آموزش پرورش و فن آوری

▪بررسی تاثیرات تحولات اقتصادی و صنعتی بر بنیان های فرهنگی ژاپن
سرآغاز گفتار نام خداست/ که رحمتگر و مهربان خلق راست
فرستاد قرآنِ خود، کردگار/ که ربی حکیم است و پراقتدار
که در خلقت آسمان و زمین/ بسی آیه هاست بر مؤمنین
● بسیاری از جوامع، از آن بیم دارند که نتوانند آموزش و پرورش خود را با نیازهای روز جامعه، همگام کنند و از دیگر جوامع، عقب بمانند. به همین دلیل در بسیاری از کشورها در بخش آموزش و پروش، برنامه های ملی و بنیادی در زمینه دسترسی به فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی از سوی دولت پیش بینی و به اجرا گذاشته شده است.
● کاربرد فناوری در آموزش و پرورش و برنامه های درسی دارای اشکال گوناگونی است و یکی از نگرانیهای امروز متفکران در عصر حاضر این است که بسیاری از نظامهای موجود آموزش و پرورش تنها به یک نوع کاربرد فناوری و آن هم آشکارترین آن، همان وارد ساختن رایانه و تحولات اطلاعاتی و ارتباطی مرتبط با آن در حوزه تعلیم و تربیت پرداخته و از اشکال دیگر آن غفلت کرده اند.
● عصر اطلاعات، موجدِ دورانی نوین در عرصه حیات اجتماعی شده است که از آن با نام جامعه اطلاعاتی یاد می شود. در چنین عرصه ای، پیدایش نظام نوین ارتباطاتِ الکترونیکی، که پهنه آن نظام جهانی است، فرهنگها را دگرگون کرده است و از این منظرِ جهانی شدن، تمدن اطلاعاتی را بنا می کند که اتکای آن به زمین، سرمایه ـ یا مواد خام نیست؛ بلکه بر نیروی خلاقیت بشری و نبوغ و ابتکار اوست.
●برای استفاده مطلوب و موفقیت آمیز از ITC در نظام آموزش و پرورش وجود برخی پیش زمینه ها ضروری است که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- حمایت مالی و معنوی از سوی دولت جهت فراهم کردن زیرساختها و منابع لازم.
۲- تعهد دولت برای در اختیار قرار دادن زمان لازم به وزارت آموزش و پرورش جهت تصمیم گیری درباره خط مشی ها و استراتژیهای مورد نیاز.
۳- ارائه خدمات حمایتی برای تلفیق ITCدر برنامه درسی دانش آموزان و معلمان از هر دو جنبه سخت افزاری و نرم افزاری.
●مهمترین مرحله برای ایجاد نظامی پاسخگو به تحولات فناوری در آموزش و پرورش سازماندهی مجدد برنامه درسی است. برخی معتقدند اثر این فناوریها بر تعلیم و تربیت، اصلاحی و تدریجی است و تنها انتقال برنامه درسی سنتی را کارآمدتر می سازد. برخی دیگر چنین اظهار می دارند که فناوریهای جدید، روشها و اهداف آموزش را به صورت اساسی تغییر می دهند.
بشارت بده ای رسول آشکار/ به اخلاص مردان نیکو شعار
که مأوای آنهاست باغ جنان/ که جویست زیر درختان آن
چو گردند از میوه اش بهره مند/ بدینسان ندای سخن سر دهند
● تحولات شتابان اقتصادی، صنعتی و فناوری نوین در دهه های گذشته تأثیرات شگرفی بر بنیانهای فرهنگی و اجتماعی ژاپن نهاده است. تقاضای روزافزون مردم برای هماهنگی برنامه های آموزش و پرورش با تحولات زمان، ضرورتهای اجتماعی و فرهنگی نوین عصر اطلاعات و ارتباطات، لزوم آمادگیهای لازم متناسب با نیازهای قرن بیست و یکم و تقاضای عمومی برای آموزش و پرورش مادام العمر، موقعیت ژاپن در عرصه بین المللی و تقاضای روزافزون مدارس برای کسب اختیارات بیشتر را ضروری ساخته است.
●در رویکرد تلفیقی به برنامه های درسی، درهای مدرسه به روی جامعه باز می شود و یادگیری به جهان خارج گسترش می یابد. در این شرایط، نقش معلم تغییر می کند و از انتقال دانش به تمرین مهارتهای بهره گیری از دانش، تبدیل می شود. بر اساس یافته های پژوهشی حدود ۷۰ درصد از معلمان بر این باورند که نقش آنها تغییر کرده است.
● افزایش ساعات دروس اختیاری و کاهش محتوای آموزشی و ساعات دروس مختلف برقراری ارتباط اثربخش میان برنامه های آموزشی و درسی مدارس و تحولات زندگی اجتماعی دانش آموزان نقشها و مسؤولیتهای مدارس، مدیران آموزشی و معلمان را تغییر می دهد. ساعات دروس اختیاری در واقع برنامه تکمیلی فرصت یادگیری تلفیقی است که بیشتر با تأکید بر شوق انگیز ساختن مدرسه و توجه به رغبتها و علایق دانش آموزان طراحی شده است.
● تجربه ژاپن در تأکید بر رویکرد تلفیقی در اصلاح برنامه های درسی ملی از جنبه های مختلف می تواند برای برنامه ریزان آموزشی و درسی ایران آموزنده باشد. طراحی روش بهره گیری از رویکرد تلفیقی در برنامه ریزی درسی متناسب با نیازها، آسیبها و تواناییهای ملی، درک همه جانبه از تنوع روشهای برنامه ریزی تلفیقی و برنامه آموزش تلفیقی، اجرای آزمایشی، مدل طراحی شده نزدیک به یک دهه تا اجرای سراسر آن از همه مدارس از جمله راهبردهایی هستند که مدیران و برنامه ریزان آموزشی و درسی ایران می توانند آنها را مورد توجه قرار دهند.
● روش شناسی اصلاحات برنامه های آموزشی و درسی ژاپن و رویکردهایی که این اصلاحات با بهره گیری از آنها طراحی و اجرا می شود، تجربه مؤثری برای ایران در نحوه بازنگری و بازسازی برنامه های درسی دوره های مختلف است. به علاوه به ما می آموزد که چگونه به مدیران و برنامه ریزان آموزش و پرورش کشور کمک کنیم تا این دستگاه بزرگ و مؤثر را به سمت علمی شدن سوق دهند.
سرآغاز گفتار نام خداست/ که رحمتگر و مهربان خلق راست
نباشد جز الله پروردگار/ که حی است و قیوم آن کردگار
خدایی که بر حق و راه صواب/ بسویت فرستاد قرآن کتاب
● ما در دنیایی زندگی می کنیم که در حال تغییر شتابان است. رشد سریع اطلاعات، ما را بر آن می دارد که محیطهای یادگیری را به گونه ای سازماندهی کنیم که دانش آموزان را برای رویارویی چالشهای آینده آماده کنند. دانش آموزان در این محیطها باید یاد بگیرند که چگونه از فناوری اطلاعات استفاده کنند، لذا تمرکز ما باید بر ساختار کلاس درس باشد.
● آنچه بدان نیازمندیم تغییر فرهنگ در نظام تربیت معلم است، به نحوی که فناوری عامل تغییر ارتباطات معلم و دانش آموز و یادگیرنده و دانش در نظر گرفته شود. با آنکه ایجاد تغییر، کار دشواری است لیکن اجتناب ناپذیر است. اگر برنامه های تربیت معلم را در خدمت نیازهای مدارس بدانیم، نمی توان از این تغییرات صرف نظر کرد یا آن را به تأخیر انداخت.
● آنچه در جامعه اطلاعاتی به ویژه در بخش آموزش و پرورش مورد تأکید است صرف سرمایه گذاری و کاربرد سخت افزاری و ابزارگونه فناوریهای اطلاعاتی ـ ارتباطی و استفاده از آن جهت انبار کردن اطلاعات نیست، بلکه مسأله اساسی به کارگیری این فناوریها در آموزش و پرورش و توانمندسازی دانش آموزان در برگزیدن اطلاعات مورد نیاز برای رسیدن به مرحله خودمداری و ساختار به خدمت گرفتن فناوریهای اطلاعتی ـ ارتباطی است.
● با تحولاتی که در دهه اخیر در زمینه اطلاعات پدید آمده است آموزش نیز ضرورتاً بایستی از شکل سنتی و دیرینه خود خارج گردد. به طوری که امروزه بسیاری از متخصصین به آموزش به عنوان یک صنعت نگاه می کنند و در این سیر تحولات از آموزش مدرن به عنوان صنعت آموزش مدرن یاد می کنند.
● آخرین قسمت از سری برنامه های عصر آموختن را تقدیم حضور شما بینندگان عزیز کردیم. من و تمامی همکارانم امیدواریم توانسته باشیم مباحث مفیدی در حیطه آموزش و پرورش تقدیمتان کنیم.

منبع : واحد مرکزی خبر