تنگه وحشت

«می دونین من فیلسوف میلسوف نیستم، ولی یه خرده دنیا رو دیدم و می دونم که همه ما به دنبال یه چیزیم؛ گرفتن عنوان قهرمانی. مهم نیست چی کاره می خوای باشی... فقط می خوای بهترین باشی. خب، من عنوانو گرفتم و اسمم همیشه تو کتابای رکورد و این جور چیزا خواهد بود... دیگه اهمیت نداره از اینجا به بعد سر من چی می یاد. بعضی ها اینقدر شانس نداشتن.»
جیک لاموتا غرابرت دنیروف درگاو خشمگین، ساخته مارتین اسکورسیزی.
افشین قطبی اما اینقدر شانس داشت که از همان روز اول بهترین باشد، از همان روزی که برای اولین بار پس از ۳۶ سال به ایران گام نهاد. آن روز تفاوت او با دیگران در همان چهره اش آشکار بود که سرحال بود و زندگی کرده، که پرشور بود و با اعتماد به نفس، که با شخصیت بود و باطراوت و سرشار از کشش مبارزه طلبی. البته این همه ماجرا نبود. بعدها که رفتار او را با دیگران دیدیم و دیدیم که او چطور به همه احترام می گذارد و چگونه همه به او احترام می گذارند، دیدیم که او چطور سخن می گوید و چگونه سخن دیگران را می شنود، به این رسیدیم که با یک آدم حسابی طرفیم که یاد گرفته چگونه یک جنتلمن واقعی باشد. این واقعی بودن، چیزی بود که در برنامه نودی که عادل فردوسی پور ترتیب داد و او را کنار ناصر حجازیغنمونه جنتلمن وطنیف نشاند، خیلی به چشم آمد. و افشین قطبی برای همین خیلی زود سر زبان ها افتاد. و این سر زبان ها افتادن بیشتر برای کردارش بود تا نتایج خوب پرسپولیس و البته که نتایج خوب پرسپولیس هم در جا افتادن پدیده یی به نام افشین قطبی موثر بود؛ پدیده یی که شبیه هیچ کس نبود.
همه آنهایی که عصر روز شنبه ۲۸ اردیبهشت ماه را به خاطر می آورند و یاد آن معجزه می افتند، بیش از همیشه این جمله را تکرار می کنند که «شانس همیشه در خانه کسی را می زند که به دنبالش باشد.» و می گویند افشین قطبی گرچه از نظر فنی کلاس پایین تری از مربیان بزرگی مثل بلاژویچ و دنیزلی و لوکا بوناچیچ دارد اما فقط برای اینکه بی تاب قهرمانی بود و برای به چنگ آوردنش روز و شب نداشت، به این نشان رسید. اما اینک شرایط متفاوت از فصل گذشته است. پرسپولیس قهرمان شده و قطبی به عنوان یک قهرمان به پرسپولیس بازگشته است. در اینکه باشگاه پرسپولیس در انتخاب دوباره او هیچ اشتباهی مرتکب نشده، تردیدی وجود ندارد. بالاخره قطبی پس از شش سال پرسپولیس را به قهرمانی در لیگ برتر رسانده و همین برای اینکه مدیران جدید باشگاه از جان و جیب مایه بگذارند که او را هر طور شده به ایران بازگردانند و آس را بر زمین بکوبند، کافی است. اما با همه اینها آیا افشین قطبی تصمیم درستی گرفته که به ایران بازگشته است؟ خیلی ها می گویند قطبی با پذیرش شرایط جدید پرسپولیس مرتکب اشتباه بزرگی شده است، چرا که او در پایان فصل گذشته به سان یک اسطوره از پرسپولیس رفته بود و حالا که به ایران بازگشته حتماً باید چیزی بیشتر از فصل گذشته رو کند که بتواند در پایان فصل یک مرد موفق لقب بگیرد. با این نگاه قطبی احتمالاً در پایان فصل جایگاه امروزش را نخواهد داشت، چرا که اولاً رفتارها و نوع حرف زدن او دیگر آن جذابیت سال گذشته را برای ایرانیان ندارد و ثانیاً او اگر بخواهد هم نمی تواند آن روز به یادماندنی را تکرار کند که تیمش در دقیقه ۹۶ به مقام قهرمانی رسید، یعنی پرسپولیس هر جوری، حتی اگر با اختلاف بیست امتیاز هم قهرمان شود، این قهرمانی شیرینی قهرمانی فصل گذشته را نخواهد داشت. حالا اگر قهرمان نکند که هیچ. تکلیف روشن است.
اما با این استدلال آیا افشین قطبی هیچ راهی ندارد برای اینکه در پایان فصل یک مربی موفق لقب بگیرد؟ همه آنهایی که فراموشکار نبوده اند و بازی های فصل گذشته پرسپولیس را با فصل قبل تر آن مقایسه کرده اند، حتماً به این اعتراف کرده اند که پرسپولیس مصطفی دنیزلی، مدرن تر، شیک تر، تمیزتر و بهتر از پرسپولیس افشین قطبی بازی می کرد که در بهترین حالتش شبیه تیم های خوب علی پروین بود که با بازی فیزیکی و مستقیم، حریفانش را می برد. و این چیزی است که حتی متعصب ترین طرفداران افشین قطبی هم به آن معترف هستند. در هفته یی که پرسپولیس قهرمان لیگ برتر شده بود، برنامه نود نظرسنجی را ترتیب داد و در آن از ایرانیان پرسید؛ «دلیل موفقیت افشین قطبی کدام یک از گزینه های زیر است؟ ۱- توانایی های فنی ۲- اعتمادبه نفس ۳- اخلاق و رفتار» در پاسخ به این نظرسنجی بیشتر آدم ها به گزینه های اعتمادبه نفس و اخلاق و رفتار رای دادند و تنها درصد کمی بودند که به توانایی های فنی قطبی رای دادند. این یعنی افشین قطبی در این فصل باید توانایی های فنی خودش را به رخ بکشد و تنها در این صورت است که در پایان فصل می توانیم بگوییم او علاوه بر اینکه آدم خوبی هست، مربی خوبی هم هست. مردم ایران در سال های اخیر ثابت کرده اند که فوتبال را خیلی خوب می فهمند و برای همین است که هنوز هم بازی های پرسپولیس آقا مصطفی یادشان مانده و همیشه از او با احترام یاد می کنند و حتی در مقایسه تیم او و تیم قطبی می گویند اگر تیم دنیزلی تنها یک محسن خلیلی را به جای مهرزاد معدنچی داشت، به راحتی قهرمان لیگ برتر می شد. با این وصف، بهتر است افشین قطبی این فصل روی نوع بازی پرسپولیس زوم کند و به این برسد که پرسپولیس باید زیباتر از فصل گذشته بازی کند و مدرن تر و تر و تمیزتر.
چند شب قبل به همراه چند تا از بچه ها به رستورانی رفته بودیم و داشتیم شام می خوردیم که صدای زن و شوهر جوانی را شنیدیم که داشتند درباره افشین قطبی حرف می زدند. مساله شان این بود که آیا قطبی برمی گردد یا نه و ما یادمان آمد مدت ها بود آدمی را ندیده بودیم که به دیالوگ های روزمره مردم راه پیدا کرده باشد. افشین قطبی اما با آن تفاوت هایش به زندگی روزمره مردم ایران راه یافته و حتی تا مرز اسطوره شدن پیش رفته است. او پرسپولیس را قهرمان کرده و با رفتارهایش ذهنیت مردم را نسبت به آدم های فوتبال مثبت کرده است. حالا اما موقع آن است که او بکوشد نوع بازی تیمش را ارتقا دهد و این چنین به توسعه فوتبال ایران هم کمک کند. روزی که خبر بازگشت افشین قطبی رسید، سرنوشت همه قهرمانان بزرگ تاریخ را به یاد آوردیم و پیش خودمان گفتیم بالاخره روز شکست بزرگان فرامی رسد و حالا که قرار است روزی شکست بخوریم، این مهم است که چطور زندگی کرده باشیم. و حالا که خوب فکر می کنیم می بینیم برای همه تماشاگران پرسپولیس مهم تجربه کردن عصر آن شنبه جادویی است و واقعاً مهم نیست بعدش چه اتفاقی بیفتد و حالا که چنین است بهتر است از زیبا بازی کردن لذت ببریم.

امیر عربی

منبع : روزنامه اعتماد