پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


بستان‌آباد ، استان آذربایجان شرقی


شهرستان بستان‌آباد در محل شهر باستانی و گمشده اوجان، بنا شده است. نام اوجان از قرن ششم به بعد در اكثر سفرنامه‌ها و كتاب‌های تاریخی آمده است. یاقوت حموی می‌نویسد :
«اوجان شهركی است در آذربایجان و با تبریز ده فرسخ فاصله دارد. در راه ری واقع شده بازار و بارو دارد و خرابی در آن راه یافته است.»
حمداللّه مستوفی در نزهه‌القلوب می‌نویسد :
«آن را بیژن بن گیو بن گودرز ساخت. غازان‌خان تجدید عمارتش كرد. از سنگ و گچ بارو كشید و شهر اسلام خواند و دارالملك ساخت. هوایش سرد و آبش از كوه سهند جاری است حاصلش غله و بقولات بود.‌ میوه اوجان از اقلیم چهارم است، از توابع ناحیت مهران‌رود شمرده‌اند. مردمش سفید چهره و شافعی مذهب‌اند».
خواجه رشیدالدین فضل‌اللّه همدانی در تاریخ مبارك غازانی همه جا اوجان را شهر اسلام خوانده و درباره جشن بزرگ غازان خان در اوجان شرح جالبی آورده است. بعد از غازان‌خان نیز این شهر همچنان آباد ماند و پایتخت ییلاقی بود و مراتع اطراف رودخانه اوجان اقامتگاه تابستانی اردو شمرده می‌شد.
در كتاب حبیب‌السیر غیاث‌الدین بن همام الدین الحسینی معروف به خواند میر آمده است :
«در سال‌های بین 740 تا 806 هجری قمری، حوادث مهمی در اوجان روی داد تا این كه امیر تیمور هنگام عزیمت به تبریز چند روز در قصر غازانی اوجان به استراحت پرداخت و علما و سادات و عرفای تبریز در مجالس مباحثه در حضور وی شركت كردند.»
در 823 هجری قمری قره‌یوسف تركمان، در اوجان از دنیا رفت. در 839 هجری قمری فرمانروایی آذربایجان از طرف شاهرخ به امیر جهانشاه در اوجان واگذار شد.
فرمانروایان تركمانان و صفویه مدت‌ها در قصر غازانی در اوجان مجالس عیش و نوش داشتند، اما در روزگار فرمانروایان بعدی آذربایجان، حوادث و جنگ‌های خونین متعددی اوجان را در معرض انهدام و ویرانی قرار داد كه امروزه از آن همه آبادانی و زیبایی فقط یك رودخانه و یك دهستان به نام اوجان در جغرافیای آذربایجان باقی مانده است.