وقتی بچه‌ها سئوال جنسی میپرسند

بیشتر پدر و مادرها از جواب دادن به سئوالهای جنسی بچهها طفره میروند در حالی كه پاسخگویی به این سئوالها یكی از مسئولیتهای مهم آنهاست.
پاسخ به این پرسشها به اطلاعات كافی و صحیح نیاز دارد، بهخصوص اگر این سوالات در مورد جنسیت و مسائل جنسی باشد، اكثر پدر مادرها از جواب دادن به این جور سوالات كه از طرف بچهها مطرح میشود طفره میروند در حالی كه این مسئله یكی از مهمترین مسئولیتهایی است كه بهعهده والدین است. اگر والدین به این سوالات جواب ندهند،كودك پاسخ خود را در جایی دیگر جستجو میكند كه ممكن است پاسخ صحیحی دریافت نكرده و یا حتی مقدمات سوءرفتار با كودك هم فراهم شود.
شاید تعجب كنید كه حتی مطلعترین و با اعتمادبهنفسترین والدین از طرح مسائل جنسی با فرزندان راحت نبوده و به عبارتی كار به اینجا كه میرسد دهانشان قفل میشود! اما چاره ای نیست و اصلا نباید این موضوع را سربسته نگهداشت و یا آنرا به سایرین واگذار كرد. اگر بتوانید همزمان با رشد و تكامل ذهنی كودك به این جور سوالات او پاسخ دهید، احساسات سالمی را در مورد جنسیت در ذهن او پرورش میدهید
● وقتی ماجرا آغاز میشود
شاید این سوال در ذهن ما مطرح شود كه بچهها از چه وقت در مورد جنسیت خود كنجكاوی نشان میدهند؟ باید گفت كودكان بعنوان یك انسان هم حس كنجكاوی دارند و هم جنسیت آنها از همان اول مشخص است. شاید باور این مسئله برای والدین سخت باشد اما باید گفت شیرخواران هم در مورد بدن خود كنجكاوی نشان میدهند و این مسئله كاملا طبیعی است و نشاندهنده سلامت ذهنی آنهاست. كودكان در سن نوپایی (حدود ۱ تا ۳ سالگی) خودشان را لمس میكنند، بهخصوص این اتفاق وقتی رخ میدهد كه برهنه باشند، مثلا وقتی در حمام هستند و یا پوشك آنها عوض میشود، سعی میكنند تمام اعضا و اندامهای بدن خودشان را لمس كنند.
در این مرحله تكاملی بچهها به هیچ وجه شرم و حیا ندارند و نمیدانند كه لمس آلتتناسلی و یا كنجكاوی در مورد آن در مقابل دیگران كار صحیحی نیست. در اصل واكنش و عكسالعمل والدین است كه به بچهها میفهماند آیا كار آنها قابل قبول است یا خیر.
در سن نوپایی نباید كودك را از كنجكاوی در مورد بدن خود منع كرده و یا به دلیل اینكار او را دعوا كنیم. بعضی از والدین از اینكار بچهها چشمپوشی كرده و طوری وانمود میكنند كه گویی مسئله را نمیبینند، بعضی دیگر هم واكنش نشان میدهند.
به هر حال والدین باید اجازه دهند كودك با قسمتهای مختلف بدن خود آشنا شود اما طوری برخورد كنند كه او كمكم متوجه شود. مسئله ناحیه تناسلی كاملا خصوصی است و نباید در حضور دیگران مطرح شود. البته والدین باید به یك نكته توجه كنند و آن مسئله خودتحریكی است. اگر كودك تمایل زیادی به آلتتناسلی خود نشان میدهد و یا حالات روحی خاصی در او حس میشود باید در مورد این مسئله نگران شد و بررسی كرد، مثلا كودكانی كه قربانی سوءرفتار جنسی هستند گاهی تمایل زیادی به خود تحریكی از خود نشان میدهند.
● اسامی خاص یا رمزی
سوال دیگری كه مطرح میشود آن است كه آیا در مورد كودكان انتخاب نامی غیر از نام اصلی آلتتناسلی كار صحیحی است یا خیر؟ باید گفت كه گفتن نام آناتومیكی ناحیه تناسلی مشكلساز نیست و میتوان از نام <آلت> برای پسران و <مهبل> برای دختران استفاده كرد. به این ترتیب كودك بدون ناراحتی و فشار در مورد آن با والدین صحبت میكند اما باز هم تاكید میكنیم بهتر است به كودكان تاكید شود، صحبت در مورد این ناحیه باید فقط با والدین صورت بگیرد و نباید در حضور هیچ كس بجز پدرومادر مطرح شود. به او بگوئید هر سوالی در این زمینه داشته باشد شما با كمال میل به آن پاسخ میدهید و حتما اطلاعاتتان را در این زمینه بیشتر كنید.
● بچه از كجا میآید؟
اگر فرزند بسیار كمسن و سال شما پرسید مامان بچه از كجا میآید، میدانید باید چه پاسخی بدهید؟ پاسخ این سوال به سن كودك بستگی دارد اما وقتی خیلی كم سن و سال است باید بگویید بچه از یك تخم در شكم مادر بوجود میآید و رشد میكند،آن وقت شكمتان را به او نشان دهید و بگوئید بچه در اینجا در یك محل خاص بزرگ میشود و بعد از شكم مادرش بیرون میآید.
به هیچوجه در مورد روابط جنسی و یا نحوه دقیق تولد بچه با او صحبت نكنید، چون او در این سن اصلا از این موضوعات تصور ذهنی ندارد و سر درنمیآورد. معمولا اكثر بچههای زیر ۶ سال این پاسخ را میپذیرند. در پاسخ به فرزندتان از جوابهای مختصر و مفید استفاده كنید ولی در صحبت با او راحت باشید. مطمئن باشید او از این پاسخ شما كاملا راضی و خشنود میشود.
با افزایش سن كودك، به تدریج اطلاعاتی كه در این زمینه به او میدهید باید زیادتر شود اما اینكار بسیار تدریجی و ملایم باشد یعنی در هر سن اطلاعات داده شده كمی بیشتر باشد اما اصلا دروغ نگوئید و یا داستانسرایی نكنید.
● دكتر بازی بچه‌ها
بچه‌های ۳ تا ۶ ساله عاشق دكتر بازی هستند و گاهی حین دكتر بازی میخواهند همدیگر را معاینه كنند و یا به هم آمپول بزنند! در این گیرودار گاهی اعضای بدن همدیگر را میبینند. بسیاری از والدین نسبت به این جور رفتارها واكنش بسیار شدیدی نشان میدهند.
یادتان باشد در این جور مواقع دعوا و سرزنش بسیار شدید اصلا راه حل مناسبی نیست. فكر نكنید این جور رفتارها با قصد و غرض جنسی صورت میگیرد و یا به روابط جنسی منجر میشود. فقط در صورت دیدن این صحنهها فورا نزد بچهها بروید و بگویید خب حالا بیا به دست دوستت آمپول بزنیم و یا دندانهایش را معاینه كنیم تا حواس بچهها پرت شده و ماجرا فیصله پیدا كند. بعد سر فرصت با فرزندتان صحبت كنید. به او بگوئید میدانید او نقش دكتر را بازی كرده و میخواسته به دوستش آمپول بزند اما او دیگر بزرگ شده و باید بداند این نواحی خصوصی محسوب میشود و باید از دید سایر افراد پوشیده بماند.
بنابراین او نباید لباس دوستش را كنار زده و به او آمپول بزند. بجای اینكار میتواند به دستش آمپول بزند. با این توضیحات شما او را از انجام مجدد چنین كاری منع میكنید و محدوده بازی را برایش مشخص میكنید بدون اینكه او احساس گناه بكند. این سنین برای توضیح رفتارهای خوب و بد نیز مناسب است و باید به او توضیح دهید مجاز نیست به نواحی تناسلی آدمها دست بزند و باید حریم را رعایت كند.
ضمنا به او بگوئید دیگران هم حق ندارند به ناحیه تناسلی او دست بزنند و اگر كسی اینكار را انجام داد بخصوص اگر كه او حس كرده اینكار با منظور بدی و یا حالت نامناسبی انجام شده است طرف مقابل را از اینكار منع كرده و فورا این مسئله را به شما اطلاع دهد. به او بگوئید اگر كسی چنین كاری كرد شما از دست فرزندتان ناراحت نمیشوید و هر نوع رفتار نامناسب و ناراحت كنندهای را در این زمینه بدون ترس و نگرانی به شما بگوید.
● قانون همه یا هیچ صدق نمیكند
آموزش مسائل جنسی نباید در یك جلسه و یا یكباره انجام شود. نباید در مورد این موضوع زیاد صحبت كرده و مسئله را با طول و تفصیل و تمام جزئیات تعریف كرد و نه اینكه اصلا در مورد آن با فرزندان صحبت نكرد تا ممنوعه محسوب شود. باید به تدریج به فراخور سن و سال و بلوغ فكری و جسمی فرزندتان، به سوالات او جواب بدهید.
نكته بسیار مهم آن است كه شما باید تنها كسی باشید كه با فرزندتان در این زمینه صحبت میكنید. اگر شما طفره بروید و یا اصلا اجازه ندهید سوالاتش را مطرح كند، مطمئن باشید فرزندتان از جایی دیگر به سراغ یافتن پاسخ خود میرود كه همین مسئله زمینه بسیاری از انحرافات و مشكلات را فراهم میكند؛ بخصوص اگر در این بین افراد سودجو و مشكلساز بر سر راه او قرار بگیرند. پس اگر فرزندتان در مورد جنسیت و مسائل مربوطه سوالی نپرسید خوشحال نشوید و یا مسئله را به فراموشی نسپارید.
از سن ۵ سالگی به بعد میتوانید با استفاده از كتابهای مناسب سن كودك قسمتهای مختلف بدن از جمله نواحی تناسلی را به او یاد بدهید. وقتی حریم را برایش مشخص كنید، با او صادق باشید و مجال طرح سوال را به او بدهید مطمئن باشید همیشه بدون دلنگرانی حرفهایش را در این زمینه با شما مطرح خواهد كرد.

منبع:Kids Health

منبع : روزنامه سلامت