بیم و امید در رقابت های جهانی جودو برزیل

چند روز دیگر اعضای تیم ملی جودوی ایران باید در بزرگ ترین رویداد جهانی جودو که در ریودوژانیرو برزیل برگزار می شود با بزرگان جهان به رقابت بپردازند و علاوه بر کسب رتبه های جهانی برای گرفتن سهمیه المپیک پکن مبارزه کنند.تیم ملی جودو ایران بعد از حضوری مقتدرانه در بازی های آسیایی دوحه و همچنین آسیایی کویت دیگر فروغی نداشته است و در تورنمنت های آلمان و دانشجویان جهان کارنامه خوبی از خود برجای نگذاشته است.
گرچه مسئولان فدراسیون جودو هدف از شرکت در رقابت های آلمان و یونیورسیاد را فقط محک خوردن ملی پوشان اعلام کردند ولی شکست ملی پوشان با تجربه جودو ایران در نخستین رقابتشان شوک بزرگی بود که نمی توان آن را توجیه کرد.در آلمان بیش از ۳۰۰ جودوکار از ۵۹ کشور جهان حضور داشتند و شکست قهرمانان ما از جمله محمود میران کاپیتان باسابقه ایران در این تورنمنت شلوغ زنگ خطری بود که برای جودو ما به صدا درآمد و در حالی که تیم کشورمان با نفرات اصلی که قرار است به مسابقه های جهانی اعزام شوند در این رقابت ها شرکت کرد اما در حد نام ایران روی تاتامی نرفتند و رهاورد این رقابت ها برای کاروان تیم ملی جودوی کشورمان چیزی نبود.
بررسی کارنامه جودو ایران در رقابت های جهانی نشان می دهد که تنها تک ستاره های جودو ایران که هر چند سال یک بار ظهور می کنند توانسته اند برای ایران افتخارآفرینی کنند. تیم ایران در مسابقات جهانی ۲۰۰۱ مونیخ آلمان با تنها طلای آرش میراسماعیلی و برنز محمود میران توانست چهارم شود.
۲ سال بعد در سال ۲۰۰۳ در مسابقه های جهانی اوزاکای ژاپن باز هم با طلای آرش میراسماعیلی تیم ایران چهارم شد و در ۲۰۰۵ قاهره میراسماعیلی مدال برنز رقابت های جهانی را به گردن آویخت و تیم ایران در رده سیزدهم جای گرفت. در رقابت های آسیایی نیز تیم ایران با تک ستاره های پرفروغ ظاهر شد و در تورنمنت آسیایی در کویت موفق به کسب یک مدال طلا، ۲ نقره و یک برنز شد و این آخرین افتخاری بود که تیم جودو ایران به آن دست پیدا کرد.
● پرسش بی پاسخ
گرچه مسئولان فدراسیون جودو علت عدم حضور ۲تن از جودوکاران با تجربه ایران در پیکارهای بین المللی در شهر برونشویک آلمان را سر وزن نبودن آنها اعلام کردند ولی مبارزه نکردن ۲قهرمان جودو ایران سؤال بزرگی است که هنوز پاسخ درستی به آن داده نشده است.
در همین حال محمد درخشان رئیس فدراسیون جودو نیز با پذیرفتن نتایج دور از انتظار رقابت های آلمان می گوید: وحید سرلک در وزن منهای ۶۰ کیلوگرم و محمدرضا رودکی و محمود میران در وزن به اضافه ۱۰۰ کیلوگرم نتایج ضعیفی گرفتند و از عملکرد آنها راضی نیستم و تنها در وزن منهای ۷۳ کیلوگرم علی معلومات توانست با توجه به جوانی و تجربه کمتر با کسب ۵ پیروزی و دو باخت نتیجه مناسبی کسب کند و نمایش خوبی از خود برجای بگذارد.
حضور در تورنمنت آلمان فرصتی بود تا جودوکاران تیم ملی ایران قبل از اعزام به پیکارهای جهانی برزیل ضمن بررسی توان حریفان از تکنیک های آنها نیز بهره برداری کند و در کنار آن با حریفانی که قرار بود تا یک ماه دیگر با آنها برای کسب سهمیه المپیک ستیز کنند شناخت نسبی پیدا می کردند و لی عدم حضور آرش میراسماعیلی و مسعود حاجی آخوندزاده که بعد از رقابت های آسیایی کویت تمرینات سخت و طاقت فرسایی را پشت سر گذاشته بودند باعث شد تا نقاط ضعف آنها قبل از رقابت های جهانی برزیل به چالش کشیده نشود.
کسب چندین سهمیه المپیک ۲۰۰۸ پکن افتخار بزرگی برای فدراسیون جودو محسوب می شود و این امر در صورتی تحقق پیدا خواهد کرد که یک برنامه ریزی صحیح و اصولی و دقیق برای این رقابت ها انجام گیرد تا بهترین نتایج کسب شود.
بسیاری از کارشناسان نیز کسب سهمیه های المپیک توسط جودوکاران کشورمان را دور از دسترس نمی دانند. آنها معتقدند شکست سنگین تیم ملی جودو ایران در رقابت های آلمان و نمایش ضعیف در یونیورسیاد زنگ خطری است که به صدا درآمده و باید از این شکست ها به خود آمد و درس عبرت گرفت.
● در حد انتظار
محمد بیرامی کارشناس جودو نیز با اعتقاد بر این که باید از تیم ملی جودو در حد توانش انتظار داشت، می گوید: در تورنمنت آلمان بسیاری از قهرمانان دنیا که دارای عناوین مختلف جهانی هستند حضور داشتند و بدون گرفتن مدال حذف شدند. این تورنمنت فراتر از مسابقه های جهانی است و ما نمی توانستیم از تیم اعزامی که در حال آماده سازی فنی و تکنیکی است انتظار مدال داشته باشیم. من معتقدم تیم جودو با توجه به توانش در حد انتظار ظاهر شد.
وجود تک ستاره ها نکته ای است که اغلب کارشناسان به آن اشاره دارند و اعلام می کنند همیشه به درخشش تک ستاره ها در رقابت های جودو دل بسته ایم. بیرامی با اشاره به این که تیم جودوی یکدستی نداریم می گوید: تنها دلبستگی ما وجود تک ستاره ها در تیم است که هر چند سال یک بار ظهور می کنند درحالی که اگر جودوکاران ما در حد نرمال و طبیعی و در تمرینات قبل از رقابت های جهانی برزیل روی فرم باشند می توانیم به کسب چندین مدال امیدوار باشیم.
درحالی که رقابت های آلمان در حال برگزاری بود یک تیم دیگر از جودوکاران کشورمان به پیکارهای دانشجویان جهان اعزام شد. این تیم نیز تنها با کسب یک مدال برنز کارنامه قابل قبولی برجای نگذاشت.
گرچه کارشناسان و مسئولان جودو معتقدند که تیم اصلی جودو ایران به این رقابت ها اعزام نشد ولی این واقعیت را نشان داد که هنوز نتوانسته ایم جایگزین مناسبی برای قهرمانان جودو و اعضای اصلی تیم ملی ایران پیدا کنیم. محمد بیرامی نیز با اشاره به این که نفرات اصلی به این رقابت ها اعزام نشدند می گوید: این بار مسابقه های دانشجویان در ردیف و سطح رقابت های جهانی برگزار شد و نفرات اصلی تیم ملی نیز اعزام نشدند و فکر می کنم نفرات جایگزین در این رقابت ها محک خوبی خوردند و تعدادی از آنها نیز مسابقه های خوبی انجام دادند و می توان برای آینده روی آنها سرمایه گذاری کرد.
حالا این سؤال پیش می آید که آیا انتخاب نفراتی که در یکی دو سال گذشته بارها و بارها در میادین مختلف و از جمله پیکارهای آلمان و دانشجویان حاضر شده و دست خالی بازگشته اند برای رقابت های جهانی لزومی دارد و این انتخاب صحیح است؟ مگر یک ورزشکار در یک ورزش انفرادی مانند جودو چقدر باید فرصت داشته باشد که با دوران قهرمانی خداحافظی کند؟ چرا در هر وزن فقط تک ستاره هایی داریم؟
در کنار این سؤال ها شایعه هایی نیز در اطراف تیم ملی جودو مطرح است مبنی بر این که شماری از جودوکاران باسابقه ایران در تمرینات شرکت ندارند و به صورت انفرادی تمرین می کنند. این شایعه ها اگر صحیح باشد می تواند بر انسجام گروهی تیم ملی جودو که تا چند روز آینده در مهمترین رقابت جهانی شرکت خواهد کرد تأثیرگذار باشد.
مهدی درخشنده کارشناس جودو درباره روند انتخاب نفرات تیم اعزامی به مسابقه های جهانی برزیل می گوید: این انتخاب ها در یک روند درست انجام نگرفته و بیشتر انتصابی صورت گرفته است تا انتخابی و هیچ گاه سایه نفرات دوم تیم ملی بر روی نفرات اصلی سنگینی نکرده است. یک عده مطمئن هستند که جزو نفرات اصلی و همیشگی اردو هستند و نفرات دوم نیز به مسابقه ها و تورنمنت هایی غیر از جهانی فرستاده می شوند و این امر باعث می شود تا در جودو کشورمان نیروهای جوان و پدیده هایی مثل آرش میراسماعیلی نداشته باشیم. ما نزدیک به ۲ سال است که در جودو هیچ جهشی نداشته ایم و رو به زوال رفته ایم و آمارهای کارشناسی نیز این امر را ثابت می کند.در حالی که انتظار می رود ورزش جودو کشورمان صاحب چند مدال در رقابت های جهانی و المپیک شود ولی هنوز لیگ جودو سال ۸۶ آغاز نشده و تاکنون تیم های شرکت کننده در لیگ نیز مشخص نیستند.
درخشنده با اشاره به آغاز نشدن لیگ ۸۶ و با توجه به گذشت ۵ ماه از سال می گوید: در مرداد ماه سال ۸۵ لیگ جودو آغاز شد و جودوکاران جوان و با تجربه در قالب چند تیم با یکدیگر رقابت کردند ولی در سال ۸۶ هنوز لیگ آغاز نشده است. وجود یک لیگ منظم که در آن جودوکاران ۷ تا ۱۰ ماه با یکدیگر رقابت کنند می تواند بازدهی خیلی خوبی برای جودوی کشورمان داشته باشد و افراد با استعداد و ستاره در همین لیگ ها مشخص شوند.
او با اعتقاد به تجدیدنظر در سازماندهی تیم های ملی می گوید: باید در انتخاب سازماندهی ها و انتخاب مربیان و نفرات تیم ملی تجدید نظر کنیم. دیدگاه هایمان بسته است و ۲ سال است که فقط به داشته های مان بسنده کرده ایم و دیدگاه های بالاتری نداریم. برای رفتن به المپیک باید المپیکی فکر کنیم و المپیکی برنامه ریزی کنیم.
باید سیستم تمرین ها را تغییر دهیم، زیرا اگر بهترین تمرین ها نیز به مدت طولانی تکرار و یکنواخت باشد بازدهی نخواهد داشت. البته این بدان معنا نیست که باید مربیان و یا تمرینات آنها عوض شود بلکه منظور این است که باید سیستم تمرین ها تنوع داشته باشد و بدن جودوکاران به یک سیستم عادت نکند.محمد بیرامی کارشناس جودو نیز با این اعتقاد که ملی پوشان باید در قالب یک تیم تمرین کنند می گوید: سبک تمرینی محمود میران سیستم ژاپنی است که با بسیاری از جودوکاران ما متفاوت است. او صبح ها بدنسازی و بعدازظهرها تمرین می کند و کادر فنی باید او را مجاب کند بدنسازی را زیر نظر کادر فنی انجام دهد و جداگانه تمرین نکند و هر زمان نیز در قالب تیم تمرین کرده موفق بوده و مطمئن باشید در رقابت های جهانی برزیل او یکی از مدال آوران خواهد بود.
بحث دیگری که درباره تیم ملی جودوی کشورمان می توان به آن اشاره کرد بحث وجود آنالیزور در تیم ملی است، آیا تیم ملی جودو ایران آنالیزور دارد و این آنالیزور آیا می تواند بازی های حریفان جودوکار ما را نیز آنالیز کند و نقطه ضعف و قوت آنها را به ورزشکاران منتقل نماید؟
محمد بلوطی یکی دیگر از کارشناسان جودو با مطرح کردن بحث ضرورت وجود آنالیزور در تیم ملی می گوید: وجود یک آنالیزور قوی برای تیم ملی بسیار ضروری است. او می تواند در تمام رقابت ها با زیر نظر گرفتن حریفان جودوکاران ما نقاط ضعف حریفان و نوع گارد آنها را به ورزشکاران ما منتقل کند. متأسفانه در این مدت نسبت به این موضوع کم توجهی شده است.
ما نباید دنبال این باشیم که از فدراسیون انتقاد کنیم و به نظرم تیم ما در بازی های آسیایی چهره بدی از خودش نشان نداد و تنها نقطه مبهمی که باقی ماند در مورد نحوه انتخاب نفرات اعزامی به رقابت های دانشجویان است زیرا ما دانشجویانی داریم که می توانستند در این رقابت ها مدال کسب کنند. ابتدا باید علت انتخاب این نفرات مشخص شود و در آن زمان درباره این موضوع بحث کرد. این کارشناس نیز عدم برگزاری لیگ جودو را یکی از مشکلات اساسی جودو کشور می داند.
● کناره گیری تیم های باشگاهی
حذف شدن تیم های خوبی مانند پاس، پرسپولیس، پیکان، برق و صنام از لیگ جودو یکی از اتفاقات ناگواری است که تأثیر منفی در جودوی کشورمان خواهد گذاشت.
بلوطی درباره آموزش گروهی از مربیان جودوی کشور گفت: دو سال قبل در کمیسیون آموزش فدراسیون جودو طرحی به اجراگذاشته شد که در آن تعدادی از مربیان که جودوکاران خوبی را آموزش و به جامعه جودو کشور تحویل داده بودند را انتخاب کرده و هر کدام از آنها را همراه تیم ملی جودو به رقابت های خارجی فرستادیم.
این کار باعث می شد تا آنها به عنوان آنالیزور در کنار تیم ها بتوانند کمک کنند و همزمان نیز آموزش های لازم و شناخت حریفان خارجی و نحوه مبارزه آنها را فرابگیرند ولی بعد از مدتی تعدادی از مربیان گلایه کردند که از آنها به عنوان فیلمبردار در رقابت ها استفاده می شود. این ماجرا باعث شد تا روند اعزام مربیان همراه تیم ملی ادامه پیدا نکند.او کادر فنی تیم ملی جودو را بسیار مناسب می داند و می گوید: در این فرصت باقی مانده تا رقابت های جهانی می توانیم از وجود آنالیزورهای قوی و باهوش در کنار تیم ملی استفاده کنیم و من مطمئن هستم که در رقابت های جهانی، جودوکاران ما به ۳ مدال با ارزش که لایقش هستند، خواهند رسید.
در پایان باید گفت که حضور در المپیک برای هر ورزشکار و کشوری افتخار بزرگی محسوب می شود که فدراسیون جودو کادر فنی تیم ملی با توجه به کارنامه قابل قبولی که در گذشته کسب کرده است این توانایی را دارد که با یک برنامه ریزی مناسب و به کارگیری نظرات کارشناسان در برزیل نیز امتیازات لازم را کسب کند و این دور از دسترس نخواهد بود و باید روزی را شاهد باشیم که جودو کشورمان مانند ورزش های بسکتبال و والیبال پله های موفقیت را طی کند.

یوسف حیدری

منبع : روزنامه ایران