نقشه یابی QTL های صفات مورفولوژیکی گندم

نقشه یابی QTL علاوه بر اطلاعات بسیار مفیدی که در زمینه جایگاه و تعداد ژنهای کنترل کننده صفات کمی فراهم می کند، می تواند بهنژادگران را در گزینش به کمک نشانگر یاری نماید. به منظور نقشه یابی QTL های کنترل کننده ارتفاع گیاه، طول پدانکل، طول خوشه و سطح برگ پرچم گندم، جمعیتی شامل ۱۴۴ لاین اینبرد نوترکیب که از تلاقی واریته های کاز ومانتنا حاصل شده بودند در طی دو سال و دو مکان ارزیابی گردیدند. نقشه لینکاژی جمعیت با استفاده از ۱۶۶ نشانگر SSR و ۳ نشانگر AFLP ترسیم گردید که هجده گروه لینکاژی با شانزده کروموزوم گندم را پوشش می داد.
بر اساس روش نقشه یابی بازه ای مرکب برای صفات ارتفاع، طول پدانکل، طول خوشه و سطح برگ به ترتیب ۲, ۳, ۳ و QTL ۳ شناسایی و مکان یابی گردیدند. سه QTL ارتفاع که روی کروموزومهای ۴B, ۲B و ۴D قرار داشتند، در مدل برازش همزمان %۴۱ از واریانس فنوتیپی ارتفاع را توجیه می کردند. هر سه QTL ارتفاع و طول پدانکل در مکان ژنومی مشابهی شناسایی شدند که همبستگی بالای دو صفت را توجیه می نماید. این سه QTL در مدل برازش همزمان %۲۴.۱ از کل واریانس طول پدانکل را توجیه می کردند. QTL های طول خوشه بر روی کروموزومهای ۲D و ۶B مکان یابی شده و در مدل برازش همزمان %۱۶.۸ از واریانس فنوتیپی میانگین طول خوشه را توجیه می کردند.
QTL های سطح برگ در مدل برازش همزمان %۹.۷ از واریانس فنوتیپی را توجیه کرده و بر روی کروموزومهای ۵B, ۱B و ۲D قرار داشتند. برخی از QTL های شناسایی شده مانند QTL های سطح برگ برای اولین بار گزارش می شوند و برخی نیز نتایج تحقیقات قبلی را تایید می کند.

ولی اله محمدی
محمدرضا قنادها
علی زالی عباس
بهمن یزدی صمدی
پتریک برن

منبع : پایگاه اطلاعات علمی