ورزش و آرامش روانی

● ورزش از چند طریق باعث ایجاد آرامش در انسان می‏گردد:
الف) از طریق تخلیه انرژی‏های درونی. انسان در ارتباط با محیط بصورت دائمی دارای تبادلات انرژی می‏باشد. یعنی از راه خوردن مواد غذائی و مایعات، خواب و... انرژی دریافت نموده و از طرف دیگر این انرژی‏های دریافتی را مصرف و تخلیه می‏نماید. اگر این انرژی‏ها در درون انسان متراكم شده و راه تخلیه خود را به صورت صحیح نیابند، ممكن است‏خود را به شكل‏های گوناگون مثل انفجارات روانی، ناآرامی‏های فردی و اجتماعی هیجانات كنترل نشده و همچنین اضطراب و ناآرامی نشان دهند.
ورزش كردن باعث می‏گردد كه این انرژی‏های متراكم درونی انسان كه در زمان قدیم صرف كار و رفت و آمد و... می‏شد، در مسیری سالم و سازنده مصرف و تخلیه شود و تعادل درونی بین انرژی‏های دریافتی و پرداختی برقرار و در نتیجه آرامش روانی بر وجود وی حاكم گردد. درنظر گرفتن این مسئله بخصوص درنوجوانان و جوانان كه دارای انرژی و جنب و جوش فراوانی می‏باشند بسیار مهم است. خود شما هم شاید حالت آرامش روانی توام بانشاطی را كه پس از یك ورزش كردن متعادل به انسان دست می‏دهد، تجربه كرده باشید و شاید یكی از علل این مطلب كه گفته می‏شود بیماریهای روانی بخصوص اضطراب وافسردگی در زمان‏های قدیم كمتر از امروز بوده است، این بوده كه افراد آن روزگار دارای تحرك و فعالیت‏بدنی فراوان بوده‏اند و فرصتی برای ابتلاء به اضطراب و افسردگی نداشته‏اند! امروزه كار درمانی یكی از شیوه‏های درمان بیماران روانی است، چرا كه كار كردن هم به مثابه نوعی ورزش كردن است كه موجب تخلیه انرژی‏های درونی و بسیاری آثار مفید دیگر می‏شود.
ب) از راه ایجاد نشاط روحی. یكی از آثاری كه همه ورزشكاران درسخنان خود به آن اشاره می‏كنند، نشاطی است كه از طریق ورزش كردن نصیب انسان می‏شود. پرواضح است كه نشاط را با اضطراب و غم و اندوه و افسردگی سرسازگاری نبوده و آنها را از میان برخواهد داشت.
ج) گزارشاتی مبنی برتاثیر ورزش بر افزایش آزاد كردن آندروفین‏ها در بدن وجود دارد. آندروفین‏ها از مخدرهای درونی بدن انسان هستند كه دارای اثرات ضد درد آرامبخشی (Sedation) می‏باشند. نیز این مواد با اثرات خواب آوری خود در آرامش بخشی به افراد كمك می‏كنند.
د) از راه تغییر وضعیت‏بدن. بطور كلی حالت جسمی و وضعیت‏های مختلفی كه جسم و بدن و حالات صورت انسان به خود می‏گیرد، هم نشانگری از حالات روانی او می‏باشد و هم براین حالات روانی دارای تاثیر بوده و زمینه تغییر آنها را فراهم می‏كند. شاید یكی از علل اینكه در روایات فرموده‏اند هرگاه دچار غضب شدید، برخاسته و وضو بگیرید، همین مطلب باشد. تغییر با اضطراب بیان شده است. برای مثال گفته شده چارلز دیكنز هر وقت دچار ناكامی و اضطراب می‏شده، در خیابان‏ها به قدم زدن می‏پرداخته است. ورزش كردن می‏تواند بعنوان یكی از راه‏های خوب و مفید تغییر وضعیت‏بدن و دور شدن از محیط و اندیشه اضطراب‏زا مطرح باشد.
ه) و بالاخره از راه تقویت‏حس اعتماد به نفس و احساس عزت نفس.
امروزه هر چه بیشتر می‏گذرد نسبت‏به آثار جسمی و روانی ورزش توجه بیشتری نشان داده شده، آثار مفید ورزش بیشتر كشف می‏شود. برای مثال «در مطالعه اخیری كه در ژورنال اپیدمی شناسی آمریكا (American gournal to Epidemiology) به چاپ رسیده نشان داده شده كه افزایش مشاركت در برنامه‏های ورزشی، تمرینات بدنی و فعالیت‏های جسمانی به شدت باكاهش علائم افسردگی (احساس اینكه زندگی بی ارزش است و یا برخورداری از یك روحیه ضعیف)، بی قراری و اضطراب (تنش و بی قراری بدن) و احساس كسالت (بی خوابی، احساس فرسودگی) همراه است‏».

منبع : موسسه اطلاع‌رسانی طعام اسرار