افسردگی پس از زایمان

● افسردگی پس از زایمان چیست و به چه علت بوجود می آید؟
تحریك احساسات بعد از زایمان تا حدی طبیعی است و انتظار میرود كه رخ دهد. بسیاری از مادران پس از زایمان دچار احساس تشویش می شوند.
● گرفتگی خلق پس از زایمان (Baby Blues)
حداقل ۶۰ تا ۸۰ درصد مادران پس از زایمان دچار گرفتگی خلق " "Baby Blues می شوند كه نوعی افسردگی خفیف است و چند روز تا یك هفته پس از زایمان ادامه می یابد ولی هیچگاه بیش از ۲ هفته طول نمی كشد. مادرانی كه دچار این ناراحتی می شوند ممكن است زیاد گریه كنند و مضطرب و تحریك شده به نظر برسند و یا حتی قادر به خوابیدن نباشند. اكثراً پس از كمی استراحت و هنگامیكه اطرافیان آنها را در نگهداری از نوزاد یاری دهند و یا حتی پس از یك گریۀ طولانی متعاقب استرس و هیجان زایمان، احساس بهتری خواهند داشت.
● افسردگی پس از زایمان
اگر ناراحتی و تنگی خلق پس از حدود ۲ هفته بر طرف نشود ممكن است علت آن افسردگی بعد از زایمان باشد. ۱۰ تا ۲۰ درصد از مادران پس از زایمان دچار تابلوی كامل بالینی افسردگی می شوند كه ممكن است از ۲ هفته تا یكسال به طول بیانجامد. در رابطه با علت این اختلال هنوز كارشناسان به یك نظریه قطعی نرسیده اند اما جملگی بر این امر كه مجموعه ای عوامل هورمونی، بیوشیمیایی، محیطی، روانشناسی و ژنتیك در ایجاد آن دخالت دارد متفق القولند. اُفت سطح هورمون ها بلافاصله پس از زایمان نیز ممكن است تا حدی بر این امر مؤثر باشد.
احساس شعف از تولد نوزاد خیلی سریع از بین می رود و جای خود را به مسئولیتـهای متـعددی می دهد كه بر عهدۀ والدین است. مراقبت از نوزاد در عین حال كه موجب خرسندی است، ممكن است فشار زیادی بر آنهایی كه بخصوص برای اولین بار مادر شده اند، وارد آورد.
● آیا من در معرض ابتلا به افسردگی پس از زایمان هستم؟
بعضی از خانم ها بیشتر از سایرین در معرض این اختلال هستند. شما نیز در صورتیكه واجد شرایط زیر باشید در این دسته قرار دارید:
▪ سابقۀ ابتلا به افسردگی یا سایر اختلالات روانی در خود فرد یا افراد خانواده و یا بروز حملات اضطراب در دوران بارداری.
▪ بارداری بدون برنامه ریزی قبلی.
▪ عدم حمایت همسر.
▪ وجود مشكلات زناشویی.
▪ وجود مشكلات مالی.
▪ بروز تغییر جدی در زندگی همزمان با تولد نوزاد نظیر نقل مكان یا از دست دادن شغل.
▪ سابقۀ وجود سندرم پیش از قاعدگی شدید.
▪ وجود عوارض مامائی.
▪ سابقۀ مشكلات شدید دراوان كودكی نظیر تجاوز جنسی یا از هم پاشیدگی خانواده.
با این حال به خاطر داشته باشید كه صرف وجود این عوامل دلیل بروز افسردگی پس از زایمان نیست. بسیاری از خانم ها كه دارای چندین عامل خطرزا هستند هرگز دچار افسردگی نمی شوند و بالعكس افرادی نیز با یك یا دو عامل خطرزا و یا حتی بدون هیچ گونه عامل خطرزا به افسردگی شدید مبتلا می شوند.
● چگونه می توانم بفهمم كه دچار افسردگی پس از زایمان شده ام؟
پزشك شما بهتر از هر فرد دیگر تشخیص خواهد داد كه شما دچار این اختلال شده اید یا خیر. خودتان نیز ممكن است متوجه علائمی بشوید كه عبارتند از:
▪ بی خوابی
▪ تمایل به گریه یا اندوه شدید كه تمام روز ادامه داشته باشد
▪ كاهش علاقه نسبت به انجام بسیاری از فعالیت ها
▪ اشكال در تمركز حواس
▪ تغییر اشتها
▪ اضطراب
▪ اختلالات خلق و تحریك پذیری
▪ احساس گناه شدید
▪ حملات پانیك (علائم آن عبارتند از افزایش تعداد ضربانات قلب، سرگیجه، منگی، احساس وقوع یك اتفاق ناگوار)
▪ افكار خودكشی
مهم است كه تفاوت بین تغییرات طبیعی احساسات بدنبال تولد نوزاد را با حالاتی كه نیاز به درمان و حمایت های بعدی دارد، بدانید. این تنها احساس شما نیست كه نشان می دهد اشكالی وجود دارد بلكه شدت و تعداد دفعات آن احساس و مدتی كه طول می كشد بسیار حائز اهمیت است. به عبارت دیگر بسیاری از مادران جدید در طول ماه های اول پس از تولد نوزاد احساس اندوه و اضطراب دارند. ولی اگر شما تمام روز در حال گریه كردن هستید و این حالت چند روز متوالی طول می كشد و نیز دچار حملات پانیك می شوید، حتماً باید به پزشك مراجعه كنید.
● در صـورتیـكه قبلاً دچار افسـردگی پس از زایمان شده اید، چگونه می توانید از وقوع مجدد آن پیشگیری كنید؟
آیا قبلاً دچار افسردگی پس از زایمان شده اید؟ در این صورت شانس ابتلا شما در هر بار بارداری ۵۰–۵۰ است بنابراین بهتر است خود را برای این احتمـال آماده سـازید. آمادگی به شما قدرت می بخشد وضعیت را بهتر كنترل كنید و احتمال عود را نیز كاهش داده در صورت بروز علائم، از شدت آنها می كاهد.
بر طبق نظریۀ Karen Kleiman كه مؤسس و مدیر "مركز استرس های پس از زایمان" در آمریكاست، شما می توانید در دوران بارداری اقدامات مهمی انجام دهید تا احتمال بروز این بیماری را با شدت قبل كاهش دهید:
با تمام پزشكان و دست اندكارانی كه در دفعۀ قبل به شما كمك كردند تماس بگیرید. این افراد ممكن است شامل پزشك شخصی شما، درمانگر شما و یا روانپزشك شما باشند. موضوع را با آنها در میان بگذارید و راه حلی را برگزینید كه مورد موافقت همه باشد. اگر افسردگی شما با دارو كاملاً درمان شده است می توانید بلافاصله بعد از زایمان از همان داروها استفاده كنید. نشان داده شده است كه این عمل احتمال عود را به نحو شگرفی كاهش می دهد. بعضی از خانم ها ترجیح می دهند كه صبر كنند و احساسات خود را بسنجند و فقط در صورت بروز علائم دارو مصرف كنند. با این حال زمانی كه علائم بروز می كنند هر چه مدت زمان احساس بد بیشتر باشد درمان بیماری سخت تر خواهد بود.
با همسر خود در رابطه با مشكل خود صحبت كنید. آنچه را كه دفعه قبل باعث كمك به شما شده است و نیز آنچه را كه به شما كمك نكرده است با او در میان بگذارید. یك برنامۀ حمایتی ایجاد كنید. چه كسی باید به شما كمك كند؟ مادر؟ مادر شوهر؟ پرستار بچه؟ سایر دوستان یا اعضای خانواده؟
از بروز هر گونه خستگی یا استرس بپرهیزید. استراحت كافی، غذای مناسب و ورزش را فراموش نكنید.
برای فعالیت های خود محدودیتی قائل شوید. از كار بیش از حد بپرهیزید، چه در دوران بارداری و چه پس از زایمان. فعالیت بیش از حد شما را خسته می كند و احتمال بروز افسردگی را افزایش میدهد.

منبع : نی نی سایت