آرتور کانن دویل

●۱۸۵۹
«آرتور كانن دویل» Arthur Canan Doyle نویسنده مشهور انگلیسی و خالق شخصیت «شرلوك هولمز» در دنیای ادبیات در چنین روزی به دنیا آمد. با اینكه «دویل» شخصاً انسانی منطق گرا نبود و به علوم غیبی و افسانه های پریان اعتقاد داشت اما بدون تردید در خلق كارآگاهی باهوش كه بین اتفاقات متعدد رابطه هایی منطقی كشف می كرد استادانه عمل كرده است. داستان های «شرلوك هولمز» به بیش از ۵۰ زبان مختلف برگردانده شده و بسیاری از آنها دستمایه ساخت سریال های تلویزیونی، فیلم های سینمایی، كارتون و حتی تیزرهای تبلیغاتی قرار گرفته است. او كه با خلق این سری داستان ها به شهرتی فراوان رسیده بود تا سال ۱۹۲۰ بالاترین دستمزد را در مقایسه با همتایان نویسنده خود دریافت می كرد.
«آرتور كانن دویل» در ۲۲ ماه مه ۱۸۵۹ در شهر «ادینبورگ» به دنیا آمد. پدرش از صاحب منصبان شهر و مسئول اداره كار بود و مادرش «ماری فولی» نام داشت و هر دوی آنها از كاتولیك های معتقد بودند. پدر «دویل» اما فارغ از منصب دولتی اش برای كسب درآمد بیشتر به نقاشی می پرداخت و در این راه از تصویرگری كتاب های كودكان تا ثبت صحنه های دادگاه های جنایی را انجام می داد. اما پس از مدتی به شرب خمر روی آورد و به بیماری صرع نیز مبتلا شد و سال های آخر عمرش را خانه نشین بود. اما مادر «دویل» از مشتاقان ادبیات به شمار می آمد كه در تشویق و ترغیب فرزندش به این مقوله تلاش بسیار كرد. او زنی با شخصیت فوق العاده و بسیار منظم بود. «دویل» تحت تربیت مادرش توانست در ۱۴ سالگی فرانسه را كامل بیاموزد و بدین ترتیب به سراغ داستان های «ژول ورن» رفت و تمامی آنها را به زبان اصلی خواند. او كه تحصیلات مقدماتی خود را در مدرسه «ژزویت» ها می گذراند به تدریج عقاید كاتولیك خود را از دست داد اما روش های خاص آموزشی این مدارس «اندیشه» او را بسیار تحت تاثیر قرار داد. بعدها او از همكلاسی ها و استادان این دوران خود در خلق داستان های «شرلوك هولمز» بهره بسیار برد. با اتمام كالج، «دویل» به دانشگاه «ادینبورگ» رفت و تحصیل در رشته پزشكی را آغاز كرد و در سال ۱۸۸۴ با «لوئیز هاوكینز» ازدواج كرد و یك سال بعد فارغ التحصیل شد.
«دویل» شش سالی را به عنوان متخصص چشم در بیمارستانی در «همپشایر» به طبابت پرداخت اما پس از آن طبابت را كاملاً كنار گذاشت و به نویسنده ای تمام وقت مبدل شد. او كه اولین داستان زندگی اش را در شش سالگی نوشته بود اولین داستان از سری داستان های «شرلوك هولمز» را در سال ۱۸۸۷ به رشته تحریر درآورد كه روایت داستان را شخصی به نام «دكتر واتسون» انجام می داد. دومین داستان از این سری با عنوان «علامت چهار» در سال بعد در مجله ای ادبی منتشر شد و از ژوئیه سال ۱۸۹۱ مجموعه «ماجراهای شرلوك هولمز» به صورت مرتب منتشر شد و بدین ترتیب آدرس خانه «دكتر واتسون» به معروف ترین خیابان لندن در دنیای ادبیات مبدل شد. اما در اواخر همان سال «دویل» تصمیم به توقف انتشار این مجموعه داستان كرد و پس از آنكه در جایی اعلام كرد كه: « آن قدر از هولمز و ماجراهایش نوشته ام كه دیگر میلی به نوشتن درباره او ندارم.» طی داستان «مسئله نهایی» به زندگی قهرمان داستان «هولمز» در نزدیكی آبشار «رایشن باخ» پایان داد. با انتشار این داستان، طرفداران «هولمز» به نشانه تاسف از پایان این سری داستان ها و احترام به قهرمان داستان، بازوبند مشكی عزا به دست كردند و بیش از ۲۰ هزار نامه تسلیت برای موسسه انتشاراتی و نویسنده فرستادند. «دویل» در سال ۱۹۰۲ داستان «هیولای باسكرویل» را منتشر كرد كه ماجرای یك پرونده قدیمی است كه به دست «شرلوك هولمز» قبل از مرگش در سوئیس پرده از راز آن برداشته می شود. اما فشار خوانندگان و طرفداران «هولمز» همچنان ادامه داشت تا عاقبت در داستان «خانه متروك» به سال ۱۹۰۳ قهرمان داستان با این جملات «واتسون» به زندگی بازگشت: «در كتابخانه نشسته بودم كه برای یافتن كتابی سرم را به سمت قفسه كتاب پشتم برگرداندم و ناگهان شرلوك هولمز را دیدم كه پشت میز مطالعه نشسته است و به من لبخند می زند.» «هولمز» پس از بازگشت دوباره به داستان هایش دیگر عادت مصرف كوكائین را ترك كرده بود و عاداتی معقول داشت. «دویل» در دوران سكوت «هولمز» در جنگ های آفریقای جنوبی به عنوان پزشك حضور پیدا كرد و بعدها در كتاب «جنگ در آفریقای جنوبی» از سیاست های انگلستان حمایت كرد. او در سال های ۱۹۰۰ و ۱۹۰۶ برای حضور در پارلمان كاندید شد كه با موفقیت همراه نشد، اما در سال ۱۹۰۲ به دریافت مقام شوالیه نائل آمد. این نویسنده بزرگ در ۷ ژوئیه سال ۱۹۳۰ بر اثر بیماری قلبی در خانه اش درگذشت.

گردآوری و ترجمه: فرهاد كاوه

منبع : روزنامه شرق