شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

عبدالله بن مقفع ابن مقفع


جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۱۰۲ -ح ۱۳۹) قمری
محل تولد: جور فارس ، فیروزآباد کنونی
شهرت علمی و فرهنگی: مترجم و عالم
وی یکی از نخستین مترجمان آثار ادبی تمدن‌های هند و ایرانی به زبان عربی و یکی از آفرینندگان نثر ادبی عربی است. در خاندانی نجیب‌زاده در جور فارس ، فیروزآباد کنونی ، متولد شد. پدرش ، دادویه که با نام اسلامی مبارک ، معروف بود در زمان حجاج تحصیلدار مالیات بود و چون به جرم اختلاص شکنجه شد ، وی را به تمسخر مقفع خواندند. عبدالله نام اسلامی روزبه بود. در آغاز در کرمان منشی حکام و صاحب‌منصبان اموی بود. در آنجا ثروتی هنگفت به‌دست آورد. پس ازآن به خدمت عیسی بن علی ، عموی منصور ، خلیفه عباسی ، درآمد. بهترین سال‌های عمر وی در کوفه و بصره سپری شد و در محفل ادیبان و ظریفان رفت ‌و آمد داشت. مرگ وی عللی سیاسی داشت. ابن مقفع با دست بردن در متن دست‌خط امان‌نامهٔ منصور خلیفهٔ عباسی برآشفتگی و بدگمانی خلیفه در حق خود شد. خلیفه فرمان داد تا دست کاتب گستاخ را قطع کنند. حاکم بصره که از مدت‌ها پیش کینهٔ وی را در دل داشت از این پیشامد برای گرفتن انتقام شدید بهره برد و ابن مقفع را زیر شکنجه‌های سهمناک به قتل رسانید. ابن مقفع ، با وجود کمی عمر آثار گرانبهائی را تألیف و ترجمه کرد ، از آن جمله‌ هستند: ترجمهٔ کلیله ‌و دمنه" ، که قدیمی‌ترین ترجمه از این اثر هندی است؛ "ادب‌الصغیر" و "ادب‌الکبیر"؛ "الیتیمهٔ" "خدای‌نامه" که ترجمه‌ای است از "آبین‌نامهٔ" عهد ساسانیان؛ "کتاب مزدک"؛ "کتاب‌التاج".
منبع : مطالب ارسالی