دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا


توسعه‌ تجارت‌ جهانی‌ به‌ معنی‌ افزایش‌ محموله‌ برای‌ بنادر بزرگ‌ است‌


توسعه‌ تجارت‌ جهانی‌ به‌ معنی‌ افزایش‌ محموله‌ برای‌ بنادر بزرگ‌ است‌
‌‌بندر روتردام‌ در اروپا مدتهاست‌ كه‌ به‌ عنوان‌ بندری‌ ممتاز شناخته‌ می‌شود. رئیس‌ هیات‌ مدیره‌ بندر به‌ صراحت‌ تاكید دارد كه‌ نقش‌ بخش‌ خصوصی‌ همراه‌ با موقعیت‌ كم‌ نظیر دریایی، بندر روتردام‌ را به‌ عنوان‌ بندری‌ شاخص‌ در اروپا مطرح‌ كرده‌ است. این‌ گفت‌ و گو را می‌ خوانید.‌
‌▪سهم‌ و نقش‌ بخش‌ خصوصی‌ در مدیریت‌ بندر روتردام‌ و بخش‌های‌ مختلف‌ آن‌ چیست؟‌
‌‌اداره‌ بندر روتردام‌ بر عهده‌ی‌ شورای‌ شهر است. شهرداری‌ مالك‌ اماكن‌ و بندر است‌ و آنها را به‌ بخش‌ خصوصی‌ اجاره‌ می‌دهد. بهره‌برداری‌ از پایانه‌ها و پسكرانه‌ها و غیره‌ به‌ عهده‌ بخش‌ خصوصی‌ است.‌
‌‌ایمنی‌ آب‌ و تضمین‌ پاكی‌ و پایداری‌ بندر نیز به‌ عهده‌ی‌ هیاءت‌ مدیره‌ی‌ بندر است‌ هیاءت‌ مدیره‌ بندر در سال‌ ۲۰۰۳ به‌ شركتی‌ عمومی‌ تبدیل‌ می‌شود و عملكرد بهتری‌ خواهد داشت.‌
‌‌▪علل‌ اصلی‌ روی‌ آوردن‌ بخش‌ خصوصی‌ و سرمایه‌ گذاران‌ به‌ روتر دام‌ با توجه‌ به‌ وجود رقبای‌ نیرومند چیست؟‌
اتصال‌ به‌ رود راین، پر رفت‌ آمد ترین‌ رود اروپا كه‌ رابطی‌ ارزان‌ و خوب‌ برای‌ اتصال‌ به‌ بخش‌های‌ داخلی‌ است.‌
همچنین‌ عمیق‌ بودن‌ دریا در بخش‌ مدخل‌ بندر كه‌ در اروپای‌ شمال‌ غربی‌ بی‌ همتاست.‌
از سوی‌ دیگر قابل‌ اطمینان‌ بودن‌ دولتی‌ كه‌ خطمشی‌های‌ باز را پیش‌ گرفته‌ است‌ در كنار فضای‌ مناسب‌ برای‌ سرمایه‌ گذاری‌ در شهری‌ مدرن‌ (پایتخت‌ فرهنگی‌ اروپا در سال‌ ۲۰۰۱ ) و قرار گرفتن‌ در پس‌ كرانه‌ای‌ كه‌ ۳۵۰ میلیون‌ نفر در آن‌ سكونت‌ دارند، موجب‌ شده‌ است‌ كه‌ بندر روتردام‌ به‌ عنوان‌ بندر ممتاز اروپا مطرح‌ شود.‌
‌▪فرصت‌ها و توان‌مندی‌های‌ اصلی‌ این‌ بندر كه‌ عامل‌ موفقیت‌تان‌ در دهه‌های‌ گذشته‌ بوده‌ است‌ كدام‌اند؟‌
‌‌همكاری‌ بهینه‌ی‌ با بخش‌ خصوصی‌ و دولتی، ترویج‌ كسب‌ و كار با رعایت‌ ایمنی‌ و توسعه‌ی‌ پایدار بندر هدف‌ اصلی‌ ماست.‌
‌ترابری‌ دریایی، سامانه‌ای‌ یكپارچه‌ است‌ كه‌ صنعت‌ كشتی‌رانی، صنعت‌ بندر و پس‌ كرانه‌ سه‌ مؤ‌لفه‌ی‌ اصلی‌ آن‌ هستند. توسعه‌ی‌ پایدار و متوازن‌ این‌ سه‌ مؤ‌لفه‌ی‌ اصلی‌ را چگونه‌ انجام‌ داده‌اید؟ نقش‌ محوری‌ را چه‌ نهادی‌ داشته‌ است؟ مقامات‌ بندر؟ دولت؟ شهرداری‌ یا سایر سهام‌ داران؟‌
بر این‌ باوریم‌ كه‌ آینده‌ از آن‌ بنادر پاك‌ است. توسعه‌ پایدار اهمیت‌ دارد. موفقیت‌ در گرو رعایت‌ مسائل‌ زیست‌ محیطی‌ است. در هلند طی‌ بیست‌ سال‌ گذشته، شركت‌های‌ خصوصی‌ این‌ موضوع‌ را جدی‌ گرفته‌اند. اكنون‌ امنیت، اهمیت‌ فراوانی‌ دارد و مدیریت‌ بندر روتردام‌ نیز در سامان‌ دادن‌ آن‌ نقش‌ مهمی‌ ایفا كرده‌ است.‌
‌▪برنامه‌های‌ آینده‌ برای‌ رشد و سرمایه‌گذاری‌ در بندر روتردام‌ چیست؟ چه‌ مقدار گسترش‌ لازم‌ است؟ با پدیده‌های‌ بیرونی‌ به‌ ویژه‌ اثرات‌ زیست‌ محیطی‌ چگونه‌ برخورد می‌كنید؟‌
برای‌ تقویت‌ جایگاه‌مان‌ به‌ عنوان‌ بندر اصلی‌ اروپا نیاز به‌ فضای‌ بیشتری‌ داریم. اكنون‌ در بندر دچار كمبود فضا هستیم. برای‌ انجام‌ فعالیت‌های‌ جدید جای‌ كافی‌ نداریم. اكنون‌ برنامه‌ای‌ برای‌ ایجاد محوطه‌ای‌ جدید در دریای‌ شمال‌ داریم. البته‌ معضل‌ پول‌ هم‌ در میان‌ است. هنوز دولت‌ در این‌ برنامه‌ سرمایه‌گذاری‌ نكرده‌ است. امیدواریم‌ دولت‌ جدید كه‌ در ماه‌ جاری‌ می‌آید به‌ ما كمك‌ مالی‌ كند و در عوض‌ در شركت‌ جدیدی‌ كه‌ تشكیل‌ می‌شود سهام‌دار شود. صنعت‌ بازیافت‌ و ترابری‌ كانتینرها فعالیت‌های‌ اصلی‌ متمركز، در محوطه‌ای‌ جدید است. مالكان‌ كشتی‌های‌ بزرگ‌ به‌ این‌ برنامه‌ اظهار علاقه‌ كرده‌اند برخی‌شان‌ خواستار پایانه‌های‌ اختصاصی‌اند. بابت‌ افزایش‌ ۱۰۰۰ هكتار به‌ بندر ۷۵۰ هكتار فضای‌ سبز ایجاد می‌كنیم.‌
‌بندر روتردام‌ در رشد و توسعه‌ اقتصاد هلند چه‌ سهمی‌ دارد؟ دولت‌ با سایر نهادهای‌ كشوری‌ چگونه‌ از خطمشی‌ توسعه‌ی‌ بندر حمایت‌ می‌كنند؟‌
اثر غیر مستقیم‌ بندر بر سود خالص‌ ویژه‌ ۷ درصد است. در بندر ۶۰۰۰ نفر به‌ صورت‌ غیرمستقیم‌ اشتغال‌ دارند و در كل‌ كشور ۳۰۰ هزار نفر در فعالیت‌های‌ بندر روتردام‌ به‌ شكل‌های‌ گوناگون‌ و متنوع‌ سهیم‌ هستند.‌
‌▪‌‌تحلیل‌ شما از موفقیت‌ بندر طی‌ پنج‌ سال‌ اخیر از لحاظ‌ فعالیت‌ و ظرفیت‌ چیست؟‌
‌‌ظرفیت‌ به‌ صورت‌ یكنواخت‌ افزایش‌ یافته‌ است‌ و سهم‌ بندر روتردام‌ طی‌ این‌ مدت‌ در بازار ثابت‌ مانده‌ است. البته‌ سهم‌ بندر در بازار حمل‌ و نقل‌ كانتینری‌ كاهش‌ یافته‌ است‌ كه‌ علت‌ آن‌ هم‌ افزایش‌ شهرت‌ این‌ گونه‌ حمل‌ و نقل‌ و در نتیجه‌ رجوع‌ كشتی‌های‌ كانتینری‌ به‌ بنادر بیشتری‌ است.‌
‌‌‌جهانی‌ سازی، الگوی‌ تجارت‌ جهان‌ را دگرگون‌ كرده‌ است. حضور در زنجیره‌ جهانی‌ عرضه‌ و عرضه‌ی‌ تسهیلات‌ دارای‌ ارزش‌ افزوده‌ از عامل‌های‌ مهم‌ موفقیت‌ است. نقش‌ راهبردی‌ آینده‌ی‌ روتردام‌ در نظام‌ جدید تجارت‌ و به‌ ویژه‌ زنجیره‌ جهانی‌ عرضه‌ و خدمات‌ لجستیك‌ چیست؟‌
توسعه‌ تجارت‌ جهانی‌ به‌ معنای‌ افزایش‌ محموله‌ برای‌ بنادر بزرگ‌ است. برای‌ مثال‌ تا چند سال‌ پیش‌ در سراسر اروپا متانول‌ تولید می‌شد. اما چون‌ منبع‌ اصلی‌ گاز در جهان‌ سوم‌ قرار دارد و بسیار ارزان‌تر است‌ تولید به‌ آفریقای‌ شمالی‌ و آمریكای‌ جنوبی‌ انتقال‌ یافت. اكنون‌ بزرگترین‌ تانكرهای‌ جهان‌ مثل‌ ملنیوم‌ اكسپلور متانول‌ را از طریق‌ روتردام‌ به‌ اروپا می‌رسانند.‌
البته‌ به‌ زودی‌ چنین‌ محموله‌هایی‌ را از دست‌ می‌دهیم‌ و این‌ صنعت‌ در نزدیكی‌ منابع‌ گاز و نفت‌ مستقر می‌شود. به‌ عنوان‌ یك‌ بندر بزرگ‌ پتروشیمی‌ (۱۰۰ میلیون‌ تن‌ نفت) بر این‌ باوریم‌ كه‌ در آینده‌ جایگاه‌ تولید به‌ همان‌ مناطق‌ انتقال‌ می‌یابد و به‌ همین‌ منظور، سال‌ پیش‌ با سلطان‌ نشین‌ عمان‌ تفاهم‌ نامه‌ی‌ توسعه‌ و مدیریت‌ بندر جدیدی‌ را امضا كردیم‌ كه‌ در شمال‌ عمان‌ قرار دارد.‌
‌▪‌‌در برابر افزایش‌ رقابت‌ و رعایت‌ اثر زیست‌ محیطی‌ چه‌ رهیافتی‌ دارید؟‌
‌‌رقابت‌ در شاخه‌ كانتینری‌ تفاوت‌ تام‌ با رقابت‌ در زمینه‌ی‌ فرآورده‌های‌ نفتی‌ دارد و ما خواستار فعالیت‌ در تمامی‌ انواع‌ حمل‌ و نقل‌ انتقالی‌ هستیم. خطوط‌ پس‌ كرانه‌ را بهبود می‌دهیم‌ تا گردش‌ محموله‌ تسریع‌ شود و می‌خواهیم‌ بندر را تا دریای‌ شمال‌ گسترش‌ دهیم‌ زیرا دچار كمبود جا هستیم.‌
‌زبا توجه‌ به‌ سابقه‌ی‌ خوب‌ روتردام‌ در حمل‌ و نقل‌ دریایی، جزییات‌ خط‌ مشی‌ ایمنی‌ شما به‌ ویژه‌ در زمینه‌ی‌ حمل‌ و نقل‌ غیر قانونی‌ محموله‌ و مسافر و اختلاس‌ چیست؟‌
بد نیست‌ از مدیر اجرایی‌ بندر نقل‌ قول‌ كنم‌ كه‌ می‌گوید: موقعیت‌ جدید جهان‌ سبب‌ می‌شود تقاضا برای‌ قابلیت‌ اطمینان‌ بنادر بین‌ المللی‌ افزایش‌ یابد. جنگ‌ عراق‌ موید این‌ واقعیت‌ است‌ و نشان‌ داد كه‌ باید از لحاظ‌ بین‌ المللی‌ كارآیی‌ فراوانی‌ انجام‌ داد. دیگر نمی‌توان‌ قابلیت‌ اطمینان‌ بندر را با بررسی‌ ایمنی‌ آب‌ و مدت‌های‌ بارگیری‌ تعیین‌ كرد.‌
امروزه‌ میزان‌ امنیت‌ و حفاظت‌ از بندر است‌ كه‌ تا حد زیادی‌ میزان‌ قابلیت‌ اطمینان‌ آن‌ را معین‌ می‌كند. امنیت‌ در مبارزه‌ علیه‌ جرایم‌ سازمان‌ یافته‌ اهمیت‌ فراوانی‌ دارد. افزایش‌ قاچاق‌ مواد مخدر و راهزنی‌ به‌ ایجاد چنین‌ شناختی‌ كمك‌ كرد. حملات‌ یازده‌ سپتامبر نیز مبارزه‌ با تروریسم‌ را در چارچوب‌ امنیت‌ قرار داد. به‌ خاطر همین‌ بود كه‌ بوش‌ رئیس‌ جمهور آمریكا در سال‌ ۲۰۰۲ قانون‌ ترابری‌ دریایی‌ را ارائه‌ كرد. بسیاری‌ از بنادر از لحاظ‌ امنیت‌ ضعف‌ دارند. بسیاری‌ از بنادر ممكن‌ است‌ قربانی‌ تروریسم‌ شوند. بندر روتردام‌ با اداره‌ گمرك‌ ایالت‌ متحده‌ قراردادی‌ امضا كرده‌ است‌ كه‌ بر اساس‌ آن‌ اطلاعات‌ مربوط‌ به‌ مخاطرات‌ را مبادله‌ كنند. اكنون‌ بخش‌های‌ گوناگونی‌ در تدوین‌ مقررات‌ امنیتی‌ دخالت‌ دارند.‌
بندر روتردام‌ نیز در این‌ زمینه‌ با بخش‌ خصوصی‌ همكاری‌ می‌كند. اما قانون‌ به‌ خودی‌ خود برای‌ امنیت‌ بنادر كافی‌ نیست. باید ابزار اجرایی‌ هم‌ باشد كارت‌ هوشمند و كارت‌ شناسایی‌ زیست‌ سنجی‌ از جمله‌ی‌ این‌ ابزارها است‌ كه‌ در پایانه‌ی‌ كانتینری‌ بندر روتردام‌ استفاده‌ می‌شود. اما باید كاربرد گسترده‌تری‌ داشته‌ باشد. برقراری‌ امنیت‌ در بنادر گونه‌ای‌ تعهد اجتماعی‌ نیز هست.‌
آبهای‌ بندر روتردام‌ طی‌ دو دهه‌ی‌ گذشته‌ پاكیزه‌تر شده‌ است. زیرا مسئولان‌ بندر در حال‌ حاضر محیط‌ زیست‌ را جدی‌ گرفته‌اند. در مورد امنیت‌ هم‌ همین‌ رخ‌ خواهد داد. هم‌ اكنون‌ شركت‌هایی‌ كه‌ با ایالات‌ متحده‌ كار می‌كنند، باید اقدامات‌ امنیتی‌ را رعایت‌ كنند. امنیت‌ باید به‌ یكی‌ از مدخل‌های‌ استاندارد مدیریت‌ تبدیل‌ شود.‌
منبع : مجله صنعت حمل و نقل