تولد قرآن

شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدیً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی وَ الْفُرْقانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْه ‎/‎/.؛
ماه رمضان [همان ماه] است که در آن، قرآن فرو فرستاده شده است، [کتابی] که مردم را راهبر، و [متضمّن] دلایل آشکار هدایت، و [میزان] تشخیص حق از باطل است. پس هر کس از شما این ماه را درک کند باید آن را روزه بدارد.
(سوره بقره‎/ آیه ۱۸۵)
▪ رمضان ماه نزول قرآن است. دانشمندان شیعه و سنی در چگونگی نزول قرآن در این ماه بر دو دسته اند: دسته نخست بر این باورند که رمضان ماه تولد قرآن است؛ نخستین آیات در این ماه نازل شده و از آن پس در طول بیست و سه سال ادامه یافته است. البته این سخن با بعثت پیامبر در بیست و هفتم رجب منافات ندارد، چرا که نزول قرآن مدتی پس از بعثت انجام گرفته و در مبعث به جز سوره حمد که همتای قرآن است نازل نشده است: «و به راستی، به تو سبع المثانی (سوره فاتحه) و قرآن بزرگ را عطا کردیم.» (سوره حجر‎/ آیه ۸۷)‎/ گروه دوم نیز معتقدند قرآن دو گونه نزول داشته است؛ یکی دفعی و یک باره که حقیقت آن در شب قدر بر قلب مقدس پیامبر فرود آمده و دیگر تدریجی که در طول بیست و سه سال و به مناسبت های گوناگون بر ایشان نازل گردیده است.
▪ مردم عرب پیش از اسلام ماه رمضان را گرامی می داشتند. آنان بر اساس یک سنت جاهلی، حرمت دیگر ماه ها را به این ماه منتقل می کردند تا بتوانند در آنها به جنگ بپردازند. قرآن کار جاهلیان را سبب افزایش کفر دانسته و عادت آنان را در جا به جا کردن حرمت ماه ها برای رسیدن به هوس هایشان زشت و ناپسند می شمارد (سوره توبه‎/ آیه ۳۷)‎/
▪ روش قرآن بر آن است که عادات ناپسند مشرکان عرب را کنار زده و سنت های دیگری را بر پایه توحید جایگزین آن کند. با نزول قرآن در ماه رمضان، این ماه اهمیت دوران گذشته خود را از دست داد و احترام و قداستی دیگر و دو چندان یافت. در آیه بالا گویا خداوند برای قرآن جشن تولد برگزار نموده و از رمضان به سبب رویش آیه های وحی در آن، به بزرگی یاد می کند. همه مسلمانان هم وظیفه دارند به پاس نعمت تولد قرآن در این ماه به روزه داری بپردازند. در واقع رمضان و روزه داری، جشن هدایت و بندگی است.
▪ کنار هم نهادن آیه یاد شده با آیه نخست سوره قدر، حقیقت دیگری را آشکار می کند:
۱) ماه رمضان ماه نزول قرآن است(سوره بقره‎/ آیه ۱۸۵)
۲) و ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم( سوره قدر‎/ آیه۱)‎/
نتیجه این که: شب قدر در ماه رمضان واقع شده است.


مهدی ملک محمدی

منبع : روزنامه ایران