پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

ایرلند و خداحافظی از اتحادیه اروپا


ایرلند و خداحافظی از اتحادیه اروپا
بسیاری معتقدند که ایرلند باید این خدمت را به کشورهای دیگر بکند که از اتحادیه اروپا خارج شود. و این را تنها راه حل این بحران می دانند. استدلال آنها این است که حال که ایرلندی ها خودشان را گرفتار کرده اند، نباید بگذارند که دیگران نیز جور آنها را بکشند. هر چند خروج مردم ایرلند از خانواده اروپا غم انگیز است، اما غم انگیزتر از آن این است که تمام کسانی که قصد بهره برداری از منافع همبستگی اروپایی را دارند، تقاص رأی «نه» آنها را پس بدهند. توسعه اتحادیه اروپا نمی تواند بدون راهکارهای عملی بسیاری که در قرارداد لیسبون ذکر شده ادامه یابد. به گزارش دیپلماسی ایران، اتحادیه اروپا تاکنون تلاش کرده کشورهایی را که به توجه بیشتری نیاز داشتند، جذب کند و هنوز کشورهایی هستند که منتظر عضویت در آن هستند. این ها کشورهایی هستند که می خواهند به رفاه و امکانات و فرصت هایی دست یابند که کشورهای دیگری آزادانه در طی جنگ سرد به آن رسیده بودند. به علاوه، توسعه را باید به عنوان عاملی مهم در امنیت اروپا در نظر گرفت؛ کشورهایی که به تازگی دموکراتیزه شده بودند در داخل ثبات می یافتند و قدرت رویارویی با فشارهای خارجی را نیز پیدا می کردند. تأسف انگیز است که ایرلندی ها، از تجربه هفت سال پیش که رد عهدنامه نیس بود، درس نگرفتند. در آن زمان نیز همانند اکنون، تنها تعداد اندکی از مردم رأی دادند و تنها ۵۴ درصد از رأی دهندگان- شبیه اکنون- رأی منفی دادند. یک سال بعد، بعد از این که عضویت ایرلند در اتحادیه اروپا به خطر افتاد، عهدنامه نیس طی رفراندوم دیگری مورد پذیرش قرار گرفت. از سنت های ناموفق ایرلندی ها در برگزاری رفراندوم باید درس گرفته می شد و این تجربه مأیوس کننده تکرار نمی شد، اما این اتفاق افتاد و دوباره اتحادیه اروپا با تنگنای ایجاد شده توسط ایرلندی ها روبه رو شد.
هر چند بعید است بر خلاف گذشته راهی برای برگزاری رفراندوم دومی وجود داشته باشد. بازبینی مجدد عهدنامه هم غیرممکن است، زیرا در آن صورت کشورهای دیگری نیز ممکن است مطالبات گوناگون دیگری را مطرح کنند. بنابراین تنها ایرلند است و ایرلند باید آن را حل کند. در این جا بد نیست به تجربه دانمارک در سال ۱۹۹۲ اشاره کنم، که عهدنامه ماستریخت با اکثریت ناچیزی از سوی مردم رأی نیاورد. در آن زمان اتحادیه اروپا تنها ۱۲ عضو داشت و گفته شد که اگر دانمارک نتواند راهی پیدا کند باید خانواده اروپایی را ترک کند. وزیر امورخارجه دانمارک توانست راهی برای خروج از بحران بیابد. شرکای اروپایی دانمارک نتوانستند در ژوئن ۱۹۹۲ این کشور را از اتحادیه خارج کنند و یک جامعه اروپا متشکل از ۱۱ کشور ایجاد کرده و دانمارک را در جامعه ای ۱۲ عضوی تنها بگذارند. اما این بار دشوار است پیدا کردن راهی که بتواند ۲۶ کشور اتحادیه را گرد هم نگه دارد و ایرلند را در جامعه ای شامل ۲۷ کشور با انزوا مواجه سازد. هر چند این تنها راه به نظر می رسد و به همین دلیل ایرلندی ها باید شهامت این را داشته باشند که به دیگران بگویند بدون آنها اروپا را پیش ببرند. ایرلند می تواند الگویی برای اعضای جدید باشد. هنگامی که این کشور در سال ۱۹۷۲ به جامعه اروپا پیوست، آن قدر فقیر بود که بیم آن می رفت که باری بر دیگر اعضا تحمیل کند. اما ایرلندی ها هرگز نگذاشتند این اتفاق بیفتد. بلکه بر عکس، آنها ظرف مدت زمان اندکی ثابت کردند که یک کشور کوچک اما مصمم می تواند از همبستگی اروپایی برای رشد و ارتقای خود بهره جوید و از لحاظ درآمد سرانه و داد و ستد قدرت به یکی از ثروتمندترین کشورهای اروپا تبدیل شود. به عبارت دیگر، ایرلند نمونه ای بسیار مناسب برای کشورهایی است که قصد دارند همگام با کشورهای اروپایی گام بردارند. به همین دلیل است که خداحافظی با ایرلند برای تمام اروپا دشوار و رأی منفی آنها به عهدنامه لیسبون غم انگیز جلوه می کند. اما اروپا باید به حرکت خود به سمت جلو ادامه دهد. و بر رهبران ایرلند است که این امر را امکان پذیر سازند.
● خداحافظ بروکسل
از سوی دیگر روز آخر ژوئن، دوره شش ماهه ریاست اسلوونی بر اتحادیه اروپا پایان می یابد. به همین مناسبت، سران این اتحادیه از یانش یانسا، نخست وزیر اسلوونی تجلیل کردند. دور بعدی ریاست اتحادیه اروپا، به عهده فرانسه است. نخستین دیدار رئیس جمهور روسیه، دیمیتری مدودف با سران اتحادیه اروپا که ۲۷ ژوئن در شهر مانسیسک در سیبری صورت گرفت، جلسه تجلیل از رئیس دوره ای اتحادیه اروپا و نخست وزیر اسلوونی، یانش یانسا نیز بود. پس از یانش یانسا، فرانسه، ریاست دوره ای این اتحادیه را به عهده می گیرد. به گزارش دویچه وله در نشست مانسیسک، رئیس پارلمان اروپا، هانس گرت پوترینگ از یانش یانسا به خاطر تلاش هایش در شش ماه گذشته تشکر کرد. همچنین گفته شد که ریاست ادواری اسلوونی، ثابت کرد که کشوری کوچک و یکی از آخرین کشورهایی است که به عضویت اتحادیه اروپا درآمده، نیز می تواند وظایف خود را در راه اتحاد بیشتر کشورهای اروپا به خوبی انجام دهد.
دستاوردهای دوره ریاست اسلوونی
از جمله دستاوردهای دوره ریاست یانش یانسا، تلاش موفقیت آمیز او برای به رسمیت شناختن استقلال کوزوو از سوی اتحادیه اروپا بود. او همزمان کوشید که در این راستا، راه برای عضویت صربستان در این اتحادیه نیز مسدود نگردد. هرچند که نظارت سیاسی در کوزوو، آنچنان که خواست رئیس ادواری اسلوونی بود، هنوز به اتحادیه اروپا محول نشده است. درحال حاضر اتحادیه اروپا در چارچوب سازمان ملل در این کشور فعالیت می کند.
● در آرزوی هویت اروپایی
کارشناسان سیاسی نیز پرونده ریاست دوره ای اسلوونی در اتحادیه اروپا را مثبت ارزیابی می کنند. آن ها معتقدند که یکی از رویدادهای مهم در دوره شش ماهه ریاست این کشور، پاسخ «نه» ایرلند به قرارداد لیسبون بود که «نمی توان آن را گناه اسلوونی دانست.» یانش یانسا، ولی از این که او و همتاهای اروپایی اش نتوانسته اند، «به اندازه کافی برای اروپا تبلیغ کنند»، ابراز تأسف کرد: «ما باید برداشت منفی نسبت به نهادهای اروپایی را تغییر دهیم. ما به یک هویت اروپایی نیاز داریم. من فکر می کنم، می توان این را برای شهروندان اروپا توضیح داد... برای این کار، ولی به زمان و موضعی درست نیاز است.»
● تدوین قانون مشترک پناهندگی
یانش یانسا و تیم کوچک او موفق شدند در شش ماه گذشته، قوانین مهمی را به تصویب پارلمان اروپا برسانند: آن ها از جمله قانون اجرای ساعات کار واحد در کشورهای اتحادیه اروپا را پس از ۱۴ سال بحث، به سرانجام رساندند؛ اولین بخش تدوین قانون مشترک پناهندگی برای اروپا را تنظیم کردند و دانشگاهی به نام «دریای مدیترانه اتحادیه اروپا» بنا نهادند. با تلاش یانش یانسا و همکاران او دور جدید گفت و گو با کشورهای آمریکای لاتین درباره تغییر آب و هوا، تولید مواد غذایی و امنیت انرژی نیز در یک اجلاس سراسری آغاز شد.
● نزدیکی به مردم
برخی از کارشناسان سیاسی، با این حال معتقدند که دستاوردهای این دوره ریاست و به طور کلی، سیاست اجرایی اتحادیه اروپا قابل انتقاد است. جو لاینن، یکی از نمایندگان سوسیال دموکرات اتحادیه اروپا خاطر نشان می سازد که این اتحادیه نگرانی های شهروندان خود را جدی نمی گیرد؛ نگرانی هایی چون افزایش بهای مواد غذایی، افزایش قیمت انرژی، بحران بانکی ناشی از دادن وام مسکن و سطح بالای حقوق مدیران. او می گوید: «ما خیلی دیر به مسائلی که باعث نگرانی شهروندان اروپا می شوند، می رسیم.. اروپا باید از مردم بهره ببرد و آن ها را حمایت کند. آن وقت آن ها هم ما را حمایت خواهند کرد.»
منبع : روزنامه ابرار