نگاهی به جایگاه برندهای موبایل در ایران

با افزایش سرعت و به خصوص خانگی و شخصی شدن وسایل ارتباطی راه دور (ITC) مانند اینترنت، ایمیل و تلفن همراه، تغییرات این حوزه و تبادل اطلاعات، سریعتر و گسترده تر از پیش شده است. به عنوان مثال تا پیش از اختراع تلفن همراه، انسان برای محل فعالیتهای فکری و عملی خود فقط "مکانهای بسته" مانند خانه، مدرسه یا دفتر کار را می شناخت اما تلفن همراه تبدیل یک ناکجا آباد به یک دفتر کار را ممکن کرد و افزایش مشاغلی چون بازاریابی و تاسیس شرکتهای یک نفره، نیاز به تلفن همراه را بیش از بیش افزایش داد.
Nokia ، SonyEricsson ، Samsung ، Motorola ، LG ، Siemens ، i-mate ، HTC ، i-Phone و..... نام های آشنایی در بازار تلفن همراه هستند که معمولاً اکثریت مردم در مورد خصوصیات و امکانات هرکدام اطلاعاتی هرچند ناچیز داشته و روزانه هزاران مدل از آنها نیز توسط فروشندگان و فعالان بازار خرید و فروش می شوند.
همان طور که می دانید در ابتدای سال جاری زمزمه هایی پیرامون کاهش تعرفه واردات تلفن همراه از ۲۵ درصد به ۴ درصد و بعد از آن به ۱۰ درصد منتشر شد که منجر به رکود بازار در روزهای ابتدایی سال گشت. اما با تصویب و ابلاغ تعرفه ۱۰ درصدی واردات تلفن همراه توسط هیات دولت، کم کم بازار رونق گرفت و در حال حاضر نیز روزهایی نسبتا آرام و بدون نواسانات قیمت را می گذراند و کاهش قیمت نیز در برخی از برندها به چشم می خورد.
یکی از علل کاهش تعرفه از ۲۵ به ۱۰ درصد را می توان ناکامی ایران در تولید تلفن همراه دانست.
یک کارشناس سیم کارت، تلفن همراه و لوازم جانبی در این باره می گوید: با رایزنی هایی که از سال گذشته با وزارت صنایع و معادن و وزارت بازگانی صورت گرفت، سرانجام دولت با پذیرش شکست طرح تولید تلفن همراه در داخل کشور تصمیم به کاهش تعرفه واردات به ۱۰ درصد گرفت.البته متذکر می شوم که این تغییرات منجر به ورشکستگی و انحلال برخی از واردکنندگان قانونی تلفن همراه در کشور شد که شرکت پارس قائم، وارد کننده و ارائه دهنده خدمات پس از فروش گوشی های سامسونگ از جمله شرکتهای ذکر شده می باشد.
اما به راستی با کاهش تعرفه واردات، بازار تلفن همراه اکنون بدون مشکل و عاری ازنوسانات قیمت است؟
بدون شک این چنین نیست! زیرا فروش و ارائه گوشی های چینی که از زمان اولیه عرضه در بازار تلفن همراه توانست مورد انتخاب اکثر کاربران قرار گیرد، منجر به نوسانات قیمت و گمراهی برخی از کاربران شد و همچنین توانست بازار نسبتا خوبی را در ایران بدست آورد. تنها استدلال این افراد از خرید گوشیهای چینی این است که با پرداخت هزینه ای نسبتا پایین می توانند گوشی هایی با امکانات بالا خریداری کنند که به ظاهر با اصل تفاوتی ندارد. البته بر همگان روشن است که پس ازچندی با کوچکترین مشکل دراین گوشی های بی کیفیت، دیگر امکان استفاده از آنها وجود نداشته و فقط درصد کمی از آنها توسط تعمیرکاران متفرقه قابل تعمیر می باشند.
این موضوع باعث شده تا فروش واقعی تلفن همراه در ایران اندکی غیر واقعی باشد و شاخص آن در SandP که متشکل از ۲۵۰۰ عضو فعال بازار IT می باشد، آماری بدون در نظر گرفتن فروش این گونه گوشی ها در بازار محاسبه شود.
در این گزارش به تحلیل و ارزیابی برندهای تلفن همراه پرداخته می شود و سهم شاخص هر یک از آنها نیز در بازار جهانی، آسیا، ایران و SandP که توسط باشگاه فعالان ICT انجام شده مورد بررسی قرار می گیرد.
● صدر نشینی با اقتدار
نوکیا، یکی از بزرگترین تولید کنندگان تلفن همراه در جهان است که در سال ۱۸۶۵ میلادی در جنوب غربی فنلاند کار خود را با تولید کاغذ آغاز کرد و در سالهای بعد با تولید لاستیک و کفش، قطعات صنعتی، کت های بارانی و کابل های مخابراتی ادامه داد. تا در سال ۱۹۸۲ و با صنعتی شدن این شرکت و قرار گرفتن آن در خط تولید ارتباطات راه دور telecommunications)) موفق شد اولین تلفن همراه خود را با وزنی حدود ۸/۹ کیلوگرم، با قابلیت استفاده در اتومبیل طراحی و روانه بازار کند تا نام NOKIA را در این صنعت جهانی کند.
در حال حاضر نیز NOKIA با بیش از ۲۶ سال سابقه در تولید تلفن همراه، عنوان محبوبترین و پر فروش ترین برند را در جهان به خود اختصاص داده و طبق آخرین آمار بدست آمده در تاریخ ۲۰ May ۲۰۰۸، این شرکت حدود ۵۰ درصد از سهم شاخص جهان، ۵۵ درصد از سهم شاخص آسیا و ۳۸ درصد از سهم شاخص ایران را در اختیار داشته و صدر نشین جدول پرفروش ترین برند تلفن همراه جهان در سال ۲۰۰۷ و چهار ماهه نخست سال ۲۰۰۸ شناخته شده است.
با توجه به شرکتهای گارانتی کننده بسیار زیادی که نوکیا در ایران دارد، شرکتهای ایراتل و اتصالات از نمایندگان اصلی و موفق NOKIA در کشور محسوب می شوند که مسئولیت گارانتی و خدمات پس از فروش را به عهده دارند.
● توافقی شیرین به سوی موفقیت
SonyEricsson از دیگر برندهای موفق در تولید و فروش تلفن همراه در جهان است که در سال ۲۰۰۱ میلادی از ادغام شرکت سونی ژاپن و شرکت ارتباطی اریکسون سوئد و طی پیمان همکاری که میان این دو شرکت صورت گرفت، تولید با برندی جدید با نام Sony Ericsson را آغاز کردند و در حال حاضر نیز این شرکت با بیش از ۹۰۰۰ کارمند و پرسنل در سراسر جهان کار خود را ادامه می دهد.
سونی اریکسون از جمله شرکتهای موفق در زمینه تولید و عرضه تلفن همراه در جهان است و تنوع محصولات تولیدی از مهمترین خصوصیات این شرکت به شمار می آید که از مدل های معروف آن می توان به سری W, X , K ,V , Z و .... اشاره کرد.
اکنون هم این شرکت با سابقه ای نزدیک به ۷ سال توانسته جایگاه دوم شاخص جهانی را کسب کند و ۵۴/۱۵ درصد از سهم شاخص جهان، ۷۸/۱۲ درصد از سهم شاخص آسیا و ۵۷/۳۷ درصد از سهم شاخص ایران را به خود اختصاص داده است. کسب جایگاه دوم با سابقه ای حدود ۷ سال جای تحسین بسیار دارد و می توان آینده ای روشن را برای این برند پیش بینی کرد.
نمایندگی و خدمات پس از فروش Sony Ericsson در ایران به عهده شرکت سیتادل تلکام می باشد .
● در حسرت جایگاه واقعی
سامسونگ از تولید کنندگان و پیشگامان صنعت ITC جهان است که در سالهای اخیر با فراز و نشیب در شاخص جهانی مواجه شده است. این شرکت در سال ۱۹۶۹ در کره جنوبی تاسیس شده و در سال ۱۹۸۸ با شرکت نیمه هادی و ارتباطات سامسونگ ترکیب و تولید تلفن همراه را آغاز کرد. سامسونگ یکی از معتبرترین و به نام ترین شرکت های تولیدی در رشته رسانه دیجیتال، شبکه ارتباطی، لوازم خانگی و نیمه هادی جهان است که در سال ۲۰۰۷ میلادی با رشد ۳ درصدی خود در تولید و فروش تلفن همراه توانست جایگاه دوم شاخص جهانی را با سهم ۳۹/۱۴ درصد از آن خود کند اما در چهار ماه ابتدایی سال ۲۰۰۸ با کاهش ۷ درصدی سهم خود در بازار مواجه شد تا به جایگاه چهارم جهان سقوط کند. این کاهش باعث شد تا سامسونگ فقط ۰۵/۶ درصد از سهم شاخص جهان را در اختیار بگیرد که به گفته فعالان بازار، تنوع و عرضه کم محصولات، از علل اصلی کاهش سهم این برند محسوب می شود.
همچنین سامسونگ دارای سهم شاخص ۵۷/۳ درصدی در آسیا و سهم شاخص ۸۵/۱۱ درصدی در ایران است و البته پیش بینی رشد این برند تا پایان سال ۲۰۰۸ به دور از انتظار نیست. خدمات پس از فروش سامسونگ در ایران به عهده شرکت پارس ماکروتل می باشد.
● رقابت بدون مرز
این روزها شرکتهای تولیدی در راستای تصاحب بازار، فراتر از مرزهای داخلی پیش رفته و از غرب تا شرق جهان در پی جذب مشتری، فروش بیشتر و در نهایت سود و درآمد بالاتر هستند. موتورولا و ال جی نیز برندهای شناخته شده ای در بازار جهانی هستند که جایگاه قابل توجهی را در این آمار بدست آورده اند. موتورولا از تولیدکنندگان غربی است که در سال ۱۹۷۴ توسط برادران گالوین در شیکاگو آمریکا تاسیس و موفق به ساخت اولین تلفن همراه قابل حمل خود با وزن ۷۹۴ گرم در همان سال شد.
موتورولا بیشترین فروش را در غرب، به خصوص آمریکا دارد که علت آن در فرهنگ سازی درست و پیاده سازی طرح حمایت از تولیدات داخلی است. این شرکت با سابقه ۲۶ ساله خود در حال حاضر ۴۵/۶ درصد از سهم شاخص جهان، ۸۷/۴ درصد از سهم شاخص آسیا و ۳/۵ درصد از سهم شاخص ایران را در اختیار دارد. گارانتی اصلی موتورولا را در ایران شرکت پرشین تله کام به عهده دارد.
اما ال جی که سرچشمه پیدایش او در شرق آسیا است، در حال حاضر دارای ۷۲ شعبه و بیش از ۵۵ هزار کارمند در سراسر دنیا بوده و یکی از ۵ تولید کننده بزرگ تلفن همراه در جهان شناخته می شود که موفق شده ۸ درصد رشد را در ۶ ماهه دوم سال ۲۰۰۷ نسبت به ۶ ماهه قبل همان سال داشته باشد و در حال حاضر نیز با ۳۳/۱ درصد سهم، جایگاه پنجم جهان را اختیار دارد و همچنین ۰۷/۱ درصد از سهم شاخص آسیا و ۲۸/۰ درصداز سهم شاخص ایران را بدست آورده است. البته باید متذکر شد که طبق خبر منتشر شده از شبکه رویترز، ال جی با برنامه ریزی جهت تولید و عرضه ۱۰۰ میلیون گوشی در سال جاری، افزایش ۲۵درصدی فروش خود در سال ۲۰۰۸ را هدف گیری کرده است. با اعلام این خبر به نظر می رسد با تحقق این گفته ها باید منتظر تحولی عظیم در بازار جهانی باشیم.
گارانتی و خدمات پس از فروش ال جی در ایران به عهده شرکت مادایران است که نام آشنایی در بازار محصولات دیجیتال و ارتباطی محسوب می شود.
در پایان شایان ذکر است که نام برندهای آشنایی چون SIEMENS، SAGEM، NEC HTC و ... در این رده بندی به چشم می خورد که هرکدام سهمی نه چندان محسوس را در شاخص جهانی به دست آورده اند، البته در این میان HTC از جایگاه ویژه ای برخوردار است. اچ تی سی که در حدود یکسال است با این نام تولید خود را آغاز کرده، یقیناً با نمایش محصولات فوق العاده زیبای خود می تواند در آینده ای نه چندان دور رقابت تازه ای را در بازار ایجاد کرده و بدون شک یکی از بهترین تولید کنندگان پاکت پی سی در جهان خواهد شد.
در حال حاضر نیز HTC موفق شده ۰۵/۰ درصد از شاخص جهانی را کسب کند و بالاتر از برندهایی چون ALCATEL و PANASONIC قرار گیرد؛ همچنین HTC دارای سهم شاخص ۰۳/۰ درصدی در آسیا و سهم ۰۱/۰ درصدی در ایران است که البته ممکن است قیمت نسبتا بالای این برند یکی ازعلل فروش کم آن در ایران باشد. شرکتهای پرشین تله کام و یاس جهان نیز نمایندگی و گارانتی HTC را در ایران به عهده دارند.
همان طور که در نمودار شاخص مشاهده می شود سایر برندها نیز در این آمار سهمی را به خود اختصاص داده اند که متشکل از ۲۳ برند با نام های مختلف می باشند. این موضوع بیان کننده علاقه مصرف کنندگان جهان به دست کم ۵ الی ۷ برند موجود در بازار است که شناخته شده هستند و خرید تلفن همراه با نامهای گمنام را نمی پسندند. به نظر میرسد کسب اعتبار و اطمینان از سوی مصرف کننده، برگ برنده تولید کنندگان تلفن همراه است که با وجود بازار نسبتا متلاطم جهانی، محتاج زمان زیادی خواهد بود که با صبر مهیا خواهد شد.
شاخص S&P نتیجه آمارگیری هفتگی درباره موضوعات و اقلام مختلف از اعضای باشگاه فعالان ICT کشور است. آرای اعضای این باشگاه که متشکل از حدود ۲۵۰۰ واحد فعال در امر توزیع و فروش محصولات رایانه و ارتباطات می باشد به صورت آنلاین در پرتال www.sandp.ir ثبت شده که طبق نظر سنجی انجام شده در هفته دوم اردیبهشت ماه ۸۷، نوکیا با ۳۹/۲۵ درصد در صدر جدول و به ترتیب سونی اریکسون با ۳۹ درصد، سامسونگ با ۱۵/۶۸ درصد، موتورولا با ۴/۶۵ درصد و ال جی با ۲/۱۰ درصد از سهم شاخص رتبه های دوم تا ششم را به خود اختصاص داده اند.
البته این آمار به تفکیک تهران و شهرستانها و نمودارهای مقایسه ای آن و نیز تحلیل های مرتبط با هر شاخص و آرشیو شاخص ها در سایت www.sandp.ir برای دسترسی عموم موجود می باشد.
نظرات و پیشنهادات کارشناسانه خود را در حوزه ICT از طریق سایت ارسال نمایید.

بهرام ممی زاده

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی ITanalyze