بودو چیست؟

بودو، یک هنر جنگی است که هدفش صلح و آرامش است. شیوه‌ٔ یک مبارزه و جنگجویی است که اعتقاد دارد، بهترین حمله، خوب دفاع کردن است. کشورها نیز خودشان را به انواع تسلیحات مسلح می‌کنند و یک وزارت دفاع آماده برای خود تشکیل می‌دهند، به‌نحوی که کشورهای متخاصم و جنگ‌طلب حتی فکر سلطه‌جوئی را نیز به سر راه ندهند.
این یک استراتژی و تدبیر جنگی است. این شگردها و تدابیر فنی، همگی از فنون رزمی به شمار می‌آیند. منش و عملکرد بودو در عبارت ژاپنی GOJU، خلاصه می‌شود. این اصول و قوانین را در یک مثال غیر رزمی برای شما شرح می‌دهیم:
هنگامی‌که ۱۳ ساله بودم برای اولیه روز درس جغرافی دیر رسیدم. معلم سرم فریاد کشید و تهدیدم کرد چنانچه بار دیگر دیر بیایم، تنبیه انضباطی سختی خواهم شدا. هیچ‌کس در کلاس فکر نمی‌کرد قادر باشد از این معلم چیزی بیاموزد و یا حتی یک مورد خوشایند از وی ببیند. همان‌طور که روزها سپری شد، ما همگی دریافتیم که به او همچون یک معلم احترام گذاشته و همچون یک انسان، ستایش کنیم و درس جغرافیا را نیز خیلی خوب یاد می‌گیریم.
سال‌ها گذشت، روزی که مشغول تدریس رشته‌ای در انجمن محلی کالج بودم، او را در محوطه‌ٔ بیرون دانشکده ملاقات کردم و هر دو خاطره‌ٔ آن روزها را به یاد آوردیم. من توجه او را به شیوه‌ٔ برخورد خشن و زمختش در اولین جلسه‌ٔ درس معطوف کردم. او لبخندی زد و گفت: ”چنانچه با سختی و دشواری شروع کنی، قادری که همیشه دلپسند و مطلوب شوی؛‌ اما اگر با نرمی و ملاطفت آغاز کنی، تقریباً غیرممکن است که بتوانی سخت و استوار شوی!“
واژه ژاپنی GOJU، به معنای (در میان سایر معانی)، ”سخت ـ نرم“ یا ”خشن ـ ملایم“ است. یک تسلسل فیلسوفانه از سخت به نرم. اساس و پایه‌ی GO سخت)، مقدم است بر JU (نرم). در هنرهای رزمی، ”سخت“ مبین حرکات مستقیم و خطی suri است و ”نرم“، مشخص‌کننده حرکات جانبی و مایل okuri، برای این‌که دریابیم دانش GO، به تفسیر و ترجمه‌ٔ درستی از ju نیازمند است، مجبوریم که به‌شرح این دو ویژگی بپردازیم: متأسفانه عده‌ای از مردم با از قلم انداختن سختی (GO)، مستقیماً به سمت نرمی (JU) پیش می‌روند.
بدتر از آن اینکه هنوز هستند عده‌ی کثیری که هرگز جریان و حرکت سخت را پشت سر نگذاشته‌اند تا زیبایی نرمی را دریابند. شخص تعلیم داده نشده، در هنگام مواجهه یا موقعیت‌های سخت و مصیبت بار و گردنکشی‌ها به هر شکلی که باشد، واکنش و پاسخ خود را فقط به‌سختی (GO) محدود می‌کند. از پرخاشگرانه عکس‌العمل نشان می‌‌دهد. اگر توهین ببیند. توهین می‌کند. هُل داده شود. هل می‌دهد و چنانچه ضربه بخورد متقابلاً ضربه خواهد زد.
شخص متفکر و هوشیار، به ماهیت حمله توجه می‌کند، علت و معلول را تجزیه تحلیل کرده و حرکات متقابل و تلافی جویانه‌‌ٔ خود را به‌گونه‌ای کارآمد که از لحاظ اقتصادی، ممکن و قابل اجراء باشد. طرح‌ریزی می‌نماید. تربیت و تمرین در نرمی JU او را قادر می‌سازد که تمام این‌ها را خیلی سریع انجام دهد.
این هنگامی مهم است که قبل از به‌کار بردن JU درک و فهم درستی از Go داشته باشیم. همیشه نیازی به تجربه کردن سختی نیست. با این حال، آنهائی که سختی (GO) را تجربه کرده‌اند، معمولاً‌ درک عمیق‌تری از نرمی (JU) دارند. آیا هنوز سردرگم هستند؟... اجازه دهید تا با آوردن مثال‌هائی برای شما به فهم این موضوع کمک بیشتری نمایم:
اینها همگی اشکال متفاوتی از اصول و قوانین GOJU می‌باشد: وقتی یک کودک کار اشتباهی انجام می‌دهد، تنبیه می‌شود. (GO) اگر او به انجام دوباره‌ٔ اشتباه خود مبادرت ورزد، به او تذکر داده خواهد شد و او را از تنبیه شدن آگاه می‌سازند، سپس کودک دست نگه می‌دارد (نرمی)، چنانچه نتیجه نگرفتیم، پس باید دوباره به‌سختی بازگردیم.
من می‌دانم که این یک مثال بسیار ساده است که در خیلی وضعیت‌ها به‌درستی عمل نمی‌کند. نکته اینجا است که اساس کار آموزش داده شده بود، در نتیجه کودک، توانست پیشاپیش معنی آن را درک کند. اگر لازم باشد، به عقب برمی‌گردیم تا GOی اساسی (پایه) را به اندازه کافی بفهمیم تا جائی‌که برای JU پویا (پیشرفته)، کافی به‌نظر برسد. بدیهی است که انجام JU بسیار خوشایندتر و مطلوب‌تر از GO است.
مردی یا ضربه‌ٔ مشت، بینی شما را هدف می‌گیرد، آیا شما حمله‌ٔ او را دفع می‌کنید؟ یا صحنه را ترک کرده و دور می‌شوید؟ تفاوت را می‌بینید؟ یکی ثابت و ایستا و دیگری متحرک و پویا، یکی سختی GO، دیگری نرمی JU عدالت خواستن و تلافی کردن GO شکیبایی و پخشش JU.
در یک روز گرم و سوزان تابستانی گرما، سختی است و سرما، نرمی یا آسایش است.
و بالعکس در یک روز سرد و سخت زمستانی، سرما سختی است و گرما نرمی است.
جنگ و نبرد سختی (GO) و مذاکره و صلح نرمی JU است.
سختی ((GO همان غریزه ابتدائی و اساسی انسان، و نرمی JU مشاهده‌ٔ فراسوی لحظات آتی (ضروری) و اثرات عمل و عکس‌العمل و فهمی پویا و مترقی است.

به قلم: سیفو فاجو

منبع : ماهنامه دنیای کاراته