چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا


هنرمندی هویت جو که سیاست را خوب می داند


هنرمندی هویت جو که سیاست را خوب می داند
میرحسین موسوی که از سال ۸۰ ریاست فرهنگستان هنر را برعهده دارد درابتدای ریاست خود در سخنانی مطرح کرد: فرهنگستان در آغاز راه است و جای هیچ فرد و سازمانی را نخواهد گرفت، این فرهنگستان در خدمت سایر نهادهای فرهنگی کشور است.
به گزارش قلم نیوز،او درمعرفی گروه های تخصصی فرهنگستان که از ۸ گروه تخصصی شامل هنرهای تجسمی گروه چند رسانه ای گروه حکمت و فلسفه گروه هنرهای سنتی گروه سینما گروه معماری و شهرسازی گروه موسیقی گروه هنرهای نمایشی تشکیل می شدند نام برد و وظایف اصلی این گروه ها را حفظ و توسعه هنر اسلامی ملی و محلی دانست.
در سال های اخیر گروه های تخصصی با حضور هنرمندان مطرحی چون داریوش مهرجویی در گروه سینما دکتر سید عبدالمجید کیانی در گروه موسیقی دکتر محمود عزیزی از گروه هنرهای نمایشی محمد علی رجبی رییس گروه هنرهای نمایشی ومهندس سید محمد بهشتی رییس گروه معماری و شهرسازی فعالیت های موثر و موفقی داشت و همایش ها و برنامه های تخصصی هنری نیز برگزار کرده است. اما میرحسین موسوی علاوه بر این فعالیت اجرایی، هنرمند معماری است که نور را اصلی ترین ابزار کارش قرار می دهد، به گونه ای که به شکلی سهل و ممتنع در آثارش ظهور و بروز دارد. بقعه شهدای ۷۲ تن نمونه بارز معماری ایرانی این هنرمند است. چرخش های نور در تمام ساعات روز و الهام از چهل ستون و مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی و بازی سه گنبد، معماری مدرنی است که با نگاه معمارانه این هنرمند تثبیت شده اند. معماری موسوی امضا دارد; نمونه شاخص آن مجموعه فرهنگی صباست.
این مجموعه از بیرون نقشی سنتی دارد، اما از داخل مدرن است. ارتباطها هنرمندانه برقرار شده اند، تا جایی که پارکینگ طبقاتی متروکه ای را به بزرگترین مرکز نمایشگاه های هنری ایران تبدیل می کند که تنها و یگانه مرکز بزرگ نمایشگاهی کشور، از سال ۱۳۸۴ به شمار می رود. میرحسین موسوی در دانشگاه شهید بهشتی تحصیل کرده و به عنوان مهندس معمار تاکنون آثار بسیاری از خود بر جای گذاشته است.
طراحی و اجرای گلستان شهدای اصفهان، بنای یادبود شهید خرازی، مجموعه فرهنگی - تجاری بین الحرمین در شیراز، مسجد سلمان فارسی در نهاد ریاست جمهوری، مرکز مطالعات استراتژیک و بقعه ۷۲ تن و مجموعه فرهنگی هنری صبا ازجمله برخی از کارهای به سرانجام رسیده اوست. همچنین ساختمان های سازمان آب و فاضلاب اصفهان، در منطقه هزار جریب اصفهان ساخته شده است. این مجموعه ساختمان ها، شامل یک ساختمان اداری مرکزی، یک مجموعه سالن ورزشی و مسجد و تعدادی ساختمان های ویلایی و آپارتمان برای کارمندان سازمان است. این مجموعه، اولین کار مهندس موسوی بعد از دریافت لیسانس مهندسی معماری از دانشگاه ملی سابق و شهید بهشتی امروزی است و قبل از انقلاب ساخته شده است.
کانون توحید نیز ساختمانی معروف در نزدیکی میدان توحید است که سالها محل برگزاری جلسات فرهنگی ، سیاسی و مذهبی پرشور بوده و شامل دو آمفی تاتر و یک مسجد است و از هنر میرحسین موسوی بهره برده است. بقعه شهدای هفتم تیر از دیگر آثار میرحسین موسوی است که دربهشت زهرا (س) واقع شده است. در این ساختمان، المان های سنتی معماری ایران همراه با تکنیک های امروزی، ساختمانی را به وجود آورده اند که بسیار قابل تعمق است. مسجد سلمان فارسی; هم در خیابان پاستور تهران قرار دارد و ساختمانی شمالی است. در این ساختمان نیز، مهندس موسوی، از کلیه المانهای معماری ایرانی استفاده کرده است.
در این ساختمان، موسوی، تا حدودی بتون آشکار را کنار گذاشته است و دست به سوی تیرآهن های آشکار که به رنگ قرمز درآمده اند دراز کرده است. دانشگاه شاهد نیز در آغاز اتوبان قم و در همسایگی دروازهای عوارضی بزرگراه قرار دارد. این مجموعه، دارای چهار ساختمان است که عبارتند از ساختمان مرکزی، دو ساختمان که دانشکده ها و کلاس ها را تشکیل می دهند و سر انجام یک خوابگاه. ساختمان مرکزی یا اداری دانشگاه، دارای یک معماری کاملا ایرانی است، با هر آنچه که ملزومات آن است. حوض، جوی، فواره و.... به باور میرحسین موسوی در کشور و به خصوص در تهران و شهرهای بزرگ ساختمان هایی را نظاره گریم که با استفاده از جزییات معماری عهدبوق اروپایی، رنگ و بوی گندیده اشرافی گری دوران لویی شانزدهم را زنده می کنند، درعین حال برگشت معماران و طراحان برای ایجاد ارتباط با معماری عمیق سنتی نیز راحت شده است.
استفاد از قوس، نشان امل بودن نیست! و بحث در مورد هنر معنوی و هنر قدسی علامت زوال و عقب ماندگی محسوب نمی شود. مهندس میرحسین موسوی درباره بناهایی که طراحی و ساخته است با اشاره به بقعه ۷۲ تن می گوید: طراحی مزار شهدای هفت تیر در سال ۶۹ جدی شد. خیلی ها پیگیر یادبودی برای شهیدان گرانقدر هفتم تیر و هشتم شهریور بودند.
در طول سالیان بعد از ۱۳۶۰ در این قطعه هر سال به مناسبت روزهای هفتم تیر و هشتم شهریور برنامه هایی اجرا می شدند و این قطعه به عنوان نمادی از مظلومیت انقلاب و ارزشهای آن محسوب می شد و مهم تر آنکه به قطعات دیگری متصل می شدند که ده ها هزار شهید انقلاب در آن آرمیده بودند. برای موسوی طرح این مجموعه جنبه عاطفی داشته، چرا که به گفته خودش، تقریبا با همه شهدای این قطعه دوست، آشنا و همکار بوده است. اما در چند سال اخیر نیز چند مکان هنری با طراحی میرحسین موسوی به جمع فضاهای فرهنگی شهر تهران اضافه شده اند.
نگارخانه "خیال" در۲۹ مهر ماه سال ۸۲ با ظرفیت بیش از ۳۰۰ تابلو، در کنار نگارخانه صبا با ظرفیت ۵۰۰ تابلو، با برپایی نمایشگاهی با عنوان مروری بر آثار نقاشی معاصر ایران گشایش یافت،از این نگارخانه که توسط مهندس میرحسین موسوی طراحی و اجرا شده و در کنار نگارخانه صبا قرار دارد می توان به عنوان یکی از بزرگترین مراکز نمایشگاهی مرکز شهر یاد کرد.
در سال ۸۴ نیز با طراحی و اجرای مهندس میرحسین موسوی، یک هزار و ۶۰۰ متر مربع دیگر به فضای فعلی گالری خیال، صبا و آیینه، از مجموعه فرهنگی هنری صبا وابسته به فرهنگستان هنر افزوده شد. این فضا پیشتر کاربری پارکینگ داشته که از سوی شهرداری به فرهنگستان هنر واگذار شده است.
در فروردین ماه سال ۸۵ هم اعلام شد: مهندس میرحسین موسوی ساختمان دیگری را مرمت و به جمع گالری ها و موزه های تهران الحاق کرد. این بنای قدیمی که اکنون تابلوی "موزه هنر معاصر فلسطین" بر دیوار آن نصب شده، نبش خیابان بزرگمهر واقع است; ساختمانی که گفته می شود از هدایای شهرداری منطقه شش به فرهنگستان هنر است. اما سرانجام مهندس میرحسین موسوی نخستین نمایشگاه جامع آثار نقاشی و عکس بناهای معماری اش را ۲۶ آذر ماه سال ۸۶ در تهران برپا کرد، نمایشگاهی که در ادامه در برخی نقاط دیگر کشورمان نیز برپا شد.
سال ۸۶ همزمان با برگزاری این نشست، آثار این نمایشگاه در نشستی تحلیل و بررسی شد. سیدمحمد بهشتی در این نشست با ابراز خوشحالی از فراهم شدن چنین موقعیتی برای نمایاندن چهره میرحسین موسوی در قالب یک هنرمند و با اشاره به آشنایی و ارتباطش با او گفته بود: موسوی از همان سالها، ازمسیری تبعیت می کرد و تا به امروز نیز در همان مسیر گام برمی دارد. اگرچه کارهایش بیشتر در زمینه معماری است، اما تغییر و تحولات در کارهای او منزل به منزل است; این تغییرات نیز همان هویت جویی در عرصه معماری، با تاکید بر هنر معاصر است.
سید مهدی حسینی - عضو هیات علمی دانشگاه هنر - هم در همان جلسه با بیان اینکه مهندس موسوی "از بنیانگذاران نقاشی نوین ایرانی بود"، اظهار کرد: البته در دوران بسیار حساس پس از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، او کمی از وادی هنر و نقاشی دور شد، اما بلافاصله پس از جنگ و اتمام دوران نخست وزیری، نمایشگاهی انفرادی از آثار نقاشی او در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار و پس از آن نیز نمایشگاهی از آثار معماری و نقاشی در فرهنگسرای نیاوران تدارک دیده شد.
او درباره ویژگی خاص نقاشی های مهندس موسوی اظهار کرد: نقاشی های او همانند معماری اش با وجود بیان نو، ریشه در فرهنگ سنتی شرق دارد و در آنها سعی شده تا به نحو صحیحی از رویکرد جهان نو و معاصر استفاده شود.
همچنین حبیب الله صادقی - سرپرست وقت موزه هنرهای معاصر تهران - با اشاره به شخصیت فرهنگی و معنوی و نقش موثر موسوی در عرصه اجتماعی و فرهنگی در دوران انقلاب مطرح می کرد: علاوه بر هنر، خلاقیت و هوش او در عرصه سیاسی نیز بی نظیر است; او از کسانی بود که به دلیل نگاه عارفانه اش همیشه مورد مهر و محبت امام (ره) بود. او گفت: در آثار او پیوسته حالتی رمزی، شهودی و آگاهی دیده می شود و برخلاف نگاه برخی که آثار او را به شرق دور نسبت می دهند، به گمان من این نگاهی مینی مالیستی تجلی یافته و نظم یافته از حس شعر و نقش ایرانی است.
صادقی با بیان این که ساختار نقاشیهای موسوی بسیار ایرانی، شرقی و ملی است، گفته بود: نقاشی های او حس ساده و پالایش شده از نقش ها و تزیینات مکتب تبریز است. او در زمره نقاشانی است بسیار هوشمندانه شعار تاریخی اثر و موثر را نشان می دهد. کامران عدل - هنرمند عکاسی که نمایشگاه عکس های میرحسین موسوی را تدارک دیده بود - در آن نشست که در سال ۸۶ برگزار شد در سخنانی از ویژگی های این آثار گفته بود: معماری میرحسین موسوی خاص است و تاکید به معماری شرق و معماری سنتگرا در آثار او معنایی ندارد و در واقع معماری او خاص خود اوست.
منبع : روزنامه مردم سالاری