شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

درمان نگهدارنده با متادونMMT]


درمان نگهدارنده با متادونMMT]
در حال حاضر درمان نگهدارنده با متادون در بسیاری از نقاط دنیا روش مهمی برای درمان وابستگی به مواد افیونی محسوب می‌گردد. در این روش فرد وابسته برای چندین سال و حتی گاهی تا آخر عمر تحت درمان با متادون قرار می‌گیرد. البته در MMT مصرف مواد افیونی به‌طور قطع پایان نخواهد یافت و در بسیاری از موارد تنها از شكل غیرقانونی (هروئین و تریاك) به شكلی قانونی، كم ضرر و طبی در می‌آید. درمان نگهدارنده با متادون در سال ۱۹۶۴ ابداع شد و مبدعان آن بیان كردند كه مصرف دوزهای بالای متادون تمایل به مصرف مواد را كاهش داده و مانع از ایجاد سرخوشی حاصل از مصرف آن خواهد شد. در نتیجه كاهش وسوسه، بیمار می‌تواند به جای هدر دادن انرژی، وقت و تلاش خود در تأمین مواد موردنیازش، آن را در جهت فعالیت‌های سازنده به كار گیرد.
هرچند ممكن است این روش به قطع كامل مصرف مواد منتهی نشود، اما بهبود كاركرد اجتماعی معتادان و كاهش عمده در عوارض جسمی، جرم و جنایت، افت تحصیلی، شغلی، عوارض روانی مانند افسردگی و نابسامانی‌های اجتماعی و خانوادگی را به دنبال خواهد داشت. در درمان نگهدارنده با متادون به فرد بیمار یا دوز پایین (۶۰-۲۰ mg) یا دوزهای بالا (۱۸۰-۱۲۰mg) برای هر روز داده می‌شود. تجربیات بالینی نشان می‌دهد درصد ترك دوره‌ درمانی توسط بیمارانی كه دوزهای پایین متادون را دریافت كرده‌اند، بیشتر بوده و احتمال اینكه این افراد پس از ترك، موفق به قطع كامل مصرف ماده افیونی شوند بسیار كم است. باوجود آنكه بی‌خطر بودن نسبی متادون در مصارف طولانی مدت آن، كاملاً اثبات شده است، اما بدلیل كامل نبودن تحمل ایجاد شده نسبت به برخی از اثرات آن، عوارض جانبی همراه با مصرف در فرد بروز می‌یابد. برخی از این اثرات چون سرخوشی و خواب‌آلودگی در هفته‌های اول درمان به سرعت افزایش می‌یابند ولی برخی دیگر چون یبوست، تعرق بیش از حد، كاهش میل جنسی و اختلال در عملكرد جنسی ماه‌ها پس از شروع درمان هم ادامه دارند.
● نتایج درمان
MMT در اكثر بیماران منجر به كاهش مصرف مواد افیونی، كاهش رفتار بزهكارانه، كاهش افسردگی و افزایش اشتغال می‌گردد. میزان موفقیت در MMT تا حدی به خصوصیات بیماران بستگی دارد، اما مهم‌تر از همه ویژگی‌های برنامه درمانی و خدماتی است كه در حین درمان به بیماران ارائه می‌گردد.
● دلیل برتریMMT در درمان وابستگی به هروئین
۱) متادون به‌صورت خوراكی تجویز می‌شود و خطرات ناشی از تزریق هروئین را ندارد. در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی چون هپاتیت و ایدز كاهش می‌یابد.
۲) از آنجائیكه فرد نگران چگونگی تأمین هروئین برای مصرف خود نیست، كمتر تحت استرس قرار می‌گیرد.
۳) نیمه عمر متادون نسبت به هروئین طولانی‌تر است، در نتیجه روزانه یكبار مصرف می‌شود.
۴) میزان ارتكاب جرم به منظور تأمین هزینه خرید هروئین كاهش می‌یابد.
۵) متادون نسبت به هروئین ارزان‌تر است.
۶) در برخی از شرایط می‌توان در صورت تشخیص پزشك، مصرف متادون را قطع نمود.
و...
و اما در مورد زنان حامله مصرف متادون به دلایلی عوارض ناشی از مصرف مواد افیونی را كاهش می‌دهد:
۱) ترك ناگهانی مواد كه منجر به آسیب به جنین می‌گردد، در مصرف روزانه متادون رخ نمی‌دهد.
۲) كیفیت زندگی این افراد در درمان با MMT بهبود می‌یابد كه منجر به بهبود تغذیه و در نهایت سلامت جنین می‌گردد.
۳) متادونی كه توسط داروخانه‌ها و یا مراكز درمانی توزیع می‌شود، فاقد هرگونه ماده مضری است كه به جنین منتقل شود.
۴) از آنجائیكه مقدار كمی از متادون از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود، مادرانی كه در این درمان قرار دارند، به‌منظور كاهش علائم ترك متادون در نوزان، به ادامه شیردهی ترغیب می‌شوند.
منبع : سایت آتیه