چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا
آب و باد در خدمت ایرانیان
ایرانیان باستان نخستین مردمانی بودند كه از حدود ۲ هزار سال پیش، از نیروی آب و باد برای پیشبرد آسان كارهای خود بهره گرفتند. آنان آسیابهای آبی و بادی را برای آرد كردن دانههای گندم، جو و دانههای گیاهی و همچنین برای خرد كردن سنگ، از جمله سنگ نمك و سنگ گچ، به كار گرفته بودند.
كهنترین اشارهی تاریخی به آبآسیا از استرابون، جغرافیدان یونانی، است. او از گونهای آسیاب نام میبرد كه میلهای قائم و تعدادی تیغه یا پرهای ملاقهای شكل داشت. این آسیاب را صنعتگران پادشاه اشكانی در سال ۶۵ پیش از میلاد برای كاخ او در آسیای صغیر ساخته بودند. نمونههایی از آسیابهای دورهی ساسانی در پیرامون شهر خرمآباد، شوشتر و دزفول برجای مانده است.
آسیابهای بادی ایران از قدیم چرخبادهایی به محور قائم داشت. نویسندهی تاریخ سیستان مینویسد زمانی كه مردم بیشتر جاهای ایران غلات و حبوبات را با آسیای دستی یا آسیای آبی و یا ستوری خرد و آرد میكردند، سیستانیها از آسباد برای آس كردن و بالا كشیدن آب از چاه بهره میگرفتند. وی نوشته است:
" ... و دیگر آسیا چرخ كنند تا باد بگرداند و آرد كند و به دیگر شهرها ستور باید یا آسیای آب یا به دست آسیا كنند و هم از این چرخها بساختهاند تا آب كشد از چاه به باغها و به زمین كه از آن كشت كنند، چه اگر چه آب تنگ باشد و همچنین بسیار منفعت از باد گیرند."
نمونههایی از این آسیابادها در روستاهای شهرستان خاف وجود دارد. این در زمانی بود كه رومیان، بردگان را برای گرداندن سنگهای بزرگ آسیا به كار میگرفتند.
صنعت آسبادسازی از ایران به دیگر جاهای جهان رفته است. این صنعت را مسلمانان به مصر و تركیه بردند و از تركیه به اروپا راه یافت. این آسیابها را صلیبیها به هلند بردند و نمونهای از آسیابهای بادی سیستانی در موزههای این كشور نگهداری میشود.
منبع:
۱. بلوكباشی، علی. آسیا. دایرهالمعارف اسلامی، جلد اول. مركز دایرهالمعارف اسلامی. چاپ اول، ۱۳۶۷
۲. نیر نوری، حمید. سهم ایران در تمدن جهانی. انتشارات فردوس، چاپ اول، ۱۳۷۹
۳. تاریخ سیستان، تصحیح ملكالشعرای بهار، انتشارات معین، ۱۳۸۱
منبع : جزیره دانش
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران آمریکا غزه مجلس شورای اسلامی بابک زنجانی مجلس خلیج فارس دولت دولت سیزدهم شورای نگهبان حجاب لایحه بودجه 1403
روز معلم سلامت زنان تهران هواشناسی قوه قضاییه شهرداری تهران سیل فضای مجازی دستگیری شورای شهر تهران آموزش و پرورش
بانک مرکزی دلار خودرو قیمت دلار قیمت خودرو سایپا ایران خودرو قیمت طلا بازار خودرو مالیات تورم ارز
سریال تلویزیون سینمای ایران سینما تئاتر موسیقی کتاب فیلم دفاع مقدس نون خ
اسرائیل جنگ غزه رژیم صهیونیستی فلسطین نوار غزه حماس روسیه عربستان یمن نتانیاهو افغانستان ترکیه
فوتبال پرسپولیس رئال مادرید استقلال سپاهان بایرن مونیخ تراکتور باشگاه استقلال لیگ قهرمانان اروپا فوتسال تیم ملی فوتسال ایران بازی
هوش مصنوعی تبلیغات ناسا اپل گوگل پهپاد همراه اول آیفون ماه
داروخانه مسمومیت دیابت قهوه کاهش وزن بارداری خواب سلامت روان آلزایمر