جنگ ششم

در نخستین ساعات چهارم ژوئن ۱۹۶۷ ژنرالهای ارتش رژیم صهیونیستی در مقر ستاد كل ارتش اسراییل واقع در خیابان هرتسل در مركز تل آویو، گرد هم آمدند تا آخرین دستورات نظامی را از ژنرال اسحاق رابین رئیس وقت ستاد ارتش، دریافت كنند.
در میان ژنرالهای اسراییلی «موشه دایان»، «اسحاق شامیر»، «حاییم هرتزوگ»، «مناخیم بگین»، «آریل شارون»، «مردخای گور»، «حاییم بارلو»، «حاییم وایزمن» و «موشه شاریت» نسبت به سایر ژنرالها اشتیاق بیشتری برای جنگ با اعراب داشتند.
در اتاق عملیات جنگ كه در عمق ۱۰ متری ساختمان ستاد ارتش قرار داشت، «لوئی اشكول» نخست وزیر اسراییل آخرین گزارشهای اطلاعاتی پیرامون آمادگی رزمی ارتشهای اعراب را از ژنرال «عامی ایالون» رئیس اطلاعات ارتش دریافت كرد.
گزارشها نشان می داد اگر ارتش اسراییل وارد یك جنگ گسترده با ارتشهای عربی شود به چند دلیل پیروزی را كسب خواهد كرد.
دلیل اول بروز اختلاف شدید بین جمال عبدالناصر رئیس جمهوری مصر و برخی رهبران عرب از یك سو با احمد الشقیری رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین «ساف» از سوی دیگر بود كه به بروز چند دستگی در سازمان آزادیبخش فلسطین منجر شده بود.
دلیل دوم بی رغبتی ملك حسین پادشاه اردن و عبدالرحمن عارف رئیس جمهوری وقت عراق برای ورود به جنگ با اسراییل بود كه بی تردید به شكست ارتشهای عربی منجر می شد.
دلیل سوم برتری تاكتیكی ارتش رژیم اسراییل در میدانهای جنگی و بهره برداری گسترده از آتش تهیه و پشتیبانی هوایی بود كه ارتشهای عربی فاقد این امتیازات بودند.
دلیل چهارم وجود تجهیزات جنگی شوروی در ارتشهای مصر و سوریه بود كه این تجهیزات از كیفیت پایین تری نسبت به ارتش اسراییل برخوردار بودند.
جمع بندی گزارشهای اطلاعاتی نشان می داد اگر اسراییل به سرعت وارد یك جنگ تمام عیار با اعراب شود از یك سو خواهد توانست به پیروزی سهل و آسانی دست پیدا كند و از سوی دیگر با تصرف بخشهای وسیعی از اراضی اعراب كمربند امنیتی اسراییل را توسعه خواهد داد.
در آن زمان «دیوید بن گوریون» اولین نخست وزیر رژیم صهیونیستی طرحی را تهیه كرده بود كه براساس آن امنیت اسراییل را به گسترش محدوده جغرافیایی اراضی اشغالی فلسطین ارتباط می داد.
«بن گوریون» اعتقاد داشت، هر چه محیط پیرامونی اراضی اشغالی وسیعتر باشد، تأمین امنیت اسراییل و دسترسی این رژیم به آبهای سطح الارضی آسانتر خواهد بود.
در پنجم ژوئن ۱۹۶۷ «لوئی اشكول» نخست وزیر اسراییل فرمان عملیات را صادر كرد. چندین اسكادران از هواپیماهای اف ۴ و اف ۵ و میراژ ارتش رژیم صهیونیستی در ساعت ۶ بامداد به پرواز در آمدند و ۶ فرودگاه مصر را بمباران و نزدیك به ۴۰۰ فروند هواپیمای سوخو و توپولف و میگ را منهدم كردند.
ارتش اسراییل نخستین مأموریت خود را بدون كوچكترین مشكلی با موفقیت به پایان رساند.
پس از دو ساعت واحدهای زرهی ارتش اسراییل در ۳ جبهه مركزی، جنوبی و شمال غربی به حركت در آمدند.
حركت برق آسای ارتش اسراییل به گونه ای بود كه «احمد الشقیری» رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین كه برای ایراد سخنرانی در بیت المقدس شرقی در هتل «امباسادور» واقع در منطقه الشیخ جراح قدس به سر می برد با لباس مبدل فرار كرد.
ژنرال «مردخای گور» فرمانده جبهه میانه به سرعت قدس شرقی را اشغال و پرچم رژیم اسراییل را در برابر دیدگان صدها هزار عرب ساكن اراضی اشغالی بر بالای قبه الصخره نصب كرد.
در جبهه جنوبی ارتش رژیم صهیونیستی به فرماندهی ژنرال حاییم بارلو و ژنرال آریل شارون، صحرای نقب، العریش، سینا، شرم الشیخ كه مساحتی معادل ۷ برابر مساحت لبنان را تشكیل می داد در نوردید و بدون هیچ گونه مقاومتی به سمت كانال سوئز پیشروی كرد.
برخی ژنرالهای ارتش مصر خود را در پشت تپه های رملی صحرای سینا مخفی كرده و تعدادی دیگر لباس شتربانان بدوی ساكن العریش را بر تن كرده و از میدان نبرد گریختند. در جبهه شمال غربی به فرماندهی ژنرال «دیوید بن الیعازر» و «ژنرال مناخیم بگین»، ارتش رژیم صهیونیستی با شكست دادن واحدهای ارتش اردن به فرماندهی سر لشكر «غازی الربایعه» و سرتیپ «محمد خلیل عبدالدائم»، كرانه غربی و جولان را اشغال كرد.
جنگ سرنوشت ساز اعراب و اسرائیل تنها ۶ روز به طول انجامید و طی آن اعراب صدها هواپیما و تانك و نفربر از دست داده و ۱۷ هزار كشته دادند.
این شكست، روحیه اعراب را به شدت متزلزل كرد، زیرا ارتش رژیم صهیونیستی به قدرت برتر منطقه تبدیل شد و اعراب نزدیك به ۸۰ هزار كیلومتر مربع از اراضی خود را از دست دادند.
۳۹ سال پس از این حادثه دردناك كه در واقع سرنوشت منطقه را دگرگون كرد، نسل جدیدی كه از وجود انقلاب اسلامی در لبنان متولد شده بود، توانست معادلات منطقه را بر هم بزند و شكست اعراب در جنگ ژوئن ۱۹۶۷ را جبران سازد.
در ژوئن ۲۰۰۶ بار دیگر ژنرالهای اسراییلی در همان اتاق عملیاتی در تل آویو جمع شدند كه این اتاق در جنگ ژوئن ۱۹۶۷ شاهد پیروزی ارتش اسراییل بر ارتشهای عربی بود.
هدف ژنرالهای اسراییلی نابودی مقاومت اسلامی لبنان و بازسازی اعتبار از دست رفته ارتش اسراییل بود، ارتشی كه در سال ۲۰۰۰ میلادی بر اثر مقاومت دلیرانه رزمندگان حزب ا... ناچار به فرار از جنوب لبنان شده بود.
«ایهود اولمرت» نخست وزیر و «عامیر پرتز» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی فرمان حمله به جنوب لبنان را صادر كردند.
نبرد میان رزمندگان حزب ا... و ارتش رژیم اسراییل وارد حساسترین مراحل خود شد.
رزمندگان حزب ا... لبنان با بهره گیری از ساده ترین ابزارهای جنگی توانستند واحدهای پیاده مكانیزه ارتش اسراییل را در جنوب لبنان زمینگیر كنند و این مقاومت ژنرالهای اسراییلی را به شدت شگفت زده كرد.
جنگ ۳۳ روز به طول انجامید و ارتش رژیم صهیونیستی تمام توان هوایی، دریایی و زمینی خود را به كار گرفت، اما با تحمل تلفات سنگین دچار شكست بی سابقه ای شد.
برخی كشورهای عرب منطقه كه مایل نبودند حزب ا... در میان ملتهای اسلامی و عرب منطقه جایگاهی پیدا كند، همسو با آمریكا و غرب تلاش می كردند تا از پیروزی حزب ا... بر ارتش اسراییل جلوگیری كنند.
در اوج جنگ حزب ا... و اسراییل، اتحادیه عرب برای تقویت دولت «فؤاد سنیوره» نخست وزیر لبنان كه خود از طرفداران آمریكا و غرب است وزیران خارجه عرب را به یك اجلاس فوق العاده در بیروت دعوت كرد.
رهبران اسراییل با آگاهی از روحیه سازشكارانه اعراب پیغام دادند هر وزیر خارجه كشور عربی كه بخواهد در اجلاس بیروت شركت كند باید از طریق تل آویو راهی بیروت شود وگرنه هواپیمای وی مورد حمله جنگنده های اسراییل قرار خواهد گرفت.
اجلاس وزیران خارجه كشورهای عضو اتحادیه عرب بدون پشتیبانی از مقاومت جانانه حزب ا... تنها بر ضرورت پایان دادن به درگیریهای جنوب لبنان و تقویت دولت سنیوره تأكید كرد.آمریكا و غرب برای پیروزی اسراییل در جنگ تمام تلاش خود را به كار گرفتند، اما سرانجام رهبران رژیم صهیونیستی تحت فشار ژنرالهای ارتش كه تلفات سختی در طول ۳۳ روز جنگ متحمل شده بود ناچار به قبول قطعنامه آتش بس ۱۷۰۱ شدند.
حزب ا... برای نخستین بار در تاریخ ۶۰ سال جنگهای اعراب و اسراییل موفق شد پیروزی درخشانی كسب كند و اسطوره شكست ناپذیری ارتش اسراییل را برای همیشه به صفحات تاریخ بسپارد.

حسن هانی زاده - كارشناس مسایل خاورمیانه

منبع : روزنامه قدس