشته است. امروزه علاوه بر استفاده از گاز طبیعی این منطقه در امور غیرصنعتی، بخش زیادی از آن به وسیله خط لوله به كارخانه‌ كود شیمیایی شیراز منتقل می‌گردد. همچنین نفت خام گچساران به وسیله یك خط لوله به مخازن نفت جزیره خارك وارد و از همان جا با فشار طبیعی به مخازن نفتكش‌های عظیم صادراتی بارگیری می‌شود. از انواع صنایع دیگر نیز تعدادی كارگاه و مراكز تولیدی كوچك و بزرگ در زمینه‌های مختلف صنعتی، در شهرها و بخش‌های تابعه استان را می‌توان نام برد.
در زمینه شناخت و ارزیابی ذخایر معدنی استان نیز اقداماتی انجام شده است. معادن مهم استان كهگیلویه و بویراحمد برحسب نوع معدن، اعم از فلزی یا غیرفلزی و پراكندگی آن‌ها به شرح زیر می‌باشند:
ـ معادن بوكسیت در روستای سر فاریاب دهدشت.
ـ‌ معدن مس در روستای خزنگاه بویراحمد.
ـ ذخایر فسفات در روستای جان قانی (تیام) در منطقه سرفاریاب.
ـ ذخایر گوگرد در روستای نزاع علیای گچساران.
ـ معادن سنگ‌های ساختمانی در اكثر مناطق استان.
ـ معادن گچ در بیشتر مناطق استان.
علاوه بر معادن فوق، از معادن دیگری از جمله شن و ماسه، خاك رس، سنگ آهك و سنگ‌نما نیز كه در مناطق مختلف استان پراكنده هستند می‌توان نام برد. از اكثر این معادن در فعالیت‌های ساختمانی و راهسازی و تولید آجر و موزائیك استفاده می‌شود.