جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

چرا جنگ به ما تحمیل شد


چرا جنگ به ما تحمیل شد
حمـاسـه ۸ سـال دفـاع مقدس بخشـی از تـاریـخ کشور ما است که نقـش مهمی در روحیات و فرهنگ جـامعـه مـا داشتـه اسـت، در این ۸ سـال تمامی قدرت ها و ابرقدرت ها از صـدام حمـایت نظامی و سیاسی کــردنــد، امــا ســرانجـام خـود بـا او درافتادند و به حقانیت موضع ملت ایـران عـمـلاً صـحه گذاشتند، درک اینکه چرا صدام این جنگ را به ایران تـحـمـیـل کـرد بـه مـا کـمـک زیادی مـی کـنـد تا با نگاه بازتر و زاویه دید بهتر آن را مورد تدقیق قرار دهیم.
دولـت عـراق در سـراسر دوران جــنــگ وپــس از آن کــوشـیــد کــه اخـتـلافـات ارضی و مرزی را عامل شـروع ایـن جـنگ معرفی کند لیکن ایـن تـجـاوز حـکـایـتـهـای دیـگـری داشــت. متعـاقـب پیـروزی انقلاب اسـلامــی ایـران، دولـت جـاه طلـب عــراق کـه همـواره بـدنبـال فـرصتـی جهت بدست آوردن رهبری اعراب و تسلط بر خلیج فارس بود دریافت که با وجود ایران اسلامی تحقق این آرزو غیر ممکن است. از این رو به بـاور آنـهـا تـضـعـیف یا از بین بردن حکومت اسلامی ایران طریق نیل به این هدف بود.
ازسـوی دیـگر انقلاب اسلامی حــامـل پـیـام و انـدیـشـه ای بـود کـه مـخــاطـبــان آن مستضعفـان جهـان بودند، بدین لحاظ مستکبران جهان با احساس خطر از این طرز تفکر و اندیشه، به این نتیجه رسیدند که این خــطــر را دفـع کـنـنـد، هـمـچـنـیـن رژیـمـهــای عــرب مـنـطقـه نیـز کـه احـســاس مـی کـردنـد ایـن انـقـلاب پـایـه هـای مشروعیت آنان را متزلزل مـی سـازد، بـرای جلـوگیـری از دامنه نـفـوذ و گستـرش پیـام هـای انقلاب اسلامی ایران دست به کار شدند.
بـحــران خـلا قـدرت طـرفـدار غرب در منطقه عامل دیگری بود که ســردمــداران استکبـار را بـه تکـاپـو انـــداخــت تــا بـعــد از شــاه ایــران جایگزین مناسبی برای او پیدا کنند، تا ضمن تامین دوباره منافع از دست رفـتـه خود در منطقه خاور میانه، از انـتـشـار تـفـکـر انقلاب اسلامی نیز جلوگیری کنند.
اگـر چـه انقلاب اسلامی ایران باعث حذف یک پایگاه عمده غرب در مـنطقه شده بود و این مسئله در ظـاهـر مـحـاسـن بسیار زیادی برای اتـحـاد جـمـاهـیـر شـوروی داشت، لــکـــن انــقــلاب ایـــران نـــظــریــه مـارکـسیستها را که معتقد بودند هر گـونه جنبشی باید ایده مارکسیستی داشته باشد، با چالش جدی روبرو کرده بود، موفقیت این تفکر در اداره جـامـعه صدمات جبران ناپذیری به مـوقـعـیـت شـوروی در جـهان وارد مـــی کـــرد، ضـمــن ایـنـکــه دولــت کـمــونـیـسـتـی سـالهـا کـوشیـده بـود جمهوریهای مسلمان نشین خود را از مـحـتـوای دیـنـی خـالـی کـنـد، بـا پـیــروزی انـقـلاب اسـلامــی ایــران ســردمــداران شــوروی بـیـم ایــن را داشتنـد کـه ایـن جمهـوریهـا تحـت تاثیر انقلاب قرار بگیرند.
در چنین فضایی عراق با هدف دسـتیابی به نقش ژاندارمی منطقه و تـصرف قسمتهای نفت خیز ایران، دست به یک حمله همه جانبه علیه ایـران زد. دولـتـهـای مـنـطـقـه نیز که تـحـت تـاثـیـر تـبلـیغات منفی دول غربی و در راس آنها آمریکا، ایران را ســرچـشـمــه تـهــدیــد علـیـه خـود مـی دانستنـد، تمـام تـوان خود را در جهـت کمـک بـه رژیـم عراق به کار گرفتند.
آنـدره فونتن نویسنده، روزنامه نگـار و مـورخ مشهور عصر حاضر در کتاب " یکی بدون دیگری، نظم نـویـن جـهانی "می نویسد: از شیخ نـشـیـنـهـای خلـیـج فـارس گرفته تا شـوروی و آمریکا همه از پیدا کردن راهـزنـی مـثـل صـدام حسین که در برابر آیت الله قد علم کند خوشحال بودند. در آنزمان آرزوی غربیها این بـود کـه دو طـرف مـتـخـاصم هرچه بیشتر به کشتن یکدیگر ادامه دهند.
در ایــن شـرایط بـود کـه جنـگ عـراق علـیـه ایران با مساعدت دول غربی و شرقی و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس آغاز شد.
در ایـن بـیـن بـدتـرین حالت مـمـکـن برای سیاست خارجی این مـمــالــک ودر راس آنـهــا آمــریـکـا پـیـروزی ایـران در جنـگ بـود، ایـن وضعیت تهدیدی واقعی برای منافع آمــریـکـا در مـنـطـقـه خـاور مـیـانـه محسوب می شد. بهمین خاطر این کـشـور اسـتـکباری با آغاز نخستین پـیـروزیهای ایران در جنگ در سال ۱۳۶۱نـــام عـــراق را از فــهـــرســـت کـشـورهـایـی کـه متهـم بـه کمـک و تـشـویق تروریسم بین المللی بودند حـذف کـرد. بـا ایـن کـار مـمنوعیت صـادرات آمـریـکـا بـه عراق برطرف شـد. همزمان فروش گسترده سلاح بـه کـشـورهـای عـربـی حوزه خلیج فـارس نـیـز شدت گرفت و به سران آنها هم اجازه داده شد که سلا حها را در اختیار عراق قرار دهند.
الـکـسـاندر هیگ وزیر خارجه دولــت وقــت آمــریـکــا در تـوجـیـه اقــدامــات کـشــور مـتبـوع خـود در حمایت از عراق می گوید: ما متعهد بـه دفـاع از مـنـافـع حـیـاتی خود در منطقه هستیم.
ترس از پیروزی ایران در جنگ باعث شد که پس از گذشت ۱۷ سال در فــوریـه ۱۹۸۴ دو کشـور عـراق و آمـریـکا در بیانیه مشترکی رسما ً از سر گیری مناسبات دیپلماتیک خود را در سطح سفیر اعلام کنند.
از سال ۱۳۶۲به بعد جنگ ابعاد دیـگری نیز پیدا کرد. آمریکا و سایر هـمپیمانان او به این نتیجه رسیدند کـه بـرای به زانو درآوردن ایران باید پشتـوانـه اقتصـادی ا~ن را نیـز هـدف قـراردهـنـد. در هـمـیـن راسـتا عراق اعـلام کـرد کـه بـه تـاسـیـسـات نفتی جزیره خارک حمله خواهد کرد. این تـهـدیـد در سـوم اردیـبهشت ۱۳۶۳ بـرای اولین بار عملی شد. گسترش جـنـگ بـه حـوزه نـفـتـی کـه امـنیت صـــدور نــفـــت را بـــه مــخــاطــره مـی انـداخـت عـلاوه بـرایـنـکـه خود تــهـــدیــدی بــرای اقـتـصــاد ایــران مـحـسـوب مـی شـد برای کشورهای خــریــدار و فــروشـنــده نـفــت هـم تهدیدی جدی بود. ناامنی در خلیج فارس نگاه همه کشورهای جهان را به این نقطه معطوف کرد. در همین زمان عراق، ایران را تهدید کرد که در آینـده صـاحـب سلاح هـایی خواهد شـد کـه هـدف هـای داخـل ایـران را مـورد حـملـه قرار خواهد داد.با این اقـدام ارتـش عـراق صـادرات نـفت ایران از ۵/۲ میلیون بشکه به زیر ۲ میلیون رسید و قیمت هر بشکه که ۲۴ دلار بـود ۵/۲ دلار ارزانـتـر شد. اسـکلــه خــارک مـورد حـملـه قـرار گرفت و خسارات زیادی به اقتصاد ایران وارد شد.
در ادامـه بـرنـامه های استکبار بــرای جلــوگـیــری از مــوفـقـیتهـای پـی درپـی ایـران در جـنـگ، عراق با چراغ سبز آمریکا از خرداد ۶۴ شروع به بمباران شهرهای ایران کرد.
طـراحـی عملیات کربلای ۵ و اجرای آن در ۱۹ دی ماه که به پیروزی ایـران انـجـامـیـد سبب شد که عراق برای جبران شکست خود، دست به حـمـلات هوایی و موشکی گسترده تـری بـه شـهـرهـای ایـران بـزند. این پـیـروزیـهـا وضـعـیت مطلوبی برای پایان جنگ نبود. این موضع از سوی مـقـامات فرانسه، انگلیس و آمریکا علناً اعلام شد. گری سیک کارشناس مسائل خاورمیانه توصیه کرد جریان صدور نفت ایران باید قطع گردد.
درادامـه حـرکـات آمـریکا برای توقف پیروزیهای ایران در نیمه اول سال ۶۶ آمریکا ئی ها به بهانه تحت پـوشـش گرفتن نفتکش های کویت در خلیـج فـارس خـود بـطـور علنی وارد جــنــــگ شـــد. از ایـــن پـــس نفتکش های کویت با پرچم در حال اهـتـزاز آمریکا در خلیج فارس تردد مـی کـرد ایـن اقـدام آمـریکا عملیات دریـائـی و هـوائـی ایـران را درخلیج فـارس مـحـدود مـی ساخت. آمریکا ضـمـن حـضـور در خلـیج فارس و تقویت ناوگان خود، در سازمان ملل نیز تحرکاتی را برای جلب موافقت اعـضــاء شــورا امـنـیــت جـهـت بـه تصـویـب رسـانـدن قطعنامه تحریم فـروش اسلحه به ایران را آغازکرد و در نــظـر داشـت بنـادر ایـران را نیـز محاصره کند.
در اواخـــــر فـــــروردیــــن ۶۷ آمـریـکـایی ها باحمله به دو سکوی نـفـتــی ایــران در خلـیــج فــارس و هـمـزمـان عراق با حملات گسترده شـیـمـیـایـی فـشار بر ایران را شدت بـخـشیدند تا از قدرت نظامی ایران بکاهند.
از جمله تحرکات دیگر آمریکا در ایـن بـرهـه، حـملـه به هواپیمای مـسافربری جمهوری اسلامی ایران بر فراز آبهای خلیج فارس در۱۳تیر ۱۳۶۷بود که بر اثر آن تمامی ۲۹۰نفر مـســافــر و خــدمـه آن بـه شـهـادت رسیدند.
درامـتــداد اقــدامــات آمــریکـا فـرانسـه هواپیماهای پیشرفته سوپر اتاندراو میراژ۲۰۰۰را در اختیار عراق قـــرار داد. روسـیـــه مـــدرنـتـــریـــن جـنـگـنـده ها خود را به عراق ارسال کـرد. آلـمانها مواد لازم برای ساخت سـلاح شـیـمـیائی را به صدام اهداء کــردنـد و کـویـت وعـربـسـتـان نـیـز دلار هـای نفتی خود را به سوی این کـشــور مـتـجـاوز گسیـل داشتنـد و تـمــامـی ایـن حـرکـات بـا سـکـوت مجامع بین المللی حمایت می شد.
علـــی رغـم ایــن اقــدامــات و محـاصـره اقتصـادی، بـدلیـل وجـود روحـیـه ایـثـار و از خود گذشتگی و هـمـچـنـیـن در سـایـه رهـبـری هـای مدبرانه امام خمینی(ره) جنگ کاملا ً بــه ضـرر عـراق و حـامیـانـش پیـش می رفت و ادامه جنگ به ضرر منافع آنــهـــا بــود، لــذا آنــان تـلاشـهــای گـسـتـرده ای را بـرای پـایـان دادن به جنگ آغار کردند.
بدین ترتیب جنگی که با هدف حذف اندیشه اسلام ناب محمدی و جلـو گـیـری از بـسـط تفکر انقلابی مردم ایران در مبارزه با استکبار آغاز شــده بـود و بـا رشـادتـهـای بـی حـد وحصر رزمندگان اداره شده بود، در حالی با صدور قطعنامه ۵۹۸ واعلام پذیرش آن از سوی ایران در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ به پایان رسید که ضمن اثبات حقـانیـت ایران درطول هشت سال دفاع مقدس، نقاب از چهره زشت و کــریـه استعمـار و استکبـار حهـانـی کـنــار زد و زمـیـنــه ایـجــاد روحـیــه ایـسـتادگی و مقاومت در برابر زیاده خـواهی ابرقدرتهای جهان یا دست خـالی و بدون حمایتهای جهانی و تـنـهـا در سـایـه هـمـدلی و ایمان به خــداونــد مـتـعـال را در بـیـن مـردم آزادیخواه دنیا ایجاد کرد.
مهدی ده مرده
منبع: تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران – علی اکبر ولایتی
منبع : سایت خبری شما