پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

آموزش و پرورش در مالزی


آموزش و پرورش در مالزی
● ساختار آموزشی
از آنجائیکه آموزش، در زمرة اولویت‌های اساسی دولت مالزی است، از این رو سالانه مبالغ کلانی از بودجه ملی به اهداف آموزشی این کشور اختصاص می‌یابد.تحصیل در مقاطع ابتدایی و متوسطه برای تمامی دانش‌آموزان رده‌های سنتی ۷ تا ۱۷ سال رایگان است.
سن ورود به سال اول ابتدایی ۷ سالگی است. سن فارغ التحصیلی دانشگاهی نیز، ۲۲ سالگی است. بالغ بر ۹۷درصد کودکان رده سنی ۷ سال مالزیایی در سیستم آموزشی دولتی، مشغول به تحصیل هستند. نرخ افراد باسوادکشور مالزی بالغ بر،‌ ۹۳درصد است که از جمله بالاترین ارقام افراد با سواد دنیا، به شمار می‌آید.
نظام آموزشی مالزی، تمامی مقاطع آموزشی از مقطع پیش دبستانی تا مقطع آموزش عالی را به شرح زیر تحت پوشش قرار می‌دهد:
- آموزش پیش دبستانی از سن ۵ سالگی (برای ۲تا ۳ سال)
- آموزش ابتدایی از سن ۷ سالگی (برای ۵ تا ۷ سال)
- آموزش متوسطه مقدماتی از سن ۱۳ سالگی (برای ۳سال)
- آموزش متوسطة تکمیلی، از سن ۱۶ سالگی (برای مدت ۲ سال)
- آموزش کالج، یا مقطع ششم،‌ از سن ۱۸ سالگی (برای مدت ۱ تا ۵/۱ سال)
● آموزش عالی
ـ دورة کارشناسی، از ۲۰ سالگی (برای ۳ تا ۵سال)
ـ دورة کارشناسی ارشد و دکترا (به مدت ۱ تا ۵ سال)
در نظام آموزشی مالزی، مؤسسات دولتی و خصوصی مشارکت دارند. آموزش دورة ابتدایی و متوسطه در بخش دولتی رایگان است.‌ بخش اعظم آموزش ابتدایی و متوسطه برای کودکان مالزیایی توسط مدارس دولتی یا عمومی تأمین می‌شود، لیکن بخش خصوصی نقش بسزایی در آموزش عالی کشور ایفا می‌کند ‌اما سطح همکاری بخش خصوصی در مقاطع ابتدایی و متوسطه بسیار اندک است.
برنامه‌های آموزشی ملی مقاطع ابتدایی و متوسطه،‌به آماده سازی دانش‌آموزان برای شرکت در آزمونهای عمومی مشترک پایان دوره‌های آموزش ابتدایی ومقدماتی و تکمیلی متوسطه منتهی می‌شود.
زبان مالایایی، زبان ملی کشور مالزی‌است. این در حالی است که یاد گیری زبان انگلیسی در مدارس اجباری است. در مقابل چند ملیتی بودن کشور مالزی و وجود مدارس مختص به نژادهای غیر مالزیایی به بهره گیری از زبانهای «ماندارین» و «تامیل» بعنوان زبان‌های آموزشی منجر شده است.
آزمونها و امتحانات کشوری مقاطع ابتدایی و متوسطه بر آزمونهای (UPSR) Ujian Penilain Saekolah Rendah، آزمون ارزیابی مدارس ابتدائی، آزمون (PMR) Peniliaian Menengah Rendah، آزمون ارزیابی دوره متوسطه مقدماتی و آزمون (SPM)Sijil Pelajaran Malaysia مختص اعطای گواهینامه پایان تحصیلات متوسطه تکمیلی است. آن‌دسته از دانش آموزانی که با موفقیت آزمون SPM را پشت سر گذاشته‌اند، به مقطع تحصیلی پیش‌دانشگاهی که مدت زمان ۲ سال به طول می‌انجامد راه می‌یابند. پس از گذراندن دوره آموزشی ۲ ساله فوق، دانش‌آموزان از مجوز ثبت نام در دانشگاه‌ها برخوردار می‌شوند.
مؤسسات آموزش عالی غیر انتفاعی مالزی در تأمین برنامه‌های آموزش دانشجویان از نقش کلیدی برخوردار هستند.
در بیان اهمیت مؤسسات غیر انتفاعی در سطح آموزش عالی می‌باید اذعان نمود که بالغ بر ۹۰۰ هزار و ۲۷۰ دانشجوی بومی و ۱۵ هزار دانشجوی خارجی زیر پوشش این‌مؤسسات قرار دارند. ساختار آموزش رسمی کشور مالزی به گونه‌ای طراحی شده است که دانش آموزان غالبا قادر به پایان تحصیلات دوره کارشناسی خود تا سن ۲۲ سالگی باشند. علاوه بر این، تعداد زیادی مدارس بین‌المللی و مدارس ویژه مهاجران مقیم سایر کشورها در مالزی راه‌اندازی شده است که به ارائه آموزش مقاطع ابتدایی و متوسطه به دانش آموزان خارجی مبادرت می‌نماید.
مدارس بین‌المللی خصوصی به بهره‌گیری از زبان انگلیسی در برنامه‌های آموزشی خود مبادرت نموده و به طراحی ‌دوره‌ها و برنامه‌های درسی‌ خود مطابق با سیستم‌های آموزشی انگلیسی یا آمریکایی می‌پردازند.
● آموزش پیش دبستانی
از آنجا که نقش برنامه‌های آموزشی مراحل آغازین کودکی در آماده سازی کودکان برای مواجهه با مسائل و مشکلات آتی بسیار مهم است.از این رو در کشور مالزی دو مؤسسه به فعالیت دراین زمینه مبادرت می‌کنند که از آن جمله می‌توان به مراکز مهد کودک و مراکز آمادگی اشاره کرد. مهد کودک به محلی اطلاق می‌شود که از چهار سال یا بیشتر در مقابل دریافت مزد در آن محل مراقبت می‌کنند.
گفتنی است که این مراکز کودکان زیر چهار سال را نیز می‌‌پذیرند. خود این مراکز، به‌دو دسته مراکز خانگی و مراکز غیر خانگی تقسیم می‌‌شوند. مراکز خانگی به پذیرش کمتر از ۱۰ کودک و مراکز غیرخانگی نیز به پذیرش بیش از ۱۰ کودک مبادرت می‌کنند. این مراکز به‌صورت نیمه وقت یا تمام وقت به مراقبت از کودکان می‌پردازند.
آموزش پیش‌دبستانی دوره آمادگی، دوره غیر رسمی و اختیاری ویژه کودکان رده سنی چهار سال تا پنج سال است. طول مدت آن یک تا دوسال است. مراکز فوق که عمدتاً به‌صورت خصوصی اداره هستند، از تراکم بیشتری در مراکز شهری برخوردار می‌شود. شهریه مراکز مذکور متفاوت بوده و اغلب با محاسبه هزینه ثابت و براساس نرخ تقاضا تعیین هستند. کلاس‌های آمادگی ارائه شده توسط وزارت آموزش (MOE) و سازمان‌های دولتی نیزکودکان اقشار کم درآمد مراکز شهری و روستایی را از آموزش پیش دبستانی به‌صورت رایگان با حداقل شهریه برخوردار می‌‌سازند. اولویت پذیرش در این کلاس‌ها با افرادی است که از توان پرداخت شهریه مراکز پیش دبستانی خصوصی برخوردار نمی‌باشند. دولت مالزی نیز تلاش کرده است با فراهم سازی امکانات و خدمات مورد نیاز از جمله امکانات آموزشی و بهداشتی و تغذیه مناسب، زمینه جذب و مشارکت کودکان در مراکز پیش‌دبستانی را فراهم نماید. آموزگاران مقطع پیش‌‌دبستانی تحت نظارت سازمان‌ها و مؤسسات ویژه تعلیم یافته و با روش‌ها و رویکردهای گوناگون به آموزش کودکان پیش دبستانی مبادرت می‌ورزند. دولت نیز به کمک سازمان‌های مربوطه به بر طرف سازی نیاز مراکز پیش دبستانی به آموزگاران تعلیم دیده، مطالب آموزشی و منابع مالی مبادرت می‌کند.
● برنامه‌های آموزشی
برنامه‌های آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی برفعالیتهای کلاسی، فعالیتهای گروهی و فعالیتهای آزاد تفریحی مشتمل می‌شود. طول دوره مقطع پیش‌دبستانی۲ ساله بوده و مطابق با قانون مصوب سال۱۹۹۶، به عنوان بخش مستقیم آموزش ملی مطرح می‌باشد. بالغ بر۷۰درصد از کودکان مقطع پیش دبستانی در مدارس ابتدایی حضور می‌یابند. ارزیابی استعداد و قابلیت کودکانی که، بخشی از برنامه مراکز پیش دبستانی است، غیر رسمی می‌باشد اما با این حال پیشرفت و رشد علمی کودکان درپرونده‌های آموزشی ثبت شده و در زمره سابقه آموزشی وی محسوب می‌شود.
● اهداف آموزشی
از جمله مهمترین اهداف مهدهای کودک و مراکز پیش دبستانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) کمک به‌ والدین شاغل برای مراقبت بهینه از کودکان خود
۲) ارتقاء سطح استاندارد زندگی خانواده
۳) فراهم‌سازی زمینه و شرایط لازم برای آن دسته از افرادی که به کودکان و فعالیت در مراکز مراقبتی کودکان علاقمند هستند.
۴) رشد دادن حب و علاقه شهروندان مالزیایی به کشور
۵) معرفی زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم آموزشی
۶) بهره‌گیری همگانی از زبان ملی
۷) عمل به ارزشهای مقدس
۸) رشد بدنی
۹) آموزش علوم اخلاقی
۱۰) ترویج مطالعات اسلامی
۱۱) رشد عاطفی، اجتماعی، شناختی و اعتماد به نفس شهروندان مالزیایی
هدف اصلی مراکز آموزش پیش دبستانی در مالزی فراهم‌سازی زمینه و پایه‌ای محکم برای آموزش رسمی است.
تمامی مراکز پیش دبستانی متعهد به‌ اجرای برنامه‌های درسی تعیین شده توسط وزارت آموزش هستند.
موضوعات درسی مراکزآموزش پیش دبستانی که در راستای آموزش ملی است، کودکان را قادر می‌‌کند مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی اولیه و سایر مهارت‌های مثبت جهت آمادگی برای حضور درمدارس ابتدایی را فرا گیرند. به طور کلی می‌توان گفت که آموزش پیش دبستانی در کشور مالزی برای تقویت و توسعه مهارت‌های اجتماعی، عقلانی، فیزیکی، معنوی و ارزش‌های زیبا شناختی (خلاقیت و ابتکار) طراحی شده است. برای هر یک از مهارت‌های فوق، اهداف مشخصی مد نظر است. عناصر مهارت اجتماعی بر ارتباط متقابل کودکان با محیط اطراف ومردم، رشد خودآگاهی مثبت، انضباط،مسئولیت‌های اجتماعی و برخورداری از دید مثبت نسبت به‌آموزش تأکید دارد.عناصر مهارت‌های عقلانی نیز بر درک محیط فیزیکی، مفاهیم، فضا، اعداد، الفبا، مقدمات نوشتن، خواندن و تواناییهای زبانی تأکید دارد.
عناصر مهارت‌های معنوی زیبا شناسی کودکان برتلقین صفات نیک و اعتقاد به‌پروردگار و مهارت‌های زیبا شناختی نیز به تقویت حسی از طریق آموزش کاردستی، طراحی، موسیقی و حرکات، موزون تأکید دارد.
● آموزش ابتدائی
سیاست وزارت آموزش در خصوص حوزه آموزش ابتدایی آن است که تمامی مدارس کشور یک نوبته شود. چرا که مدارس دو نوبته باعث کاهش زمان آموزش، بهم خوردن فعالیت‌های درسی و فوق برنامه و ایجاد‌کننده مشکلاتی برای دانش آموزان مستقر در مناطق دور افتاده می‌شوند. این مساله همچنین بر روند آموزشی و یادگیری تأثیر دارد. طبق آمار بدست آمده طی ژوئن سال ۱۹۹۹ تعداد ۱۲۱۹ مدرسه ابتدایی از مجموع ۷۱۶۴ مدرسه و تعداد۸۳۱ مدرسه متوسطه از مجموع ۱۶۰۱ مدرسه دو نوبته بوده‌اند.
آموزش ابتدایی عمومی درکشور مالزی به‌معنای آموزش ابتدایی رسمی است که بر فراگیری مهارت‌های خواندن و نوشتن و برخورداری از زیر ساختی مستحکم در ریاضیات و علوم پایه تکیه دارد. طول این دوره ۶ سال بوده و کودکان رده‌های سنی ۶ تا ۱۱ سال را دربر می‌گیرد.
گرچه آموزش در مالزی اجباری نیست،اما رایگان بودن آموزش ابتدایی در مالزی سبب شده است که شاهد ثبت نام و حضور گسترده کودکان رده‌های سنی ۶ تا ۱۱ سال در مدارس ابتدایی دولتی باشیم. علاوه بر این، در قالب برنامه‌های آموزشی مدارس ابتدایی، دست‌یابی به‌ فرصت‌های مساوی آموزشی برای تمامی کودکان مناطق دور افتاده و روستایی میسر شده است. در این مقطع، دو نوع مدرسه ( دولتی و چند ملیتی) به فعالیت می‌پردازند. وسیله ارتباطی در مدارس ملی کشور،‌ زبان رسمی کشور مالزی، است با این حال، یاد گیری زبان انگلیسی در مدارس اجباری است. علاوه بر این، زبانهای چینی و تایلندی نیز مورد استعمال قرار می‌گیرد. به طور کلی می‌توان گفت که یاد گیری زبانهای انگلیسی و مالزیایی در زمرة دروس اجباری و یادگیری سایر زبانها در زمرة روی اختیاری این مدارس محسوب می‌شود.
● اهداف آموزشی
هدف اصلی مقطع آموزش ابتدایی توسعه همه جانبه، متعادل و جامع جنبه‌های جسمی، احساسی، روحی و فکری دانش آموزان مالزیایی است. از جمله دیگر اهداف آموزشی مراکز آموزش ابتدایی کشور مالزی می‌توان به موارد ذیر اشاره کرد:
۱) تسلط بر زبان مالایی به عنوان زبان رسمی کشور
۲) تسلط بر مهارتهای اصلی زبان
۳) تسلط بر مهارتهای عمومی در زندگی روزانه و بهره‌گیری صیحح از این قبیل مهارتها
۴) صحبت کردن، خواندن و نوشتن انگلیسی به عنوان زبان دوم
۵) کسب و جستجوی دانش
۶) رشد استعداد و خلاقیت دانش‌آموزان
۷) تسلط بر مهارتهای علمی و فنی
۸) تقویت حساسیت دانش‌آموزان نسبت به افراد و محیط
۹) تقویت رشد اعتماد به نفس در دانش‌آموزان
۱۰) علاقه‌مندی دانش‌آموزان به مشارکت در فعالیتهای فرهنگی و فعالیتهای نو آورانه در راستای فرهنگ ملی
۱۱) توجه به سلامت، بهداشت و تناسب بدنی دانش‌آموزان
۱۲) تقویت مهارت دانش‌آموزان در خواندن و تفسیر قرآن مجید
۱۳) تقویت اعتقاد و ایمان به خدا و انجام مراسم مذهبی در دانش‌آموزان
۱۴) تقویت و گسترش رفتار شایسته و عمل به ارزشهای والا
۱۵) افزایش نرخ ثبت نامی دانش‌آموزان
۱۶) کاهش نرخ افت تحصیلی دانش‌آموزان به ویژه دانش‌آموزان مناطق روستایی و دور افتاده کشور
۱۷) احداث ۵۹ خوابگاه جدید دانش‌آموزی در مدارس کوچک روستایی برای سرویس دهی به ۱۱هزار و ۲۰۰ دانش‌آموز روستایی کشور
۱۸) تجهیز ۲۲۲ مدرسه ابتدایی به سیستم کامپیوتر طی مرحله نخست توسعه برنامه‌های آموزشی
۱۹) احداث ۲۰ مدرسه ابتدایی مجهز به آزمایشگاه کامپیوتر
● ارزشیابی تحصیلی
۲ نوع ارزشیابی رسمی در مقطع آموزش ابتدایی وجود دارد:
از نوع اول تحت عنوان آزمون برآورد مدرسه ابتدایی UPSR یاد می‌شود که براساس جنبه‌های شناختی حول مهارتهای اساسی خواندن، نوشتن و ریاضیات صورت گرفته و بر مواد درسی چون زبان مالایا، زبان انگلیسی، علوم و ریاضیات تاکید می‌شود.
علاوه بر این آزمون برآورد دیگری وجود دارد که به صورت آموزش دینی درخلال فرآیندهای تدریس صورت گرفته و نتیجه ثبت می‌شود.
از نوع دوم تحت عنوان برآورد سطح ۱= PTSیاد می‌شود که در سال۱۹۹۶ برای نخستین بار معرفی شده و به عنوان آزمون استعداد مطرح است. مطابق چنین شیوه‌ای دانش‌آموزان سال سوم که بر مهارتهای پایه و دانش پایه تسلط دارند از جهش تحصیلی به سال ۵ برخوردار می‌شوند.
شیوه مذکور در راستای سیاست جدید آموزش و پرورش دورة ابتدایی (۵یا۷سال) مشتمل می‌شود. ارزشیابی دیگری تحت عنوان PKBS ارزشیابی بر اساس عملکرد دانش‌آموزان در مدارس است.
مطابق چنین شیوه‌ای درطول سال تحصیلی فرآیندهای یادگیری و تدریس به منظور ارزیابی پیشرفت دانش‌آموزان از نظر رشد، مورد بررسی قرار می‌گیرد. بهره گیری از چنین شیوه‌ای به معلم کمک می‌کند تا بنیه علمی دانش‌آموزان را تقویت نموده و به برنامه‌ریزی صحیح بپردازد.
سطح یادگیری دانش‌آموزان پایه ابتدایی با برگزاری آزمون PSAT به صورت کشوری سنجیده می‌شود. گفتنی است که این آزمون در پایان دوره ابتدایی در چهار موضوع اصلی زبان ملی مالزی، زبان انگلیسی، ریاضیات و علوم برگزار می‌شود. هدف PSAT سنجش آموخته‌های دانش‌آموزان در خواندن، نوشتن، مهارت‌های علمی و شمارش به زبان مالی یا زبان‌های دیگر (چینی و تامیلی) است.
● آموزش متوسطه
تحصیلات دورة متوسطه نیز مختص دانش‌آموزان رده‌های سنی ۱۳ تا ۱۷ سال است. آموزش متوسطه در مدارس مالزی به دو سطح زیر قابل تقسیم است:
۱) سطح آموزش متوسطه مقدماتی (دوره ۱تا ۳ ساله راهنمایی مختص سنین ۱۳ تا ۱۵ سال)
۲) سطح آموزش متوسطه تکمیلی (دوره ۴تا ۵ ساله دبیرستان مختص سنین ۱۶ تا ۱۷ سال)
مقطع مقدماتی متوسطه (راهنمایی) در این کشور مدت زمان دو سال به طول می‌انجامد. در دوره تکمیلی متوسطه غالبا به دروس تخصصی‌تر پرداخته می‌شود. در این دوره دانش‌آموزان در مدارس مختلف به شرح زیر تحصیل می‌کنند:
الف) مدارس علوم تجربی و هنرهای زیبا
ب) مدارس فنی وحرفه‌ای
ج) مدارس ملی مذهبی
د) مدارس استثنائی (مختص دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا)
● اهداف آموزشی
هدف اصلی مقطع آموزش متوسطه توسعه هر چه بیشتر استعداد و توان دانش‌آموزان از جنبه‌های تعادلی، جامع گرا و یکپارچه است. همچنین از نظر فیزیکی ( بدنی )، احساسی، روحی و فکری در صدد تربیت افرادی هماهنگ و متعادل با استانداردهای والای معنوی است.
از جمله دیگر اهداف اصلی نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) افزایش قابلیت زبانی دانش‌آموزان در جهت تقویت ارتباطات فردی و گروهی آنان.
۲) تقویت و ارتقاء توانایی فکری دانش‌آموزان متناسب با تفکر خلاق، انتقادانه و عقلی آنان.
۳) کسب دانش و رشد مهارتهای اصلی و کاربردی دانش‌آموزان در زندگی روزانه.
۴) توسعه مهارتهای همسو با حوزه‌های جدید علمی و توسعه فن‌آوری.
۵) رشد و توسعه توانائیهاو امکانات دانش‌آموزان در جهت توسعه فردی و ملی.
۶) رشد عمیق احساس مسئولیت و آمادگی در راه خدمت به میهن و مذهب.
۷) حب دانش و تلاش در رسیدن به مدارج بالای علمی.
۸) آگاهی از اهمیت سلامت و توجه به آن.
۹) رشد نقش دانش‌آموزان در جامعه و ضریب مقابله با چالشها در زندگی.
۱۰) تقویت قابلیت و استعداد دانش‌آموزان در کاربرد زبان مالزیایی به عنوان زبان ملی و رسمی در تحصیل دانش و کسب وحدت ملی.
۱۱) برخورداری از دانش و آگاهی در خصوص فرهنگ و تاریخ مالزی.
● مقطع تکمیلی متوسطه
برنامه آموزشی در دوره تکمیلی متوسطه در مدارس فنی و حرفه‌ای و نظری ارائه می‌شود. دانش‌آموزان بر حسب قابلیت و مهارتشان در LCE در یکی از مدارس تکمیلی تحصیل می کنند. آموزش تکمیلی متوسطه دوره ۲ ساله آموزشی را در بر گرفته و به عنوان آموزش پایه محسوب می شود. پس از طی دوره ۲ ساله، دانش‌آموزان به احراز گواهینامه دوره تحت عنوان (MCE گواهینامه امتحان دوره آموزش) در مدارس نظری و گواهینامه آموزش فنی و حرفه‌ای در مدارس حرفه‌ای نائل می‌آیند.
● برنامه‌های آموزشی
در مراکز تکمیلی متوسطه دروس بر مبنای علاقه و استعداد تحصیلی دانش‌آموزان ارائه می‌شود. دروس اختیاری در ۴ گروه علوم انسانی، فنی و حرفه ای، علوم و دروس اسلامی ارائه می‌شود. دروس پایه نیز پس از گذراندن مراحل ابتدایی آن طی دوره مقدماتی متوسطه ارائه می‌شود. از جمله دروس پایه می‌توان به جغرافیا، آموزش هنر و مهارت های زندگی اشاره کرد. زبان های تامیلی و چینی نیز به عنوان دروس اختیاری تکمیلی مطرح است. مدت زمان کل تدرس هفتگی طی دوره تکمیلی متوسطه بر ۵/۲۵ ساعت آموزشی ۱۶۰۰ دقیقه طی ۴۰ جلسة تدریس( ۴۰ دقیقه ای) مشتمل می‌شود.
● اهداف آموزشی
از جمله مهمترین اهداف آموزشی مراکز آموزش متوسطه تکمیلی کشور مالزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) افزایش نرخ ثبت‌نامی دانش‌آموزان
۲) تقویت دروس پایه از جمله علوم و ریاضیات به واسطه ارتقاء کیفیت آموزشی، روش تدریس و افزایش ابزار کمک آموزشی در جهت بهبود عملکرد دانش‌آموزان
۳) احداث ۲۲۵۰ آزمایشگاه علوم
۴) استخدام ۳۷۵۰ معلم کار آزموده برای تدریس ریاضیات و علوم
۵) تبدیل مدارس متوسطه حرفه‌ای به مدارس متوسطه فنی در جهت افزایش نرخ ثبت نامی دانش‌آموزان مدارس فنی
۶) ارائه آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای توسط مدارس متوسطه حرفه‌ای(STS) برای زیر پوشش قرار دادن دانش‌آموزان ضعیف‌تر
۷) تجهیز ۱۱۰ مدرسه آموزش متوسطه به سیستم کامپیوتر طی مرحله نخست توسعه برنامه‌های آموزشی
۸ ) احداث ۹۰ مدرسه متوسطه برخوردار از آزمایشگاه کامپیوتر
۹) احداث مدارس متوسطه هوشمند برای بهره‌گیری هرچه بیشتر ازامکانات آموزشی کامپیوتریبا تشخیص اهمیت آموزش در جهت ایجاد اقتصادی بر مبنای علم، طرح تاسیس مدارس هوشمند طی برنامه هفتم توسعه کشور به مورد اجرا گذارده شد. اجرای طرح فوق تربیت نسل جدیدی از مالزیایهای آشنا با IT است که خلاق و نوگرا باشند و به واسطة دسترسی به اطلاعات و بکارگیری ثمر بخش آن، به ارتقاء و افزایش قابلیت تولید و رقابت اقتصادی کشور نائل شوند.
● آموزش پیش دانشگاهی
ورود به این مقطع در مدارس دولتی به صورت آزاد و اختیاری نیست بلکه بر اساس آزمونهای ورودی عمومی صورت می‌پذیرد. تحصیل در این مقطع به آماده‌سازی دانش‌آموزان برای ورود به دانشگاههای دولتی، دانش‌سراها و دانشگاههای خصوصی، دانشگاه‌های خارجی برون‌مرزی و پیوستن به نیروی کار کشور منتهی می‌شود.در کشور مالزی، آموزش‌های پیش دانشگاهی به دو شکل به شرح زیر عرضه می‌شود:
ـ آموزش پیش‌دانشگاهی با مدارک داخلی
ـ آموزش پیش‌دانشگاهی با مدارک خارجی
الف) آموزش پیش‌دانشگاهی با مدارک داخلی
دورة آموزش مذکور که از آن با عنوان آموزش ششم متوسطه یاد می‌شود، مدت زمان ۲ سال به طول انجامیده و مختص دانش‌آموزان رده‌های سنی ۱۸ و ۱۹سال است.
باطی این دوره آموزشی، دانش‌آموزان از دروس تئوریک و هنری به طور همزمان در طول ۱۱ سال آموزش،‌ بهره‌مند می‌شوند. مدارس متوسطه مالزی مسئولیت آماده‌سازی، دانش‌آموزان بـرای شـرکت در امتحانات پیش دانشگاهی را برعهده دارند، از گواهینامه این دوره تحت عنوان STPM) Sijil Tinggi Pelajaran Malaysia) یاد می‌شود.
آزمون مذکور که توسط شورای امتحانات مالزی و وزارت آموزش وپرورش این کشور برگزار می‌شود، از سوی سندیکای برگزاری امتحانات محلی کمبریج انگلستان (UCLES) تأیید و تصدیق شده و معادل گواهینامه آموزش متوسطه (GCSE ) و معادل گواهینامه سطوح "A" این دانشگاه محسوب می‌شود. طبق این نظام، از STPM نه تنها به عنوان گواهینامه ورود به دانشگاه‌های مالزی یاد می‌شود بلکه مورد تائید دانشگاه‌ها و سیستم‌های آزمون‌های تخصصی جهانی نیز است.
ب) آموزش پیش‌دانشگاهی با مدارک خارجی
مؤسسات آموزش عالی خصوصی مالزی، به آماده‌سازی دانشجویان برای شرکت در امتحانات دانشگاه‌های خارجی نظیر (STPM) و برای دریافت گواهینامه‌های آکادمیک دانشگاه‌های خارجی برون‌مرزی در مقطع پیش‌دانشگاهی، نظیر سطوح ("A" GCE بریتانیا)، پذیرش دانشگاهSouth Australian، پذیرش Vestern Austrakian برنامه‌های پذیرش Canadian Matqdation (Ontario) مبادرت می‌کنند. علاوه بر این، دانشگاه‌های خصوصی، دانشگاه‌های خارجی و دانش‌سراهای غیرانتفاعی کشور از دروس پیش‌دانشگاهی برخوردار هستند که گذراندن آن به آماده‌سازی دانشجویان جهت ورود به مقطع کارشناسی منتهی می‌شود. درنتیجه، در کشور مالزی،آزمون هماهنگ سراسری برای ورود دانش‌آموزان به دانشگاه‌های دولتی و خصوصی وجود ندارد.
● آموزش فنی و حرفه‌ای
▪ انواع مدارس
۱) مدارس فنی متوسطه که در آن آموزش عمومی ( پایه ) و دروس فنی به دانش‌آموزان ارائه می‌شود تا بتوانند آموزش عالی در رشته فنی را دنبال کرده و به حرفه متناسب با رشته تحصیلی خود دست یابند. از جمله مهمترین اهداف مدارس مذکور می‌توان به ارائه تکنیک و دانشگاه، ارائه آموزش فنی و علمی به دانش‌آموزان مستعد و علاقه‌مند و بالابردن سطح و استاندارد نیروی کار مجرب در جهت آشنا‌سازی آنان با نیازهای صنعتی کشور اشاره کرد. مانند مدارس نظری که دانش‌آموزان این مدارس نیز نیازمند گذراندن دروس پایه باشند.
۲) مدارس حرفه‌ای: دانش‌آموزان پس از گذراندن مقطع آموزش مقدماتی متوسطه، به این مدارس راه می‌یابند. از جمله مهمترین اهداف آموزشی مدارس فوق می‌توان به تأمین نیروی انسانی فنی برای بخش های صنعتی و تجاری، درنظر گرفتن برنامه‌ریزی دولت و شخص متنا سب با نیاز‌های ضروری و تحولات بخش صنعتی حال وآینده، ایجاد مؤسسه‌ای جهت جذب فنون و مهارت‌ها برای آموزش‌دهی اشاره کرد.
درمدارس فوق ۲جنبه (آموزش حرفه‌ای عمومی یا گواهینامه آموزش حرفه‌ای و آموزش آماده‌سازی دانش‌آموزان جهت اخذ گواهینامه مهارت‌های مالزی که توسط شورای ملی آموزش حرفه‌ای اعطا می شود، مدنظر است. مدارس حرفه‌ای همچنین دوره‌های پـاره‌وقـت تـخصصی برای متصدیان دوره اخذ گوا هینامه صلاحیت آموزشی در مالزی در نظر می‌گیرد تا مهارت‌ها را درحیطه‌ها دنبال کنند.
● اهداف آموزشی
۱) فراهم‌سازی آموزش جامع و گسترده برای دانش‌آموزان مدارس تکمیلی متوسطه در جهت فراهم شدن زمینه لازم برای تحصیل آنان در رشته‌های فنی و مهندسی.
۲) فراهم سازی آموزش‌های فنی یا حرفه‌ای آزاد مربوطه و بالا بردن سطح مهارت‌های پایه
۳) افزایش هم‌کاری با بخش‌های خصوصی و یا دولتی از طریق خصوصی سازی تدریجی و انجام تحقیقات و برنامه‌های تکمیلی
مراکز آموزش حرفه‌ای در جهت برطرف کردن نیاز‌های جوانان فاقد شغل محروم از مدرسه تاسیس شده است. این مراکز که توسط سازمان‌های مختلف دولتی ایجاد شده، به فراهم سازی و ارائه برنامه‌های آموزش‌ رسمی و غیر رسمی به جوانان و بزرگسالان رده‌های سنی بالای پانزده سال تا ۴۰سال مبادرت می‌نمایند.
هدف اصلی مراکز فوق تعلیم فنی شرکت‌کنندگان در جهت اشتغال آنان در صنایع گوناگون و یا برخورداری از مشاغل آزاد است. مراکز فوق هم‌چنین زمینه‌های لازم برای همنوایی افراد تحت آموزش با منافع ملی را فراهم می‌سازند.
از جمله مهم‌ترین اهداف این قبیل برنامه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) فراهم سازی نیروی کار ماهر بر اساس نیاز بخش صنایع کشور
۲) بالا بردن مهارت‌های کارگران صنعتی در جهت مشارکت مؤثر آنان در رشد ملی
۳) فراهم‌سازی موقعیتی برای جوانان محروم از مدرسه از طریق مهارت‌های سیستماتیک و آموزش‌های حرفه‌ای
۴) دسترسی فزاینده خانوارهای مالزیایی به دانش، مهارت‌ها و صلاحیت‌های لازم برای برخورداری از زندگی بهتر
منبع : روزنامه اطلاعات