بین التعطیلین!

خدا زیاد کند تعطیلات را و چه خوب اگر این تعطیلات یک روز و فقط یک روز با جمعه فاصله داشته باشند. آن وقت می دانید چه می شود، غوغا می شود، قمر در عقرب می شود یعنی آنکه مولود «بین التعطیلین» که حاصل همین تقارن فرخنده است توسط جماعت جشن گرفته می شود!
تهرانی ها جاده شمال را شلوغ می کنند، شمالی ها در زمستان به جنوب و جنوبی ها در تابستان به شمال می روند و لابد خوزستانی ها هم که این روزها به دلیل گرد و خاک خانه نشین شده و به دلیل بحران بنزین نمی توانند با خودرو شخصی به مسافرت دوردست رفته یا هر قطعه بلیت هواپیما را در بازار سیاه با یک ایران چک سبز ۱۰۰ هزار تومانی معاوضه! نمایند، به دلیل قطعی های متناوب برق، عرق ریزان به کلافگی یا جر و بحث های خانگی دچار می شوند.
واقعیت آن است که سیستم کم انگیزه اداری که به طور معمول ۲۷ روز تعطیلات علاوه بر تعطیلات ۱۰۴ روزه پنجشنبه و جمعه را در تقویم خود دارد، برای چنین رویدادی لحظه شماری می کند. دیگر انگار تعطیل کردن بین التعطیلین تبدیل به یک باور عمومی شده است و به یک مطالبه و خواست همگانی تبدیل گردیده و این لطف همیشگی به یک تکلیف برای حکومت از طرف دانش پذیران و کادر اداری کشور مبدل شده و این فرهنگ را چه بسا که سال ها هم نتوان تغییر داد. دیگر اگر یک روز بین التعطیلین تعطیل اعلام نشود باید تعجب کرد !
در شرایط فعلی البته تعطیل کردن بین التعطیلین شاید کم هزینه تر از وقتی باشد که کادر اداری بی انگیزه در روزی که پیش و پس آن تعطیل باشد در محل کار حضور پیدا کنند چرا که هزینه های روتین اداری مثل سرویس رفت و برگشت، نظافت، ناهارخوری، تلفن زدن، روزنامه خواندن و مصرف برق کماکان به حساب آن اداره کنتور خواهند انداخت و اگر آن اداره مورد بحث ماهیت دولتی داشته باشد که این هزینه ها از این جیب به آن جیب می شوند اما اگر آن نهادها غیردولتی باشند که دیگر گل شان نیز به سبزه آراسته می شود و چند روزی هم طول می کشد که دشمن قوی شده و پر و بال گرفته درونی یعنی: «تنبلی و رخوت» که حالا روال روتین کاری را بر هم زده بر اثر کار مداوم سست شده و به جای نخست خود در سه کنج وجود برگردد و تولید سیاق گذشته را بیابد و در هر حال هزینه حقوق و مزایا و بیمه پرسنل در بین التعطیلین هم می بایست توسط کارفرما پرداخته شود یعنی پرداخت دستمزد در حالی که تولیدی صورت نپذیرفته باشد.
البته ناگفته پیداست که در این تقویم «تعطیل بازار» این نهادها هستند که بیشترین خسارت را خواهند کرد چرا که بسیار دیده شده است که اصناف اگر سودآور باشد در روزهای جمعه یا بعدازظهرهای اعیاد یا وفات های مذهبی نیز بر سر کار خود حاضر شده اند و به کسب پرداخته اند که حاصل جمع این رفتارها خسارت برای تولید و پیشرفت کشور و ناکارآمدی اقتصادی و تعویق کار ارباب رجوع و اختلال در فعالیت دستگاه های خدمات دهنده به مردم خواهد بود.
طی سال های اخیر دو نوع نقد به تعطیلات و با سویه کاستن از آنها ارائه شده است. با توجه به اینکه تعطیلات در ایران به دو دسته مناسبت های ملی و دینی (در سه نوع مناسبت اعیاد، میلاد و وفات معصومین) تقسیم می شوند، یکی از سویه ها ناظر به کم کردن تعطیلات نوروز تا حد پنج روز است و دیگر سویه نظر به تعطیلی ایام فقط میلاد یا فقط شهادت معصومین دارد.
از طرفی ناهماهنگی دو تقویم شمسی و قمری که مناسبت های هر دو دخیل در تقویم رسمی هستند مزید بر علت شده که به درستی هم نمی توان برای تعطیلات از قبل برنامه ریزی کرد که این موضوع به خصوص در تعطیلات عید فطر خود را نشان می دهد. به هر حال آنچه در این میان لازم به نظر می رسد تصمیم گیری در مراکز کلان کشور در مورد تعطیلات در جهت کاستن از آنها و همچنین بهینه سازی روند کار و افزایش راندمان کار مفید در کشور خاصه در بخش های خدمات، آموزش، بهداشت و درمان و اقتصاد است.
کاستن از تعطیلات اگر همراه با افزایش بهره وری ساعات کاری نباشد کاری بیهوده است و اگر مدیریت اوقات فراغت نیز در ایام تعطیل برای خانواده ها تعریف نشود و بهره گیری از تعطیلات برای تمدد اعصاب و کسب انرژی یا تعظیم شعائر دینی و ملی بسترسازی نشود در نتیجه تعطیلات به تکراری عذاب آور یا نشستن پای برنامه های کم یا پر محتوای صدا و سیما خودتان قضاوت کنید یا احیانابرنامه های ویژه شبکه های ماهواره ای، گیر کردن در فلان محور ترافیکی و ... تبدیل می شود آن هم در ایامی که بعضا برای تعظیم شعائر و تحبیب قلوب به موارد اساسی مذهبی تعطیل شده و اصولا هدف گزاری آن تسهیل سفر به مراکز سیاحتی و شلوغ نمودن آنها نیست نیز قابل ذکر است که در احادیث و روایات سفارش های فراوان و اکید بر گسترش فرهنگ کار شده است.

نویسنده : امید حلالی

منبع : روزنامه مردم سالاری