در راه جام‌جهانی

شمارش معکوس برای رسیدن به روزهای فوتبالی دنیا دیگر در سراشیبی افتاده است و در حدود ۷ هفته بیشتر به شروع جام‌جهانی باقی نمانده است. جهان خود را برای پذیرائی از بزرگ‌ترین جشنواره ورزشی جهان آمده می‌کند و ستاره‌های بزرگ و کوچک برای درخشیدن در آسمان جام‌جهانی بی‌صبری می‌کنند.
باید دید در شب پایانی این رویداد، کدام ستاره‌ها رو در روی جام‌جهانی خواهند درخشید و به پیروزی لبخند خواهند زد.
● مروری بر اخبار
۱. وحید هاشمیان، مهاجم تیم ملی ایران و باشگاه هانوفر آلمان که در بازی تیمش مقابل ماینتس در بازی‌های بوندس‌لیگا آسیب دیده بود، امیدوار است به بازی‌های جام‌جهانی برسد.
هاشمیان که رباط داخلی پایش کش آمده است، می‌گوید: ”با اینکه آسیب‌دیدگی من پس از عکسبرداری مشخص شد که خیلی جدی نیست، اما به تشخیص پزشکان باید ۴ تا ۸ هفته استراحت داشته باشم و با انجام فیزیوتراپی، آمادگی خود را حفظ کنم؛ با توجه به آمادگی بدنی‌ام، مطمئنم که به اردوی تیم ملی ایران در سوئیس رسیده و در جام‌جهانی حاضر خواهم شد.“ به‌نظر می‌رسد آسیب‌دیدگی ستاره‌های ایرانی بوندس‌لیگا این‌روزها واگیردار شده است، اما شاید این هم توفیقی اجباری باشد باشد تا آنها چند صباحی به استراحت بپردازند و خود را آماده جام‌جهانی کنند.
۲. در حالی‌که تمام تیم‌های حاضر در جام‌جهانی برای آماده کردن خود جهت حضور موفق در این مسابقات هر کاری را که از دستشان بر می‌آید انجام می‌دهند، از اردوی تیم ملی آنگولا، حریف ایران در جام‌جهانی، خبر می‌رسد که خوزه مورینیو، سرمربی پرتغالی تیم چلسی انگلستان، به زودی به‌عنوان مشاور فنی این تیم مشغول به‌کار خواهد شد.
مورینیو که همسرش ”ماتیلدا“ یک آنگولائی است، در صورتی‌که باشگاه چلسی با این امر موافقت کند، پس از پایان لیگ برتر انگلستان و با شروع اردوی ۳ هفته‌ای آنگولا در آلمان و پیش از بازی‌های جام‌جهانی به آنها ملحق خواهد شد تا کادر رهبری این تیم را در مسائل فنی و روحی ـ روانی یاری کند.
البته یک مشکل دیگر هم پیش‌روی آنگولائی‌ها برای جذب مورینیو وجود دارد و آن‌هم این است که پرتغال، کشور زادگاه مورینیو هم در گروه D جام‌جهانی با آنگولا هم‌گروه است.
۳. زیکو، سرمربی برزیلی تیم ملی ژاپن، اعلام کرد که پس از جام‌جهانی دیگر در این کشور نخواهد ماند و برای مربیگری باشگاهی در اروپا به یکی از کشورهای ایتالیا، اسپانیا یا آلمان خواهد رفت. زیکو که در سال ۲۰۰۲ و پس از جام‌جهانی کره ـ ژاپن هدایت ژاپنی‌ها را برعهده گرفت، موفق شد در جام ملت‌های ۲۰۰۴ در چین به قهرمانی برسد تا چشم بادامی‌ها تیم‌شان را تا پایان جام‌جهانی ۲۰۰۶ به او بسپارند. از طرفی حالا که زیکو اعلام کرده می‌خواهد از ژاپن برود، مسئولان فوتبال این کشور تلاش خود را برای پیدا کردن جانشین مناسبی برای او شروع کرده‌اند.
گفتنی است زیکو ۱۵ سال است که به‌عنوان بازیکن، مربی باشگاهی و سرمربی تیم ملی در ژاپن حضور دارد.
۴. وزیر ورزش آلمان از برگزارکنندگان جام‌جهانی و سران فیفا خواست تا از حضور هنرپیشه‌ها در جام‌جهانی جلوگیری کنند!
”ولفگانگ شوبل“ معتقد است بازیکنانی که خود را برای گمراه کردن داوران به زمین می‌اندازند و عمل شیرجه را انجام می‌دهند، آدم‌هائی متقلب و دروغگو هستند و باید به شدت مجازات شوند. شویل می‌گوید: ”آنهائی‌که خود را به دروغ روی زمین می‌اندازند، به همه آنهائی که بازی را تماشا می‌کنند، دروغ می‌گویند و کاری شبیه کارهای هنرپیشه‌ها انجام می‌دهند و باید مجازات شوند.“ آقای وزیر معتقد است داوران باید از سوی فیفا بیشتر حمایت شوند تا با این بازیکنان به شدت برخورد شود: ”ما که جلوی دوپینگ را به‌خوبی گرفته‌ایم و خاطیان را مجازات می‌کنیم، باید جلوی این اعمال نادرست و غیرواقعی را هم بگیریم و نگذاریم عده‌ای سر همه کلاه بگذارند!“
۵. آنگولائی‌ها که با تیم کشورمان در گروه D جام‌جهانی هم‌گروه هستند، برای بالا بردن روحیه و ایجاد جو مثبت در داخل این کشور طی عملی جالب از توپ بزرگی که ”توپ امید“ نام گرفته است، پرده‌برداری کردند. آنها برای بالا بردن روحیه بازیکنان خود طی مراسمی باشکوه، این توپ بزرگ را به نمایش گذاشتند و معاون وزیر ورزش این کشور هم اولین کسی بود که این توپ را امضاء کرد. تیم ملی آنگولا در جام‌جهانی با تیم‌های ملی ایران، پرتغال و مکزیک هم‌گروه شده است.
۶. تیم ملی انگلستان که می‌خواهد پس از ۴۰ سال در جام‌جهانی دوباره قهرمان شود، این‌روزها با لشکری از بازیکنان مصدوم و بی‌انگیزه روبه‌رو شده است. مردان اریکسون پس از آنکه مایکل اوون را آسیب‌دیده یافتند، این‌روزها با شکستن بینی سول کمپل هم با مشکل بزرگی در خط دفاعشان روبه‌رو شده‌اند و هیچ بعید نیست او را هم در آلمان به همراه نداشته باشند.
گرچه قرار است مایکل اوون به جام‌جهانی برسد، اما مشکل دیگر انگلیسی‌ها بی‌انگیزگی و کم‌روحیه بودن عده‌ای از بازیکان بزرگشان است که در باشگاه‌های خود کم و بیش ذخیره هستند و این باعث افت روحی آنها شده است. دیوید بکهام و گری نویل از این جمله‌اند و این خطری بزرگ برای اریسکون است که در جام‌جهانی آخرین روزهای خود با تیم ملی انگلستان را سپری خواهد کرد.
۷. پس از آنکه نام داوران برگزیده شده برای قضاوت در جام‌جهانی اعلام شد، فیفا از ۸۲ کمک داور دعوت کرد تا در تست نهائی گزینش برای جام‌جهانی شرکت کنند تا ۶۰ نفر از آنها را برای قضاوت در آلمان برگزیند و آنچه در این بین قابل توجه است، حضور تنها کمک داور زنی است که به این مرحله آزمایش‌های فیفا راه‌یافته است.
”تلی ویه‌نو“ خانمی از کشور فرانسه است که در اولین مرحله آزمایشی حضور دارد و در صورت برگزیده شدن می‌تواند به‌عنوان اولین کمک داور و در واقع اولین قاضی زن در دنیا باشد که در جام‌جهانی قضاوت کرده است.
گفتنی است در حال حاضر تعدادی داور و کمک‌داور زن در بعضی از لیگ‌های برتر دنیا مثل لیگ‌های کشورهای فرانسه و ایتالیا قضاوت می‌کنند.
۸. بالاخره پس از حدس و گمان‌های فراوان و نقل قول‌های مختلف، مشخص شد که سرود ایران در جام‌جهانی توسط کدام خوانند طنین انداز خواهد شد. فدراسیون فوتبال که این‌روزها خود را برای حضور خوب و شایسته ایران در آلمان به آب و آتش می‌زند، سرانجام ”امیر تاجیک“ را برگزید و او شعری از استاد علی معلم را با آهنگی از عبدی در جام‌جهانی برای دنیا اجراء خواهد کرد. گفتنی است پیش از این گفته می‌شد ”علیرضا عصار“ در جام‌جهانی سرود ایران را می‌خواند، اما معلوم شد او در جشن ۴ و نیم‌ساعته ایران در شب ایرانی جام‌جهانی به اجراء برنامه خواهد پرداخت و سرود رسمی ایران را در جام‌جهانی تاجیک می‌خواند.
۹. چگونگی برقراری امنیت و نظم در بازی‌های جام‌جهانی در روزهای برگزاری این بازی‌ها، همچنان بزرگ‌ترین دغدغه، مسئولان محسوب می‌شود.
مسئولان شورای اروپا به تازگی از برگزارکنندگان جام‌جهانی و مقامات آلمانی به تازگی خواسته‌اند تا با برقراری محیطی امن برای تماشاگران، به‌خصوص زنان و کودکان، محلی مناسب جهت برای روزهای فراغت و تفریح بازدیدکنندگان از جام‌جهانی فراهم کنند و از بی‌نظمی و آشوب‌گری جلوگیری نمایند.
۱۰. پس از اینکه ریکاردو لاولپه، سرمربی مکزیک نام کواتموبلانکو، یکی از بازیکنان باتجربه و محبوب مردم این کشور را از لیست نهائی ۲۶ نفره بازیکنان تیم ملی مکزیک در جام‌جهانی خط زد، خشم و نفرت شدید هواداران بلانکو، سرمربی آرژانتینی‌ها مکزیکی‌ها را تهدید می‌کند.
بلانکو که از خط خوردن نامش از لیست نهائی مسافران جام‌جهانی ناراحت است در تازه‌ترین واکنش به این مسئله گفته هوادارانم کینه‌توز و خشمگین هستند و اگر مکزیک در جام‌جهانی موفق نباشد، هر بلائی ممکن است سر خانواده لاولپه بیاورند.
لاولپه هم در واکنش به این تهدیدها می‌گوید اگر بلائی سر خانواده‌ام بیاید، بدون شک بلانکو مسئولش خواهد بود و باید جوابگو باشد.۱۱. برانکو ایوانکوویچ، سرمربی تیم ملی ایران، در تازه‌ترین اظهاراتش علی کریمی و وحید هاشمیان را بازیکنان بسیار تأثیرگذار و مهم برای تیمش نامید و اهمیت حضور آنها را با حضور رونالدینیو در برزیل مقایسه کرد. به گفته برانکو برای تیمی که می‌خواهد حریفانش را شگفت‌زده کند و به مرحله بعدی جام‌جهانی برسد، این مهره‌ها ارزش زیادی خواهند داشت و به همین دلیل است که وضع پزشکی آنها را پیگیری می‌کند و روند بهبودی این بازیکنان مصدوم را دنبال می‌نماید.
به اعتقاد برانکو، هاشمیان و کریمی بازیکنانی فیزیکی و تکنیکی هستند که حضورشان برای گروه ایران مهم است و می‌توانند نتایج هر بازی را تغییر دهند.
● قلب‌های ناآرام
از کنار خط طولی زمین به روی نیمکت برمی‌گردد. تیمش از حریف پیش افتاده است و بازی را در دست دارد. حالا با آرامش بیشتری بازی را دنبال می‌کند و روی نیمکت و در کنار بازیکنان ذخیره و کادر فنی با فراغ بال نشسته است. جملاتی را که باید به‌عنوان گفته‌های یک مرد پیروز و کنفرانس پایان بازی به خبرنگاران بگوید در ذهنش مرور می‌کند و برای تعطیلاتش نقشه می‌کشد، اما این پایان کار نیست. اشتباه مدافع و تیزهوشی مهاجم حریف باعث می‌شود گل مساوی را دریافت کنند و با ضعیف شدن روحیه تیم ناشی از دریافت این گل، گل دیگری را هم پذیرا شوند. حالا تیمش بازی را باخته و زمانی برای جبران ندارد. حالا دیگر برای توضیح به سران تیمی که رهبری‌اش را به‌عهده دارد، آماده می‌شود. تعطیلات را به فراموشی می‌سپارد و جملاتی را برای توجیه در کنفرانس خبری در ذهن مرور می‌کند.
بازی تمام می‌شود. در کنفرانس خبری، خبرنگاران با سؤالات پی در پی منتظرش هستند و مهمتر از آن، رئیس و کارفرمایش در انتظار توضیحی قانع‌کننده به سر می‌برند؛ چرا که سرمایه‌گذاری‌های کلان آنها سوخت شده و هوادارانشان خشمگین و ناراحت شده‌اند. و این خشم شاید باعث از دست دادن شغلش هم بشود. شاید این سرگذشت تعداد بسیار زیادی از مردانی باشد که نام مربی فوتبال را یدک می‌کشند و صاحب یکی از متزلزل‌ترین و در عین حال جذاب‌ترین شغل‌های جهان هستند.
بدون شک مربیان فوتبال، تنها کسانی هستند که ثبات شغلی برایشان معنا و مفهومی ندارد و حتی ممکن است پس از تنها یک بازی با تیم تحت رهبری خود وداع کنند و بروند؛ چرا که صبر بعضی از مدیران تیم‌ها بسیار کم است و آنها در انتظار بازگشت سرمایه‌گذاری‌های کلان خود و شرکایشان، شکست و عدم نتیجه‌گیری را تحمل نمی‌کنند و حکم به برکناری آقای مربی می‌دهند.
امروز دیگر فوتبال به‌عنوان یک صنعت بزرگ و بعضاً پولساز (در کشورهای پیشرفته و صنعتی و یا توسعه‌یافته) در دنیا مطرح است و سرمایه‌گذاری‌های کلان تیم‌ها و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی در این ورزش، مجال کوچک‌ترین اشتباه را از افراد مسئول در تیم‌ها می‌گیرد و در این میان، شخص مربی اولین کسی است که در نوک پیکان تند و تیز تغییرات قرار می‌گیرد و درهای خروجی برایش باز می‌شوند!
نبود امنیت شغلی برای مربی باعث می‌شود اضطراب و استرس بی‌پایان بر او مستولی شود و این استرس و فشارهای عصبی در رفتار و واکنش‌های او تأثیر فراوانی می‌گذارد و حتی بزرگ‌ترین و کار بلدترین مربیان دنیا هم این واکنش‌های عصبی را از خود بروز داده و می‌دهند. سرآلکس فرگوسن، سرمربی بزرگ اسکاتلندی منچستریونایتد که سال‌ها است به‌عنوان سرمربی شیاطین سرخ در منچستر کار می‌کند و قهرمانی‌های فراوانی که او به قرمزهای انگلیسی هدیه کرده آنقدر هست که موقعیت شغلی وی را تضمین کند، در اثر همین فشارهای عصبی ناشی از سنگینی مسئولیت و جو حاکم بر باشگاهش، همواره رفتارهای عجیب و غریبی از خود نشان داده که زبانزد خاص و عام شده است.
پرتاب کردن لنگه کفش و برخورد آن به ابروی دیوید بکهام که باعث بخیه خوردن روی صورت ستاره سال‌های پیش منچستر شد، هفته‌ها به‌عنوان یکی از بهترین خوراک‌های محافل خبری و پایگاه‌های خبررسانی مورد استفاده قرار می‌گرفت. حتی گفته می‌شود فرگوسن یک‌بار و از شدت عصبانیت ناشی از شکست منچستریونایتد در اولدترافورد، تابلوی موجود در رختکن تیمش را که مربیان برای توضیحات تاکتیکی به بازیکنان از آن استفاده می‌کنند، به سر رایان گیگز کوبید و تعجب همگان را برانگیخت.
نمونه‌های داخلی این واکنش‌های عصبی هم کم نیستند اما شاید بارزترین آنها، واکنش‌های منحصربه‌فرد علی پروین، سرمربی سابق پرسپولیس باشد که همواره رختکن پرسپولیس را پس از شکست‌های تیمش به محلی غیرقابل تحمل تبدیل می‌کرد و باعث می‌شد آنجا به ساکت‌ترین مکان دنیا تبدیل شود! جالب است بدانید نتایج یک تحقیق که در یکی، دو سال اخیر لیگ برتر فوتبال ایران و روی تعداد زیادی از مربیان شاغل در لیگ برتر انجام شد، نشان می‌داد که ضربان قلب پروین در بازی‌های تیمش حتی تا ۱۲۰ ضربه در دقیقه هم می‌رسیده است که این نشان‌دهنده اوج هیجان برای شخصی است که باید تیمش را به بهترین نحو ممکن رهبری و هدایت کند.
بسیاری از مربیان بزرگ دنیا حتی در اثر فشارهای ناشی از استرس‌های مربیگری و جو نامناسب حاکم بر مسابقات دچار حملات قلبی و بیماری‌های گوناگون شده‌اند و برای مدتی کوتاه یا همیشه از هدایت تیم‌هایش منع گشته‌اند؛ چرا که ادامه این فعالیت می‌توانسته به قیمت جان آنها تمام شود. ژرارد هولیه، سرمربی فرانسوی تیم لیون که چند سال پیش سرمربی لیورپول بود، در اثر همین فشارهای عصبی دچار حملات قلبی پیاپی شد و مورد جراحی قلب قرار گرفت و حتی تا مدت زیادی از شرکت در بازی‌های لیورپول منع شده بود تا اینکه سلامتی خود را بازیافت و دوباره به میادین بازگشت. وقتی این حساسیت‌های فراوان را در مورد باشگاه‌ها می‌بینیم، بدون کوچک‌ترین شکی به حساس‌تر شدن شرایط در مورد رهبری تیم‌های ملی پی خواهیم برد.
تیم ملی هر کشور، محلی برای انعکاس توانائی‌ها و داشته‌های فوتبال یک کشور و نشان دادن به بارنشستن سرمایه‌های آن کشور است و بدون شک هدایت آن بسیار مشکل‌تر و حساس‌تر از مربیگری در باشگاه‌ها خواهد بود.
گرچه حساسیت‌های ناشی از سرمایه‌گذاری‌های کلان در باشگاه‌ها و نگرانی از بازگشت این سرمایه‌ها در نوع خود قابل توجه است، اما اهمیت حضور موفق تیم ملی یک کشور در رویدادهای بین‌المللی و پیروزی دز آنها آنقدر هست که هدایت تیم ملی یک کشور را جذاب‌تر و در عین حال سخت‌تر از مربیگری در باشگاه‌ها جلوه دهد و این حساسیت ایجاب می‌کند، مربیان بزرگ که هدایت تیم‌های ملی یک کشور را برعهده می‌گیرند از جنبه‌های روان‌شناسی و قابلیت‌های روحی و روانی به‌خوبی اطلاع داشته و حتی دوره‌های روان‌شناسی را هم طی کرده باشند. حشمت مهاجرانی، سرمربی تیم ملی ایران در جام‌جهانی ۱۹۷۸ که یکی از شاگردان کلاس‌های دتمار کرامر، مربی و معلم بزرگ فوتبال دنیا بوده است، در اهمیت این فنون روان‌شناسی می‌گوید: ”کرامر به ما یاد می‌داد که چگونه باید صحبت کرد و در چه زمان‌هائی چه حرف‌هائی را زد.“ امروزه بسیاری از مربیان بزرگ تیم‌های ملی کشورهای صاحب فوتبال، علاوه بر توانائی‌های فنی دارای توانائی‌های روان‌شناسی فروانی بوده و یا دستیاران متخصص روان‌شناس را در کنار خود دارند تا در شرایط بحرانی و سخت به کمک آنها بیایند و بحران را از تیم‌ها دور کنند. چندی دیگر، بزرگ‌ترین رویداد فوتبال دنیا در آلمان آغاز می‌شود و ۳۲ تیم حاضر در بازی‌های جام‌جهانی برای به‌دست آوردن موفقیت تلاش خواهند کرد و در این بین سنگین‌ترین وظایف بر دوش مردانی خواهد بود که قرار است تیم‌هایشان با رهبری آنها به جام‌جهانی وارد شوند و برای کسب پیروزی تلاش کنند.
مردان بزرگی عهده‌دار مربیگری ۳۲ تیم حاضر در جام‌جهانی هستند. به این نام‌ها دقت کنید:
کارلوس آلبرتو پریه‌را، یورگن کلینزمن، لیپی، اریسکون، پکرمن، اسکولاری، دومه‌نش، زیکو، لاولپه، هنری میشل، دیک ادووکات، فان باستن، هیدینک و سرانجام نام برانکو ایوانکوویچ سرمربی تیم ملی کشورمان هم در بین این نام‌ها دیده می‌شود. اما آنچه معلوم نیست، این است که کدامیک از این مربیان در پایان جام‌جهانی هم عهده‌دار مربیگری تیمشان باقی می‌مانند و یا از کار برکنار می‌شوند.
چه بسا مربیان بزرگی قربانی شوند و مربیان ناشناخته‌ای که سبب قربانی شدن بزرگ‌ترها گردند...

منبع : روزنامه ابرار ورزشی