جایگزین کنکور چیست؟

بنا به اظهار نایب رئیس كمیسیون آموزش مجلس و همچنین یكی از اعضای آن، ساماندهی كنكور دچار آشفتگی شده و طرح مجلس ششم نیز جهت دو مرحله ای شدن نیمه كاره رها شده است. در ارتباط با این اظهارات و نیز كنكور، ابتدا به چهار واقعیت تلخ اشاره می كنیم:
۱ - زمانی كه آموزش و پرورش پس از ۱۲ سال در اختیار داشتن دانش آموزان و انجام امتحانات گوناگون قادر به شناسایی علایق و استعداد آنها نیست، چگونه سازمان سنجش می تواند ظرف ۴ ساعت استرس زا به آنها پی ببرد؟ آیا اجازه انتخاب ۱۰۰ رشته به داوطلبان كنكور، دلیلی بر این مدعا نیست؟
۲ - چرا وزارت علوم و سازمان سنجش امتحانات برگزار شده توسط آموزش و پرورش را به رسمیت نمی شناسد؟ آیا از تخلفات یا ناهماهنگی های برگزاری امتحانات نهایی آگاهی دارند؟
۳ - طرح كاهش دوره متوسطه از ۴ سال به ۳ سال و تشكیل دوره پیش دانشگاهی در نظام جدید متوسطه مگر جهت ساماندهی كنكور نبوده است؛ انجام آزمون جهت ورود به دوره پیش دانشگاهی نیز مگر در جهت كاهش سیل جمعیت داوطلبان كنكور پیشنهاد نشده بود؟ پس چرا اجرا نشد و هم اكنون تقریباً همه سال سومی ها، به نوعی وارد دوره پیش دانشگاهی می شوند؟
۴ - آیا فشارهای روحی و روانی وارده به داوطلبان و خانواده آنها، صرف هزینه های فراوان جهت شركت در كلاس های كنكور، ارائه روش های گوناگون تست زنی حتی از طریق صدا و سیما، برگزاری آزمون های آزمایشی حتی توسط خود سازمان سنجش، چاپ و انتشار روزافزون كتب كمك آموزشی و غفلت از مطالب كتب درسی از واقعیت های اجتناب ناپذیر و تلخ برگزاری كنكور نیست؟
اكنون كه مسئولین وزارت علوم به فكر حذف كنكور افتاده و طرح سنجش و پذیرش را می خواهند جایگزین آن نمایند، دعوت از كارشناسان و دریافت نظریات هریك از آنان می تواند موجبات برون رفت از این معضل و كمك به ساماندهی آن باشد. طرح پیشنهادی حاضر، روشی است جهت حذف كنكور كه امیدوارم مورد توجه مسئولین سازمان سنجش قرار بگیرد.
این طرح پیشنهادی شامل دو مرحله سنجش و پذیرش است:
الف- سنجش: شامل ۴ مرحله است و مجری آن اداره كل سنجش و ارزشیابی آموزش و پرورش است كه با نظارت سازمان سنجش انجام می گیرد تا امتحانات نهایی و معدل های كسب شده در آموزش و پرورش نیز مورد تأیید آنها قرار بگیرد.
●مراحل مختلف سنجش
۱ـ مرحله اول سنجش: برگزاری امتحانات نهایی كشوری دانش آموزان سال سوم راهنمایی كه نتیجه این امتحانات وضعیت تحصیلی دانش آموزانی كه از دوره ابتدایی وارد دوره راهنمایی شده و آن را به پایان برده اند را مشخص می سازد.
۲ـ مرحله دوم سنجش: برگزاری امتحانات نهایی كشوری از دروس اختصاصی دانش آموزان سال دوم متوسطه؛ زیرا این دانش آموزان در بدو ورود به سال دوم انتخاب رشته كرده اند و در نتیجه، این امتحانات بیانگر استعداد آنها در رشته انتخابی خواهد بود.
۳ـ مرحله سوم سنجش: برگزاری امتحانات نهایی سال سوم متوسطه جهت اخذ دیپلم.
۴ـ مرحله چهارم سنجش: امتحانات نهایی كشوری كه جهت دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی برگزار می شود.
ب- مرحله پذیرش: این مرحله توسط سازمان سنجش انجام می گیرد و می تواند دو مرحله ای یا یك مرحله ای باشد.
۱ - پذیرش دو مرحله ای: در مرحله اول بر اساس معدل كتبی دروس اختصاصی امتحانات نهایی سال های سوم راهنمایی و دوم و سوم متوسطه دانش آموزان جهت ورود به دوره پیش دانشگاهی مورد پذیرش قرار می گیرند و به این ترتیب جمعیت داوطلب ورود به دانشگاه كاهش می یابد و در مرحله دوم پذیرش، سازمان سنجش بر اساس معدل كتبی دروس اختصاصی امتحانات نهایی دوره پیش دانشگاهی مستعدترین داوطلبان دارای شرایط را جهت ورود به دانشگاه انتخاب می كند.
۲ - پذیرش یك مرحله ای: در این پذیرش، سازمان سنجش بر اساس معدل كتبی دروس اختصاصی امتحانات نهایی ۴ سنجش انجام گرفته (سوم راهنمایی، دوم متوسطه، دیپلم و دوره پیش دانشگاهی) داوطلبان را جهت ورود به دانشگاه مورد پذیرش قرار می دهد.
تبصره ۱- ضرایب برای سنجش اول(۱)، سنجش دوم(۲)، سنجش سوم و چهارم(۳)، زیست علوم تجربی(۴) ریاضی رشته ریاضی فیزیك(۴)، ادبیات رشته علوم انسانی(۴)، زبان گروه زبان(۴) و درك عمومی هنر برای گروه هنر(۴) خواهد بود.
تبصره ۲- در صورت تأیید كارشناسان، سنجش ها می تواند به صورت سؤالات تست مفهومی انجام گرفته و پاسخنامه ها توسط ماشین تصحیح شود تا دقت در انتخاب ها بیشتر و از هرگونه اعمال نفوذ جلوگیری به عمل آید.
تبصره ۳- به علت حساسیت خاص رشته های پزشكی و مهندسی، جهت پذیرش آنها می توان یك آزمون تنها از دروس اختصاصی بین پذیرش شدگان نهایی برگزار كرد تا از هر حیث انتخاب ها و گزینش ها تنها شامل شایسته ترین ها شود.
●محاسن طرح سنجش و پذیرش
۱ـ دانش آموزان و اولیای آنها از سال سوم راهنمایی كه معدل آن در پذیرش دانشگاه نقش دارد، متوجه اهمیت این دوره تحصیلی خواهند بود. (البته با ضریب یك).
۲ـ كتاب های درسی و امتحانات برگزار شده از متن آنها دانش آموزان را به اهمیت این كتاب ها و مطالب و محتوای آنها سوق خواهد داد.
۳ـ استرس و اضطراب های ناشی از برگزاری كنكور به طور كلی از بین خواهد رفت.
۴ـ نقش معدل، دانش آموزان را وادار به فراگیری دروس در طول سال تحصیلی خواهد كرد و رقابت را در بین ۴ بار سنجش توزیع خواهد كرد.
۵ـ امتحانات آموزش و پرورش ارزش و جایگاه واقعی خود را به دست خواهد آورد.
۶ـ كتابهای كمك آموزشی در جهت مطالب كتب درسی تدوین و منتشر خواهد شد.
۷ـ دست افراد و آموزشگاه های غیرمجاز و در نهایت سوءاستفاده كنندگان از كنكور كه به عناوین گوناگون داوطلبان و اولیای آنها را با وعده قبولی در دانشگاه سركیسه می كنند، برای همیشه كوتاه خواهد شد.
۸ـ داوطلبانی خلاق و مستعد و علاقه مند به رشته مورد نظر خود وارد دانشگاه شده و به این ترتیب آمار دانشجویان انصرافی سیر نزولی پیدا خواهد كرد.
۹ـ نمرات مندرج در كارنامه دانش آموزان و از همه مهم تر معدل امتحانات نهایی آنها قضاوت در مورد امكان قبولی آنها را در دانشگاه سهل و آسان خواهد كرد.

حسین حسین نژاد قندی- دبیر بازنشسته آموزش و پرورش

منبع : روزنامه همشهری