دور ایران در چهار سال

در همین روزهایی که مردم تهران در منازل گرم و نرم خود انتظار باریدن باران را داشته و از رسانه های عمومی دعواهای فیروز کریمی با استقلال اهواز و کشمکش های مدیرعامل پرسپولیس با سازمان تربیت بدنی را نظاره می کردند، احمدی نژاد و یارانش به خراسان جنوبی رفته و دور دوم سفرهای استانی را کلید زدند. این در حالی است که مسوولان دولتی اصرار دارند در پایان دو سال از آغاز سفرهای استانی، حدود ۷۰ تا ۹۰ درصد وعده های طرح شده در استان ها عملیاتی شده و میزان رضایت مردم از نتایج این سفرها بسیار بالا است. در مقابل این آمار و ارقام دولتمردان، کارشناسان و ناظران اظهار عقیده می کنند به این آمار خوش بینانه همان قدر می توان اعتماد کرد که به آمار طرح شده در خصوص ثمرات سهمیه بندی بنزین،نمایندگان مستقلی هم که از حوزه های انتخابیه خود بازدید به عمل آورده اند پیشرفت پروژه ها و تحقق وعده ها را چندان مثبت ارزیابی نمی کنند. در مقابل نمایندگان نزدیک به دولت، کار را به شکرگزاری کشانده و از دولت بابت نتیجه دادن برنامه هایش در سفرهای استانی تقدیر و تشکر می کنند.خلاصه هرکس به مقتضای مسوولیتش و رابطه اش با دولت نظری ارائه می دهد که البته در این نظرات تنها چیزی که نسبت به هم دیده نمی شود شباهت است،
● ایستون هم کم می آورد اگر...
دیوید ایستون نظریه پرداز سرشناس نظریه سیستم ها، قسمتش نبود در این ایام در ایران باشد تا نظرش را در مورد سفرهای استانی دولت و عواقب و تبعاتش بگوید اما از کلیات نظریه وی چنین بر می آید که وی اگر به ایران می آمد و با احمدی نژاد روبه رو می شد کلی وی را نصیحت می کرد و به او بابت سفرها و سخنرانی هایش هشدار می داد که چرا اینگونه بر مطالبات می افزاید و خواسته های مردم را افزایش می دهد.ایستون که روزی روزگاری در مورد نظام های سیاسی به تفصیل سخن گفته و به حاکمان توصیه کرده بود با تقلیل خواسته ها، کارایی سیستم مورد نظر خود را تضمین کنند، گرچه با احمدی نژاد روبه رو نشد تا وی را نسبت به عواقب کارش مطلع کند اما در همین ایران خودمان پیدا شدند صاحب نظرانی که مرتب دولت را مخاطب قرار داده و سفرهای استانی را باعث افزایش توقعات و دامن زدن به مطالبات ارزیابی کردند. پاسخ رئیس جمهور در مواجهه با این قبیل منتقدان برگرفته از همان سبک معمول خودش بود؛ «ما کجا به توقعات دامن زدیم؟ آیا قول احداث حمام برای روستانشینان افزایش توقعات است؟ اینکه به ساکنان یک ده بگوییم برای شما مدرسه می سازیم افزایش انتظارات است؟ مدرسه و حمام حق مردم ما است. چرا برخی فکر می کنند اعطای حقوق اولیه شهروندان دامن زدن به مطالبات است؟»در مقابل این سوالات در قالب استفهام انکاری، قبول دارید که اگر خود دیوید ایستون هم قرار می گرفت کم می آورد و بی خیال توصیه ها و نظریاتش می شد؟
● یک رای دیگر تا نتیجه
دور دوم سفرهای استانی دولت به نظر می رسد که آخرین دور سفرهای استانی هم باشد. یعنی با توجه به اینکه نخستین دور سفرهای دولت برای بازدید از تمام استان ها دو سال به طول انجامید، به طور قطع دور دوم سفرها هم همین زمان طول می کشد و دو سال دیگر کسی رئیس جمهور را نمی بیند تا از وی سوال کند وعده هایی که در دو سفر قبلی مطرح کردی کجا رفت و چه سرانجامی پیدا کرد. در این شرایط قابل پیش بینی است که رسانه ها و چهره های حامی رئیس جمهور به صحنه بیایند و به روستانشینان و ساکنان شهرهای دور از مرکز بشارت دهند که اگر می خواهند طعم شیرین آبادانی و پیشرفت را بچشند و درو کردن ثمرات سفرهای استانی را شاهد باشند لازم است یک بار دیگر به احمدی نژاد رای دهند و وی را بر کرسی ریاست جمهوری بنشانند تا او دستاوردهای سفرهای استانی را یک به یک نشان دهد.
● مسافرت با موسیقی غربی
گردانندگان سفرهای استانی اگر روزی قرار باشد برای مسافرت های رئیس حمهور کلیپی بسازند و روی آن ترانه یی بگذارند قطعاً نمی توانند سراغ شعر «بسیار سفر باید تا پخته شود خامی» بروند. بنابراین شاید چاره یی نداشته باشند جز آنکه به سراغ این ترانه لس آنجلسی بروند که مضمون مناسبی دارد؛ «سفر همیشه همسفر می خواد، دل کندن از هم، بال و پر می خواد». صدا و سیما البته در همین ایام هم برنامه هایی از سفرهای استانی پخش می کند اما به جای استفاده از آهنگ هایی با صدای خواننده، ترجیح می دهد از موسیقی بی کلام ونجلیس و یانی استفاده کند. با وجود پوشش گسترده سفرهای رئیس جمهور در صدا و سیما و استفاده از انواع ابتکارات برای تنوع بخشیدن به برنامه و جذاب کردن آن، برخی مسوولان دولتی معتقدند صدا و سیما در نشان دادن دستاوردهای سفرهای استانی کوتاهی کرده و آنگونه که شایسته بوده عمل نکرده است. معلوم نیست اگر عملکرد صدا و سیما در معرفی دستاوردهای دولت احمدی نژاد ضعیف بوده، بر عملکرد صدا وسیما در زمانی که خاتمی رئیس جمهور بود چه نامی می توان گذاشت.
● خبرنگاران مواظب باشید
این فقط خبرنگاران رسانه های منتقد دولت نیستند که از همراهی در سفرهای استانی محرومند، همان خبرنگاران اصولگرایی هم که با دولت به سفر می روند اگر عملکردشان مورد تایید نهاد ریاست جمهوری قرار نگیرد ممنوع السفر شده و از رسانه های آنها خواسته می شود خبرنگار دیگری را جایگزین کنند.
درباره این قبیل برخوردها، نمونه عینی هم می توان مثال آورد اما وقتی که خود خبرنگاران محروم از سفر تمایلی به گشودن سفره دلشان در این باره ندارند خب ما هم بیشتر از این قضیه را باز نمی کنیم. می توانیم تصور کنیم که تعریف و تمجید بیش از حد و خودداری از انتقاد باعث کنار گذاشتن خبرنگاران اصولگرا از سفرهای استانی شده؛ تصورش که اشکالی ندارد؟،
● یک کلمه هم از منتقدان بی انصاف
دروغ و راستش پای گویندگانش، اما بعضی منتقدان که احتمالاً از سوی دولت در جمله منتقدان بی انصاف سفرهای استانی قرار بگیرند، معتقدند سفرهای دولت بیش از آنکه در شناسایی و حل مشکلات مردم شهرهای دور از مرکز مفید باشد، مسافرت های تبلیغاتی برای انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری است. از نگاه این قبیل منتقدان، از سفرهای نمایشی دولت بهره خاصی نمی توان برد و با اعطای عروسک و واکمن به روستا نشینان، مشکلات اساسی کشور حل نمی شود. با این حال وقتی که دوربین های واحد مرکزی خبر، روی همین هدایا زوم می کند و مرتب خبر دیدار صمیمانه رئیس جمهور با جمعی از مردم و شنیدن بی واسطه مشکلات آنها پخش می شود، آدمی ناخودآگاه به این فکر می کند که نکند اهداف دیگری از این سفرها مدنظر باشد. البته ما که اینها را نمی گوییم، دروغ و راستش پای گویندگانش،
● منتقدان ما حسودند
وقتی موضوع بحث برانگیزی مثل سفرهای استانی دولت زیر نظر کارشناسان قرار داشته باشد، طبیعی است که در این میان بحث های موافق و مخالفی شکل می گیرد و هر ناظری از زاویه یی موضوع را به بحث می نشیند. در این میان علی سعیدلو از دولتمردان نزدیک به احمدی نژاد دوشنبه شب گذشته در برنامه ۴۵دقیقه شبکه خبر حاضر شد و طی آن منتقدان سفرهای استانی دولت را افرادی حسود توصیف کرد که به خاطر ناتوانی از پیاده کردن چنین برنامه یی در زمان مدیریت خود، لب به انتقاد غیرمنصفانه می گشایند.
وی که از منتقدان غیرمنصف دولت به شدت شاکی بود، گفت؛ این دست از منتقدان از دو حال خارج نیستند؛ یا حسودند یا غبطه می خورند که چرا در هشت سال مدیریت خود چنین تدبیری به خرج ندادند.احتمالاً لازم به یادآوری نیست که وی هم مثل دیگر چهره های نزدیک به دولت، تکیه کلامش در پایان هر بخش از سخنانش این بود که دولت از نقد سازنده استقبال می کند و فلان و بهمان...
● اظهار نظر جنجال برانگیز
اولین سفر استانی دولت در دور جدید، بیش از حد حاشیه ساز شد و کلی تبعات جانبی به همراه داشت.
این حاشیه سازی با مطلب جنجال برانگیز سایت محافظه کار «فردا» در خصوص اظهارات احمدی نژاد در بیرجند آغاز شد؛ چنان که این سایت ادعا کرد احمدی نژاد در مورد مخالفان خود، تشبیه نامناسبی به کار برده است. این خبر جنجال برانگیز، بلافاصله در وبلاگ ها و سایت های خبری واکنش ساز شد و وبلاگ نویسان هرکدام در این خصوص موضع متفاوت و بعضاً تند و تیزی اتخاذ کردند. یک روز پس از این بمب خبری، معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر ریاست جمهوری وارد صحنه شد و در مصاحبه یی متن کامل جملات رئیس جمهور را بیان کرد. بر این اساس وی تایید کرد رئیس جمهور با استفاده از قواعد تشبیه و تمثیل، درباره فهم مخالفان سخن گفته است.
با وجود این اظهار نظر، حواشی مربوط به اظهار نظر رئیس جمهور در سفر استانی اش همچنان ادامه یافت و پس از آنکه برخی فعالان سیاسی از رئیس جمهور خواستند در ادبیات خود تجدید نظری به عمل بیاورد، خبرگزاری فارس، فیلم اظهار نظر رئیس جمهور را منتشر کرد تا پایانی بر اولین سفر جنجالی رئیس جمهور رقم بخورد.
● همین است که هست
خوشمان بیاید یا نیاید دومین دور سفرهای استانی دولت شروع شده و بپسندیم یا نپسندیم تغییراتی در دور دوم سفرها ایجاد شده که مهمترین اش تمرکز رئیس جمهور در مرکز استان و فرستادن وزرا با اختیارات تام به شهرستان ها است. با تمهید اندیشیده شده، رئیس جمهور دیگر در شهرهای دورافتاده با این پرسش مردم روبه رو نمی شود که چرا به وعده های داده شده عمل نشده و چرا پیشرفت پروژه ها کند است. در مقابل برنامه جدیدی که از قبل وعده اش داده شده، برکناری مدیران ناکارآمد است. پس تعجب نکنید اگر دور دوم سفرهای استانی تلفاتی به دنبال داشت و دولتمردان تصمیم بگیرند برای رهایی از زیر بار انتقادات، تعدادی از مسوولان اجرایی و مدیران میانی را از کار برکنار کنند. این تاکتیک می تواند در یک سال و نیم باقیمانده تا انتخابات دوره بعد ریاست جمهوری، مردم را از دولت راضی نگه داشته و زمینه را برای اعلام فراخوانی جهت تمدید ریاست جمهوری احمدی نژاد برای یک دوره چهارساله دیگر فراهم کند. تا آن موقع ما همچنان می توانیم نظاره گر دعواهای نمکین آبی و قرمز باشیم و نظریات سیستمی دیوید ایستون را مروری تازه کنیم.

سجاد سالک

منبع : روزنامه اعتماد