اقلیده - آباده

اقلید در جنوب آباده، در یك ناحیه كوهستانی قرار دارد و آب و هوای آن معتدل سرد است. كوه مشهور بل با 3943 متر ارتفاع در جنوب اقلید قرار دارد. چشمه‌های فراوانی مانند رسوا، صفا بالا، چغاد بالا و كاریزهای چنار سنقر و بیدبالا از ذخایر آب این كوهستان سرازیر می‌شوند. مردم اقلید به زبان فارسی سخن می‌‌‌گویند و پیرو مذهب اثنی عشری هستند.
آثار مكشوفه از تپه‌های تاریخی حاجی نوروز، خنجشت، حسن‌آباد و ... و دیگر آثار باقی مانده نشان می‌دهند كه قدمت تاریخی اقلید به پیش از اسلام می‌رسد. در كتاب‌های معجم‌البلدان، نزهه‌القلوب و فارس‌نامه ناصری از این آبادی یاد شده است.
حوض دختر گبر، كه در كوه سنگی كم ارتفاعی، در كنار مسجد جامع، بنام تل قلات قرار دارد كه در آن سنگ‌نوشته‌ای به خط پهلوی در 21 سطر در ابعاد 2 متر در 80 سانتی‌متر در مكانی شبیه حوض حجاری شده است.
مسجد جامع اقلید، كه بنایی بسیار كهن است و بر كتیبه سردر چوبی آن نام عبدالعزیز احمد با تاریخ 849 هـ.ق حك شده است. بر منبر آن نیز تاریخ 1008 هـ.ق كنده‌كاری شده است.
امام‌زاده عبدالرحمن، كه بنایی جالب دارد و به نوادگان امام حسن (ع) منسوب است.