با بوی بد دهان چه کار کنیم؟

هیچ چیز آزاردهنده‌تر از این نیست كه شما فرزند، نوه، خویشاوند و یا همكاری داشته باشید كه وقتی می‌خواهید به او سلام كنید، بینی خود را بگیرد یا وقتی می‌خواهید او را ببوسید یا بغل كنید، از شما رو برگرداند. قبل از اینكه بخواهید از بوی بد دهانتان خلا‌ص شوید، باید مطمئن شوید كه دهانتان بوی بد می‌دهد.
اگر نگران این مورد هستید، سعی كنید از شخص قابل اعتمادی مانند یك دوست نزدیك یا یكی از والدینتان بپرسید و یا مچ خود را بلیسید و صبر كنید تا خشك شود. آن‌گاه آن‌را بو كنید. به زودی خواهید فهمید كه دهانتان بوی بد می‌دهد یا نه.
كسانی كه از بوی بد دهان رنج می‌برند با درمان نكردن آن دچار یك معضل اجتماعی می‌شوند كه سبب می‌شود از برقراری ارتباط نزدیك با دیگران خجالت بكشند .
● چرا و به چه علت؟
آنچه می‌خورید هوای بازدمی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مواد غذایی ویژه‌ای، مانند سیر و پیاز باعث بوی تنفسی مشخصی می‌شوند. زمانی‌كه ماده غذایی جذب و وارد جریان خون می‌شود، به ریه‌ها نیز منتقل می‌شود. بنابراین مسواك زدن و شستشوی دهان موقتا آن بو را می‌پوشانند. افرادی كه رژیم غذایی دارند، ممكن است به‌دلیل كم غذا خوردن، دچار بوی ناخوشایند دهان شوند.
اگر شما هر روز مسواك نزنید و نخ دندان نكشید، ذرات كوچك غذا در دهان شما می‌مانند و باكتری‌هایی را جمع‌‌آوری می‌كنند كه می‌توانند سبب بوی بد دهان باشند. غذایی كه لابه‌لای دندان‌ها، روی پرزهای زبان و اطراف لثه‌ها می‌ماند، پوسیده می‌شود و بوی ناخوشایندی از خود به‌جای می‌گذارد. دندان مصنوعی كه خوب تمیز نشود نیز می‌تواند جایگاهی برای بوی بد باشد. یكی از علائم هشداردهنده بیماری لثه‌ها و دندان‌ها نیز بوی بد دائم و یا وجود طعم بد در دهان است. بیماری دندان‌ها با تجمع پلاك‌های چسبنده و بی‌رنگ از باكتری‌ها كه روی دندان‌ها ثابت می‌شوند، به‌وجود می‌آید.
باكتری‌ها سمومی به‌وجود می‌آورند كه لثه‌ها را تحریك می‌كند و در مراحل پیشرفته بیماری، لثه‌ها، استخوان و دیگر ساختمان‌های محافظ دندان آسیب می‌بینند و بوی بد دهان شدت می‌یابد. بوی بد دهان همچنین به‌دلیل خشك بودن دهان به‌وجود می‌آید و هنگامی اتفاق می‌افتد كه جریان بزاق در دهان كاهش یابد. بزاق برای پاكسازی دهان و از بین بردن ذراتی كه باعث بوی بد می‌شوند، ضروری است.
دهان خشك می‌تواند به‌وسیله تعدادی از داروها، مشكلات غدد بزاقی و یا تنفس دائمی از راه دهان به‌وجود آید. در كودكان بوی دهان كه در طول روز باقی می‌ماند معمولا به‌دلیل تنفس دهانی است كه دهان را خشك می‌كند و به باكتری‌ها اجازه رشد می‌دهند. افراد زیادی هستند كه هنگام خواب نیز با دهان باز می‌خوابند كه هنگام بیدار شدن، خود متوجه بوی دهانشان می‌شوند. الكل نیز یك اثر خشك‌كننده‌ روی دهان دارد.
محصولات تنباكو نیز باعث بوی بد دهان، رنگ گرفتن دندان‌ها و كاهش توانایی فرد برای احساس طعم و مزه غذاها و آسیب به بافت لثه‌ها می‌شوند. سیگاری‌ها با احتمال بیشتری مبتلا به بیماری‌های دندانی می‌شوند و ریسك بیشتری برای ابتلا به سرطان‌های دهانی دارند. بوی بد دهان می‌تواند نشانه‌ای از اختلال سلامتی، مانند یك عفونت موضعی در راه‌های هوایی (بینی، گلو، حلق و ریه‌ها)، سینوزیت مزمن، برونشیت مزمن، دیابت، مشكلات كلیوی یا كبدی باشد. اگر دندانپزشك شما تشخیص داد كه دهان شما سالم است، می‌توانید به پزشك عمومی و یا یك پزشك متخصص مراجعه كنید.
● آدامس‌های نعنایی و محلول‌های شستشوی دهان
استفاده از این مواد تنها به صورت موقت بوی بد دهان را از بین می‌برند و مانند پوشاندن صورت مسئله هستند و دلیل زمینه‌ای را از بین نمی‌برند. در واقع حتی از شستشوی ساده دهان با آب بعد از مسواك زدن و نخ دندان كشیدن اثر كمتری دارند. چگونه دهان خوشبویی داشته باشیم؟
▪ دندان‌های خود را حداقل ۲ بار در روز با استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید، مسواك بزنید علاوه بر سطوح دندان‌ها، امتداد خطوط لثه‌ها را نیز مسواك بزنید. هر بار كه دندانتان را مسواك می‌زنید، با استفاده از مسواكتان سطح زبانتان را نیز تمیز كنید.
▪ حداقل یك بار در روز نخ دندان بكشید تا ذرات غذا را از لابه‌لای دندان‌هایتان پاك كنید.
▪ هر روز میوه و سبزیجات بیشتری بخورید ولی از خوردن گوشت زیادی اجتناب كنید. جعفری یكی از سبزیجات خوشبوكننده است.
▪ مقدار زیادی آب بنوشید تا به بدنتان در رهایی از موادغذایی بودار كمك كنید. همچنین نوشیدن آب از خشك شدن دهانتان جلوگیری می‌كند.
▪ از خوردن بعضی مواد غذایی كه مسبب بوی بد دهان هستند، جلوگیری كنید. این مواد غذایی شامل سیر، پیاز و بعضی انواع پنیر می‌شوند. نوشیدنی‌های الكلی و سودا نیز باعث بوی بد دهان می‌شوند.
▪ از كشیدن سیگار، قلیان و دیگر محصولات تنباكو، خودداری كنید.
▪ برای جلوگیری از خشكی دهانتان، علاوه بر مصرف آب فراوان، می‌توانید قرص‌های نعنایی بدون شكر بمكید و یا آدامس‌های بدون شكر بجوید.
▪ اگر دندان مصنوعی دارید، شب‌ها آن‌را بردارید، مسواك بزنید و در یك محلول عفونت‌زدا در طول شب خیس بدهید.
▪ به دندانپزشكتان، ۲ بار در سال مراجعه كنید تا دندان‌هایتان تمیز باشند.
▪ ‌اگر هنوز مشكل دارید به پزشك خانوادگیتان مراجعه كنید تا دلیل بوی بد دهانتان را پیدا كنید.
طبق آخرین یافته پژوهشگران، افرادی كه روزانه از ماست استفاده می‌كنند، كمتر به بوی بد دهان مبتلا می‌شوند، زیرا ماست باعث توقف رشد باكتری‌هایی می‌شود كه سبب بوی بد دهان می‌شوند و از ثابت شدن پلاك‌های دندانی نیز جلوگیری می‌كند.

فرشاد كسرائی

منبع : روزنامه سلامت