یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا
از چپ به راست
ژان فرانسوا رول فیلسوف، نویسنده و روزنامه نگار فرانسوی چندی پیش در سن ۸۲ سالگی درگذشت. او در طول زندگی اش با الهام از اسلافش ولتر و مونتنی با همان ابزارهای كلاسیك جدلی یعنی طنز و كنایه و غافلگیری درباره موضوعاتی متنوع از آشپزی فرانسوی گرفته تا ضدآمریكایی گری فرانسوی به بحث پرداخت.
رول در جوانی خودش را چپگرا می خواند، نطق های فرانسوا میتران جوان را می نوشت و یك بار نیز به عنوان نامزد حزب سوسیالیست در انتخابات پارلمانی فرانسه شركت كرد. اما در دوره جنگ سرد هنگامی كه رفقای چپگرایش به ترویج ماركس و مائو می پرداختند، او مسیر دیگری را برگزید و مدافع آزادی و دموكراسی غربی در مقابل توتالیتاریسم كمونیستی شد.
رول در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ عقاید معمول در فرانسه را در مورد آمریكا پذیرفته بود. اما از اواخر دهه ۱۹۶۰ او در مورد اعتبار دیدگاهی كه سیاست خارجی آمریكا را «امپریالیستی» می خواند، اما در همان حال همیشه امپریالیسم شوروی را انسان دوستانه می نامید دچار تردید شد.او سال ۱۹۷۰ پس از دیداری از آمریكا كتاب معروفش «بدون ماركس یا مسیح انقلاب جدید آمریكا» را نوشت كه در آن پیش بینی كرده بود انقلاب بزرگ قرن بیستم «انقلابی لیبرال» شامل دموكراسی چندحزبی و اقتصاد بازار است و نه «انقلاب سوسیالیستی» بر مبنای نظریه جناح چپ. او می گفت این انقلاب در كالیفرنیا رخ خواهد داد، نه در كوبا.
رول معتقد بود كه فقدان یك رهبری منسجم در اروپای بعد از جنگ دوم، باعث رشك و دلخوری غیرعقلانی فرانسوی ها نسبت به آمریكا شده است.سه دهه بعد در قرن بیست و یكم، هنگامی كه بار دیگر هموطنان رول از جنگ آمریكا در عراق خشمگین بودند، او همچنان به طرفداری از آمریكا ادامه داد و اروپائیان را به عدم پذیرش مسئولیت اشتباه هایشان متهم كرد.ثابت ترین مضمون در اندیشه رول در ادامه سنت ریمون آرون، تامل درباره معنا و امكان آزادی سیاسی بود كه با گذر زمان در مورد آن خوش بین تر می شد. او در سال ۱۹۸۴ در كتابش با نام «چگونه دموكراسی ها نابود می شوند؟» این نظر را مطرح كرد كه ممكن است معلوم شود دموكراسی «اتفاقی تاریخی» بوده است.
اما در سال ۱۹۹۳ در كتاب «دموكراسی علیه خودش: آینده انگیزه دموكراتیك» در حالی كه وجود نیروهای ضددموكراتیك را درون جوامع غربی تصدیق می كند، استدلال می كند كه دموكراسی نه تنها ضروری بلكه گریزناپذیر شده است.
علی جامی
رول در جوانی خودش را چپگرا می خواند، نطق های فرانسوا میتران جوان را می نوشت و یك بار نیز به عنوان نامزد حزب سوسیالیست در انتخابات پارلمانی فرانسه شركت كرد. اما در دوره جنگ سرد هنگامی كه رفقای چپگرایش به ترویج ماركس و مائو می پرداختند، او مسیر دیگری را برگزید و مدافع آزادی و دموكراسی غربی در مقابل توتالیتاریسم كمونیستی شد.
رول در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ عقاید معمول در فرانسه را در مورد آمریكا پذیرفته بود. اما از اواخر دهه ۱۹۶۰ او در مورد اعتبار دیدگاهی كه سیاست خارجی آمریكا را «امپریالیستی» می خواند، اما در همان حال همیشه امپریالیسم شوروی را انسان دوستانه می نامید دچار تردید شد.او سال ۱۹۷۰ پس از دیداری از آمریكا كتاب معروفش «بدون ماركس یا مسیح انقلاب جدید آمریكا» را نوشت كه در آن پیش بینی كرده بود انقلاب بزرگ قرن بیستم «انقلابی لیبرال» شامل دموكراسی چندحزبی و اقتصاد بازار است و نه «انقلاب سوسیالیستی» بر مبنای نظریه جناح چپ. او می گفت این انقلاب در كالیفرنیا رخ خواهد داد، نه در كوبا.
رول معتقد بود كه فقدان یك رهبری منسجم در اروپای بعد از جنگ دوم، باعث رشك و دلخوری غیرعقلانی فرانسوی ها نسبت به آمریكا شده است.سه دهه بعد در قرن بیست و یكم، هنگامی كه بار دیگر هموطنان رول از جنگ آمریكا در عراق خشمگین بودند، او همچنان به طرفداری از آمریكا ادامه داد و اروپائیان را به عدم پذیرش مسئولیت اشتباه هایشان متهم كرد.ثابت ترین مضمون در اندیشه رول در ادامه سنت ریمون آرون، تامل درباره معنا و امكان آزادی سیاسی بود كه با گذر زمان در مورد آن خوش بین تر می شد. او در سال ۱۹۸۴ در كتابش با نام «چگونه دموكراسی ها نابود می شوند؟» این نظر را مطرح كرد كه ممكن است معلوم شود دموكراسی «اتفاقی تاریخی» بوده است.
اما در سال ۱۹۹۳ در كتاب «دموكراسی علیه خودش: آینده انگیزه دموكراتیك» در حالی كه وجود نیروهای ضددموكراتیك را درون جوامع غربی تصدیق می كند، استدلال می كند كه دموكراسی نه تنها ضروری بلكه گریزناپذیر شده است.
علی جامی
منبع : روزنامه شرق
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران شورای نگهبان انتخابات حسین امیرعبداللهیان امیرعبداللهیان دولت حجاب مجلس شورای اسلامی جنگ دولت سیزدهم حسن روحانی انتخابات مجلس دوازدهم
تهران شهرداری تهران هواشناسی سیل فضای مجازی شورای شهر تهران سامانه بارشی سازمان هواشناسی باران یسنا هلال احمر آموزش و پرورش
قیمت دلار خودرو بازار خودرو قیمت خودرو یارانه بانک مرکزی قیمت طلا مسکن دلار حقوق بازنشستگان ایران خودرو تورم
تلویزیون نمایشگاه کتاب مسعود اسکویی دفاع مقدس سینمای ایران صدا و سیما صداوسیما مهران غفوریان رهبر انقلاب موسیقی سریال تئاتر
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین جنگ غزه حماس روسیه اوکراین نوار غزه انگلیس یمن ایالات متحده آمریکا
فوتبال پرسپولیس استقلال رئال مادرید مهدی طارمی سپاهان لیگ برتر جواد نکونام بارسلونا باشگاه استقلال علی خطیر بازی
باتری گوگل اپل اینستاگرام آیفون پهپاد تبلیغات ناسا عکاسی
کاهش وزن بیمارستان چای توت فرنگی جامعه پزشکی چاقی آلرژی