روشنفکران دینی و مدرنیته در ایران پس از انقلاب

نویسنده : پدرام - مسعود
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۲/۰۳/۱۲
رده دیویی : ۹۵۵.۰۰۴۴
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۲۱۰
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۶۵/ت۳پ۴
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۱۴۰۰
شابک : ۹۶۴-۷۳۸۷-۲۱-۰

نویسنده در این کتاب مواجهه روشنفکران دینی پس از انقلاب اسلامی را با مدرنیته, تجزیه و تحلیل می‌کند .بررسی آرای دکتر علی شریعتی, دکتر رضا داوری و دکتر عبدالکریم سروش در خصوص مدرنیسم محتوای کتاب حاضر است . به عبارت دیگر, مولف تلاش کرده اندیشه دینی این افراد را در دوران گفتمان مدرنیته ارزیابی کند ;این که تا چه اندازه از آموزه‌های فلسفی غربی و گفتمان‌های مدرنیته وام گرفته‌اند و در اندیشه‌های خود به کار بسته‌اند . 'به بیان دقیق‌تر این نوشتار نشان می‌دهد که چگونه انگاره‌های 'داوری ' و 'سروش', همتای خود را در غرب, به ترتیب در رویکرد هیدگری و فلسفه تحلیلی می‌یابد .در حالی که برداشتی نو از شریعتی در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که انگاره‌های او با نظریه اقتصادی مکتب فرانکفورت همسازی بیشتری دارد .'نویسنده در مقدمه می‌نویسد' :در پی نیاز به تدوین یک نظریه اجتماعی و یک نظریه سیاسی مناسب در طول یک دهه پس از انقلاب شاهد تکوین و رشد دو گرایش رقیب هستیم که از سوی 'داوری 'و 'سروش 'در پی محقق شدن انگاره‌های شریعتی, و در پاسخ به نیاز جامعه به یک نظریه اجتماعی ارائه می‌شود .اما در اواخر دهه دوم که نشانه‌هایی از افول در نظریات داوری و سروش نمایان می‌شود, برای تدوین یک نظریه اجتماعی و یک نظریه سیاسی, بازسازی انگاره‌های شریعتی به عنوان یک امکان, نگاه‌هایی را در جامعه فکری به خود جلب می‌کند .' مباحث کتاب در پنج فصل سامان یافته است .در فصل اول تعریفی از 'سنت و مدرنیته 'به دست داده می‌شود که شامل پنج گفتار است1 :ـ رویارویی سنت و مدرنیته و ظهور روشنفکری دینی, 2ـ اسلام, سنت و مدرنیته, 3ـ بازاندیشی در مدرنیته, 3ـ درون مایه عقلانیت در جریان‌های فکری اسلامی, 5ـ سه مدل از رویارویی سنت و مدرنیته .در فصل دوم طی دو گفتار از 'زمینه تاریخی اندیشه‌های مدرن اسلامی 'صحبت می‌شود1 :ـ تاثیر روشنفکران مسلمان عرب و هندی, 2ـ اسلام و مدرنیته در ایران معاصر .فصل سوم با عنوان 'چالش مدرنیته و بازخیزی اسلام سنتی 'از سه گفتار تشکیل شده است1 :ـ اسلام سنتی, 2ـ غربزدگی, واژه کانونی غرب ستیزی, 3ـ چالش فلسفی مدرنیته .فصل چهارم که 'مدرنیسم اسلامی 'نام گرفته متشکل از دو گفتار 1ـ تلاش‌های اولیه بازرگان, 2ـ بازسازی مدرنیسم اسلامی در اندیشه‌های سروش است .آخرین فصل نیز با عنوان 'اسلام انتقادی 'درباره اندیشه‌های شریعتی است .کتاب با یادداشت‌ها, کتاب شناسی و نمایه به پایان می‌رسد .