بازی‌ها و کودکان

بیش‌فعالی و كم‌توجهی از جمله بیماری‌های شایع كودكان است و بسیاری از والدین به همین علت، به پزشك متخصص كودكان‌مراجعه می‌كنند و علاوه بر دارو، می‌خواهند بدانند، چگونه با كودك خود رفتار كنند. در این شماره به برخی از این موارد اشاره می‌كنیم:
نقل‌های رنگی یا انواع تنقلات را داخل سینی ریخته و از كودك بخواهید یكی از رنگ‌ها یا یكی از انواع تنقلات را جدا كند. هر كدام را كه درست انتخاب كرد، می‌تواند به عنوان جایزه بخورد.
انواع حبوبات را داخل یك سینی ریخته و از فرزندتان بخواهید یك یا دو نوع از آنها را جدا كند.
در حد توان فرزندتان وظایفی را به او واگذار كنید. به طور مثال به تعداد نفرات قاشق و چنگال بیاورد، در چیدن و جمع كردن میز كمك‌تان كند، در هنگام پختن غذا از او بخواهید بعضی وسایل را برایتان آماده كند و...
● حواستو جمع كن كوچولو
چشم‌های فرزندتان را ببندید و از جهات متعدد و در فواصل گوناگون او را صدا كنید. به اشیای متعدد مثل چوب، آهن، شیشه و... ضربه بزنید و از او بخواهید به تفاوت صداها توجه كند. سپس چشم‌های او را ببندید و دوباره همان كار را انجام دهید. آیا كودك‌تان درست حدس می‌زند و صداهای متعدد را می‌شناسد؟
بازی كلمات را فراموش نكنید. هر كدام از افراد خانواده یك كلمه بگوید و نفر بعدی كلمات قبل را تكرار كند و كلمه‌ای جدیدی هم به آنها بیفزاید. بازی بیست سوالی، بازی هیجان‌انگیزی است كه به افزایش توجه و تمركز كودك‌تان كمك می‌كند.
اسمی را بگویید و از كودك‌تان بخواهید اسمی بگوید كه حرف اول آن با آخرین حرف اسمی كه شما گفته‌اید شروع شود. این بازی‌ها علاوه بر تقویت حافظه و تاثیر مطلوب بر افزایش قدرت توجه و تمركز برای كودك جالب و هیجان‌انگیز خواهد بود. برای جذاب‌تر شدن بازی می‌توانید جایزه‌ای هم در نظر بگیرید. مراقب باشید كه زمان بازی طولانی نشود و كودك‌تان را خسته نكنید.
● بیا با هم بازی كنیم
از اسباب‌بازی‌هایی كه برای افزایش قدرت توجه و تمركز در بازار موجود است، استفاده كنید مثل كارت‌هایی كه به صورت دو به دو به هم مربوط است، كارت‌های مشاغل و لوازم آن. در مورد یك شیء توضیح دهید و از كودك بخواهید كه بگوید چیست. چشم كودك را ببندید و از او بخواهید با لمس كردن شیء كه در دست دارد، اسم آن را بگوید. می‌توانید هر روز یك جمله یا یك كلمه به كودك بگویید و در فواصل روز و به طور ناگهانی بخواهید كه آن را برایتان تكرار كند و هر روز جمله یا كلمه‌تان را تغییر دهید.
فرزندتان را از اتاق خارج كنید و جای یك شیء را عوض كنید و از او بخواهید این تغییر را پیدا كند. یكی از تمرینات بسیار خوب كه برای فرزندتان نیز جذابیت دارد، خواندن داستان است، كتابی را برای فرزندتان بخوانید و از او بخواهید هر وقت به اسم خاصی كه در كتاب تكرار شده رسیدید، كلمه خاصی بگوید (مثلا شنل قرمزی در كتاب شنل قرمزی و مادر بزرگ.) در تمامی این فعالیت‌ها باید مراقب زمان باشید. كودكان بیش‌فعال نمی‌توانند مدت زیادی روی یك بازی یا فعالیت تمركز كنند. زمان فعالیت‌ها را بسته به سن و توان فرزندتان انتخاب كنید. از این تمرین و فعالیت‌ها با توجه به خلاقیت مربی یا والدین تعداد بسیار زیادی می‌توان طراحی كرد كه علاوه بر فعالیت درمانی، برای كودك بازی و سرگرمی هیجان‌انگیزی است.
با كودك بیش فعال خود صبورانه برخورد كنید. فرزندتان را بیش از حد محدود نكنید. از دست شیطنت‌ها و حركات تكانشی‌اش عصبانی نشوید. او لجباز و حرف گوش نكن نیست فقط سیستم تورینه‌ای كورتكس مغز كه باعث جداسازی و تصفیه محرك‌های محیطی می‌شود در كودك‌تان تاخیر رشد دارد. مطمئن باشید كه كودك‌تان با درمان دارویی كنترل می‌شود و این تاخیر رشد، جبران خواهد شد و با این تمرینات و فعالیت‌ها توجه و تمركز او افزایش خواهد یافت. در مقابل واكنش‌های درست و به موقع فرزندتان و پیشرفت او شادی و رضایت خود را نشان دهید و در مقابل حواس پرتی‌ها و شیطنت‌هایش صبور باشید. شما هیچ بزرگسال بیش فعالی را نمی‌بینید، پس اختلال كودك شما هم به مرور مرتفع خواهد شد.
▪ چشم چشم، دو ابرو
اگر فرزند شما در سنین قبل از مدرسه است و توانایی نقاشی كشیدن دارد، می‌توانید از این فرصت استفاده كنید و تمریناتی جهت افزایش توجه و تمركز به او بدهید. برای كودكتان نقاشی بكشید. به طور مثال یك آدمك یا حیوان و یكی از اجزای آن را رسم نكنید. از كودك بخواهید نقاشی را كامل كند. در مراحل اولیه اجزای مهم مثلا دست یا پا را رسم نكنید و به مرور به سراغ اجزای ریز مثل اجزای صورت و ... بروید. در دو طرف صفحه نقاشی‌هایی كه دو به دو به هم مرتبط است بكشید و از كودك بخواهید آنها را به هم وصل كند.
اشكال متعدد در دو طرف صفحه بكشید و از او بخواهید اشكال هم‌شكل را پیدا كند. اشكال ساده‌ای را با نقطه چین بكشید و از فرزندتان بخواهید آنها را به هم وصل و شكل را پیدا كند. به مرور اشكال‌تان را پیچیده‌تر كنید. خطی را با رنگ‌های متعدد رسم كنید و از كودك بخواهید این خط را ادامه دهد و ترتیب رنگ‌ها را حفظ كند (در ابتدا از دو رنگ و كم‌كم رنگ‌ها را بیشتر كنید.) این تمرینات علاوه بر كمك به افزایش توجه و تمركز كودك، در هماهنگی چشم و دست كه برای كودكان در سنین مدرسه ضروری است، مفید می‌باشد.

مهدیه کلهر
کارشناس کاردرمانی

منبع : روزنامه سلامت