بانکی که فقط به زنان وام می دهد

بانک توسعه زنان کشور ونزوئلا با نام اختصاری بانموجر با هدف کاهش سطح فقر و تنگدستی قصد دارد از طریق تشویق و حمایت کارآفرینان کم بضاعت به طرح کلی موسسات اعتباری کوچک ملحق شود. آنچه این بانک را از بانک های دیگر متمایز می کند این است که بانک بانموجر فقط به زن ها وام می دهد.در حقیقت این بانک تنها بانک اعتباری کوچک زنان در تمام دنیاست که توسط دولت خود مورد حمایت قرار می گیرد. بانموجر از زمان شروع کار خود در تاریخ هشت مارس ۲۰۰۱ به دلیل موفقیت های خود در کمک به زنان در رهایی از فقر و تنگدستی و همچنین ابقای یک الگوی اقتصادی نوین جمعی به جای رقابت، مورد تمجید و تحسین قرار گرفته است. حقوق زنان در کشور ونزوئلا کشور ونزوئلا طی چند دهه اخیر بسیار حامی و پشتیبان زنان بوده است. به طور مثال بولیوی قانون اساسی خود را در سال ۱۹۹۹ بر اساس معیارهایی به دور از تبعیض جنسیتی به تصویب رساند. در قانون اساسی آمریکا بیان شده «تمام افراد بشر یکسان خلق شده اند» در صورتی که در قانون اساسی ونزوئلا آمده «تمامی افراد نزد قانون برابرند.»
قانون اساسی کشور ونزوئلا صریحاً تبعیض جنسیتی را ممنوع کرده است: «به هیچ وجه تمایزات نژادی، جنسیتی، آیینی یا موقعیت های اجتماعی جایز نیست.» علاوه بر این در این قانون نه تنها تبعیض عمدی بلکه هرگونه عمل و رفتاری که به رفتار یا نتیجه ای تبعیضانه ختم شود نیز رد شده است.
به گفته گریگوری ویلپرت محقق وب سایت venezuelaAnalysis.com سیاست های عمومی باید هرگونه آثار تبعیض آمیز محتمل را مجدداً مورد بررسی قرار دهند. به عنوان مثال اگر در جامعه ای حضور زنان در دانشگاه های ملی کمتر از مردان است، دولت باید اسباب و علل وقوع این جریان را مورد آزمایش قرار داده و موانع حضور زنان به دانشگاه ها را از سر راه آنها بردارد. در مقابل، در قانون اساسی ایالات متحده این موضوع (منع تبعیض جنسیتی) به صراحت بیان نشده است. اگرچه به منظور اضافه کردن این بند به قانون اساسی در سال ۱۹۷۲، گروه های طرفدار حقوق زنان (فمینیست) ائتلافی مبارزه کردند اما اصلاحیه تساوی حقوق تعدادی از ایالات رد شده و به تصویب نرسید.
سرانجام کشور ونزوئلا در تاریخ ۱۹۹۹ در بند ۸۸ قانون اساسی خود، کار منزل را مانند سایر مشاغل دیگر ارزشمند دانسته و به رسمیت شناخت. در این ماده به کارگران این پیشه حق بهره مندی از منابع تامین اجتماعی نیز داده شد. از آنجا که این بند به بسیاری از زنان حق برخورداری از تامین اجتماعی و همچنین حمایت های دیگری که در گذشته از آن بی بهره بودند را می دهد، اساساً کمک بزرگی به جنبش های حقوقی زنان کرده است. کارشناسان با وجود چنین بندهایی، در زمینه حقوق زنان، به این نتیجه رسیده اند که قانون اساسی جدید کشور ونزوئلا در حیطه مسائل جنسیتی نیمکره غربی را می توان هم اکنون جزء پیشترفته ترین قانون ها به حساب آورد.
تلاش های حکومت این کشور در حمایت و پشتیبانی از حقوق زنان، تنها به قانون اساسی شان ختم نمی شود. در سال ۱۹۹۸ نیز با تصویب قانون منع خشونت علیه زنان و خانواده، مجازات قانونی برای اینگونه جرائم افزایش یافت.
● بانموجر: حامی زنان کارآفرین
در این اوضاع و احوال بود که هوگو چاوس رئیس جمهور ونزوئلا، کار بانک توسعه زنان را در روز جهانی زنان در سال۲۰۰۱ آغاز کرد. این بانک به مدیریت نرا کستانیدا اقتصاد دان جهت آغاز طرح های محلی و کوچک تجاری، برای تشکل های زنانه وام های اعتباری کوچک در نظر گرفته است.
دامنه طرح های این وام بانکی از۵۰۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰۰ بلیوار (برابر با ۲۶۰ تا ۵۲۰ دلار آمریکا) است. دولت با پرداخت یارانه به این بانک اجازه می دهد تا بهره مالی شان کمتر از یک درصد باشد.
برخلاف بیشتر بانک ها، بانموجر دارای دفاتر منطقه ای نیست. در عوض کارمندان زنی دارد که با سفر به مناطق روستایی به پیشرفت این طرح کمک می کنند. به تفسیر کستانیدا، این تصمیم به منظور تسهیل مالی این بانک در کمک به زنان فقیر گرفته شد. او در ادامه گفت وگوی خود با طرح این پرسش ادامه داد: «زنان بومی آمازوناس، با وجود فقرشان چطور می توانند به اینجا آمده و تقاضای وام بانکی کنند؟ از این رو، بانموجر قادر است با زنان بدون دسترسی به بانک های ویژه خود ارتباط برقرار کند.»
مبازره با فقر از طریق کار گروهی تقریباً ۴۵ درصد از مردم ونزوئلا در فقر و تنگدستی به سر می برند و
۷۰ درصد از این جمعیت فقیر را، زنان تشکیل می دهند. به همین دلیل، با اولویت قرار دادن طرح زنان در اهداف این برنامه، می توان گام موثری برای کاهش کلی فقر این کشور برداشت. وام های کوچک بانموجر به گونه ای طراحی شده که فقر با روندی ثابت و پایدار کاهش یابد. کستانیدا ادامه داد: «اگر ما به زنان صرفاً پول بدهیم فقر از بین نرفته و همچنان ادامه خواهد داشت. در عوض این بانک سعی دارد تا با کمک خود به زنان از طریق تجارتی مستقل برای آنها یک منبع درآمد دراز مدت فراهم کند. بانموجر به زنان کمک می کند تا به کارآفرینان جامعه خود مبدل شوند و خود بر کسب و کارشان مدیریت داشته باشند و از این راه بانک آنها را تشویق می کند تا از قالب سنتی خود بیرون آمده و از جامعه خود نیز احترام بیشتری را مطالبه کنند.
یکی از آرمان های دیگر این بانک، تشویق زنان به کار گروهی است. اگرچه وام این بانک به صورت فردی پرداخت می شود اما دریافت کنندگان این وام باید به صورت گروه های پنج الی ۹ نفره روی یک طرح فعالیت کنند. مردها نیز به شرط شراکت در گروه هایی که بیشتر اعضای آن زنان باشند، حق بهره مندی از این وام را دارند. تاکنون ۹۶ درصد از دریافت کنندگان این وام زن ها بوده اند.

کریستین والکر - ترجمه: آرزو زمانی
منابع:
venezuelaAnalysis.com
caribbeannetnews.com

منبع : روزنامه سرمایه