پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
مامنکیزاروس
مامینکیزاروس دایناسوری گیاهخوار ،چهار پابادمی طویل وگردنی دراز بود.مامینکیزاروس گردنی طویل تر از سایر دایناسورهای شناخته شده به جزساروپوزیدون که اخیرا کشف شده داشت.گردن مامینکیزاروس حدود ۴۶فوت(۱۴متر)بلندی داشت.این دایناسور ۱۹مهره درگردنش داشت که بیشتراز دایناسورهای شناخته شده بود. مامینکیزاروس حدود۷۰تا۸۰ فوت (۲۱تا۲۵متر)بلندی وحدود ۱۲تن وزن داشت.پاهای عقبی بلندترازپاهای جلویی آن بود.این پاهای عقبی شبیه پاهای دیپلودوکوس بود.جمجمه این دایناسور جعبه ای شکل بود.برخلاف دیپلودوکوس که پوزه ای کشیده داشت.
● چراگردن مامینکیزاروس اینقدربلندبود؟
مامینکیزاروس، گردنش را کما بیش افقی(موازی با زمین) نگه می داشت. احتمالا گردن دراز این دایناسور برای گشتن درجنگلها به کار می رفته تا از برگهایی استفاده کند که برای ساروپودهای بزرگ دیگر غیرقابل دسترسی بود و این ساروپودها نمی توانستند به خاطر اندازه شان به این جنگلها نفوذ کنند. به علاوه گردن دراز،این دایناسور را قادر می ساخت تا پتریدفیتها(دم اسبیان، خزه و سرخس) را بخورد. این گیاهان برگ صاف در مناطق مرطوب رشد می کنند که ساروپودها نمی توانستند به آنجا راه یابند. اما احتمالا ساروپودها روی زمین سخت می ایستاده و در این مناطق مرطوب چرا می کردند.
● تغذیه:
مامینکیزاروس گیاهخوار بود و برای بقای خود در هر روز مقادیر بسیار زیادی گیاه می خورد. این دایناسور همه برگها را بدون جویدن می بلعید و احتمالا سنگهای معده را هم می بلعیده(سنگهایی که در معده اش باقی می ماند) تا به هضم مواد گیاهی کمک کند. مامینکیزاروس دندانهایی کند داشت که برای جویدن و خردکردن برگهای درختان مفید بودند.
احتمالا غذای اصلی مامینکیزاروس کاج بوده است که در زمان زیست ساروپودهای بزرگ، فراوانترین گیاه بود. منبع غذایی ثانویه شامل گینگکاس، دانه های سرخس، سیکادها، علف، سرخس، خزه و دم اسبیان بوده است.
● رفتار:
مامینکیزاروس ها به صورت گله ای زندگی می کردند و هنگامی که غذای محل زیستشان تمام می شد مهاجرت می کردند. احتمالا مامینکیزاروس مثل ساروپودهای دیگر تخم گذار بوده است. تخمهای یافت شده ساروپودها دارای الگوی خطی بوده اند و در لانه قرار نداشتند. احتمالا هنگامی که جانور در حال حرکت بوده، تخم می گذاشته است. اعتقاد بر این است که ساروپودها از تخمهایشان مراقبت نمی کرده اند. طول عمر ساروپودها ۱۰۰سال بوده است.
● هوش:
تصور می شد که ساروپودها(مثل دیپلودوکوس، براکیوزاروس و آپاتوزاروس) و استگوزاروس مغز ثانویه ای داشته اند. امروزه دیرینه شناسان معتقدندچیزی که آنها آن را مغز ثانویه می پنداشتند در واقع بزرگ شدگی طناب عصبی در منطقه ران بوده است. این بزرگ شدگی از مغز کوچک جانور بزرگتر بود.
مامینکیزاروس نوعی ساروپود بود که هوش آنها(یا EQ که از روی نسبت مغز به وزن بدن اندازه گیری می شود)در بین دایناسورها در کمترین حد بود.
● تحرک:
مامینکیزاروس، خیلی آهسته روی چهار پای ستون مانند راه می رفت(از روی فسیل ردپا، طول پاهای آن و وزن تقریبی اش مشخص شده است).
● زمان زیست:
مامینکیزاروس، در دوره ژوراسیک پسین، از ۱۴۵- ۱۵۶ میلیون سال قبل می زیست. ژوراسیک پسین، دوره ای بود که زمین بسیار گرم و سطح آب دریاها بالا بود و هیچ یخ قطبی وجود نداشت. به علاوه ژوراسیک پسین زمان حکمفرمایی ساروپودهای غول پیکر(دایناسورهای گردن دراز) بر روی زمین بود. این دایناسورهای غول پیکر شامل کامارازاروس، آپاتوزاروس، دیپلودوکوس و براکیوزاروس می باشند. علاوه براین دایناسورها، استگوزاروس، توجیانوگوزاروس، آلوزاروس، سوپرزاروس، کوئلوروزاروس و بسیاری دایناسورهای دیگر هم در این دوره می زیستند.
● فسیلها:
مامینکیزاروس، در سال ۱۹۵۴، توسط دیرینه شناسی چینی، به نام چونگ چین یانگ، نامگذاری شد. فسیلهای این جانور در چین کشف شده اند.
● طبقه بندی:
مامینکیزاروس متعلق است به:
• قلمرو(جانوران)
• شاخه مهره داران(دارای طناب عصبی پشتی هستند كه در مغز خاتمه می یابد)
• رده آركوزاریا(دیاپسیدها با دندانهای سرپیچی و غیره)
• راسته ساریچیا- دایناسورهای جهنده.
• زیرراسته ساروپودا- گیاهخواران بسیار بزرگ و چهارپا که دمی بلند و سری کوچک داشتند.
• خانواده دیپلودوسیدا یا كاماراسیدا- پاهای این دایناسور شبیه به دیپلودوسیدا بود اما جمجمه آن بسیار شبیه به کاماراساریدا بود.
• جنس مامینکیزاروس.
• گونه نوعی این جنس كانستراكتوس است. سایر گونه های مامینکیزاروس کانگ شوینسیس، هوکوننسیس، جینگیان جنسیس و سینوکانادوروم می باشد.
منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور
