خال مادرزادی یا ماه‌گرفتگی چیست؟

خال مادرزادی یک لکه رنگی است که زیر یا روی پوست نوزاد هنگام تولد وجود دارد یا اندکی بعد از به دنیا آمدن کودک به وجود می‌آید.
بعضی از این خال‌ها به مرور کمرنگ می‌شوند، اما بعضی دیگر برجسته‌تر می‌شوند. خال‌های مادرزادی به وسیله رنگریزه‌های اضافی در پوست یا به وسیله رگ‌های خونی که به‌طور طبیعی رشد نمی کنند، ایجاد می‌شوند.
بیشتر این خال‌ها بدون درد و ضرراند. به ندرت این خال‌ها پیچیده می‌شوند و شرایطی خاص را به وجود می‌آورند. به هر حال همه خال‌ها باید توسط پزشک چک شوند.
● لخته‌های ماهی مانند
این دسته از خال‌ها محل رگ‌های خونی‌اند که به صورت کوچک، پهن و صورتی روی پوست به وجود می‌آیند. در یک سوم کودکان تازه به دنیا آمده وجود دارند.
این گروه از خال‌ها روی گردن، بین چشم‌ها، روی پیشانی، بینی، لب بالایی یا پلک‌ها ظاهر می‌شوند و تعدادی از آنها با گذشت زمان کمرنگ می‌شوند، اما خال‌هایی که روی گردن هستند، اصلا محو نمی‌شوند. این دسته از خال‌ها هیچ درمانی ندارند.
● تومور خوش‌خیم بنفش متمایل به قرمز
این خال‌ها هنگام تولد پهن و صورتی و قرمزند، اما به مرور تیره‌تر می‌شوند و به بنفش متمایل به قرمز تبدیل می‌شوند. همچنین تعدادی از آنها کلفت‌تر و بزرگتر می‌شوند.
انبساط مویرگ‌ها عامل ایجاد این خال‌ها است. آن دسته که روی پلک به وجود می‌آیند، خطر آب سیاه (گلوکرم) را افزایش می‌دهند.
گاهی این خال‌های توموری متمایل به قرمز علامت دیگر بی‌نظمی‌ها یا اختلالات هستند و درمان آنها از طریق لیزر درمانی، پیوند پوست و گریم صورت می‌پذیرد.
● نقاط منگولی
خال‌های این گروه، پهن و نرم و روی بدن نوزاد هستند. یعنی روی نشیمن‌گاه یا پایین‌تر. اغلب آبی رنگ یا خاکستری متمایل به آبی، سیاه متمایل به آبی یا قهوه‌ای هستند. اینها شبیه به کبودی هستند و بیشتر روی بدن کودکان با پوست تیره هستند. تقریباً تا زمان ۶ یا ۷ سالگی کودک کم رنگ می‌شوند، اما ممکن است اصلاً از بین نروند. راه درمان هم ندارند.
● نقاط شیر قهوه
این دسته نرم، مسطح و بیضی‌شکل هستند و از قهوه‌ای روشن تا تیره دسته‌بندی می‌شوند. به همین خاطر این اسم را به خود گرفته‌اند (قهوه با شیر).
معمولاً در نیم تنه، نشیمن گاه و پاها به وجود می‌آیند. گاهی اوقات با گذشت زمان و افزایش سن، بزرگتر یا تیره‌تر می‌شوند، اما مشکلی ایجاد نمی‌کنند.
با این وجود اگر این خال‌ها بزرگتر از یک سکه باشند باید با پزشک مشورت کرد.
● تومور خوش خیم توت فرنگی مانند
این دسته از گرد آمدن رگ‌های خونی کوچک روی سطح پوست به وجود می‌آیند. معمولاً روی صورت، پوست سر، پشت یا قفسه سینه یافت می‌شوند. ممکن است قرمز یا بنفش باشند. پهن یا کمی برجسته با لبه تیز هستند.
این گروه از خال‌ها مدتی بعد از تولد ایجاد می‌شوند. آنها ظرف یک سال و تا قبل از ۹ سالگی نمایان می‌شوند.
پوست در محل خال چروکیده است. این خال‌ها درمان ندارند. اما داروها با لیزر درمانی می‌توانند موثر باشند.
● تومورهای غار مانند
خال‌هایی که هنگام تولد نمایان‌اند، خال‌های عمیق‌تر زیر پوست هستند و به صورت تراکم اسفنجی آبی رنگ بافت‌های خونی ظاهر می‌شوند. اگر به اندازه کافی عمیق باشند، سطح پوست تقریبا نرمال به نظر می‌رسد. معمولاً این خال‌ها روی سر یا گردن ایجاد می‌شوند. این دسته می‌توانند با بلوغ ناپدید شوند. گاهی اوقات ترکیبی از خال‌های گروه بالا و این گروه ایجاد می‌شود.
● بد فورمی رگی
خال‌هایی که با انبساط رگ‌های خونی به صورت غیرمعمول ایجاد می‌شوند، بدفورمی رگی نام دارند. این خال‌ها هر چند در زمان تولد هستند اما گاهی تا زمان کودکی یا بزرگسالی نمایان نمی‌شوند. و این دسته در یک تا ۴ درصد نوزادان ظاهر می‌شوند. اغلب روی زبان، لب‌ها، گونه‌ها یا فک یافت می‌شوند. یا اینکه روی دست و پا، بالا تنه و یا در اندام درونی مثل مغز ایجاد می‌شوند. به کندی رشد می‌کنند و با گذشت زمان کوچک‌تر نمی‌شوند. اگر با درد همراه باشند، از طریق جراحی می‌توان آنها را درمان کرد.
● خال‌های گوشتی
این خال‌ها زمانی به وجود می‌آیند که سلول‌های پوست به جای پراکنده شدن در تمام پوست، به صورت خوشه‌ای رشد کنند و می‌توانند در هر کجای بدن به وجود آیند. این خال‌ها به رنگ گوشت، قهوه‌ای یا سیاه هستند. با در معرض آفتاب قرار گرفتن یا در طول بارداری تیره‌تر می‌شوند. در بزرگسالی کم رنگ‌تر می‌شوند یا گاهی در زمان پیری ناپدید می‌شوند. این خال‌ها عامل علامت یا هشداری خاص نیستند. با این وجود گاهی اوقات خطر سرطان پوست را افزایش می‌دهند. در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کرد:
۱) اگر رنگ یا اندازه آنها فرق کرد.
۲) اگر با خال‌های گوشتی دیگر فرق داشته باشند.
۳) اگر بعد از ۲۰ سالگی ایجاد شوند.
▪ خال‌های گوشتی مادرزادی
در گروه خال‌های گوشتی که هنگام تولد ظاهر می‌شوند، بافت پوست از طبیعی به غیرطبیعی متفاوت می‌شود این خال‌ها در هر جای بدن با هر سایزی به وجود می‌آیند، می‌توانند به کوچکی یک اینچ باشند و یا آن قدر بزرگ باشند که نیمی از بدن را در برگیرند.
خال‌های گوشتی کوچک در یک درصد نوزادان وجود دارند. بیشتر آنها خطرناک نیستند. اما انواع بزرگ آنها باید توسط پزشک درمان شوند. (چون که خطر سرطان را افزایش می‌دهند.)
▪ خال‌های گوشتی غیرمعمول
خال‌های گوشتی غیرعادی بزرگتر از خال‌های گوشتی معمولی‌اند و سطوحی نامرتب و غیره معمول دارند.
ممکن است شبیه خال‌های گوشتی سرطانی باشند و ترکیبی از رنگ‌های قرمز، صورتی، برنزه و قهوه‌ای هستند. این خال‌ها ارثی‌اند و امکان ایجاد سرطان پوست را افزایش می‌دهند.اگر غیرمعمول به نظر رسیدند یا بزرگتر شدند، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.

منبع : روزنامه اطلاعات