کرنا

سازی است قدیمی و تاریخی که در استان های مختلف ایران به شکل های متفاوت ساخته و اجرا می شود.مهم ترین انواع کرنا در استان های مختلف به قرار زیرند:
ـ کرنای شمال
آن را اخیرا ((درازنای))نام نهاده اند- لوله فاقد سوراخ است و به همین دلیل حصول اصوات مختلف فقط با تغییر فشار هوای نفس آدمی میسر می گردد-در نتیجه تعداد اصوات آن بسیار محدود است.جنس آن از نی است و طول آن زیاد و گاه تا ۳ متر می رسد-بر انتهای تحتانی ساز((کدوی پرورش داده))ی خمیده ای الصاق کرده اند.دهانی آن در واقع استوانه ی کوچکی است که روی لوله محکم شده و یک سوی آن تراش خورده و از همین سو هوا وارد لوله می شود.
ـ کرنای مشهد
جنس لوله ی آن از فلز و در طول لوله-بر زمینه ی عقاید مذهبی سازندگان ساز سه عدد((قپه))ی تزئینی ساخته شده است.فاقد سوراخ و ((سرساز))است.
دهانی آن در کرنای ساخت محل بسیار ساده ساخته شده و نواختن آن را بسیار مشکل می کند.
ـ کرنای فارس
به مقیاسی بزرگ تر عینا شبیه به سرنای دزفولی و بختیاری است و به همان تعداد سرنا(۶ تا ۷)-روی لوله را سوراخ کرده اند.جنس آن-نیمه ی بالائی از چوب است که سوراخ ها در این نیمه قرار گرفته و نیمه ی دیگر-که با سرعت بیشتری گشاده می شود-از فلز است.
کرنای فارس جدیدا به دو اندازه ی مختلف ساخته شده وسازی دوزبانه است.کرنا در تمام انواع خود محلی است.
ـ کرمیل_نوعی ساز فلزی
و بسیار قدیمی متعلق به دوره های قبل از اسلام بوده-قرون اخیر متروک مانده است.از آنجا که نوع ملی آن-تا قبل از جشن های دوهزارو پانصد ساله-اساسا وجود نداشته و در دسترس نبوده است
http://sazha.blogfa.com/

منبع : مطالب ارسال شده