شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

راز گمشده‌ سلامت‌


راز گمشده‌ سلامت‌
زندگی‌ شهری‌ و ماشینی‌ دنیای‌ امروز با وجود تمام‌ امکانات‌ و رفاهی‌ که‌ به‌ آدمی‌ بخشیده‌ است‌ او را به‌ موجودی‌ نسبتاص ساکن‌ و کم‌ تحرک‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌ و عدم‌ تحرک‌ در زندگی‌ و استفاده‌ از ابزارهای‌ ماشینی‌ عوارض‌ فراوانی‌ را برجسم‌ و روح‌ او تحمیل‌ کرده‌ است‌. در گذشته‌ نه‌ چندان‌ دور به‌ علت‌ کم‌ بودن‌ جمعیت‌ شهرها و وجود فضای‌ سبز بیشتر، همچنین‌ وسایل‌ نقلیه‌ کمتر، هم‌ هوای‌ سالمتری‌ وجود داشت‌ و هم‌ تحرک‌ مردم‌ بیشتر بود اما امروزه‌ با افزایش‌ جمعیت‌ و وسایل‌ نقلیه‌ و ماشینی‌ شدن‌ زندگی‌ تحرک‌ بدنی‌ روز به‌ روز کم‌ و کمتر شده‌ و عوارض‌ ناشی‌ از عدم‌ تحرک‌ بیشتر شد. در اجتماع‌ امروز که‌ مردم‌ گریبانگیر مشکلات‌ اقتصادی‌ و معیشتی‌ هستند اصل‌ مهم‌ سلامتی‌ جسم‌ و روح‌ یک‌ اصل‌ فراموش‌ شده‌ است‌. از کودک‌ کم‌ تحرکی‌ که‌ به‌ جای‌ بازی‌ و تحرک‌ بیشتر، ساعت‌های‌ فراغتش‌ را با دیدن‌ تلویزیون‌ و بازی‌های‌ کامپیوتری‌ پر می‌کند تا کارمند اداره‌یی‌ که‌ بیشتر ساعت‌های‌ کاری‌اش‌ را پشت‌ میز می‌گذراند یا بانوی‌ خانه‌داری‌ که‌ در خانه‌ تحرک‌ چندانی‌ ندارد همگی‌ نشان‌ از عدم‌ تحرک‌ و ورزش‌ دارند.
به‌ تشخیص پزشکان‌ انواع‌ و اقسام‌ دردهای‌ مفصلی‌، پوکی‌ استخوان‌ و ناراحتی‌های‌ روحی‌ و خستگی‌های‌ مفرط‌ و... را می‌توان‌ از جمله‌ این‌ عوارض‌ دانست‌، اما راز گمشده‌ سلامت‌ جسم‌ و روان‌، ورزش‌ است‌ که‌ بسیار ساده‌ و کم‌ هزینه‌ است‌. ورزش‌ می‌تواند نقش‌ مهمی‌ را در سلامت‌ روح‌ و جسم‌ انسان‌ ایفا کند. رضا صلحی‌ ۴۵ ساله‌ که‌ در پارک‌ مشغول‌ دویدن‌ است‌ می‌گوید:
هر روز صبح‌ زود حدود یک‌ ساعت‌ می‌دوم‌ همچنین‌ با برنامه‌ ورزشی‌ شبکه‌ سوم‌ سیما هم‌ ورزش‌ می‌کنم‌. من‌ به‌ تنهایی‌ ورزش‌ می‌ کنم‌ اما علاقه‌مندم‌ با کسانی‌ که‌ ورزش‌ را به‌ صورت‌ علمی‌ و کارشناسانه‌ به‌ مردم‌ آموزش‌ می‌دهند در مکان‌های‌ عمومی‌ ورزش‌ کنم‌ زیرا اثرات‌ ورزش‌های‌ دسته‌جمعی‌ بسیار بیشتر است‌. گذشته‌ از آن‌ فضای‌ پرتحرک‌ و شادی‌ را در بین‌ مردم‌ ایجاد می‌کند و آنها را به‌ حرکت‌ و تلاش‌ بیشتر وامی‌دارد.
فریده‌ حکیمی‌ که‌ منشی‌ یک‌ شرکت‌ است‌ کمبود وقت‌ را مشکل‌ خود برای‌ ورزش‌ کردن‌ دانسته‌ و اضافه‌ می‌کند: ورزشی‌ را که‌ من‌ انجام‌ می‌دهم‌ خلاصه‌ می‌شود به‌ مسافت‌هایی‌ که‌ باید پیاده‌ طی‌ کنم‌. البته‌ اگر بتوان‌ اسم‌ آن‌ را ورزش‌ گذاشت‌. بقیه‌ ساعات‌ روز مشغول‌ کار هستم‌ و وقت‌ خالی‌ برای‌ انجام‌ ورزش‌ ندارم‌.
حمید جلالی‌، کارمند نیز می‌گوید:
من‌ در گذشته‌ یک‌ ورزشکار غیرحرفه‌یی‌ بودم‌ و به‌ ورزش‌ هم‌ بسیار اهمیت‌ می‌دادم‌ اما مشکلات‌ زندگی‌ که‌ معتقدم‌ همگی‌ آنها بهانه‌یی‌ بیش‌ نیست‌ باعث‌ شد دیگر ورزش‌ نکنم‌.
مهناز محبوب‌، خانه‌دار نیز با علاقه‌مندی‌ به‌ انجام‌ ورزش‌ بیان‌ می‌کند: در حال‌ حاضر به‌ دردهای‌ مختلف‌ مفصلی‌ دچار هستم‌ بسیار علاقه‌مندم‌ که‌ بخاطر کمتر شدن‌ این‌ دردها، به‌ توصیه‌ پزشکم‌ حرکات‌ ورزشی‌ را انجام‌ دهم‌، اما در نزدیکی‌ محلی‌ که‌ زندگی‌ می‌کنم‌ مکانی‌ که‌ بانوان‌ بتوانند در آن‌ راحت‌ و آزاد ورزش‌ کنند را نیافتم‌ و هر زمانی‌ که‌ چنین‌ مکانی‌ به‌ وجود آید بسرعت‌ ورزش‌ را شروع‌ می‌کنم‌.
بی‌تحرکی‌ و انجام‌ ندادن‌ حرکات‌ ساده‌ ورزشی‌ می‌تواند بسیاری‌ از دردهای‌ عضلانی‌ را باعث‌ شود. دکتر محمدرضا مقیمی‌ جراح‌ و متخصص ارتوپدی‌ و عضو انجمن‌ بین‌المللی‌ ارتوپدی‌ با اشاره‌ به‌ افزایش‌ این‌گونه‌ دردها در میان‌ مردم‌ می‌گوید:
امروزه‌ بسیاری‌ از مردم‌ دچار عارضه‌ کم‌ تحرکی‌ هستند. کمردردها، پوکی‌ استخوان‌، دردهای‌ مزمن‌ عضلانی‌ گردن‌، شانه‌ لگن و... از جمله‌ این‌ عوارض‌ هستند. من‌ به‌ تمام‌ بیماران‌ خود ورزش‌ را به‌ عنوان‌ یک‌ درمان‌ مهم‌ و اصلی‌ توصیه‌ می‌کنم‌. کارمندی‌ که‌ ساعت‌ها پشت‌ کامپیوتر می‌نشیند با مراجعه‌ به‌ پزشک‌ از دردهای‌ دست‌ و گردن‌ شکایت‌ می‌کند یا خانم‌ خانه‌داری‌ که‌ جز کارهای‌ خانه‌ تحرک‌ دیگری‌ ندارد و در ناحیه‌ کمر و دیگر عضلات‌ دچار درد است‌ در اکثر موارد می‌تواند با انجام‌ حرکات‌ ورزشی‌ این‌ دردها را کاهش‌ دهد. بسیاری‌ از مردم‌ کارهایشان‌ را به‌ شیوه‌ غلط‌ انجام‌ می‌دهند. انجام‌ ندادن‌ صحیح‌ کارها و عدم‌ تحرک‌ در عضلاتی‌ که‌ ساعت‌ها در یک‌ حالت‌ قرار می‌گیرند باعث‌ درد در آنها می‌شود. انجام‌ چند دقیقه‌ ورزش‌ در شبانه‌ روز می‌تواند از شدت‌ این‌ عوارض‌ بکاهد. بسیاری‌ از مردم‌ کمبود وقت‌ و کار را بهانه‌ قرار می‌دهند در صورتی‌که‌ یک‌ فرد سالم‌ بهتر می‌تواند کارهای‌ روزانه‌اش‌ را انجام‌ دهد.
غیر از اثرات‌ سودمندی‌ که‌ ورزش‌های‌ عمومی‌ و مردمی‌ بر سلامت‌ جسم‌ دارد اثرات‌ روحی‌ روانی‌ آن‌ را نمی‌توان‌ نادیده‌ گرفت‌.دکتر فربد فدایی‌ روانشناس‌ با تایید این‌ مساله‌ می‌گوید: ورزش‌ نه‌ فقط‌ به‌ صورت‌ انفرادی‌ موجب‌ تقویت‌ روحیه‌ می‌شود بلکه‌ به‌ صورت‌ گروهی‌ هم‌ باعث‌ تقویت‌ روحیه‌ جمعی‌ و احساس‌ همبستگی‌ در بین‌ افراد می‌شود. فعالیت‌های‌ ورزشی‌ گروهی‌ نوعی‌ همبستگی‌ و احساسات‌ مشترک‌ را بین‌ افراد ایجاد می‌کند و به‌ بهبود روابط‌ افراد و به‌ تسریع‌ آموختن‌ مهارت‌های‌ اجتماعی‌ هم‌ می‌انجامد. همچنین‌ استفاده‌ از موسیقی‌ به‌ همراه‌ ورزش‌ تاثیر بیشتری‌ را به‌ دنبال‌ دارد.
وی‌ با اشاره‌ به‌ هدف‌ و اصل‌ مهم‌ ورزش‌ که‌ گسترش‌ آن‌ بین‌ همه‌ مردم‌ است‌ می‌افزاید: از مسائلی‌ که‌ می‌تواند دارای‌ جنبه‌های‌ مثبت‌ و منفی‌ باشد ایجاد روحیه‌ قهرمان‌ پروری‌ است‌ بدیهی‌ است‌ که‌ قهرمانان‌ ورزشی‌ به‌ عنوان‌ سرمشق‌ مورد توجه‌ جوانان‌ هستند. در عین‌ حال‌ باید مراقب‌ بود که‌ این‌ امر مانند شمشیر دو لبه‌ است‌ زیرا نباید اصل‌ و هدف‌ اصلی‌ که‌ رواج‌ انجام‌ ورزش‌ در بین‌ همگان‌ است‌ فراموش‌ شود. در ممالک‌ پیشرفته‌ سعی‌ می‌شود تعادل‌ بین‌ ورزش‌های‌ عمومی‌ و حرفه‌یی‌ حفظ‌ شود اما در کشور ما گاهی‌ توجه‌ زیاد به‌ برخی‌ قهرمانان‌ موجب‌ غفلت‌ از هدف‌ اصلی‌ ورزش‌ که‌ گسترش‌ ورزش‌ بین‌ همه‌ اقشار خصوصاص کودکان‌ و نوجوانان‌ است‌ می‌شود.
در جامعه‌ ما، هر روز شاهد تبلیغات‌ فراوانی‌ از سوی‌ رسانه‌ها، مبنی‌ بر انجام‌ حرکات‌ ورزشی‌ توسط‌ مردم‌ هستیم‌ اما مکان‌هایی‌ که‌ مردم‌ بدون‌ کمترین‌ هزینه‌ بتوانند در آن‌ به‌ ورزش‌های‌ دسته‌ جمعی‌ بپردازند بسیار کم‌ است‌.
مدیران‌ و مسئولان‌ ذی‌ربط‌ می‌توانند با ایجاد مکان‌هایی‌ که‌ هزینه‌ چندان‌ بالایی‌ هم‌ ندارد این‌ امکان‌ را برای‌ مردم‌ به‌ وجود بیاورند.
در حال‌ حاضر سالانه‌ بودجه‌ های‌ سنگین‌ و سرسام‌آوری‌ صرف‌ ورزش‌های‌ حرفه‌یی‌ و مدال‌آور می‌شود که‌ تعداد محدودی‌ قادر به‌ استفاده‌ از این‌ امکانات‌ هستند اگر قسمتی‌ از این‌ بودجه‌ صرف‌ ورزش‌های‌ عمومی‌ و مردمی‌ بشود باعث‌ تشویق‌ بیشتر مردم‌ و روی‌ آوردن‌ آنان‌ به‌ ورزش‌ در سطوح‌ بالاتر می‌شود.
امیررضا خادم‌ عضو کمیسیون‌ ورزش‌ مجلس‌ هفتم‌ درباره‌ توجه‌ کمتر به‌ ورزش‌ می‌گوید: اصل‌ مشکل‌ در نوع‌ مدیریت‌ ورزش‌ کشور است‌ چون‌ مدیران‌ اصولاً ورزشی‌ نبوده‌ و علاقه‌مند به‌ چنین‌ پست‌هایی‌ نیستند و صرفاً براساس‌ شرایط‌ به‌ این‌ پست‌ها منصوب‌ شده‌اند. بنابراین‌ کمتر به‌ دنبال‌ کارهای‌ زیربنایی‌ و اصولی‌ هستند و متاثر از جو مطبوعات‌ و جنجال‌های‌ قهرمانی‌ فقط‌ به‌ چند رشته‌ توجه‌ دارند. متاسفانه‌ در این‌ رشته‌ها هم‌ به‌ بحث‌ استعدادیابی‌ و داشتن‌ قابلیت‌ها به‌ صورت‌ اصولی‌ و علمی‌ توجهی‌ نمی‌شود و فقط‌ به‌ قابلیت‌ها و استعداد انفرادی‌ فرد آن‌ هم‌ در یک‌ مقطع‌ زمانی‌ کوتاه‌ و نتایج‌ مقطعی‌ نگاه‌ دارند. این‌ مساله‌ باعث‌ می‌شود که‌ گسترش‌ و همگانی‌ کردن‌ ورزش‌ در سطح‌ مردمی‌ با چنین‌ مشکلاتی‌ روبرو شود.
در این‌ میان‌ بانوان‌ دارای‌ محدودیت‌های‌ بیشتری‌ نسبت‌ به‌ آقایان‌ هستند. امیررضا خادم‌ با تایید این‌ موضوع‌ می‌گوید: زنان‌ بیش‌ از مردان‌ با محدودیت‌های‌ مکانی‌ و زمانی‌ برای‌ ورزش‌ کردن‌ روبرو هستند. از سوی‌ دیگر نگاه‌ مثبت‌ به‌ این‌ که‌ بانوان‌ نیمی‌ از جمعیت‌ کشور هستند و باید آنان‌ را به‌ سوی‌ ورزش‌های‌ عمومی‌ سوق‌ داد وجود ندارد. در حالی‌که‌ بانوان‌ بسیار علاقه‌مند به‌ ورزش‌ هستند. گذشته‌ از آن‌ ایجاد ساخت‌ و سازهای‌ مناسب‌ و استفاده‌ بهینه‌ از امکانات‌ موجود وجود ندارد. چنین‌ سیستمی‌ باعث‌ می‌شود که‌ بانوان‌ برای‌ ورزش‌ امکانات‌ کمتری‌ داشته‌ باشند در حالی‌که‌ زنان‌ بیش‌ از مردان‌ در کارهای‌ خانه‌ یا کارهای‌ اداری‌ به‌ مشکلات‌ ناشی‌ از عدم‌ تحرک‌ دچار هستند.
اختصاص‌ بودجه‌ و ایجاد امکانات‌ مردمی‌ برای‌ ورزش‌های‌ عمومی‌ برای‌ همه‌ اقشار جامعه‌ می‌تواند مفید و پرفایده‌ باشد و از مردم‌ ما، انسان‌هایی‌ با جسم‌ سالم‌ و روح‌ و روانی‌ شاد و پر انرژی‌ بسازد. همچنین‌ زمینه‌ ارتکاب‌ به‌ اعمال‌ خلافی‌ همچون‌ اعتیاد را کاهش‌ بدهد اما تا به‌ وجود آمدن‌ چنین‌ امکاناتی‌ توسط‌ مسئولان‌ و نهادهای‌ مربوطه‌، با کمی‌ انگیزه‌ و حرکت‌ می‌توانیم‌ خودمان‌ شروع‌ کننده‌ این‌ حرکت‌ موثر و مفید باشیم‌. این‌ حرکت‌ سازنده‌ و مثبت‌ می‌تواند از خانه‌، محل‌ کار، پارک‌ و هر فضای‌ مناسب‌ دیگری‌ آغاز شود؛ ورزش‌ و حرکاتی‌ که‌ به‌ صورت‌ منظم‌ و علمی‌ باشد و برای‌ حفظ‌ سلامتی‌ تداوم‌ و گسترش‌ یابد.

فاطمه‌ آزادی‌
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید