جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


وسوسه مخاطب بیشتر


وسوسه مخاطب بیشتر
امتیاز مهم تلویزیون در مقابل سینما در این سال‌ها گستره مخاطبان آن بوده. مخاطب میلیونی در سراسر کشور عنصر فریبنده‌ای است که بسیاری از کارگردان‌ها در سینما آن را تجربه نکرده‌اند.
شاید یکی از دلایل جذب کارگردان‌ها و بازیگران سینما به تلویزیون همین عامل باشد. در سال‌های اخیر کارگردان‌ها و بازیگرانی به تلویزیون آمده‌اند که پیش از این کمتر در قاب چند اینچی تلویزیون می‌دیدیم‌شان. فقط کافی است نگاهی به این گزارش بیندازید تا متوجه شوید ارتباط با مخاطب بیشتر، چه وسوسه جذابی است.
▪ سیروس الوند
کارگردان پرکار سینما، امسال حضوری پررنگ در عرصه ساخت فیلم‌های تلویزیونی داشت. کارگردانی تله فیلم «مرد» براساس فیلمنامه‌ای از حجت قاسم‌زاده و تله فیلم «ستاره‌های سوخته» با بازی نگار جواهریان و محمدرضا غفاری از تجربه‌های این کارگردان با دو قصه متفاوت در سال ۸۶ بود. الوند قصد دارد به‌زودی یک تله‌فیلم دیگر هم کارگردانی کند، آن هم براساس فیلمنامه‌ای از برادرش خشایار الوند. تله‌فیلم «ساعات ناامیدی» هم یکی دیگر از تجربه‌های این کارگردان در سال ۸۶ بود.
▪ محمدرضا اعلامی
احتمالا محمدرضا اعلامی از فعالیت در تلویزیون خاطره خوشی ندارد، او سال ۸۵ مجموعه «روز رفتن» را برای شبکه پنجم سیما کارگردانی کرد اما به دلایلی کار، نیمه‌تمام ماند و جواد افشار کارگردانی بقیه بخش‌ها را به عهده گرفت.
ماجرا آنقدر به مذاق اعلامی تلخ بود که او با انتشار نامه‌ای سرگشاده سعی کرد از خود دفاع کند.
اعلامی که در کارگردانی اولین مجموعه روتین غیرطنز شبکه تهران چندان موفق نبود، با ساخت اولین تله فیلمش در سال ۸۶ فضای تازه‌ای را تجربه کرد.
نقش اصلی «چهار بهار» را سیما تیرانداز بازی می‌کند. او در این تله‌فیلم نقش زنی را بازی می‌کند که پس از سال‌ها به ایران می‌آید و با موقعیت تازه‌ای روبه‌رو می‌شود.
▪ افسانه بایگان
افسانه بایگان پس از مجموعه «روزهای زندگی» (سیروس مقدم) در مجموعه‌ای مقابل دوربین نرفت. بایگان در این سال‌ها فرصت بازی در نقش‌های ویژه‌ای را در سینما داشت.
او این روزها مشغول بازی در مجموعه نوروزی «‌sms از دیار باقی» است. مجموعه‌ای که اغلب بازیگرانش، چهره‌های سینمایی هستند. با توجه به انتخاب‌های اخیر بایگان، انتظار می‌رود بازگشت او به تلویزیون همراه با یک اتفاق ویژه باشد.
▪ کمال تبریزی
کمال تبریزی که زمانی با مجموعه اجتماعی «دوران سرکشی» خط‌کشی‌های مجموعه‌سازی را تغییر داد، در دومین تجربه کارگردانی‌اش در تلویزیون، به سراغ فضایی متفاوت با «دوران سرکشی» رفت. «شهریار» یکی از معدود تجربه‌های تلویزیون درباره شخصیت‌های معاصر است. آن هم یک شخصیت فرهنگی و نه یک شخصیت سیاسی. نگاه تبریزی به شهریار و شعرش، نوستالژیک و همراه با ستایش است. شاید در مقام مقایسه «شهریار» جذابیت «دوران سرکشی» را نداشته باشد اما حال و هوای این مجموعه و ساختن فضایی شاعرانه از ویژگی‌های این مجموعه است.
▪ فریدون جیرانی
تولید «سفر به تاریکی» از سال ۸۵ شروع شد، بخش‌هایی از این مجموعه در تهران و بخش‌هایی در ترکیه فیلمبرداری شده. فیلمنامه این مجموعه را علیرضا محمودی نوشته و داستان آن درباره زن نویسنده‌ای است که مشکلاتی در زندگی‌اش دارد. جیرانی در این مجموعه مثل اغلب فیلم‌هایش به سراغ شخصیت‌های زن رفته و روایتگر درامی زنانه است. این طور که به نظر می‌رسد «سفر به تاریکی» تجربه‌ای تازه برای این کارگردان و منتقد سینمایی است. جیرانی علاوه بر این در برنامه «دو قدم مانده به صبح» به عنوان مجری و کارشناس حضور یافت.
▪ لیلا حاتمی
بازیگر گزیده‌کار سینما و تلویزیون، پس از ۸ سال در مجموعه «پریدخت» مقابل دوربین رفت. از زمانی که خبر حضور حاتمی در این مجموعه منتشر شد، انتظارها از «پریدخت» بالا رفت. مجموعه‌ای که فیلمنامه‌اش را احمد رفیع‌زاده نوشته و کارگردانی‌اش را سامان مقدم برعهده داشت. لیلا حاتمی در این مجموعه که فضایی تاریخی داشت، نقشی را بازی کرد که یادآور «لیلا» (داریوش مهرجویی) بود. نوع نگاه‌ها، بازی در سکوت و کم دیالوگ بودن شخصیت پریدخت، لیلا را به یاد می‌آورد، حاتمی سعی کرده بود با استفاده از میمیک، حالات روحی و احساس درونی پریدخت در مقاطع مختلف زندگی‌اش را نشان بدهد.
▪ ابراهیم حاتمی‌کیا
پخش «حلقه سبز» دومین مجموعه ابراهیم حاتمی‌کیا واکنش‌های تند جامعه پزشکی را به همراه داشت. موضوع ملتهب و طرح مساله حساسی مثل اهدای عضو باعث شد جامعه پزشکی که از تاثیر مجموعه بر تصمیم اهداکنندگان عضو بیمناک بود، نسبت به آن موضع‌گیری کند.
حاتمی‌کیا البته نه به اعتراض‌ها پاسخ داد و نه در طول پخش «حلقه سبز» حاضر به گفت‌وگو شد. او در سکوتی خودخواسته به پروژه بعدی‌اش فکر کرد: «دعوت»، فیلمی که ارتباط زیادی با ساخته‌های قبلی این کارگردان ندارد.
▪ امین حیایی
امین حیایی امسال در کنار بازی در فیلم‌های مختلف، در مجموعه «کلاه پهلوی» مقابل دوربین رفت. در این مجموعه که یکی از تولیدات الف شبکه اول سیما محسوب می‌شود، مجموعه‌ای از بازیگران سینما و تلویزیون حضور دارند. امین حیایی که در اوایل دهه ۷۰ با بازی در مجموعه «آپارتمان» (اصغر هاشمی) به شهرت رسید، تجربه بازی در مجموعه «همسایه‌ها» را هم دارد. می‌توان گفت «کلاه پهلوی» بازگشت حیایی به تلویزیون پس از سال‌هاست. آن هم در فضایی متفاوت با تجربه‌های قبلی این بازیگر، «کلاه پهلوی» اولین حضور حیایی در یک مجموعه تاریخی است.
▪ لعیا زنگنه
لعیا زنگنه به‌دلیل اقامت درخارج از کشور، چند سال از سینما فاصله گرفته بود. بازگشت او همراه با پذیرفتن نقش‌های متعدد و متنوع بود. زنگنه امسال در تله‌فیلم «جاده جنایت» نقش یک بازیگر سینما را بازی کرد که از حرفه‌اش راضی نیست و در مجموعه «اغما» هم مقابل دوربین رفت. شخصیت دکتر بردیا البته در اواسط کار به‌علت تغییرهایی که در فیلمنامه اتفاق افتاد، به حاشیه رفت. اگر این اتفاق نمی‌افتاد، زنگنه در کنار امین تارخ، بهترین بازیگر این مجموعه بود. بازی به‌یادماندنی زنگنه در نقشی ویژه در مجموعه «مدار صفر درجه» هم یکی از اتفاق‌های به‌یاد ماندنی کارنامه این بازیگر در سال ۸۶ بود.
▪ گلچهره سجادیه
بازیگر کم‌کار و پروسواس سینما، امسال برای نخستین بار در یک تله‌فیلم مقابل دوربین رفت. «تلخون» اولین تجربه علیرضا امینی در کارگردانی فیلم تلویزیونی، یک درام اجتماعی است. سجادیه در این فیلم، نقش مادر پسر جوانی را بازی می‌کند که درگیر اتفاقی می‌شود.
نیما رئیسی، روشنک عجمیان و شاهرخ استخری، دیگر بازیگران این تله‌فیلم هستند. قطعا سجادیه در این تله‌فیلم نقش یک مادر معمولی را بازی نمی‌کند، باتوجه به وسواسی که از این بازیگر سراغ داریم، این نقش باید چیزی فراتر از یک مادر معمولی باشد.
▪ سامان سالور
سامان سالور، کارگردان سینما که پیش از این با ساخت فیلم‌های «چند کیلو خرما برای مراسم تدفین» و «ساکنین سرزمین سکوت» گرایشش را به سینمای هنری و مخاطب خاص نشان داده بود، امسال از کارگردان‌هایی بود که به تلویزیون آمدند تا طعم ارتباط گسترده با مخاطب را بچشند.
سالور با کارگردانی مجموعه «جایی نزدیک آسمان» که تجربه‌ای تازه در کارنامه این کارگردان است، به حوزه دفاع‌مقدس وارد شد و به‌سراغ قصه و فضایی رفت که پیش از این تجربه نکرده بود، شاید به همین دلیل تصویری که سالور از جنگ و آدم‌هایش ارائه می‌داد، غریب بود.
▪ محمدرضا شریفی‌نیا
محمدرضا شریفی‌نیا، معمولا در سینما پرکارتر از آن است که فرصتی برای کار در تلویزیون داشته باشد. او این روزها درگیر دو پروژه مهم است. شریفی‌نیا در «کلاه پهلوی» به‌عنوان برنامه‌ریز و انتخاب‌کننده بازیگران حضور دارد. او در «ساعت شنی» هم به‌عنوان انتخاب‌کننده بازیگر با بهرامیان همکاری کرد. شریفی‌نیا این روزها مشغول بازی در مجموعه «SMS از دیار باقی» است. به‌نظر می‌رسد او در این مجموعه پربازیگر، یکی دیگر از نقش‌های ویژه‌اش را تجربه می‌کند.
▪ رسول صدرعاملی
رسول صدرعاملی برای دومین بار پس از «خاطرات یک خبرنگار» تصمیم به کارگردانی مجموعه‌ای گرفت. «شب» و «هر شب تنهایی» قرار بود بخش‌هایی از مجموعه فیلم‌هایی با نام «بار دیگر شهری که دوستش می‌دارم» باشد. بخش‌های مختلف این مجموعه به دلیل موضوع واحد آن که زیارت مشهد مقدس بود، به هم پیوند می‌خورد.
اما حضور بازیگران سینمایی مثل خسرو شکیبایی، عزت‌الله انتظامی و امین حیایی در تله‌فیلم «شب» باعث شد که تهیه‌کننده یک نسخه ۳۵ میلیمتری از آن تهیه و در جشنواره اکران کند. «هر شب تنهایی» هم از ابتدا به صورت ۳۵ میلیمتری فیلمبرداری شد تا در سینماها اکران شود. قسمت پایانی این سه‌گانه با عنوان «مهمان» پس از اکران دو فیلم قبلی جلو دوربین می‌رود.
▪ یدالله صمدی
قصه حضور یدالله صمدی در تلویزیون هم به روند رو به رشد ساخت تله‌فیلم‌ها مربوط می‌شود. صمدی با ساخت تله‌فیلم «تکمچی» بخت خود را در این زمینه امتحان کرد. این تله‌فیلم مانند اغلب فیلم‌های این کارگردان فضایی قدیمی دارد. نقش اصلی این فیلم را عاطفه نوری بازی می‌کند. بازیگری که با بازی در «دوران سرکشی» به عنوان یک پدیده معرفی شد و در «نرگس» هم نشان داد که بازیگر توانایی است. او در «تکمچی» برای اولین بار از فضای اجتماعی معاصر فاصله می‌گیرد و فضایی تاریخی را تجربه می‌کند.
▪ کیانوش عیاری
کیانوش عیاری چند سال از عمر حرفه‌ای‌اش را صرف «روزگار قریب» کرد، پروژه‌ای عظیم که به زندگی دکتر محمد قریب می‌پرداخت. مهم‌ترین ویژگی «روزگار قریب» واقع‌گرایی موجود در آن است. عیاری با رعایت جزئیات سعی کرده فضایی واقعی در مجموعه به وجود آورد. «روزگار قریب» اولین تجربه این کارگردان در حوزه تاریخ معاصر است. او در روایت روزگار سپری‌شده هم این جزئیات را در فضاسازی‌اش حفظ کرده. فصل مکتب رفتن محمد همراه پسر همسایه دیدارهای خانوادگی و... به‌خاطر فضاسازی کارگردان خیلی باورپذیر از کار درآمده‌اند.
▪ محمدرضا فروتن
پدیده بازیگری سینمای ایران در دهه ۷۰ با بازی در مجموعه «سرنخ» (کیومرث پوراحمد) شناخته شد، اما حضور در سینما مانع از آن شد که فروتن باز هم در تلویزیون مقابل دوربین برود. بازی در فیلم- مجموعه «روزهای به یاد ماندنی» (همایون شهنواز) زمینه‌ای فراهم کرد که فروتن را دوباره در تلویزیون ببینیم. این‌طور که به‌نظر می‌رسد این بازیگر برای حضور مجموعه‌ها حساسیت دارد و امکان بازی‌اش در تله‌فیلم‌ها وجود دارد. او امسال در تله‌فیلم «روابط» برای دومین بار بعد از «باغ‌های کندلوس» با ایرج کریمی همکاری کرد. در فضایی مدرن و شهری و در نقشی که با نقش‌های قبلی‌اش تفاوت دارد.
▪ فرامرز قریبیان
فرامرز قریبیان در سالی که گذشت در تلویزیون چهره‌ای پرکار بود. او در دو تله فیلم و یک مجموعه تلویزیونی مقابل دوربین رفت. قریبیان در مجموعه «نردبانی بر آسمان» پس از سال‌ها در یک مجموعه تاریخی مقابل دوربین می‌رود. او در این مجموعه با اکبر عبدی همبازی است. تله فیلم «بیرون از بهشت» و نقش یک مامور پلیس، دیگر تجربه این بازیگر در تلویزیون بود.
حضور در مجموعه «زخم‌های رویا» به کارگردانی حسین سهیلی‌زاده یکی دیگر از فعالیت‌های قریبیان در سالی است که پشت‌سر گذاشتیم. قریبیان در این مجموعه که به دلیل ترکیب بازیگرانش قابل توجه است در کنار حامد بهداد و الهام حمیدی نقش‌آفرینی می‌کند.
▪ پولاد کیمیایی
پولاد کیمیایی پس از سال‌ها فعالیت در سینما، با بازی در «شمعی در باد» نشان داد که تمایل دارد مستقل از پدر، حرفه‌اش را ادامه دهد، او امسال در دو مجموعه تلویزیونی حضور پیدا کرد. در «سفر به تاریکی» با فریدون جیرانی همکاری کرد و در «خونمردگی» مقابل دوربین جواد مزدآبادی رفت. پولاد در «خونمردگی» نقش ورزشکاری را بازی کرد که می‌خواهد انتقام برادرش را بگیرد.
حضور این بازیگر جوان در تلویزیون می‌تواند زمینه معرفی او به مخاطب بیشتری را فراهم کند.
▪ فرزاد موتمن
فرزاد موتمن از کارگردان‌هایی است که امسال فرصت فیلمسازی در تلویزیون را از دست نداد. او تله فیلم‌های «شب‌زده» و «انتهای جاده» را مقابل دوربین برد و به فهرست پرتعداد کارگردانانی تبدیل شد که از سینما به تلویزیون کوچ کرده‌اند. موتمن در این تله فیلم‌ها همچنان با بازیگر حرفه‌ای همکاری می‌کند و تعلق خاطرش را به تجربه مضامینی متنوع نشان می‌‌دهد.
«شب‌زده» درامی اجتماعی است که اشاره به وقایع انقلاب هم دارد و قصه‌اش در گذشته روایت می‌شود اما قصه «انتهای جاده» به روز است و داستانی پرتعلیق دارد.
▪ علی مصفا
علی مصفا با انتخاب نقش نادرخان در مجموعه «پریدخت» یکی از نقش‌های متفاوت کارنامه‌اش را بازی کرد. نقش پیچیده و خاکستری که بارها باور بیننده را تغییر می‌داد مصفا از طریق نگاه‌ها و مکث‌هایش حالات روحی نادرخان در موقعیت‌های مختلف را نشان می‌داد، این نقش حتی بیشتر از نقشی که مصفا در «کیف انگلیسی» بازی کرد جای کار داشت و او از فرصتی که نقش در اختیارش گذاشته بود به خوبی استفاده کرد.
▪ خسرو معصومی
پس از تجربه ساخت چند فیلم در سینما، برای خسرو معصومی هم فرصت ساخت تله فیلم در تلویزیون فراهم شد، معصومی با کارگردانی «تاریکی» به سراغ شخصیت‌ها و فضاهای متفاوتی رفت.
منبع : روزنامه تهران امروز