سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا


عربستان سعودی: سوار بر موج برق


عربستان سعودی: سوار بر موج برق
یك‌ پیمانكار در جده‌ بیشترین‌ فرصت‌ها را در بازاری‌ سخت‌ در دسترس‌ قرار می‌دهد. پادشاهی‌ عربستان‌ ناگزیر است‌ سالانه‌ ۲۰۰۰ مگاوات‌ ظرفیت‌ جدید نصب‌ كند تاتقاضاهای‌ فزاینده‌ را برآورده‌ كند و پیمانكاران‌ آینده‌ای‌ روشن‌ در عربستان‌ را پیش‌چشم‌ می‌آورند.فرصت‌های‌ پروژه‌ زمانی‌ گسترش‌ یافت‌ كه‌ شركت‌ برق‌ سعودی‌ (SEC)برنامه‌ سرمایه‌گذاری‌ خود در بخش‌ تولید، انتقال‌ و توزیع‌ را واگذاشت‌. چیزهای‌بیشتری‌ در راه‌ است‌. در سال‌ ۲۰۰۴ دور جدیدی‌ از كارهای‌ SEC برنامه‌ریزی‌ می‌شود ومناقصه‌ نخستین‌ IWPP (طرح‌ مستقل‌ آب‌ و برق‌) این‌ پادشاهی‌ انجام‌ خواهد شد. اما پیمانكاران‌ سرشناس‌ مثل‌ شركت‌ پیمانكاری‌ بمكو (Bemco) كه‌ مقرش‌ در جده‌است‌ دریافته‌اند كه‌ به‌ رغم‌ حجم‌ كار مسایلی‌ در زمینه‌ قیمت‌ها پیش‌ خواهد آمد. اگر چه‌نیازهای‌ انرژی‌ عربستان‌ بالاست‌ اما حاشیه‌ قرارداد باریك‌ است‌. رقابت‌ برای‌ كارهای‌جدید فشرده‌تر می‌شود و شركت‌های‌ بین‌المللی‌ عمدتٹ از خاور دور به‌ بازاربرمی‌گردند زیرا وسوسه‌ افزایش‌ مناقصه‌ها شده‌اند. هنری‌ كابره‌را معاون‌ ارشدبخش‌ توسعه‌ پروژه‌های‌ Bemco می‌گوید: این‌ بازار بسیار رقابت‌ گراست‌ اماحاشیه‌اش‌ سخت‌ تنگ‌ است‌. با توجه‌ به‌ فرایند و روال‌ ارزیابی‌ جدید مناقصه‌ها كه‌ SEC پایه‌گذاری‌ كرده‌،وضعیت‌ آسان‌تر نشده‌ است‌.
طبق‌ مقررات‌ مربوط به‌ تمام‌ پروژه‌های‌ جدید تولید،SEC اینك‌ پاكت‌ مناقصه‌های‌ فنی‌ را پیش‌ از مناقصه‌های‌ مالی‌ باز و ارزیابی‌ می‌كند. پیمانكاران‌ برق‌ از این‌ حركت‌ انتقاد كرده‌اند كه‌ زمانی‌ كه‌ SEC برای‌ هماهنگی‌ كامل‌اصرار دارد پیمانكاران‌ امكانی‌ برای‌ تسلیم‌ قیمت‌ خود ندارند. امكان‌ دارد بازار سخت‌باشد اما پروژه‌های‌ برق‌، كاری‌ نان‌ و آب‌ دار برای‌ بمكو كه‌ در سال‌ ۱۹۷۵ در جده‌تاسیس‌ شد، تلقی‌ می‌شود. از آن‌ زمان‌ به‌ بعد بمكو بیش‌ از ۳۰۰۰ مگاوات‌ ظرفیت‌جدید در این‌ پادشاهی‌ ایجاد كرده‌ و اینك‌ ۸۰ درصد درآمد خود را از بخش‌ برق‌ تامین‌می‌كند. در سال‌های‌ اخیر بمكو شهرت‌ خود را به‌ عنوان‌ پیمانكار EPC (مهندسی‌،تداركات‌، ساختمان‌) در بخش‌ برق‌ ایجاد كرده‌ است‌ و با موفقیت‌ شماری‌ پروژه‌های‌بزرگ‌ از جمله‌ طرح‌ ریشه‌ای‌ نیروگاه‌ چرخه‌ تركیبی‌ PP۹ را برای‌ SEC در سال‌ ۱۹۹۷ درریاض‌ بسازد. كار روی‌ نیروگاه‌ ۱۳۰۰ مگاوات‌ چرخه‌ تركیبی‌ شامل‌ نصب‌توربین‌های‌ احتراقی‌ ۱۶۵۰ مگاوات‌ و ژنراتورهای‌ خنك‌ شونده‌ با هوا، ۱۶ ژنراتوربخاری‌ بازیافت‌ حرارت‌ فشار و چهار توربین‌ بخاری‌ غیر حرارتی‌ با ژنراتور ۱۰۰مگاوات‌ خنك‌ شونده‌ با هیدروژن‌ بود. پروژه‌های‌ گسترش‌ سایر پروژه‌هایی‌ كه‌ برای‌ SEC پیاده‌ شده‌ در گوشه‌ و كنار كشور به‌ چشم‌ می‌آید كه‌با همكاری‌ عاملان‌ بین‌المللی‌ ساخته‌ شده‌ كه‌ از جمله‌ می‌توان‌ به‌ آلستوم‌ فرانسه‌،زیمنس‌ آلمان‌ و جنرال‌ الكتریك‌ ایالات‌ متحده‌ اشاره‌ كرد. از جمله‌ قراردادها،می‌توان‌ به‌ گسترش‌ ایستگاه‌های‌ برق‌ PP۷ و PP۸ در ریاض‌، گسترش‌ اسیر، جیزان‌،مدینه‌ و رفاه‌ و ساخت‌ نیروگاه‌هایی‌ كوچكتر در دوبه‌ مكه‌، نجران‌ و طیهمه‌اشاره‌ كرد. با جدیدترین‌ برنامه‌ گسترش‌ SEC كارهای‌ بیشتری‌ پدید خواهد آمد.
بمكو درفرایند مناقصه‌های‌ متعددی‌ در ریاض‌، PP۷، عدار، رفاه‌، اسیر، بیشه‌ و جیزان‌شركت‌ دارد. بازار برق‌ این‌ پادشاهی‌ تكامل‌ می‌یابد و پدیداری‌ بخش‌ خصوصی‌ برق‌، SEC تنهامشتری‌ هدف‌ نیست‌. كابره‌را می‌گوید:اگر پروژه‌های‌ خصوصی‌ برق‌ به‌ اینجا بیاید،پذیرایش‌ هستیم‌. توانی‌ عظیم‌ در این‌ جا وجود دارد و نیاز به‌ این‌ پروژه‌ها نیز موجوداست‌. در نخستین‌ طرح‌ IWPP این‌ پادشاهی‌ ـ ۷۰۰ مگاوات‌ برق‌ و ۱۷۶ میلیون‌ گالن‌ آب‌ درروز ـ بمكو درصدد عمل‌ به‌ عنوان‌ پیمانكار EPC (مهندسی‌، تداركات‌، ساختمان‌) است‌تا به‌ یك‌ توسعه‌گر موفق‌ تبدیل‌ شود. كابره‌را می‌گوید: ارزیابی‌ ما این‌ است‌ كه‌پروژه‌ای‌ با پیچیدگی‌ شعیبه‌ مشاركت‌ كمپانی‌های‌ بین‌المللی‌ را می‌طلبد. نقش‌ ما،پیمانكاری‌ SEC خواهد بود. این‌ نخستین‌ باری‌ نیست‌ كه‌ بمكو یك‌ طرح‌ برق‌ خصوصی‌ را هدف‌ می‌گیرد. در۱۹۹۷ این‌ كمپانی‌ طرح‌ مشتركی‌ را با كمپانی‌ آمریكایی‌ انران‌ به‌ شیوه‌ BOO (ساخت‌،بهره‌برداری‌، تملك‌) برای‌ یك‌ نیروگاه‌ بخاری‌ ۱۷۵۰ مگاوات‌ شركت‌ یكپارچه‌ برق‌سعودی‌ در استان‌ غربی‌ (طرح‌ (Sceco-West را دنبال‌ كرد. شركت‌ اخیر اینك‌ در SECادغام‌ و گزینه‌ BOO را به‌ خاطر قرارداد SEC كنار گذاشته‌ است‌. بمكو در سال‌ ۲۰۰۱ یك‌ طرح‌ BOO دیگر به‌ شركت‌ آهن‌ و فولاد سعودی‌ پیشنهادكرد. این‌ شركت‌ ـ موسوم‌ به‌ حدید ـ در جستجوی‌ امكان‌ ایجاد یك‌ نیروگاه‌اختصاصی‌ ۱۵۰ مگاوات‌ بود. حدید اینك‌ به‌ گزینه‌ ساخت‌ نیروگاه‌ می‌اندیشد اماتصمیمی‌ اتخاذ نشده‌ است‌.
اگر چه‌ بمكو در نقش‌ توسعه‌گر دیده‌ نشده‌ است‌ اما این‌ كمپانی‌ درباره‌ مدل‌ برق‌خصوصی‌ همچنان‌ با حرارت‌ صحبت‌ می‌كند. عماد قندوره‌ مدیر توسعه‌ پروژه‌می‌گوید:ما اشتیاق‌ گرفتن‌ نقشی‌ بزرگتر را داریم‌ كه‌ به‌ عنوان‌ توسعه‌گر شناخته‌ شده‌سهامی‌ را داشته‌ باشیم‌ و از شركای‌ بین‌المللی‌ بهره‌مند شدیم‌. این‌ فرصت‌ شاید درآینده‌ نزدیك‌ پدید آید. بمكو در میان‌ گروه‌ برگزیده‌ شركت‌های‌ ملی‌ و بین‌المللی‌است‌ كه‌ اخیرٹ مورد نظر شركت‌ معادن‌ عربستان‌ سعودی‌ معدن‌، برای‌ ابراز تمایل‌درباره‌ احداث‌ بخش‌ نیروگاهی‌ طرح‌ IWPP جبیل‌ (را ظرفیت‌ ۱۵۰۰ مگاوات‌ برق‌) قرارگرفته‌ است‌. در حالی‌ كه‌ بمكو با تجربیات‌ خود هنوز به‌ عنوان‌ توسعه‌گر شناخته‌ نشده‌ درگذشته‌ در تامین‌ مالی‌ بعضی‌ پروژه‌ها شركت‌ داشته‌ است‌. كابره‌را می‌گوید:ماهمراه‌ با بعضی‌ بانك‌های‌ عمده‌ پروژه‌هایی‌ را تامین‌ مالی‌ كرده‌ایم‌. از اعتبار مناسبی‌بهره‌مندیم‌ و از پشتیبانی‌ مالی‌ بانك‌های‌ محلی‌ برخورداریم‌. این‌ از جمله‌ نقطه‌ قوت‌ماست‌. در سمت‌ تولید برق‌، بمكو شهرتی‌ قوی‌ به‌ عنوان‌ یكی‌ از پیمانكاران‌ عمده‌ این‌پادشاهی‌ در زمینه‌ خطوط انتقال‌ و توزیع‌ پیدا كرده‌ است‌.
این‌ كمپانی‌ ایستگاه‌ فرعی‌۱۳۲/۴۰۰كیلوولت‌ عقبه‌ و ایستگاه‌های‌ فرعی‌ ۱۳۲/۳۸۰كیوولت‌ هیل‌ و PP۹ وشماری‌ ایستگاههای‌ كوچكتر را ایجاد كرده‌ است‌. در هنگامی‌ كه‌ SEC برنامه‌ توسعه‌ ظرفیت‌ خود را به‌ جلو می‌برد و اتصالات‌ بین‌شبكه‌ ملی‌ ـ اتصال‌ استان‌ شرقی‌ و منطقه‌ مركزی‌ ـ را دنبال‌ می‌كند، كارهای‌ انتقال‌ وتوزیع‌ دیگری‌ وجود دارد. اما انتقال‌ و توزیع‌ از شرایط مشكل‌ بازار در رنج‌ است‌.كابره‌را می‌گوید:تفاوت‌ قیمت‌ مناقصه‌دهندگان‌ خیلی‌ نزدیك‌ و اغلب‌ كسر یك‌ درصداست‌. رقابت‌ در بخش‌ انتقال‌ و توزیع‌ از تولید بیشتر است‌. گسترش‌ بخشی‌ بمكو، در تلاش‌ برای‌ گسترش‌ بخشیدن‌ به‌ رقابت‌ فزاینده‌ در بازار برق‌ درصددتوسعه‌ بخش‌ عمده‌ كار دیگر خود یعنی‌ طرح‌های‌ صنعتی‌ است‌. این‌ شركت‌ در گذشته‌طرح‌ هایی‌ از قبیل‌ لوله‌كشی‌ سوخت‌ (ایستگاه‌) PP۹ به‌ طول‌ ۱۷ كیلومتر و قطر ۱۸ اینچ‌ـ كه‌ شرق‌ و غرب‌ را به‌ هم‌ وصل‌ می‌كند ـ مشاركت‌ داشته‌ است‌. همچنین‌ یك‌ مركز تصفیه‌ آب‌ با ظرفیت‌ ۹۶۰۰ مترمكعب‌ در فرودگاه‌ بین‌المللی‌ملك‌خالد ایجاد كرده‌ است‌. آرامكو سعودی‌ و سابیك‌ (شركت‌ صنایع‌ پایه‌ سعودی‌) هدف‌های‌ اصلی‌ هستندو بمكو یك‌ تیم‌ پروژه‌ خاص‌ آنها ایجاد كرده‌ است‌. یكی‌ از این‌ پروژه‌ها مشخص‌ شده‌است‌. بمكو برای‌ كارهای‌ EPC تاسیسات‌ انبار مدینه‌ آرامكو پیشنهاد مناقصه‌ داده‌است‌. كابره‌را می‌گوید: رویكرد كاری‌ ما (با آرامكو و سابیك‌) این‌ است‌ كه‌ به‌ عنوان‌شریك‌ یا پیمانكار دست‌ دوم‌ شركت‌ بین‌المللی‌ كار EPC در این‌ پروژه‌های‌ بزرگ‌ و به‌عنوان‌ پیمانكار EPC در طرح‌های‌ كوچكتر قلمداد شویم‌. اگر چه‌ در بازار محلی‌ شمار زیادی‌ فرصت‌های‌ كاری‌ وجود دارد اما از كارهای‌ روبه‌رشد ساختمانی‌ در خارج‌ كشور نباید غافل‌ ماند. كابره‌را می‌گوید:ما در صددتوسعه‌ كار خود در قطر و امارات‌ متحده‌ عربی‌ هستیم‌. ما برای‌ شش‌ ایستگاه‌ فرعی‌ درقطر در مناقصه‌ شركت‌ كرده‌ درصدد شركت‌ در پروژه‌های‌ صنعتی‌ آن‌ هستیم‌. در یمن‌نیز در مناقصه‌ نیروگاه‌ مریب‌ شركت‌ كرده‌ایم‌. بمكو، برای‌ حمایت‌ از این‌ بلندپروازی‌های‌ محلی‌ و بین‌المللی‌، دست‌ به‌ تجدیدساختار خود زده‌ و یك‌ بسته‌ جامع‌ IT (فناوری‌ اطلاعاتی‌) را عرضه‌ كرده‌ است‌. این‌حركت‌ برای‌ ارتقاء كارایی‌ كمپانی‌ صورت‌ گرفته‌ است‌. كابره‌را می‌گوید:توجه‌ خود را به‌ مدیریت‌ ساختمان‌ و برون‌سپاری‌ معطوف‌كرده‌ایم‌. در نرم‌افزار پروژه‌ها برای‌ كنترل‌ پروژه‌ و امور مالی‌ سرمایه‌گذاری‌ كرده‌ایم‌.و ما طرحی‌ را برای‌ نرم‌افزار طرح‌ و پیامدریزی‌ كه‌ پایگاه‌های‌ دوردست‌ را به‌ ستادمركزی‌ وصل‌ می‌كند، دنبال‌ می‌كنیم‌. این‌ كار را برای‌ كسب‌ و كار در پهنه‌ بین‌المللی‌دنبال‌ می‌كنیم‌. ما اینك‌ كارهای‌ تولیدی‌ خود را با ۱۲۰۰ نفر انجام‌ می‌دهیم‌ حال‌ آنكه‌ این‌ تعداد درسال‌های‌ نزدیك‌ گذشته‌ به‌ ۵۰۰۰ نفر می‌رسید.
مجله مید: ژانویه ۲۰۰۴
مترجم‌:مهرداد غروی
منبع : مجله بولتن بین الملل