پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

گزینه نظامی برای تغییر معادله خاورمیانه: به دست عربستان یا ایران؟


گزینه نظامی برای تغییر معادله خاورمیانه: به دست عربستان یا ایران؟
این بار نیز وقت تغییر دیگری در معادله خاورمیانه فرارسیده است، اما بگذارید این مرتبه تغییر به‌دست مسلمانان رقم بخورد. اگر خادمان حرمین شریفین شجاعت آغاز این تغییر را ندارند، خوب است این افتخار نصیب رئیس‌جمهور ایران شود؛ و چنان‌چه ایشان به هر دلیلی مایل به تشکیل ارتش بین‌المللی جهان اسلام نیستند، شایسته است جمعی از علمای ذی‌صلاح با صدور فتوایی در این زمینه وارد عمل شوند.
تزیپی لیونی، وزیر امور خارجه اسرائیل(و نخست‌وزیر احتمالی این رژیم)، کمی پس از آغاز بمباران نواز غزه در ۲۷ دسامبر ۲۰۰۸، گفت: «معادله باید تغییر کند، و این امر به‌زودی اتفاق خواهد افتاد.» او در توجیه حملات هوایی به غزه افزود: «ما نمی‌توانیم اجازه دهیم که غزه در کنترل حماس باقی بماند. اسرائیل به حماس اجازه نمی‌دهد تا شهروندان اسرائیلی را با پرتاب راکت مرعوب کند. مدت‌های مدیدی است که این حملات ادامه داشته است. آن‌ها به‌سمت ما راکت می‌اندازند و ما تلافی می‌کنیم، آن‌ها مدتی آرام می‌گیرند، ما عقب‌نشینی می‌کنیم، و باز این داستان دوباره تکرار می‌شود... این وضع نباید استمرار یابد، ما باید معادله را تغییر دهیم و این امر به‌زودی اتفاق خواهد افتاد.»
لیونی و خبرنگاران شبکه‌های بی‌بی‌سی و فاکس‌نیوز به این حقیقت اشاره نکردند که راکت‌های قسامِ جنبش حماس، چیزی بیش از اسباب‌بازی نیستند؛ صدها راکتی که از سال گذشته به‌سمت مناطق صهیونیست‌نشین پرتاب شده، تنها منجر به کشته‌شدن یک نفر شده‌اند و حال این را مقایسه کنید با چند روز بمباران غزه توسط اسرائیل که صدها کشته و ‌هزاران زخمی برجای گذاشته است، که اکثرشان کودکان و زنان و سالخوردگان و بیماران هستند. اما این مقایسه در واقع جزئیات کوچکی از آغاز روند تغییر خاورمیانه است.
لیونی، پنجاه ساله، دختر یک تجدیدنظرطلب صهیونیست به نام یروهام «ایتان» لیونی(۱۹۹۱-۱۹۱۹) است که در دوران قیمومیت انگلستان بر فلسطین در سال ۱۹۲۵ به تل‌آویو مهاجرت کرد، و اکنون به نسل دوم صهیونیست‌ها تعلق دارد. این نسل از وضع موجود رضایت ندارد. اظهارات او درباره تغییر معادله، حرف مفت یا صرفاً بیان آرزوهایش نیست. بلکه واقعیتی است که بر اقدامِ عملی مبتنی شده است. خصوصیات رهبران نسل جدید صهیونیست‌ها در این زن پیداست: تیزهوش، باتدبیر، دارای تواناییِ برنامه‌ریزی دقیق و اجرای آن‌ها به‌مددِ برخورداری از ذکاوت سیاسی و توانمندی‌های نظامی.
صفات برشمرده همان‌هایی هستند که رهبران کنونی جهان عرب از آن‌ها بی‌بهره‌اند. نگاهی گذرا به واکنش‌هایی که به حملات اسرائیل به غزه «برای تغییر معادله» صورت گرفته، به‌خودی‌ِ خود برای مقایسه کفایت می‌کند. در تمام جهان عرب، آن‌چه مشاهده می‌شود خشم ناشی از ضعف و حقارت، درماندگی، سرخوردگی، و لاف‌زنی‌های توخالی است. اتحادیه عرب این بار نیز همان کاری را که همواره در چنین بحران‌هایی انجام می‌دهد، تکرار کرد: از کشورهای عضوش دعوت به برگزاری اجلاس سران کرد، اجلاسی که معمر قذافی، رهبر لیبی، آن را از مدت‌ها قبل تحریم کرده است. وی با لحنی مشحون از تحقیر خطاب به هم‌تایانش در کشورهای عربی گفت:«چند مرتبه به‌خاطر فلسطین، اجلاس اضطراری سران برگزار کرده‌اید؟ چه اقدامی از این اجلاس‌ها حاصل شده است؟... من به‌نوبه خودم از گوش‌کردن به این حرف‌های تکراری و بی‌نتیجه خسته شده‌ام. این نوع واکنش‌های یاس‌آمیز و بزدلانه واقعاً شرم‌آور است.»
در همین لحظاتی که این سطور را می‌نویسم، همین سرخوردگی و عکس‌العمل‌های ناشی از بزدلی و ترس تمام جهان اسلام را درنوردیده است. هر کشوری را که نگاه می‌کنید، انبوهی از مردم به خیابان‌ها می‌ریزند، اموالی این بار نیز وقت تغییر دیگری در معادله خاورمیانه فرارسیده است، اما بگذارید این مرتبه تغییر به‌دست مسلمانان رقم بخورد. اگر خادمان حرمین شریفین شجاعت آغاز این تغییر را ندارند، خوب است این افتخار نصیب رئیس‌جمهور ایران شود؛ و چنان‌چه ایشان به هر دلیلی مایل به تشکیل ارتش بین‌المللی جهان اسلام نیستند، شایسته است جمعی از علمای ذی‌صلاح با صدور فتوایی در این زمینه وارد عمل شوند. را تخریب می‌کنند، لاستیک‌ها و پرچم‌هایی را آتش می‌زنند، فریاد می‌کشند، شعار می‌دهند؛ اما از آن طرف، اسرائیل برای برداشتن گام بعدی‌، تانک‌هایش را در نوار مرزی غزه مجتمع کرده است؛ یعنی حمله‌ای زمینی که به نتیجه دل‌خواه آن‌ها -تغییر معادله- ختم خواهد شد.
تفاوت کاملاً پیداست. از یک طرف، رهبران بزدلی نشسته‌اند که به‌خاطر فقدان اندیشه و تصمیم‌گیری صحیح، ذهنیتی مرعوب و احساساتی متناقض به حال فلج افتاده‌اند و زبان در کامشان نمی‌گردد. در سوی دیگر، افرادی تیزهوش، مصمم و دارای عزم و اراده قرار دارند که به‌رغم تفاوت‌های متقابلشان، قاطعانه به‌دنبال محقق‌ساختن تغییر معادله هستند. ایهود باراک، وزیر دفاع رژیم صهیونیستی، با اعلام گسترش دامنه عملیات در صورت لزوم گفت: «زمانی لازم است آرام باشیم و زمان دیگری بجنگیم و اکنون زمان جنگ فرارسیده است.»
با فرض شرایط کنونی، به این سناریو توجه کنید: یک روز پس از آغاز حملات اسرائیل به فلسطینیان برای اجرای نقشه تغییر معادله، متولیان حرمین شریفین جهان اسلام، تشکیل فوری یک نیروی بین‌المللی اسلامی را اعلام کنند. در حالی که نیروهای این ارتش اسلامی از اقصی نقاط جهان گرد هم می‌آیند، او بلافاصله اولتیماتومی را به دولت اسرائیل می‌دهد مبنی بر این‌که ظرف ۴۸ ساعت به خطوط آتش‌بسِ سال ۱۹۴۹(مشهور به خط سبز) عقب‌نشینی کند در غیر این‌صورت با این نیروی چند ملیتی که از زبده‌ترین هنگ‌های نیروهای زمینی و اسکادران‌های هوایی ارتش‌هاس اسلامی از سراسر جهان تشکیل یافته مواجه خواهد شد. این اقدامی است که قطعاً معادله را در خاورمیانه تغییر خواهد داد.
مرحله فعلی تغییر معادله خاورمیانه زمانی شروع شد که نخستین کنگره بین‌المللی صهیونیست‌ها در سال ۱۸۹۷ در باسل برگزار شد. کنگره‌ای که در آن تاسیس یک کشور یهودی در فلسطین پایه‌گذاری شد. ورود یهودیان اروپایی به فلسطین مرحله دیگری از این تغییر معادله بود که شاخص‌های ویژه‌ای داشت: دهه ۱۹۱۴-۱۹۰۴(که حدود ۴۰۰۰۰ یهودی اروپایی به فلسطین مهاجرت کردند)؛ ۱۹۱۷(صدور اعلامیه بالفور)؛ ۱۹۲۲(که جامعه ملل، قیمومیت فلسطین را به بریتانیا اعطا کرد)؛ دوره پنج‌ساله‌ ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۴ که سومین و چهارمین موج مهاجرت یهودیان منجر به ورود ۱۰۰۰۰۰ یهودی به فلسطین شد. این روند در ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷ با انقضای دوران قیمومیت انگلیس بر فلسطین و تاسیس سازمان جدیدی به نام سازمان ملل به مرحله دیگری از تغییر معادله دامن زد. سازمان ملل در آن سال با صدور قطعنامه ۱۸۱، طرح تقسیم فلسطین به دو کشور یهودی و فلسطینی را به تصویب رساند و بیت‌المقدس نیز به‌عنوان یک شهر بین‌المللی شناخته شد.
در ۱۴ ماه می ۱۹۴۸ بن‌گوریون تاسیس کشور اسرائیل را اعلام کرد و باز مرحله‌ای دیگری از تغییر معادله رقم خورد؛ به‌دنبال یک سال جنگ و درگیری، حدود ۷۱۱۰۰۰ فلسطینی از فلسطین گریختند و بزرگ‌ترین جمعیت پناهندگان تاریخ دوان معاصر را به‌وجود آوردند.
معادله خاورمیانه از زمان تاسیس دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸ بارها تغییر کرده است. ورود یک و نیم میلیون یهودیِ آمریکایی، اروپایی و روس به فلسطین در فاصله سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۸ توازن جمعیتی را در این منطقه به‌هم‌ریخت، اما مهم‌ترین تغییر معادله در روز ۵ ژوئن ۱۹۶۷ در ساعت ۷:۴۵ دقیقه رخ داد. در آن ساعت، نیروی هوایی اسرائیل طی عملیاتی، جنگ موسوم به شش‌روزه را آغاز کرد. در آن عملیات، از ۲۰۰ فروند هواپیمای جنگی اسرائیل، فقط ۱۲ فروند از زمین برخاسته و با حمله به مصر نیروی هوایی این کشور را نابود کردند. در پایان جنگ شش‌روزه، اسرائیل موفق شده بود کرانه باختری، نوار غزه، شبه جزیره سینا و بلندی‌های جولان را به تصرف خود درآورد.
این بار نیز وقت تغییر دیگری در معادله خاورمیانه فرارسیده است، اما بگذارید این مرتبه تغییر به‌دست مسلمانان رقم بخورد. اگر خادمان حرمین شریفین شجاعت آغاز این تغییر را ندارند، خوب است این افتخار نصیب رئیس‌جمهور ایران شود؛ و چنان‌چه ایشان به هر دلیلی مایل به تشکیل ارتش بین‌المللی جهان اسلام نیستند، شایسته است جمعی از علمای ذی‌صلاح با صدور فتوایی در این زمینه وارد عمل شوند. فقط با تشکیل چنین ارتشی است که فرمان قرآن کریم درباره یاری‌رساندن به محرومان و مستضعفین فی‌الارض تحقق می‌یابد.
پروفسور مظفر اقبال
مترجم: علی فتحعلی آشتیانی
منبع: پیشنهاد پروفسور مظفر اقبال برای حل معضل غزه؛
منبع : مطالبه