هنوز همه چیز «سرخ و سیاه» است

«سرخ و سیاه» اثر جاودانه «استاندال» و یکی از پایه‌های ادبیات کلاسیک فرانسه و جهان تا چند روز دیگر با ترجمه مهدی سحابی راهی بازار کتاب می‌شود. این کتاب پیش از این یک‌بار توسط «عبدالله توکل» به فارسی برگردانده شده بود و حالا بعد از ۴۰ سال مجددا با ترجمه جدیدی منتشر می‌شود. «سرخ و سیاه» نخستین رمان مطرح استاندال است که در آن استاندال در نهایت مهارت دنیای اجتماعی حقیقی اطراف خود را به تصویر می‌کشد و به واسطه همین رمان است که واژه «واقعیت استاندالی» پس از او شکل می‌گیرد. مهدی سحابی این رمان را یکی از نخستین رمان‌های نمونه‌ای ادبیات مدرن می‌داند.
او معتقد است مولفه‌هایی که به طور جداگانه در رمان‌های پیش و پس از استاندال می‌بینیم، در این اثر همگی یک جا به چشم می‌خورد. سحابی می‌گوید «در این رمان اوج واقع‌گرایی را می‌بینیم، واقعیت همان چیزی است که خود استاندال تلاش کرده بدان وفادار بماند و همواره سعی کرده آن را عینا در اثر هنری خود بیاورد، اما هر چه باشد این اثر ساخته و پرداخته ذهن انسانی است و نمی‌تواند عین واقعیت باشد پس به نوعی «جعل واقعیت» است. «مستند» بودن نیز یکی دیگر از خصوصیات این رمان است، داستانی که بر پایه رویدادهای واقعی و حوادثی روایت می‌شود که نقل‌شان عینا در روزنامه‌ها آمده است، هر چند خود استاندال اعتقاد داشته داستان کاملا مستند است، اما می‌توان آن را به خاطر تغییر نام شخصیت‌ها و دخل و تصرفات ذهن انسانی «نیمه مستند» دانست.» سحابی استاندال را در کنار فلوبر از رئالیست‌های بزرگ می‌داند، کسی که روایت واقعی را وارد فضای ادبی‌ای کرد که در آن داستان‌های حماسی و تغزلی جایگاه بالایی داشتند. «سرخ و سیاه» در دو بخش روایت می‌شود. بخش اول زندگی ژولین، قهرمان داستان، را در روستا پیگیری می‌کند و بخش دوم با آمدن او به پاریس شکل می‌گیرد. ژولین در انتخاب بین حرفه نظامی‌گری و کشیش بودن مردد است.
استاندال با انتخاب این دو حرفه هم نقبی به حوادث انقلاب ۱۸۳۰ می‌زند و هم به درگیری‌های دو فرقه مذهبی ژزوئیت‌ها و ژانسئیست می‌پردازد و با روبه‌روی هم قرار دادن پاریس و شهرستان‌ها به درگیری‌های اجتماعی رایج آن زمان اشاره می‌کند. «هانری بیل» که با نام مستعار استاندال (استاندال نام شهری در کشور آلمان است و زادگاه موسس باستان‌شناسی مدرن، یوهان یوآخیم وینکلمان، که هانری بیل این‌گونه به او ادای دین کرده است) قلم می‌زده از نویسندگان قرن هجده و نوزده فرانسه و یکی از پیشگامان رئالیسم فرانسه است. «صومعه پارم» و «راهبه دیرکاسترو» از دیگر آثار استاندال هستند که پیش از این به فارسی برگردان شده‌اند. مهدی سحابی از مطرح‌ترین مترجمان زبان فرانسه به فارسی است که ترجمه‌ای از کتاب سترگ مارسل پروست انجام داده است.
«مادام بوواری»، «تربیت احساسات» (گوستاو فلوبر)، «مرگ قسطی»، «دسته‌ دلقک‌ها» (لوئی فردینان سلین)، «تقسیم» (پیرو کیارا) و «بارون درخت‌نشین» (ایتالو کالوینو) از جمله آثاری هستند که سحابی آنها را به فارسی ترجمه کرده است. مهدی سحابی متولد ۱۳۲۳ در شهر قزوین است و در کنار کار ترجمه به داستان‌نویسی، نقاشی و ساختن مجسمه نیز می‌پردازد.

سمیرا قرایی

منبع : روزنامه کارگزاران