وحدت کلمه نخبگان در مسائل اصولی

بسط استنباط‌های مشترک از مفاهیم بنیادین در بین نخبگان فرایند پیچیده ای است که در نهایت معطوف به کارآمدی نظامهای سیاسی است. در واقع اجماع نخبگان در مسائل اصولی و فروکاهیدن تعارضات فلسفی به اختلاف نظر در روشها و سیاستها به تدابیر عقلایی برای اداره کشور در یک فضای سیاسی امن می انجامد. هر چند بحث درباره چگونگی فرایند پیچیده تجمیع نظر نخبگان حول مسائل بنیادین، مجالی فراخ تر از این وجیزه می طلبد اماسعی راقم این سطور به قدر بضاعت بر این است تا با ابتناء تحلیلی بر تاکید و التفات مقام معظم رهبری بر “ضرورت و حدت کلمه نخبگان” به یکی از مسائل مبتلا به کشور در این رابطه بپردازد.
فهم نظام های سیاسی از کارآمدی و مسیرهای ممکن برای افزایش کیفیت مادی و معنوی زندگی شهروندان مبتنی بر درک مشترک نخبگان و کارشناسان از مفاهیم بنیادین و اصولی، متدولوژی پیشرفت کشور و خدمت به مردم و توافق بر واقعیات علمی برای اداره جامعه است.
نتیجه نبرد سنگین گلادیاتورهای فکری و ابزاری یک جامعه در دانشگاهها و مراکز تولید علم، سوالات و پاسخ هایی است که افقهای جدیدی را فراروی شهروندان و سیاستمداران می گشاید. نقطه پیوند تمام این گسستها و جدالهای فکری، توافق نخبگان بر جدید ترین و کارآمدترین واقعیات علمی برای پیشرفت کشور و اداره هر چه بهتر جامعه است. محصول فکری دانشگاهها در مجامع سیاسی و احزاب لباس سیاست به تن می پوشد و در رسانه ها آهنگ تبلیغ و ترویج به خود می گیرد. در حقیقت آخرین دستاوردهای علمی با فرایند تصریح منافع احزاب، گروههای نفوذ و رسانه ها عجین می شود و سیاستگذاری های عمومی را صیقل می دهد.
در جامعه ایران بخش معتنابهی از بدنه نخبگی بیش از آنکه به واقعیات علمی و لوازم آن تعلق خاطرداشته باشد به شکافهای اجتماعی و توده ای مادون طبقه خود وابسته است.این موضوع باعث شده تا گسستهای فکری درون دانشگاه کمتر تالیف شود و حداقل در عرصه سیاستگذاری قدرمتیقنی از توافق نخبگان حول یک سوال مشترک دور از دسترس باشد. سیاستمداران از بدنه نخبگی گزارشهای متفاوتی را راجع به موضوعات و مسائل یکسان دریافت می کنند و رسانه ها نیز نسبت به داده های علمی توجیه نیستند.در واقع علی رغم وجود سوالهای مشترک بین دولتمردان، جوابهای بعضا متفاوتی از عقبه کارشناسی در دوره های مختلف دریافت می شود.
آقای خاتمی رئیس جمهور سابق کشورمان اخیرا گفته است:” در آخرین دیداری که سه سال پیش با آقای رئیس جمهور داشتم ایشان به من گفتند اولویتها از نظر شما چیست؟... من گفتم نتوانستم یارانه ها را بهینه کنم و عنوان می کنم که موافق تحول اقتصادی و بهینه کردن یارانه ها هستم”
این نشان می دهد حداقل در این موضوع اولویت های اصلی برای روسای دولتهای هفتم، هشتم و نهم یکسان است. اما بدنه نخبگی و کارشناسی تابلوهای متفاوتی به روسای جمهور نشان می دهند که یکی را در اجرای اولویتهای اصلی ناکام می گذارد و دیگری که قصد اجرای قانون را دارد با اما و اگرها و تخریبهای فراوان روبرو می کند.
نتیجه این تشتت آراء در بین نخبگان جدال لفظی و بی سرانجام گلادیاتورهای سیاسی است که نه یارای نبرد فکری و کارشناسی با یکدیگر دارند و نه قادرند مسیر تصریح و تالیف منافع سیاسی را از موضوعات تخصصی تفکیک کنند.
رهبر انقلاب اسلامی در خطبه های نماز جمعه ضمن هشدار درباره این آسیب وحدت کلمه آحاد مردم و نخبگان و مسئولان را از هر چیز دیگر لازمتر و واجب تر دانستند و افزودند: مردم باید احساس آرامش و امنیت سیاسی - روانی کنند اما دشمن سعی می کند با ایجاد التهاب این آرامش را بزداید و متاسفانه برخی در داخل نیز نادانسته این التهابها را افزایش می دهند.ایشان در ادامه تاکید کردند: هر کس حرفی و طرحی درباره آینده کشور و حل مسائلی همچون تورم و گرانی دارد آن‌را بویژه در مجامع تخصصی بیان کند اما این مسائل نباید با تخریب مسئولان و دولت همراه شود.”
وحدت کلمه نخبگان هیچ گاه به معنای وحدت سیاسی نبوده است. رسالت نخبگان معطوف به کارآمدی نظام سیاسی، تولید فکری برای حل مشکلات جامعه است. اما توافق بر مسائل اصولی و در نهایت سازماندهی نخبگان یکی از اصول مهم برای پیشرفت هر کشور محسوب می شود.

صالح اسکندری

منبع : روزنامه رسالت