کتمان واقعیت یعنی گسترش بیماری
در ارتباط با معضلات و آسیب های اجتماعی از جمله ایدز و اعتیاد و عواملی كه منجر به آسیب ها در جامعه می شود اطلاع رسانی می تواند نكته بسیار حساس و حائز اهمیت و قابل توجهی باشد. درست است كه امروز می دانیم ایدز چیست ولی بیشتر جوانان و نوجوانان این كشور نمی دانند ایدز چیست و چگونه می توان به این بیماری كشنده مبتلا نشد و راههای پیشگیری را به جوانان باید آموزش داد. اگر بپذیریم كه درصد بالایی از مبتلایان به ایدز براساس تماس جنسی یا تزریقی بوده پس باید در نظر داشت كه اطلاع رسانی ما اشكال داشته است و اینكه چرا به درون خودمان نگاه نمی كنیم تا ببینیم چه خبر است و چرا جوانان به قرص های اكستازی شادی آفرین و روانگردان روی می آورند. علاوه بر این معضلات بهتر است نگاهی به آماری بیندازیم كه متأسفانه هر روز سن بالای ازدواج ها را نشان می دهد و ببینیم چه كار مفیدی را می توان برای جوانان انجام داد كه فاصله بلوغ جنسی تا سن ازدواج در جوانان را ساماندهی نمود و برای پر كردن فاصله بلوغ تا زمان ازدواج چه می توانیم بكنیم كه دوره ای است غیرقابل كنترل به لحاظ خواسته های جنسی، سرور و شادی های جوانی و متعاقب آن آسیب های اجتماعی كه در جامعه بروز می كند و چه پاسخی تا به حال به خواسته های مشروع جوانان داده ایم؟به هر حال بحث پیشگیری، آگاهی و آموزش در این فرایند می تواند رویكرد سودمندی باشد و جامعه و مدیران برنامه ریز باید نیازهای جامعه جوان كشور را در نظر گرفته تا از اشاعه این بیماری ها در سطح گسترده جلوگیری شود. طی سالیانی كه كاوشگران به دنبال چرایی برای این بیماری و شیوه انتقال این بیماری و راه های مقابله با آن بودند عده بسیاری از مردم جهان به این بیماری مهلك دچار شدند به گونه ای كه براساس آمار سازمان بهداشت جهانی تنها طی سه دهه اخیر در حدود ۶۴ میلیون نفر به بیماری ایدز مبتلا شده اند و طی دو دهه اخیر بالغ بر ۲۴ میلیون نفر به دلیل ابتلا به بیماری ایدز جان خود را از دست داده اند. بیماری ایدز مانند سرماخوردگی و یا بیماریهای واگیر دیگر نیست كه به سرعت گسترش یافته و منتقل شود، اما آلودگی افراد به آن بسیار سریع تر و جدی تر از بسیاری بیماری های متداول دیگر است.كشورهای توسعه یافته مثل آمریكا و كشورهای اروپایی پس از كشف راه های انتقال بیماری ایدز به سرعت به مقابله با آن پرداختند و با آموزش های بهداشتی در روابط جنسی و نیز در اختیار قرار دادن سرنگ های رایگان به معتادان تزریقی توانسته اند رشد سهمگین این بیماری را به كمتر از دو صدم درصد در سال برسانند و در مقابل كشورهای آفریقایی و آسیایی به دلیل بسیاری از ساختارهای سنتی نتوانستند آگاهی و اطلاع رسانی كافی درباره این بیماری به جامعه ارائه دهند و این عدم اطلاع و آگاهی مردم بخصوص جوانان باعث شد كه بیشترین افراد مبتلا به ایدز به این دو قاره تعلق گیرد. سازمان بهداشت جهانی چندی پیش هشدار داد كه خاورمیانه نیز در آستانه فاجعه بزرگ ایدز قرار دارد به طوری كه تا پایان سال ۲۰۰۱ تنها ۶ میلیون نفر در آسیا حامل ویروس ایدز بودند اگر در نظر گرفته شود كه این ۶ میلیون نفر حامل ویروس ایدز ، جنس مخالفی هم داشته باشد آن وقت فاجعه بسیار عمیق تر خواهد بود. در صورتی كه در كشورهای پیشرفته با اطلاع و آگاهی و آموزشهای پزشكی و بهداشتی وضعیت به گونه ای شده است كه افراد مبتلا به ویروس HIV می توانند ازدواج كنند و آداب لازم و بدیهی زندگی زناشویی را داشته باشند بی آنكه این بیماری از زوج مبتلا به زوج سالم منتقل شود ولی آنها نمی توانند صاحب فرزند سالم از لحاظ بهداشتی شوند.سنت های رایج در برخی كشورها در آسیا و آفریقا و دلایل دیگر مانع از ارائه آموزشهای لازم برای جلوگیری از این بیماری دراین جوامع شده است كه جای تأسف فراوان دارد. در ایران به لحاظ برداشت غیراخلاقی كه از این بیماری در كشور وجود دارد مبتلایان حاضر نمی شوند اعلام كنند كه ایدز دارند و این امر باعث می شودكه سخت ترین كار در كشور در به دست آوردن برآورد دقیق از تعداد بیماران و نتیجه گیری برای یافتن راهی برای جلوگیری از گسترش این بیماری صورت بگیرد. چون بیشتر مبتلایان بعداز ابتلا می ترسند علت اصلی ابتلا را به زبان بیاورند هنوز واكسنی برای بیماری ایدز ساخته نشده و امیدی هم نیست كه به سرعت این واكسن تهیه و در دسترس آحاد بشر قرار گیرد. دراین فرایند ایجاد یك بسیج عمومی برای آگاه سازی مردم به نحوه های انتقال ویروس ایدز و دادن مشاوره های لازم به مراكز فرهنگی برای تولید برنامه ها و گزارش های مستند قابل پخش برای همه و برطرف كردن مشكلات اطلاع رسانی و آگاهی در زمینه ایدز در مطبوعات و رسانه ملی و ترغیب روشنفكران مذهبی و دانشگاهی به استفاده از تریبون های فراگیر برای قباحت زدایی و صحبت كردن درباره ایدز و شناخت راههای فرهنگی برای انتقال اطلاعات و آگاهی با آموزش بهداشتی و روش های جلوگیری در تماسهای جنسی می تواند ازشیوع بیشتر بیماری ایدز جلوگیری كند.صدای نهادهای مردمی (NGO) از طرف مسؤولان بهداشتی كشور مربوط به ایدز در ایران خیلی زودتر از دولتمردان درباره ایدز درآمد تعداد بیماران ایدزی در ایران جدای از بی مبالاتی جنسی و بچه دار شدن غیرمسؤولانه پدر و مادر ایدزی به خاطر نداشتن اطلاع و آگاهی از اینكه فرزند آنها نیز مبتلا به بیماری ایدز خواهد بود جای تأسف دارد. اطلاعاتی كه ضروری است هر جوان در جامعه به آن آگاهی و اطلاع داشته به قرار ذیل است: از خصوصیات اولیه ویروس ایدز (HIV) آن است كه بعداز واردشدن در بدن ممكن است سالها بدون فعالیت مانده و از نظر ظاهری به هیچ وجه این بیماری قابل تشخیص نباشد ولیكن این شخص می تواند این بیماری را از طریق روابط جنسی و یا خونی به دیگری (ناخودآگاه) انتقال دهد ولی همین كه زمینه فعالیت برای این ویروس در بدن فراهم شد شروع حمله به سیستم دفاعی بدن (گلبولهای سفید) كرده و باعث نابودی آنها می گردد. پس از آن بتدریج با كاهش گلبولهای سفید در خون موجب تضعیف شدن بدن و آمادگی آن درمقابل انواع بیماریهای عفونی می شود گلبولهای سفید در وظیفه پاسداری از بدن در مقابل عوامل خارجی نقش عمده ای دارند و درمقابل عفونت ها و عوامل خارجی عكس العمل ایجاد و با حمله به ویروس خارجی آن را نابود و یا ازفعالیت در بدن باز می دارند و مشكل اصلی گلبولهای سفید در مقابله با ویروس ایدز در این است كه این ویروس خود را به پوشش گلبولهای سفید درآورده و گلبولهای سفید نمی توانند آنها را از خودی و غیرخودی تشخیص داده و به مقابله و دفاع در مقابل این ویروس بپردازند. درخصوص بیماری ایدز (AIDS) كه با كاهش سیستم ایمنی بدن ارتباط مستقیم دارد وباعث عوارض مختلفی كه نسبتاً گسترده است می شود. می توان عفونت های مكرر ویروسی، سرطان پوست، عفونت های شدید مغزی، چشمی و قارچ پنومونی شدید ریوی و نوع پنومویستی كارینی و غیره می توان اشاره كرد.براساس آمار وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكی تعداد افراد شناسایی شده آلوده به ویروس بیماری ایدز دركشور تا ابتدای سال ۸۳ به رقم ۷۱۰۸ مورد رسیده بود كه از این تعداد افراد آلوده ۶۷۶۱ نفر مرد و ۳۴۷ نفر زن بودند كه اواخر سال ۸۳ تعداد مبتلایان به ۱۰۰۰۰ نفر افزایش یافت و طبق آمار جدید وزارت بهداشت تعداد مبتلایان به ویروس ایدز تا تیرماه سال ۸۴ به یازده هزارو دویست و بیست و یك نفر افزایش یافته كه زنگ خطر را به صدا درآورده است. این بیماری باید خیلی جدی در برنامه مسؤولان قرارگیرد .البته این تعداد افراد مبتلا شناسایی شده بودند و تعداد افراد آلوده و شناسایی نشده خیلی بیشتر از این تعداد هستند. در گزارش سازمان ملل در كنفرانس بانكوك كه درباره بیماری ویروس ایدز (HIV) تشكیل شده بود درباره بحران بیماری ایدز در جهان كه طبق آن مبتلایان به ویروس HIV و بیماران مبتلا به ایدز در طی سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ گسترش چشمگیری داشته درباره این بیماری به جهانیان هشدار داده شد كه این بیماری را دركشورهایشان خیلی جدی بگیرند و با آگاهی دادن به مردمانشان جلوگیری از گسترش این بیماری را در صدر برنامه های فرهنگی خود قراردهند.انتقال ویروس HIV از طریق استفاده سرنگ فرد آلوده به ایدز، ازطریق انتقال خون، روابط جنسی با فرد آلوده به این بیماری و یا افراد همجنس باز كه یكی مبتلا به این بیماری باشد و یا ازطریق شیر مادر مبتلا به این بیماری اعلام شد كه وارد بدن كودك شده و او را مبتلا به این بیماری می كند و راههای جلوگیری ازاین بیماری اطلاع رسانی دقیق و صریح از واقعیت ها درباره ایدز (AIDS) و جلوگیری از گسترش آن به شرح ذیل است:
۱- اطلاع رسانی در زمینه پیشگیری از ابتلا به این بیماری و راههای انتقال این بیماری به نحو صحیح علمی بدون پرده پوشی به اقشار جامعه بخصوص جوانان، خانواده ها، دانش آموزان و گروههای در معرض خطر و یك میلیون توریست جوان و بازرگانانی كه در سال به خارج سفرمی كنند.
۲- خودداری از تماس جنسی بدون پوشش حفاظتی (كاندوم)
۳- خودداری از استفاده از سرنگ مشترك در افراد معتاد
۴- كنترل كامل فرآورده های خونی
۵- جلوگیری از حاملگی زنان مبتلا به این بیماری
۶- پرهیز از تماسهای جنسی خارج از چارچوب خانواده
۷- آزمایش HIV، اعتیاد، دیابت، تالاسمی، اختلالات خونی و هپاتیت كه باعث نارسایی دركودك زوجین خواهدشد. بدون این آزمایش ها برای حفظ و سلامت جامعه هیچ محضری حق نكاح زوجین را نداشته باشند و مگر اینكه زن و مرد قبل از ازدواج از بیماری طرف خود آگاه شده و رضایت به ازدواج داده باشند.
۸- اطلاع رسانی به افراد بیمار برای جلوگیری ازگسترش بیماری و اهانت نكردن به بیمار در خانواده و اجتماع
۹- حل مشكلات فرهنگی برای ارائه اطلاعات كامل و جامع به نوجوانان ازطریق مطبوعات و رسانه های جمعی
۱۰- درنظرگرفتن بودجه كافی برای ارائه اطلاعات و تهیه فیلم های تأثیرگذار درباره این بیماری و پخش آن در صدا و سیما، فرهنگسراها و سینماها برای جوانان و خانواده ها.
۱۱- برای سلامتی نسل جوان كشور ضروری است كه دانشگاهها با برنامه های مدون به طور سالیانه از دانشجویان خواهان آزمایش اعتیاد و ایدز شوند.
۱۲- تأمین بودجه كافی برای ایجاد مراكز مشاوره ای بیشتر درباره این بیماری كه بتواند به جوانان و افراد بیمار مشاوره رایگان بدهد.
۱۳- تهیه بروشورهای مختلف اطلاع رسانی به جوانان و خانواده ها درباره جلوگیری از بیماری ایدز (AIDS) به طور گسترده و قراردادن بروشورها به طور رایگان در مجامع عمومی مثل فرودگاهها، فرهنگسراها، آژانس های مسافرتی، سینماها و غیره عملی است كه دیر یا زود باید از طرف مسؤولان بهداشت كشور انجام گیرد.به نظر می رسد در این برهه از زمان ضروری است در اولین گام به ایجاد مراكز آموزش علمی درباره بیماری ایدز در شهرهای بزرگ اقدام شود . خوشبختانه راههای انتقال این بیماری محدود بوده و مهمترین راههای مقابله با این بیماری افزایش سطح اطلاعات و آگاهی جوانان، ایجاد كار و مسكن برای جوانان و ازدواج به موقع جوانان است و كشورهای توسعه یافته توانسته اند با اطلاع و آگاهی دادن به جامعه خصوصاً قشر جوانشان به موفقیت های زیادی در جلوگیری از گسترش این بیماری در كشورهایشان دست یابند.
مسعودی فر
