«به» میوه بهشتی

از امام صادق (ع) روایت شده پیامبر (ص) به زبیر فرمودند: «به» بخورید زیرا سه خاصیت دارد: قلب را آرام، بخیل را بخشنده و ترسو را شجاع می کند.
از قدیم الایام از «به» به عنوان میوه بهشتی نام برده می شود. این میوه خوشمزه علا وه بر خواص درمانی و دارویی در تهیه مربا، شربت و غذاهای ایرانی استفاده می شود بنابراین با استفاده از نحوه ساختار آن خاصیت درمانی «به» را نیز مورد بررسی قرار می دهیم «به» که نام عربی آن «سفرجل» است خوشمزه ترین میوه از تیره گل سرخ «Rosaceae» است. نام علمی آن cyboniavulgaris و «آنی» نیز خوانده می شود. ترکیبات «به» از مواد قندی، تانن، پکتین، اسید مالیک و ویتامین های B , A تشکیل شده است. دانه میوه «به» یا «به دانه» از پوستی ترکیب یافته که دارای لعاب خاصی است و مغز آن از آمیگرالین، امولسین، پروتئین های مختلف و چربی تشکیل شده است.
اما خاصیت درمانی «به» این نعمت الهی اثر تقویتی در دستگاه گوارش دارد و باعث فعال شدن غدد گوارشی شده و باعث هضم سریع غذا می شود. ورم حاد روده و اسهال ساده با خوردن به برطرف می شود.
در درمان زخم معده، روده، بواسیر، هپاتیت، ورم کبد، اسهال خونی، اسهال های مزمن، دل پیچه و نفخ جوشانده آب «به» با روغن زیتون استفاده می شود و دارای اثر مطلوبی است. همچنین اگر دانه «به» را در آب گرم بخیسانیم ورم معده را برطرف می کند. اگر آب میوه «به» را به وسیله آب میوه گیری بگیریم طبل شکم را خالی می کند و باعث «کوچک شدن شکم می شود». همچنین آب «به » برای درمان اسهال خونی و خونریزی معدی تجویز می شود. این میوه با ارزش و نعمت خدادادی دارای کلسیم بوده که برای حفظ تعادل و رشد بدن ضروری است در تعادل انفعالا ت شیمیایی بدن و در تحریک عضله قلب و همچنین انعقاد خون موثر است. وجود پتاسیم در «به» برای دفع سموم و تعادل فاکتورهای خون و کلیه ها اثر شگفت انگیزی دارد. از لحاظ پزشکی «به» باعث تقویت اعصاب و ضدافسردگی و نشاط آور است و وسواس را از بین می برد. همچنین خیسانده برگ درخت «به» با بهار نارنج در درمان بی خوابی و دردهای عصبی موثر است. «به» اضطراب یا ریزش قلب و طپش قلب را نیز درمان می کند.
این روزها که اکثر افراد جامعه به دنبال انواع و اقسام کرم ها برای لطافت پوست خود هستند می توانند از «به» استفاده کنند. چرا که مالیدن آب «به» که با روغن زیتون مخلوط شده می تواند در بیماری اگزما، آلرژی های خارش دار، خارش های پوستی، شوره سر، باعث التیام شود.
اگر در اثر سرما زدگی و سوختگی دچار مشکل شدید استفاده از جوشانده به دانه باعث تسکین این امراض می شود. همچنین جوشانده به دانه در درمان شقاق لب و سینه مادران در دوران شیردهی و درمان عفونت های پوستی مفید است و اگر از بوی بد عرق بدن به خصوص در تابستان رنج می برید می توانید آب «به» را توام با روغن زیتون استفاده کنید چرا که از ترشح غدد عرق بد بو جلوگیری می کند. اگر در سفر که درمانگاه در دسترس نیست کرک سوخته «به» را همراه داشته باشیم می توانیم از خطرات ناشی از خونریزی ناشی از حوادث جلوگیری کنیم. این پودر سبب التیام شده و از خونریزی های سطحی جلوگیری می کند. در تقویت قوه بینایی «به» تاثیر بسزایی دارد و از ضعیف شدن چشم جلوگیری می کند. اگر ساقه های نازک درخت «به» را بسوزانیم و به صورت خاکستر در آوریم، می تواند از سوزش و خارش چشم، آب ریزی از چشم، ناراحتی های پلک، ریختن مژه و جوش های پلک جلوگیری کند. با جوشانده غلیظ برگ درخت «به» به منظور ضدعفونی کننده چشم و درمان کننده زخم های چشم و ورم ناشی از التهاب چشم استفاده می شود. این میوه با ارزش کلیه را تقویت کرده و در درمان سوزش و جراحات مجاری ادرار بسیار موثر است.
خوردن «به» بدن را تقویت و از وورد میکرب ها به سیستم دفاعی بدن جلوگیری می کند. همچنین «به» از بیماری های ریوی می کاهد و در درمان آسم، برونشیت، سرفه های خشک، خشکی حلق و ریه موثر است. برای مادران که در دوران بارداری به سر می برند «به» می تواند رحم آنها را تقویت نموده و از سقط جنین جلوگیری نماید و در سالم ماندن جنین کمک زیادی بنماید و در کسانی که در دوران ویار تمایل به خوردن خاک دارند خوردن «به» این میل را از بین می برد و همچنین اگر از لثه های ضعیف رنج می برید که با تلنگری دچار خونریزی می شوند می توانید از «به» برای تقویت لثه ها و دندانهایتان استفاده کنید چرا که شستشو با خیسانده «به» دهان را ضدعفونی کرده و از عفونت های دهان جلوگیری می کند. جوشانده دانه «به» سوزش لثه، زبان و مخاط دهان را برطرف می کند. اما اگر کرک یا پرز سطح «به» وارد مجاری تنفسی شود سبب گرفتگی صدا می شود.
شربت ساده به که به شربت به لیمو معروف است برای درمان ورم روده مفید است و خوردن آش به و خورشت به نیز برای امراض معدی تجویز می شود که در این امر بی همتاست و چنان است که مولا ی حق علی (ع) فرموده اند: خوردن «به» دل ضعیف را قوی و معده را پاک و قلب را تزکیه و انسان ترسو را شجاع می کند.

نویسنده : زهرا غفاری

منبع : روزنامه مردم سالاری