غول خفته آرام آرام بیدار می شود

بی شک لیگ برتر انگلیس ثروتمندترین لیگ فوتبال در سراسر دنیاست؛ کافی است نگاهی به آمار ببینندگان تلویزیونی، اسپانسرها، تبلیغات، دستمزد بازیکنان و قیمت بلیت مسابقات بیاندازید تا متوجه رشد روز افزون سود حاصل از این لیگ شوید.
این عوامل تأثیری مستقیم بر لیگ، باشگاه ها و هواداران دارد اما این همه داستان نیست. اقتصاد بریتانیا که بیش از هر چیز مبتنی بر فاینانس و بنگاه های املاک بود( که اتفاقا این دو بخش در سطح جهانی با بیشترین رکود روبه رو بوده اند)، با بحران جدیدی دست به گریبان است. این موضوع بیش از هر چیز تماشاگران را تحت تأثیر قرار می دهد چراکه درآمد آنها به دلیل کاهش ارزش پوند انگلیس و بالا رفتن نرخ واردات پایین آمده؛ به این مسائل تورم، نرخ صعودی بازپرداخت وام و بالا رفتن درصد بیکاری را هم اضافه کنید.
اما عوامل تهدید کننده اقتصاد انگلیس که پنجمین کشور ثروتمند دنیاست تأثیری بر فوتبال و لیگ برتر خواهد داشت به نظر می رسد هه چیز بستگی به موارد زیر خواهد داشت:
▪ موفقیت های اخیر:
جوایز نقدی حاصل از قهرمانی ها و خصوصا آنچه از لیگ قهرمانان امسال به جیب سران باشگاه های جزیره سرازیر شد، مورد استقبال تیم های لیگ برتری قرار گرفته اما واقعیت این است که قهرمانی، چنان درآمدی را در بازارهای تجاری نصیب باشگاه می کند که جوایز نقدی دیگر چندان به چشم نمی آیند.
▪ حقوق تجاری:
فروش پیراهن و کالاهای ورزشی در کنار قراردادهای پر سود اسپانسرشیپ و حق پخش رادیو و تلویزیونی مسابقات مشخص خواهد کرد کدام تیم ها قادرند بازار را در دست بگیرند. حضور در بازار تجارت جهانی می تواند یک باشگاه را از رکود اقتصادی داخلی نجات دهد.
▪ نوع مالکیت:
از ثروتمندان روسی گرفته تا مالکان کاملاً ورزشی و موفق داخلی، همه در حال سرمایه گذاری اند. تنها تفاوت در مقدار پولی است که قادرند به باشگاه تزریق کنند اما همه خوب می دانند که هیچ تضمینی برای برگشت سرمایه وجود ندارد. علاوه بر این، موفقیت بلند مدت باشگاه( وشاید کوتاه مدت) کاملاً بستگی به رابطه مالک با اعضای باشگاه دارد. شاید بهترین نمونه از این دست باشگاه لیورپول باشد. سال گذشته دیدید که رابطه نه چندان خوب مالکان امریکایی لیورپول یعنی تام هیکس و جورج ژیلت با یکدیگر چگونه به نمایش ضعیف سرخ پوشان در میدان مسابقه ختم شد.
▪ ظرفیت استادیوم ها:
بیش از ۶۰ هزار هوادار عضو باشگاه که از قبل بلیت های خود را در دست دارند و هواداران زیادی که روز مسابقه بلیت خود را تهیه می کنند قادرند سودی سرشار را نصیب منچستر یونایتد و آرسنال کنند. درآمد توپچی های لندن در نخستین فصل بازی در ورزشگاه امارات بیش از ۱۸۰ میلیون دلار افزایش داشت. لیورپولی ها برای این که از قافله عقب نمانند در حال ساخت ورزشگاهی بزرگترند. استادیوم های نیوکاسل، ساندرلند و منچستر سیتی حدود ۵۰ هزار نفر گنجایش دارند؛ و چلسی، اورتون و تاتنهام آرزو دارند هر چه زودتر از ورزشگاه ۴۰ هزار نفری خود به جایی بزرگتر نقل مکان کنند، هرچند که این باشگاه ها تحت فشارند که ورزشگاه های کنونی خود را دوباره بازسازی کنند. و حال سؤال اینجاست: آیا هواداران قادرند فصل بعد هم تمام بلیت های تیم محبوب خود را خریداری کنند به نظر می رسد باشگاه های لیگ برتر باید طیف وسیعی از شرایط را به نفع خود تغییر دهند.
▪ باشگاه های مردمی:
ویگان، بلکبرن و میدلزبورو بیش از هر چیز بر حمایت هواداران محلی خود متکی اند. اتفاقا هر سه این تیم ها به لحاظ تعداد حضور هواداران در ورزشگاه در انتهای جدول جای گرفته اند. در واقع فصل قبل به طور متوسط تنها ۷۵ درصد ظرفیت ورزشگاه پر می شد. تازه این در شرایطی بود که بریتانیا با بحران اقتصادی روبه رو نبود. مطمئناً با کاهش نسبی درآمد افراد، به تعداد هوادارانی که ترجیح می دهند بازی را از تلویزیون تماشا کنند اضافه می شود و بازهم قابل پیش بینی است که از تعداد هواداران تیم رقیب هم کاسته خواهد شد. بی شک آنها هم ترجیح می دهند در تورم کنونی پول کمتری برای سوخت اتومبیلشان بپردازند.
▪ غول های بدهکار:
منچستر یونایتد و لیورپول متعلق به امریکایی هایی هستند که بیش از هر چیز به خاطر بدهی های سنگینشان معروفند. چندی پیش اعلام شد منچستر بیش از۳/۱ میلیارد دلار به موسسات مالی بدهکار است و البته لیورپول هم چیزی در حدود ۷۰۰ میلیون دلار.
▪ غریبه های بی خیال:
مالکان چلسی و منچستر سیتی که گفته می شود به ترتیب ۲۲ و ۶/۳ میلیارد دلار ارزش دارند، همچنان به پرداخت مبالغ بالا برای خرید بازیکنان مورد نظرشان ادامه می دهند و هیچ ابایی از خرج کردن ندارند اما باید واقعیتی تلخ را برای هواداران چلسی فاش کنیم: حسابرسی مالی سال گذشته باشگاه نشان داد اگر رومن آبراموریچ تصمیم به ترک استمفورد بریج بگیرد، چیزی در حدود ۱۸ ماه طول خواهد کشید تا بدهی۱/۱ میلیارد دلاری که او روی دست باشگاه گذاشته صاف شود.
اگر طبق این پیش بینی ها، هواداران تمایل کمتری برای حضور در ورزشگاه ها نشان دهند، احتمالاً نخستین سیاست سران باشگاه های لیگ برتری کاهش قیمت بلیت ها خواهد بود.
اما در این میان نقش هواداران چه خواهد بود آنها چه انتخاب هایی پیش رو دارند بی شک تماشای مسابقات از تلویزیون بهترین گزینه است که اثری مستقیم بر منافع و درآمدهای باشگاه خواهد داشت. و البته در بلند مدت روی تماشاگران در سراسر دنیا تأثیر خواهد داشت. آیا کشورهای آسیایی که یکی از منابع اصلی درآمد هستند حاضرند پولی بابت حق پخش مسابقاتی بپردازند که در استادیوم های خالی برگزار می شود
آیا در آن صورت لیگ برتر قادر خواهد بود با سایر لیگ های اروپایی رقابت کند
اصلی ترین رقیب لیگ فوتبال جزیره، لالیگای اسپانیاست که به خاطر دستمزدهای پایین تر و البته بلیت های ارزان تر کمتر از فوتبال انگلیس از بحران ها ضربه می خورد. به این فاکتورها هیجان و زیبایی فوتبال اسپانیا را هم اضافه کنید. به نظر می رسد دوران حکومت لیگ برتر بر بازار نقل و انتقالات به پایان خود نزدیک می شود.
به هر حال لیگ برتر به اندازه کافی قدرت دارد و می توان آینده ای برای این لیگ پیش بینی کرد. دستمزد مجموع بازیکنان این لیگ بیش از ۹/۱ میلیارد دلار است که می تواند خیلی از نقاط ضعف احتمالی و کاهش درآمدها را پوشش دهد. در مجموع باید گفت ۶۳ درصد از حجم معاملات باشگاه های انگلیسی در بازار نقل و انتقالات و دستمزد بازیکنان هزینه می شود البته در اسپانیا و ایتالیا این رقم ۶۲ درصد است. پس طبیعی است که کاهش درآمد مستقیما به کاهش توان پرداخت منجر می شود. با این اوصاف باشگاه های انگلیسی باید فکری به حال خود کنند چرا که در غیر این صورت بدهی ۵ میلیارد دلاری آنها روز به روز رنگ و بوی خطرناک تری به خود خواهد گرفت.

فاطمه حلاجی

منبع : روزنامه ایران ورزشی