چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا


این وزارتخانه وزیر می‌خواهد


این وزارتخانه وزیر می‌خواهد
آغاز دولت نهم بی شک سرفصل جدیدی پیش روی صنعت نفت گشود، سرفصلی که به گمان بسیاری از کارشناسان رهاوردش تنها آشفتگی در این صنعت بوده است. رئیس دولت نهم که در آغاز راه با سه «نه» مجلس در مقابل سه گزینه انتخابی برای تصدی وزارت نفت مواجه شد، ناامید نشد و سرپرست سه ماهه وزارت نفت را به عنوان گزینه چهارم برگزید. این بار اما جواب مجلس به گزینه محمود احمدی نژاد مثبت بود، اگرچه او گزینه محبوب احمدی نژاد نبود و بعد از یک سال و هشت ماه برکنار شد. او در شب خداحافظی اش به مسوولان هشدار داد که عده یی می خواهند صنعت نفت را شخم بزنند و صنعت نفت همانند ارتش ۵۷ است. این هشدارها از سوی وزیر برکنار شده دولت نهم کاملاً جدی بود، اما چقدر جدی گرفته می شود مهم است. روز گذشته جمعی از کارشناسان وزارت نفت با انتشار بیانیه یی خطاب به محمود احمدی نژاد رئیس جمهور کشورمان نسبت به عواقب بلاتکلیفی وزارت هشدار دادند و خواستار تسریع در انتخاب وزیر نفت شدند.
آنها در بخشی از بیانیه شان آوردند؛ در شرایط کنونی که ایران با انواع تهدیدهای اقتصادی و سیاسی از سوی دشمنان مواجه است، مساله نفت در سرنوشت کشور به ویژه در اقتصاد ملی جایگاهی بسی خطیر پیدا کرده، از این رو باید هرچه سریع تر تکلیف وزیر آن مشخص شود.
متن کامل بیانیه کارشناسان نفت به شرح زیر است؛
جناب آقای دکتر احمدی نژاد، ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران، قریب به دو هفته از تغییر وزیر نفت و معرفی سرپرست برای این وزارتخانه می گذرد ولی هنوز وزیر جدید نفت برای کسب رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی نشده است.
بعضی از آگاهان مسائل سیاسی اعلام کرده اند جنابعالی تمایل دارید از حداکثر فرصت قانونی برای معرفی وزرای صنایع و نفت استفاده کرده و تا آخرین لحظات از معرفی وزرای پیشنهادی به مجلس خودداری کنید.
به نظر می رسد چینش زمانی تغییر وزیر نفت به گونه یی است که مجلس عملاً قادر نخواهد بود تا پایان ماه جاری (شهریورماه) به وزرای پیشنهادی رای اعتماد دهد چرا که مجلس از هفتم تا پایان شهریورماه به دلیل تعطیلات تابستانی، تعطیل خواهد بود.
در این صورت این نکته به اذهان متبادر می شود که هدف از به تعویق انداختن معرفی وزرا تا آبان ماه، اخذ راحت تر رای اعتماد نمایندگان به وزرای پیشنهادی به دلیل مشغولیت زیاد ایشان در فعالیت های انتخاباتی است.باتوجه به اینکه براساس قانون اساسی، رئیس جمهور مجاز است تا سه ماه معرفی وزیر جدید را به تاخیر بیندازد و از آن طرف مجلس هم مجاز به استفاده از فرصت ۱۰ روزه برای رای دادن به وزرای پیشنهادی است، نکاتی را در مورد عواقب خسارت بار بلاتکلیفی وزارت نفت در این مدت یادآور می شویم؛
در شرایط کنونی که ایران با انواع تهدیدهای اقتصادی و سیاسی از سوی دشمنان مواجه است، مساله نفت در سرنوشت کشور به ویژه در اقتصاد ملی جایگاهی بس خطیر و مهم پیدا کرده است.
جنابعالی واقفید که نفت یکی از مهمترین مولفه های امنیت ملی و عامل مهمی برای تقویت اقتصادی نظام جمهوری اسلامی محسوب می شود. نقش کلیدی نفت در اقتصاد کشور و وابستگی بیش از ۸۰ درصد از اقتصاد به صورت مستقیم و غیرمستقیم به این صنعت وظیفه دولت و مجلس را در مواجهه با این وزارتخانه سنگین تر کرده است.
همچنین جایگاه ارزشمند وزارت نفت در سطوح مختلف منطقه یی و بین المللی نباید مورد غفلت واقع شود. این وزارتخانه بخشی از تعاملات جهانی کشور را مدیریت می کند و نماد کارآمدی برای دیپلماسی نفتی کشور است.
به گواه کارشناسان، چالش های گذشته بر سر انتخاب وزیر نفت نشان داد که این وزارتخانه در ساختار کشور دارای ویژگی های منحصر به فرد است. این مجموعه با بیش از یکصد هزار پرسنل، دارای سازمان های گسترده کارشناسی در حوزه های تخصصی متنوع و متعددی با حوزه جغرافیایی وسیع داخلی و بین المللی و گردش عظیم مالی و ارتباطات وسیع کاری با کارتل ها، مشاوران و دلالان بین المللی و همچنین مسوولان و مقامات بلندپایه کشورهای تولیدکننده نفت است. وزارت نفت با در اختیار داشتن امکانات عظیم لجستیکی و راهبردی، مسوول تامین انرژی و درآمد ارزی کشور بوده و بازدهی عملکرد آن از موضوعات روزانه زندگی مردم تا مهمترین چالش های کلان امنیت ملی و منطقه یی کشور را در بر می گیرد.
با توجه به تنوع فعالیت های وزارت نفت در زنجیره اکتشاف، توسعه و تولید، انتقال و توزیع و همچنین فعالیت های پایین دستی جایگاهی حساس و بسیار مهم در ساختار کنونی کشور دارد. امروز وزارت نفت نیاز به ایجاد تحول و اصلاحات اساسی در سیاست ها و ساختار دارد.
جنابعالی واقفید توفیق در بخش های مهمی از برنامه های دولت متوقف بر حرکت به موقع صنعت نفت است.در ادامه این نامه آمده است؛ جناب آقای دکتر احمدی نژاد؛ صادقانه و بر اساس تجارب گذشته عرض می کنیم، فقدان مقام وزارت، پیگیری تفاهمنامه ها و قراردادهای امضا شده با شرکت های خارجی در میادین بلاتکلیف، پیگیری مذاکرات انجام شده با کشورهای همسایه برای توسعه میادین مشترک، پیگیری قراردادهای احداث پالایشگاه میعانات گازی بندرعباس، شیراز، طرح توسعه پالایشگاه های اراک، اصفهان و پالایشگاه نفت فوق سنگین بندرعباس و برنامه ریزی توسعه پالایشگاه تبریز و کرمانشاه و مطالعه احداث یک پالایشگاه در زنجان، پیگیری افزایش جایگاه های عرضه سوخت سی ان جی که قرار است تا پایان امسال به یک هزار واحد برسد، عملی ساختن تعهد وزارت نفت برای دوگانه سوز کردن ۵۰۰ هزار خودرو جدید تا پایان سال جاری، پیگیری استمرار عملیات اجرایی خطوط لوله اصلی انتقال گاز پنجم، ششم، هفتم و هشتم سراسری و انتقال گاز پارس جنوبی به آغاجاری، پیگیری طراحی اولیه فازهای ۱۲ ، ۱۳ ، ۱۵ ، ۱۷ و ۱۸ و همچنین مذاکرات مربوط به فازهای ۲۲ ، ۲۳ و ۲۴ با ترکیه، پیگیری طرح انتقال گاز به هند و پاکستان و مختومه کردن پرونده آن، روشن کردن تکلیف صادرات گاز به اروپا از ترکیه، نهایی ساختن قرارداد خط لوله نفت خام از بصره به آبادان و صدور فرآورده های نفتی از آبادان به بازار های مصرف، تعیین نحوه و ادامه واگذاری شرکت های تحت پوشش نفت به بخش خصوصی در راستای تحقق اصل ۴۴ قانون اساسی، تعیین تکلیف اساسنامه صنعت نفت، پیگیری موضوع واردات گاز از ترکمنستان و عملیاتی کردن تعهدات آن کشور، تنها برخی از مواردی است که تا انتخاب وزیر نفت معطل یا حداقل پیشرفت چندانی نخواهند داشت.
جنابعالی تجربه زمستان سال های قبل را می دانید. مقدمات پیشگیری از بحران ها از امروز آغاز می شود، سستی در پیگیری ها که به طور حتم اتفاق خواهد افتاد، زندگی مردم و حیات صنعت را در ۴ ماهه آخر سال با چالش مواجه خواهد کرد.
● ضرورت تعامل و مشورت برای انتخاب وزیر نفت
حساسیت مجلس هفتم و عدم رای اعتماد به سه گزینه پیشنهادی وزارت نفت که تجربه جدیدی در تاریخ سیاسی کشور محسوب می شود دارای ابعاد متنوعی است که برآیند آن برای کشور کاملاً مثبت بوده است.
حساسیت بارز نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و مشابهت مواضع اکثریت آنها با جنابعالی نسبت به موضوع خاص صنعت نفت شرایطی را به وجود آورده است تا بتوان با استفاده از تجربه های تاریخی تلخ و شیرین گذشته و بر اساس آرمان های انقلاب اسلامی و منافع ملی و استفاده از خرد جمعی، شاهد تصمیم گیری های کارشناسی باشیم.مجموع این شرایط، فرصت کم نظیری در تاریخ کشور برای ایجاد تحول بنیادین در این بخش راهبردی را ایجاد کرده است.
روابط مجلس و دولت حسنه است ولی به نظر می رسد آنچه مجلس به آن تاکید می کند استفاده از عناصر کارآمد در دولت اصولگرا است و اگر شیوه تعامل بین مجلس و رئیس جمهور در این مقطع نیز اینطور تعریف شود که وی اختیار دارد هر کسی را که بخواهد معرفی کند و در مقابل مجلس نیز حق رای عدم اعتماد را به رخ بکشد، این اقدام باعث فرصت سوزی خواهد شد که همگان در برابر خدا و مردم مسوولید.
بنابراین برادرانه توصیه می شود ترتیبی اتخاذ کنید تا تعامل سازنده با مجموعه مجلس جایگزین لابی های گسترده در مجلس شود.
● کلام آخر
متاسفانه امروز در کشور ما عده یی آگاهانه یا ناآگاهانه این تئوری را مطرح می کنند که سرمایه گذاری و توسعه در بخش های مختلف صنعت نفت الزاماً با فساد مالی و رانت خواری همراه خواهد بود، در حالی که رشد و توسعه یی که نتواند پیامد های منفی خود را دفع کند، در راستای توسعه پایدار نبوده و ثمره نهایی آن، که همانا بهره مندی همه اقشار مردم از فواید توسعه و عدالت اجتماعی است، حاصل نخواهد شد.
بر این اساس معتقدیم وزیر نفت دولت جنابعالی باید بتواند ضمن تشویق و توسعه سرمایه گذاری در بخش های مختلف صنعت و با اولویت نیروها و سرمایه های ایرانی، با پدیده هایی مانند فساد مالی و اداری، رانت خواری، کمرنگ شدن ارزش های اسلامی و افزایش شکاف طبقاتی که عمدتاً ثمره مدیریت های فامیلی و باندی است که اولین پیامد آن سخت تر شدن امکان نظارت بر فعالیت ها و در نتیجه کاهش راندمان کاری است، مبارزه کند.
صنعت نفت ایران در ادامه تاریخ پر فراز و نشیب خود هم اکنون با تغییر وزیر نفت و با انتخاب جناب آقای مهندس غلامحسین نوذری به عنوان سرپرست وزارت نفت در مرحله یی جدید قرار گرفته است.
شعارهای انتخاباتی آرمانگرایانه جنابعالی مبنی بر لزوم اصلاح رویکرد مدیریتی کشور به ویژه در حوزه نفت و حمایت مردم از این مواضع در کنار مواضع روشن نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، امیدی گسترده و توقعی بجا برای انجام تغییرات و اصلاحات بنیادین در صنعت نفت نزد تمام ناظران و علی الخصوص کارشناسان این وزارتخانه ایجاد کرده است.بنابراین ضمن تاکید بر این موضوع که لازم است هرچه سریع تر وزیر دارای صلاحیت چه به لحاظ تخصص و اشراف به مسائل صنعت نفت و چه از جهت ارزشمدار بودن و تعهد انقلابی در کنار اعتقاد به توان ایرانی به مجلس معرفی شود، خاطرنشان می سازد؛ تغییر و تحول در مجموعه مدیران این صنعت باید محتاطانه و با بینش و اشراف کامل نسبت به همه شرایط و جوانب و به دور از شتابزدگی باشد که در غیر این صورت تغییرات جز دلسردی بدنه دلسوز صنعت و تحمیل خسارات غیرقابل جبران آثار دیگری نخواهد داشت.
منبع : روزنامه اعتماد