به واقع فوتبال ایران به چه علت افت کرده است؟

برای اولین بار در آسیا رقابت های لیگ قهرمانان باشگاههای آسیا با چند تیم برای بعضی کشورها برگزار می شود که بدلیل پیشینه درخشان فوتبال ایران ، سهمیه ما به ۴ تیم ( بیشترین تعداد) رسید که غیر از عربستان و امارات در غرب آسیا دیگر کشورها چنین امتیازی را ندارند و سایرین با ۲ نماینده شرکت کرده اند.. در کنار این باید تیم پنجم خود که همانا تیم ملی ایران است نیز به آن بیافزاییم . این جدا یک توفیق اجباری است که ما بتوانیم با بیش از ۱۰۰ بازیکن طراز اول خود و با حضور ۵ کادر فنی لیگ برتری به رقاابت در آسیا بپردازیم .
حال سئوال این است که مـا چه بهره ای از این فرصت کسب کرده ایم ؟ حداقل دستاوردمان چه می بایست باشد ؟ مگر غیر از این است که برای حضور ۴ تیم متفاوت در جام باشگاه ها می بایست ۴ سال صبر می کردیم و یا برای نتایج بهتر آرزو می کردیم تا بتوانیم از چند مربی درجه یکـمان همزمان استفاده کنیم ؟ اکنون این فرصت طلایی به ما داده شد اما نتیجه چه شد و این نتیجه اسفبار چه درسی می تواند به ما بدهد ؟
با یک حساب سر انگشتی براحتی می توان به اْفت فوتبال ایران و جا ماندن از سایر رقبا پی برد . با توجه به حضور پنج تیم ما ( همراه با تیم ملی ) در رقابت های آسیایی و همچنین تعداد بازی های آنها و مقایسه آن با امتیازات کسب شده ، متوجه می شویم که این پنج تیم می توانستند تمام ۹۰ امتیاز ممکن را بدست آورند که البته این امری است بسیار مشکل . اما از جمع این ۹۰ امتیاز ممکن ، تیم های ما می توانستند با کسب ۵۲ امتیاز همگی از گروه صعود کرده و به مراحل بعد راه یابیم . ولی متاسفانه تا امروز این پنج تیم تنها توانسته اند ۲۲ امتیاز کسب کنند . به عبارت دیگر ما به نیمی از امتیازات لازم هم نرسیدیم و حریفان ما با امتیاز گیری از نمایندگان کشورمان توانسته اند به دور بعد از جمله حضور قریب به یقین در جام جهانی دست یابند . مثلا عربستان با پنج تیم خود توانست ۵۵ امتیاز بدست آورد که در این حال کارشناسان قبول دارند عربستان نیز اْفت کرده است . اما ازبک ها که با تنها دو تیم در باشگاه های آسیا حضور داشتند تا امروز موفق شدند ۲۴ امتیاز کسب کنند یعنی ۲ امتیاز بیشتر از پنج نماینده ما!
اما چه شد ؟ این همه فرصت همه از دست رفت . چرا ما نتوانستیم در هیچ یک از این جبهه ها حداقل یک نتیجه آبرومند بگیریم ؟ چگونه شد که در بهترین شرایط آب و هوایی و با بهترین امکانات و در زمین های استاندارد فیفا و با قضاوت های کم اشتباه نتوانستیم با پنج گروه فنی متفاوت حفظ آبرو کنیم ؟ اینها سئوالاتی است که این روزها خیلی کم به آن پرداخته می شود و بهانه آن هم این است که اکنون باید از تیم ملی حمایت کنیم تا به جام جهانی صعود کند .آیا واقعا دلمان می خواهد که با این سطح از فوتبال در جهان هم حاضر شویم و نتایج فاجعه آمیز را در آنجا هم تکرار کنیم و یک خاطره بد از آفریقای جنوبی بسازیم ؟ آیا جام جهانی به صرف حضور ولو به قیمت لاپوشانی تمام معایبمان تمام دنیا را به ما ارزانی می کند؟!
برخی ازکـارشناسان معتقدند کـه دلیل این همه ناکامی فقط خستگی بازیکنان است که بخاطر تراکم بازی های داخلی به آن دچار شده اند ! منظور این گروه این است که سایر تیم ها بازی های لیگ ندارند و خسته نیستند ؟! آیا این ادعا درست است ؟ گروه دیگری بی انگیزگی را عامل واگذاری نتیجه می دانند ! اما آیا انگیزه ای بالاتر از قهرمانی در آسیا و کسب پاداش های مادی فراوان و همچنین انگیزه ای بهتر از جذب شدن توسط باشگاه های معتبر جهان وجود دارد ؟ سایر کارشناسان ، شکست تیم ملی مقابل عربستان را که باعث دلسردی و از بین رفتن اعتماد به نفس بازیکنان شده است را عامل این ناکامی ها می دانند . سئوال اینجاست که آیا این اولین باری است که ما شکست خورده ایم و تجربه شکست را نداریم ؟ در گذشته بارها و بارها فوتبال ما نتایج بدی بدست آورده که تیم های باشگاهی جبران کرده اند و یا برعکس ...
اما به واقع کسی نیست که واقع بینانه بگوید که چون اینبار نمی توانیم علت عدم نتیجه گیری را به گردن داوری ، میزبانی ، زمین ناهموار و . . . . بیندازیم ، مجبوریم دلایل فوق را ذکر کنیم و در حقیقت فاصله پیش آمده بین سطح فوتبال ما با سطح فوتبال آسیا بخاطر به روز نبودن دانش مربیان ماست که سبب ساز آن شده تا نتایج را یکی پس از دیگری واگذار کنیم .
با بررسی مجدد این بازی ها منوجه می شویم که در اکثر مواقع ما در نیمه دوم ( معروف به نیمه مربیان ) نتیجه را از دست داده ایم . شاید برخی مدعی شوند که این نشانه ای است از ضعف بدنی و خستگی که قبلا اشاره شد . اگر این مسئله درست باشد پس چرا ما در نیمه اول هم موفق نبوده ایم ؟ اگر ما می توانستیم در نیمه نخست نتیجه بگیریم و بعد آن را در نیمه دوم از دست بدهیم ، آنگـاه این ادعـا درست می بود . امـا همه می دانیم که اینگونه نبوده است . وقتی ما تیمی را ۳ به یک می بریم و هفته بعد همان تیم ما را ۵ به یک می برد ، آیا این باخت فقط بخاطر شناخت ضعف ما بوسیله مربی حریف نیست و اینکه مربی تیم ما هم هیچ تاکتیک جدیدی نداشته است ؟ آری باید باور کرد و اعتراف نمود که تا کنون هم اگر چند امتیازی گرفتیم فقط و فقط بخاطر ترس حریفان از نام ایران بوده و بس ...
نگاهی به ۱۰ مربی اول لیگ برتر بخوبی بیانگر اختلاف سطح دانش مربیان ما با مربیان مشغول درکشورهای آسیایی است . فرهنگ بسیار بدی که در فوتبال ما بطور اخص و در کل ورزش بصورت اعم بوجود آمده ، عدم مسئولیت پذیری است که مربیان و مسئولین هم به آن دچار شدند . با بازبینی فیلم کنفرانس های مطبوعاتی مربیان بعد از بازی متوجه می شویم که بنا به ادعای مربیان، برد تیم بخاطر توانمندی کادر فنی بوده ولی باخت تیم بخاطر اشتباهات داوری ، زمین و میزبانی بد و حاشیه سازان بوده است . هیچ یک از مربیان ما برد حریف را بدلیل ضعف خود و توانایی حریف نمی دانند . مربیان ما یاد گرفته اند تا با جنجال سازی و فرافکنی نقاط ضعف خود را بپوشانند . در کجای دنیا سراغ دارید که تا این حد به داور بتازند و تمامی شکست ها را به گردن داور بیندازند ؟ در این فصل ( به زعم مربیان ) ما حتی یک بازی بدون قصور داور نداشتیم ! این فاجعه است که مربیان ما با حالت تهاجمی به داور به مسابقه پا می گذارند . مسئولین باید فکری بکنند و مانند سایر نقاط دنیا اعتراض به داوری را فقط از طریق اداری بپذیرنند و هر گونه اعتراضی را به داوری جریمه کنند . با این حملات هم داوری ما دچار تردید شده و هم مربیان ما دستاویزی برای سرپوش گذاشتن به نقاط ضعف پیدا کرده اند .
از آنجا که این استراتژی در کنار عدم توان در باندبازی و ایجاد حاشیه در تیم های حریف , ایجاد رعب و وحشت رسانه ای و نفوذ در تیم حریف در مسابقات بین المللی کارساز نیست ، متاسفانه ما نتایج را از دست داده ایم و به همین خاطر باید هرچه زودتر از مربیان درجه یک جهان استفاده کنیم تا بتوانیم هم فاصله را با آسیا کم کنیم و هم مربیان خود را مجبور کنیم تا دانش خود را ارتقا دهند و خود را به روز کنند . چرا که مربیان ما با وضع موجود آنقدر گرفتارند که هرگز نمی توانند به کلاس های آموزشی بیرون از کشور بروند و تنها به کلاس های کم اهمیت داخل می پردازند .
با پیروی از سیاست کشورهایی حتی در سطح ازبکستان در زمینه فوتبال که هم از مربی و هم از بازیکن درجه یک استفاده می کند ، براحتی می توانیم دوباره به اوج برگشته و تا این حد در مقابل قطر ، امارات و بحرین تحقیر نشویم . به امید آن روز , تا آن زمان آرزو نکنید که به جام جهانی برویم . جام قبلی را که حضور داشتیم ،با ره آورد اسفبارش فراموش نکنید !

فرامرز حسنی

منبع : پارس فوتبال